Luxemburg (land): verschil tussen versies
k (wikify) |
|||
Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Portaal:Beschikbaar|Luxemburg}} | {{Portaal:Beschikbaar|Luxemburg}} | ||
{{Luxemburg}} | {{Luxemburg}} | ||
− | '''Groothertogdom Luxemburg''', ook wel '''Letzeburg''', is een land in Noordwest [[Europa (werelddeel)|Europa]] en grenst aan [[België]], [[Duitsland]] en [[Frankrijk]], de [[hoofdstad]] is [[Luxemburg (stad)]]. Het ligt in de [[Benelux]]. Luxemburg is een | + | '''Groothertogdom Luxemburg''', ook wel '''Letzeburg''', is een land in Noordwest [[Europa (werelddeel)|Europa]] en grenst aan [[België]], [[Duitsland]] en [[Frankrijk]], de [[hoofdstad]] is [[Luxemburg (stad)]]. Het ligt in de [[Benelux]]. |
− | Luxemburg is een [[berg]]achtig land, waar drie [[gebergte]]s samenkomen: [[Ardennen]], [[Eifel]] en [[Hunsrück]]. | + | |
+ | Luxemburg is best een klein land, er wonen nauwelijks meer mensen dan in [[Den Haag]]. Luxemburg is ook een [[berg]]achtig land, waar drie [[gebergte]]s samenkomen: de [[Ardennen]], de [[Eifel]] en de [[Hunsrück]]. | ||
== Geschiedenis == | == Geschiedenis == | ||
− | Luxemburg is opgericht in 963 als een [[graafschap]] | + | Luxemburg is opgericht in 963 als een [[graafschap]]. In 1354 werd het een [[hertogdom]] en in 1815 een [[groothertogdom]], onder koning [[Willem I]]. |
− | In 1839 werd Luxemburg opgesplitst en meer dan de helft werd aan België gegeven. Het Franstalige westelijke deel werd de Belgische provincie [[Luxemburg (provincie)|Luxemburg]]. Het kleinere overblijvende, Duitstalige oostelijke deel mocht meer zelf gaan beslissen, vandaar wordt ook de naam '''Letzeburg''' vaak gehoord. Helemaal onafhankelijk werd het in 1890. Dat kwam doordat [[Willem III der Nederlanden|koning Willem III]] werd opgevolgd door Wilhelmina. Dat kon in Luxemburg niet want daar gold een wet die zei dat | + | In 1839 werd Luxemburg opgesplitst en meer dan de helft werd aan België gegeven. Het Franstalige westelijke deel werd de Belgische provincie [[Luxemburg (provincie)|Luxemburg]]. Het kleinere overblijvende, Duitstalige oostelijke deel mocht meer zelf gaan beslissen, vandaar wordt ook de naam '''Letzeburg''' vaak gehoord. Helemaal onafhankelijk werd het in 1890. Dat kwam doordat [[Willem III der Nederlanden|koning Willem III]] werd opgevolgd door Wilhelmina. Dat kon in Luxemburg niet want daar gold een wet die zei dat een vrouw nooit groothertogin van Luxemburg zou kunnen worden. |
− | Luxemburg werd door [[Duitsland]] overrompeld in de twee wereldoorlogen. In de Eerste Wereldoorlog werd het Duitse leger | + | |
+ | Toen er geen man was om groothertog te worden kreeg Luxemburg een ander vorstenhuis. Eerst hadden ze het huis Oranje-Nassau. Toen kregen ze het huis Nassau Weilburg. Intussen werd Luxemburg rijker. Was het eerst een arm land, kon het nu door nieuwe technieken veel ijzererts uit de grond halen. In die tijd immigreerde ook een kwart van de bevolking naar het buitenland. | ||
+ | Luxemburg werd door [[Duitsland]] overrompeld in de twee wereldoorlogen. In de Eerste Wereldoorlog werd het Duitse leger alleen tegengehouden door een kar die over de weg was gezet. In de Tweede Wereldoorlog was het iets beter gesteld, maar dan ook maar iets. Er waren ongeveer 425 soldaten en 246 politieagenten om de Duitsers tegen te houden. Er was ook één linie gebouwd maar die werd snel doorbroken. Op een paar kleine gevechten en opgeblazen bruggen na werd Luxemburg zonder enige tegenstand veroverd. | ||
+ | |||
+ | In 1948, toen de oorlog weer was afgelopen, sloot Luxemburg zich aan bij de [[Benelux]] en een jaar later bij de [[NAVO]]. | ||
− | In 1957 werd Luxemburg een van de zes oprichters van de | + | In 1957 werd Luxemburg een van de zes oprichters van de [[Europese Economische Gemeenschap]] (later de [[Europese Unie]]). |
== Bestuurlijke indeling == | == Bestuurlijke indeling == | ||
Regel 32: | Regel 37: | ||
== Economie == | == Economie == | ||
− | Voor de komst van de euro was de [[Luxemburgse frank]] de officiële munt van het land. Deze was precies gelijk aan de [[Belgische frank]]. Door het verdwijnen van deze munten | + | Voor de komst van de euro was de [[Luxemburgse frank]] de officiële munt van het land. Deze was precies gelijk aan de [[Belgische frank]]. Door het verdwijnen van deze munten is de in 1921 opgerichte [[Belgisch-Luxemburgse Economische Unie]] minder belangrijk geworden, maar zij bestaat nog steeds. |
+ | |||
+ | Tot niet zo lang geleden werd de Luxemburgse [[economie]] gedomineerd door staal, maar die economie is later diverser geworden en bevat nu ook [[chemie]], [[rubber]] en andere producten. Het land is met een koopkracht van € 41.230 per persoon het rijkste land ter wereld. | ||
− | |||
==Feesten== | ==Feesten== | ||
In Luxemburg hebben ze de volgende feestdagen: | In Luxemburg hebben ze de volgende feestdagen: | ||
Regel 55: | Regel 61: | ||
* [[N11 (Luxemburg)]] | * [[N11 (Luxemburg)]] | ||
− | Treinverkeer wordt verzorgd door de nationale maatschappij CFL (''Société Nationale des Chemins de Fer Luxembourgeois''). | + | Treinverkeer wordt verzorgd door de nationale maatschappij CFL (''[[Société Nationale des Chemins de Fer Luxembourgeois]]''). |
== Fotogalerij == | == Fotogalerij == |
Versie van 31 aug 2014 21:31
Groothertogdom Luxemburg Groussherzogtum Lëtzebuerg Großherzogtum Luxemburg Grand-Duché de Luxembourg | |
---|---|
Hoofdstad | Luxemburg |
Aantal inwoners | 645.397 (2022) |
Oppervlakte | 2.586 km² |
Regeringsvorm | Parlementaire monarchie |
Groothertog (?) | Hendrik (sinds 2000) |
Premier | Xavier Bettel (sinds 2013) |
Godsdienst | Christendom (63%) Geen religie (26%) Overig (11%) |
Taal | Luxemburgs (Lëtzebuergesch) Duits (Deutsch) Frans (Français) |
Munteenheid | Euro |
Volkslied | Ons Heemecht (voor het volk) en Wilhelm (groothertogelijk) |
Motto | "Wij willen blijven wat we zijn" |
Nationale feestdag | 23 juni |
Landcode | LUX |
Portaal ![]() |
Groothertogdom Luxemburg, ook wel Letzeburg, is een land in Noordwest Europa en grenst aan België, Duitsland en Frankrijk, de hoofdstad is Luxemburg (stad). Het ligt in de Benelux.
Luxemburg is best een klein land, er wonen nauwelijks meer mensen dan in Den Haag. Luxemburg is ook een bergachtig land, waar drie gebergtes samenkomen: de Ardennen, de Eifel en de Hunsrück.
Geschiedenis
Luxemburg is opgericht in 963 als een graafschap. In 1354 werd het een hertogdom en in 1815 een groothertogdom, onder koning Willem I. In 1839 werd Luxemburg opgesplitst en meer dan de helft werd aan België gegeven. Het Franstalige westelijke deel werd de Belgische provincie Luxemburg. Het kleinere overblijvende, Duitstalige oostelijke deel mocht meer zelf gaan beslissen, vandaar wordt ook de naam Letzeburg vaak gehoord. Helemaal onafhankelijk werd het in 1890. Dat kwam doordat koning Willem III werd opgevolgd door Wilhelmina. Dat kon in Luxemburg niet want daar gold een wet die zei dat een vrouw nooit groothertogin van Luxemburg zou kunnen worden.
Toen er geen man was om groothertog te worden kreeg Luxemburg een ander vorstenhuis. Eerst hadden ze het huis Oranje-Nassau. Toen kregen ze het huis Nassau Weilburg. Intussen werd Luxemburg rijker. Was het eerst een arm land, kon het nu door nieuwe technieken veel ijzererts uit de grond halen. In die tijd immigreerde ook een kwart van de bevolking naar het buitenland. Luxemburg werd door Duitsland overrompeld in de twee wereldoorlogen. In de Eerste Wereldoorlog werd het Duitse leger alleen tegengehouden door een kar die over de weg was gezet. In de Tweede Wereldoorlog was het iets beter gesteld, maar dan ook maar iets. Er waren ongeveer 425 soldaten en 246 politieagenten om de Duitsers tegen te houden. Er was ook één linie gebouwd maar die werd snel doorbroken. Op een paar kleine gevechten en opgeblazen bruggen na werd Luxemburg zonder enige tegenstand veroverd.
In 1948, toen de oorlog weer was afgelopen, sloot Luxemburg zich aan bij de Benelux en een jaar later bij de NAVO.
In 1957 werd Luxemburg een van de zes oprichters van de Europese Economische Gemeenschap (later de Europese Unie).
Bestuurlijke indeling
Luxemburg is opgedeeld in drie bestuurlijke districten:
Deze districten zijn weer onderverdeeld in 12 kantons:
- Capellen
- Clervaux
- Diekirch
- Echternach
- Esch-sur-Alzette
- Grevenmacher
- Luxemburg
- Mersch
- Redange
- Remich
- Vianden
- Wiltz
Economie
Voor de komst van de euro was de Luxemburgse frank de officiële munt van het land. Deze was precies gelijk aan de Belgische frank. Door het verdwijnen van deze munten is de in 1921 opgerichte Belgisch-Luxemburgse Economische Unie minder belangrijk geworden, maar zij bestaat nog steeds.
Tot niet zo lang geleden werd de Luxemburgse economie gedomineerd door staal, maar die economie is later diverser geworden en bevat nu ook chemie, rubber en andere producten. Het land is met een koopkracht van € 41.230 per persoon het rijkste land ter wereld.
Feesten
In Luxemburg hebben ze de volgende feestdagen:
- Bretzelsonndeg: op Bretzelsonndeg - oftwel Pretzel Zondag - geven jongens aan hun geliefden mooi versierd gebak in de vorm van een pretzel (een zoute krakeling in de vorm van een knoop).
- Fête du Raisin et du Vin: Jaarlijks in het tweede weekend van september wordt in het Luxemburgse stadje Grevenmacher aan de Moezel een groot wijnfeest gevierd.
- Mammendag: moederdag in Luxemburg wordt elke tweede zondag in juni gevierd.
- National Feierdaag: jaarlijks op 23 juni. Verjaardag van de groothertog.
- Nieuwjaarsdag: de eerste dag van het jaar in landen die de westerse kalender gebruiken.
- Pappendag: iedere tweede zondag in oktober wordt in Luxemburg vaderdag gevierd.
- Pasen: Pasen is de belangrijkste christelijke feestdag. Men viert de opstanding van Jezus uit de dood nadat hij op Goede Vrijdag gestorven is.
- Processie van Echternach: jaarlijks op Pinksterdinsdag vindt in het Luxemburgse stadje Echternach een spring-processie naar het graf van Sint-Willibrord plaats.
Verkeer en vervoer
Er is een luchthaven, Findel Airport, in de stad Luxemburg.
Enkele wegen zijn:
Treinverkeer wordt verzorgd door de nationale maatschappij CFL (Société Nationale des Chemins de Fer Luxembourgeois).
Fotogalerij
- Luxemburg lokatie.png
Lokatie in Europa
- Lux relief.jpg
Reliëfkaart van Luxemburg
Externe links
![]() |
Europese Unie | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Landen, afhankelijke gebieden en niet-erkende staten in Europa | ![]() | ||
---|---|---|---|
Albanië · Andorra · Armenië · Azerbeidzjan · België · Bosnië en Herzegovina · Bulgarije · Cyprus · Denemarken · Duitsland · Estland · Finland · Frankrijk · Georgië · Griekenland · Hongarije · IJsland · Ierland · Italië · Kazachstan · Kroatië · Letland · Liechtenstein · Litouwen · Luxemburg · Malta · Moldavië · Monaco · Montenegro · Nederland · Noord-Macedonië · Noorwegen · Oekraïne · Oostenrijk · Polen · Portugal · Roemenië · Rusland · San Marino · Servië · Slovenië · Slowakije · Spanje · Tsjechië · Turkije · Vaticaanstad · Verenigd Koninkrijk · Wit-Rusland · Zweden · Zwitserland Alle schuine landen liggen ook in een ander werelddeel. Afhankelijke gebieden: Ålandseilanden · Faeröer · Gibraltar · Guernsey · Jan Mayen · Jersey · Man · Spitsbergen |
Provincies van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden (1815-1830/1839) | |||
---|---|---|---|
Antwerpen · Drenthe · Friesland · Gelderland · Groningen · Henegouwen · Holland · Limburg · Luik · Namen · Noord-Brabant · Oost-Vlaanderen · Overijssel · Utrecht · West-Vlaanderen · Zeeland · Zuid-Brabant (1831 Brabant) |
![]() |