Cyprus
Zie Cyprus (eiland) voor het eiland waar deze staat op ligt| Republiek Cyprus Κυπριακή Δημοκρατία Kıbrıs Cumhuriyeti
| |
|---|---|
| Hoofdstad | Nicosia |
| Aantal inwoners | 888.005 (2019) |
| Oppervlakte | 9.251 km² |
| Regeringsvorm | Presidentiële republiek |
| President | Nikos Anastasiadis (sinds 2013) |
| Godsdienst | Christendom (72,3%) Islam (25%) Geen religie (1,9%) Overig (0,8%) |
| Taal | Grieks (Ελληvικά) Turks (Türkçe) |
| Munteenheid | Euro |
| Volkslied | Ymnos pros tin Eleftherian |
| Nationale feestdag | 16 augustus & 1 oktober |
| Landcode | CYP |
.svg)
Cyprus, officieel de Republiek Cyprus (Grieks: Κυπριακή Δημοκρατία, Kypriakí Dimokratía, Turks: Kıbrıs Cumhuriyeti) is een land in de Middellandse Zee, 70 kilometer van de Turkse kust en 100 van de Syrische. Cyprus heeft 1.100.000 inwoners en de hoofdstad is Nicosia. Het land is lid van de Europese Unie. Cyprus hoort eigenlijk bij Azië, maar heeft een Europese cultuur, taal, geloof en geschiedenis en wordt daarom vaak bij Europa gerekend.
De Republiek Cyprus beslaat alleen de zuidelijke helft van het eiland. Sinds 1983 bezet Turkije het noordelijke deel, dat zich de Turkse Republiek Noord-Cyprus noemt. Alleen Turkije erkent dit 'land'. Ook zijn er twee Britse militaire bases op het eiland: Akrotiri en Dhekelia.
Geschiedenis
Cyprus heeft een lange geschiedenis die vooral in het teken staat van de strijd tussen Oost en West.
Prehistorie
De eerste bewoners van Cyprus kwamen relatief laat aan op het eiland, namelijk pas aan het eind van het Paleolithicum (zo'n 12.500 jaar geleden). Deze mensen kwamen uit de Levant en waren jager-verzamelaars. Wat opviel aan Cyprus is dat voor hun komst er veel dwergzoogdieren op het eiland leefden. Zo kon je dwergolifanten vinden en dwergnijlpaarden. Met de komst van de mens stierven deze al snel uit.
Rond 8400 voor Christus kwamen er opnieuw mensen uit de Levant naar Cyprus. Zij waren geen jager-verzamelaars, maar boeren. Ze namen honden, katten, moeflons en herten mee naar Cyprus. Dieren houden ging door de droogte op Cyprus echter niet zo goed en daarom is dit waarschijnlijk vrij snel opgegeven. Ook ontstonden in deze tijd de eerste dorpen op Cyprus, waarvan Choirokoitia het best bewaard is gebleven. Cypriotische huizen vielen vooral op door hun ronde vorm.
Hierna begon de bloei van Cyprus. Er werd koper gevonden en verhandeld. Door de strategische ligging tussen de landen van Levant, Griekenland en Egypte was Cyprus een goede rustplaats voor handelaren. Er zijn veel resten van andere volkeren gevonden uit deze periode op Cyprus. Cyprus was één verenigd koninkrijk, waarschijnlijk onder de naam Alashia. In deze tijd kreeg Cyprus een eigen schrift waarmee het eiland eigenlijk de prehistorie verliet. Dit schrift, Het Cypro-Minoïsch schrift of Linear C lijkt erg op Lineair A, het schrift van de Minoïsche beschaving en is tot op de dag van vandaag nog niet ontcijferd. Vervolgens kwam Cyprus onder invloed van de eerste echt Griekse beschaving, de Myceense beschaving. Rond 1200 voor Christus was er een terugval in Cyprus en was er een duistere periode. Deze ging echter weer over met de verovering door de Assyriërs, onder wie Cyprus definitief de prehistorie verliet.
Oudheid: van Assyriërs tot Romeinen
.jpg)
De Assyriërs werden dus de baas op Cyprus. Toch bleven de Cyprioten redelijk onafhankelijk. Ze hadden een enorme vloot, wat de Assyriërs ook fijn vonden. Rond 650 voor Christus werd Cyprus weer compleet onafhankelijk. Het was nu niet meer één verenigd koninkrijk, maar bestond uit 10 tot 13 stadskoninkrijkjes. Lange tijd bleven deze stadstaten grote macht uitoefenen in het Middellandse Zeegebied.
In 560 voor Christus bezetten de Egyptenaren Cyprus. Toch bleven de stadstaten bestaan. Cyprus hoefde alleen maar een bijdrage te leveren aan de Egyptische vloot. Die werd hierdoor sterker en kon zo de Levant goed onder de duim houden. In 545 voor Christus ging Cyprus over op de Perzen. Cyprus, dat toen nog helemaal niet zo Grieks was steunde Perzië dan ook in de Perzische Oorlogen, waarin het kolossale rijk toch werd verslagen door verzameling Griekse stadstaten, die hun krachten bundelden en door een sterke vloot toch onafhankelijk konden blijven.
Hierna vergriekste Cyprus steeds verder. Onder Alexander de Grote kwam het eiland bij het enorme Macedonische Rijk, dat zich uitstrekte van Epirus tot India. Onder de Griekse opvolgerstaten bleef Cyprus een belangrijk eiland, maar van onafhankelijkheid was geen sprake meer. In 76 voor Christus werd het eiland dan ook veroverd door de Romeinen. Deze maakten van het eiland de aparte provincie Cyprus. Er kwamen veel Joden op het eiland wonen. Dezen werden slecht behandeld door de Romeinen en kwamen in 115 na Christus in opstand. De opstand werd met harde hand onderdrukt. Tienduizenden Joden werden gedood of verdreven. Vanaf toen was het Joden verboden om op het eiland te komen. Hierna was Cyprus eeuwenlang een vrij rustige provincie. Langzamerhand ging de bevolking ook over op het christendom. Met de val van het West-Romeinse Rijk bleef alleen het Oost-Romeinse of Byzantijnse Rijk over. Dit werd steeds Griekser, net zoals Cyprus.
Middeleeuwen: Arabieren, Byzantijnen en kruisvaarders
Maar het bleef niet zo rustig in Cyprus. In de 7e eeuw kwam de islam op. Kalief Moe'awija I veroverde het eiland. De Byzantijnen lieten dit natuurlijk niet gebeuren en stuurden ook een vloot op het eiland af. Cyprus werd een soort van heroverd en is daarna een aantal eeuwen door de Byzantijnen en Arabieren samen bestuurd. Dit is heel opvallend, omdat in andere gebieden de Byzantijnen en Arabieren elkaar zoveel mogelijk gebied afhandig maakten. Van 876 tot 883 was Cyprus geheel Byzantijns, maar daarna was het tot 905 islamitisch. Tot 911 was het weer Byzantijns en daarna weer islamitisch. In 966 werd Cyprus definitief veroverd door de Byzantijnen.
In 1184 kregen de Byzantijnen heftige ruzie en verklaarde een Byzantijnse prins Cyprus onafhankelijk. De kruisvaarders, die tijdens de kruistochten nu met de Derde Kruistocht bezig waren, roken hun kans en onder Richard Leeuwenhart veroverden ze het eiland en richtten het koninkrijk Cyprus op. Onder hen bloeide het eiland op. Dit rijk bleef bestaan tot 1489. Toen namen de Venetianen het over. Zij wilden het eiland helemaal niet verder ontwikkelen, maar er gewoon veel geld mee verdienen en ze zogen het helemaal leeg. In 1571 veroverden de Turkse Ottomanen Cyprus. De orthodoxe Grieken waren hier eerst blij mee omdat ze dachten dat ze onder de moslims meer godsdienstvrijheid zouden hebben dan onder de katholieke Venetianen. Maar was niet waar. Toen Griekenland in de 19de eeuw onafhankelijk werd, wilden de Grieken zich dan ook graag bij hen aansluiten. Maar de Ottomanen trokken de teugels aan en de Grieken werden harder onderdrukt.
Britse kolonie en onafhankelijkheid
En toen kwamen de Britten. In 1869 was het Suezkanaal geopend. Hierdoor lag Cyprus opeens weer heel strategisch. Wie Cyprus bezat, kon de scheepvaart door het Suezkanaal controleren. Dat wilden de Britten wel. Toen Rusland in oorlog was met de Ottomanen, grepen de Britten dan ook hun kans. Ze bezetten Cyprus. Wat vond de bevolking hiervan? Die waren boos. Ze wilden aansluiting bij Griekenland, niet bij Groot-Brittannië. De Britten waren weliswaar vriendelijker tegen de bevolking dan de Turken, maar de Grieks-Cyprioten wilden gewoon geen vreemde overheersers! In 1925 werd Cyprus officieel een kroonkolonie. Tijdens de Tweede Wereldoorlog is Cyprus drie keer gebombardeerd.
Na de oorlog waren de Grieken het echt zat en begonnen sommigen een burgeroorlog. Dit liep uit op een chaos. Grieken vochten tegen Turken, communisten en Britten. Britten vochten tegen Griekse guerrilla en communisten. Turken vochten tegen Grieken. En toen kwam Makarios III van Cyprus op de troon van het aartsbisdom Cyprus. Omdat zowat alle Grieks-Cyprioten Cypriotisch-Orthodox waren was hij als het ware de leider van de Grieken. Hij was voor een onafhankelijk Cyprus, dat goede banden met Griekenland zou hebben (alhoewel daar op dat moment een dictatuur was). Griekenland, Turkije en Groot-Brittannië tekenden een verdrag. Cyprus zou onafhankelijk worden, maar de 18% van de bevolking die Turks was zou 30% van de zetels in het parlement krijgen, 30% van de ambtenaren zou Turks zijn en 40% van de politieagenten. De Grieks-Cyprioten waren boos, maar gingen uiteindelijk toch akkoord. Cyprus werd onafhankelijk, Makarios III de eerste president. De militaire bases Akrotiri en Dhekelia zouden Brits blijven. Cyprus was nu onafhankelijk, maar nog niemand was écht tevreden. Dat kon niet goed gaan..
1960-nu
Ook na de onafhankelijkheid bleef Cyprus onrustig. Er was dan ook nog steeds een Britse legermacht aanwezig om de partijen uit elkaar te houden. Griekenland en Turkije kregen ook een grote ruzie over Cyprus en raakten bijna in oorlog (later waren deze landen weer bijna in oorlog in 1987 en 1996). Toen Griekse kolonels een staatsgreep pleegden op Cyprus waren de Turken er klaar mee. Ze vielen Cyprus binnen en bezetten het noorden voor de Turks-Cyprioten. De Grieken werden weggejaagd en de Turken binnengehaald. Een paar jaar later werd de Turkse Republiek Noord-Cyprus uitgeroepen, maar alleen Turkije erkent dit land. Vooral in Griekenland werd de Turkse invasie gezien als een catastrofe. De militaire dictatuur viel en maakte plaats voor een democratie.
Sindsdien is alles langzaam, heel langzaam afgekoeld. Alhoewel onderhandelingen over hereniging in 2002 mislukten zijn de relaties sinds het aantreden van president Nikos Anastasiadis verbeterd. Cyprus trad in 2004 toe tot de Europese Unie en gebruikt sinds 2008 de euro.
Bevolking en cultuur
Demografie
Cyprus had in juli 2015 1.189.197 inwoners (Noord-Cyprus gerekend). De Grieken zijn met ongeveer 75% van de bevolking de grootste bevolkingsgroep, alhoewel de cijfers variëren tussen de 68 en 77 procent. Zo'n 20% is Turks en de overige 5% bestaat uit andere bevolkingsgroepen, waaronder een hoop Armenen, Grieken, Britten, Roemenen en Bulgaren. 66% van de bevolking leeft in steden. De levensverwachting is 78,5 jaar. 76 voor mannen en 81 voor vrouwen.
Godsdienst
Aan de godsdienst is ook goed te zien dat de Cyprioten verdeeld zijn. Vrijwel alle Grieken zijn lid van de christelijke Cypriotisch-orthodoxe Kerk (onderdeel van de Oosters-Orthodoxe Kerk) en vrijwel alle Turken zijn soennitische moslims. Ongeveer 78% is dus Grieks/Cypriotisch/Oosters (hoe je het wil noemen)orthodox en 20% moslim. Van de overige 2% is 1% ongelovig en gelooft de andere procent iets anders. Veel moslima's op Cyprus dragen geen hoofddoek en ook wordt er relatief veel alcohol gedronken. En hoewel Cyprus behoort tot de staten van de Europese Unie met het hoogste percentage gelovigen, zijn de meesten niet zo strenggelovig.
Over het hele eiland zijn veel kloosters en kerkjes te vinden, waarvan sommige nog uit de Byzantijnse tijd stammen.
Taal
De twee officiële talen van Cyprus zijn volgens de Cypriotische grondwet Grieks en Turks. Het Armeens en het Arabisch zijn erkend als minderheidstaal. De kennis van het Engels is zeer hoog (80%), onder andere door het koloniale verleden. Grieks wordt veruit het meest gesproken, in de republiek door meer dan 95%. Cypriotisch Grieks verschilt van het Grieks in Griekenland en kan moeilijk verstaanbaar zijn voor vastelanders, maar over het algemeen zijn de verschillen niet verschrikkelijk groot. Je kan het vergelijken met de verschillen tussen Belgisch en Nederlands Nederlands. Er wordt ook een klein beetje Russisch, Pontisch Grieks, Roemeens en Bulgaars gesproken. De meeste Turkstaligen in het Griekse deel van Cyprus kunnen ook Grieks. Andersom is dit nauwelijks het geval. 10% van de mensen kan als vreemde taal Frans, 5% Duits.
In Noord-Cyprus is alleen Turks officieel. Daar wordt ook minder Engels gesproken.
Eten
| Cypriotische kazen |
|---|
|
De Cypriotische keuken lijkt veel op die van Griekenland en Turkije. Toch zijn er ook typisch Cypriotische gerechten. Cyprus heeft twee eigen kazen: halloumi en anari. Deze worden gemaakt van geiten- of schapenmelk. Halloumi is hard en flexibel en echt de nationale kaas van Cyprus. Het smelt niet, maar krijgt een korst. Anari lijkt op Italiaanse ricotta en bestaat in droge en verse vorm.
Cyprus is ook een wijnproducerend land. Het land staat 37ste op de lijst van wijnproducerende landen, maar omdat het zo klein is wordt er in verhouding tot landen die hoger op de lijst staan zoals Rusland veel meer wijn verbouwd. De wijngaarden zijn vooral op de zuidhellingen van het Troödosgebergte te vinden. In de middeleeuwen was Cyrpiotische wijn de koning der wijnen en konden alleen de allerrijksten het betalen.
Souvlaki.
Dolmades.
Taramosalata.
Baklava
Werelderfgoed
Cyprus heeft drie monumenten op de UNESCO-Werelderfgoedlijst staan. Deze drie zijn allemaal cultuur.
| Sinds | Soort | Werelderfgoed |
|---|---|---|
| 1980 | Cultuur | Paphos |
| 1985 | Cultuur | Beschilderde kerken in het Troödosgebergte |
| 1998 | Cultuur | Choirokoitia |
Bestuur
Deling van het eiland
Zoals al eerder was te lezen in dit artikel, is het eiland Cyprus verdeeld. En niet zo'n beetje ook. Hoe is dit gebeurd?
Nadat Cyprus onafhankelijk werd van het Verenigd Koninkrijk, wilde een groot deel van de Grieks-Cyprioten aansluiting bij Griekenland (enosis), dat ze als hun moederland zagen. De Turkse minderheid was hier fel op tegen. Zij waren bang onderdrukt en verjaagd te worden door de Grieken en wilden dit absoluut niet. Zij waren dan ook voorstander van taksim, de verdeling van het eiland in twee gebieden, een voor de Grieken en een voor de Turken. Probleem was dat Turken en Grieken niet zo gescheiden waren. Soms vond je een Turks dorpje midden in een Griekse regio en andersom kon ook. Wat ook nog niet meehielp was dat de Griekse dictatuur de bevolking van Cyprus hielp met strijd tegen de Turken. Er werd dan ook veel en hevig gevochten. Toen de Griekse enosis-aanhangers, gesteund door Griekenland, ook nog een staatsgreep pleegden had Turkije er genoeg van. In 1974 viel het Turkse leger Cyprus binnen.
De Grieks-Cypriotische troepen waren natuurlijk helemaal niet opgewassen tegen de Turkse troepen en trokken zich terug. Turkije bezette 1/3 van het eiland waar de Turkse bevolking (1/4 van de bevolking) rustig kon wonen. De Grieken werden verjaagd uit het noorden en de Turken uit het zuiden. De Verenigde Naties veroordeelden de invasie maar deden niet heel veel hiertegen, behalve de instelling van een bufferzone tussen Grieks- en Turks-Cyprus, waar tot op de dag van vandaag een vredesmacht opereert. In 1983 verklaarde de Turkse Republiek Noord-Cyprus zich onafhankelijk. Alleen Turkije erkent dit. Tot op de dag van vandaag is er een Turkse legermacht aanwezig in Noord-Cyprus. Noord-Cyprus is zwaar afhankelijk van Turkije voor de economie, aangezien alle andere landen niet eens erkennen dat dit land bestaat.
Tegenwoordig is alles een beetje ontspannen. Vooral jonge Grieks- en Turks-Cyprioten zien graag een hereniging van het eiland. De Grieks-Cypriotische president Nikos Anastasiadis en zijn Turks-Cypriotische collega Mustafa Akıncı hebben dan ook veel gesprekken over een mogelijke hereniging. Er zijn dus nog wel grenscontroles. Burgers mogen vrij reizen tussen de twee delen, maar niet langer dan 3 dagen blijven.
Politiek
Cyprus is een presidentiële republiek. Dit betekent dat de president relatief veel macht heeft. De huidige president van Cyprus is Nikos Anastasiadis van de partij Dimokratikos Synagermos. Er is geen regeringsleider of premier/minister-president. Deze functie wordt vervuld door de president. Cyprus is lid van de Europese Unie, het Gemenebest van Naties en de Verenigde Naties. Cyprus heeft een éénkamerparlement. Het parlement is de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Deze telt 80 zetels, waarvan 56 voor de Grieks-Cyprioten zijn en 24 voor de Turks-Cyprioten. Tegenwoordig worden maar 56 zetels gebruikt. De 24 Turkse zetels zijn onbezet. Er zitten acht partijen in het parlement. Voor de scheiding moest een Cypriotische president altijd Grieks zijn en was er ook een vicepresident die Turks was. Sinds de scheiding is de functie van vicepresident niet meer in gebruik.
Bestuurlijke indeling
De Republiek Cyprus is verdeeld in 6 districten. De districten zijn weer verdeeld in 615 gemeenten. De districten zijn (erachter staat de Griekse en Turkse naam):
- Famagusta (Αμμόχωστος; Gazimağusa)
- Kyrenia (Κερύvεια; Girne)
- Larnaca (Λάρνακα; Larnaka)
- Limasol (Λεμεσός; Limasol of Leymosun)
- Nicosia (Λευκωσία; Lefkoşa)
- Paphos (Πάφος; Baf of Gazibaf)
Alleen de districten Paphos en Limasol zijn volledig in handen van de republiek. Nicosia, Larnaca en Famagusta zijn verdeeld tussen de Grieken en de Turken. Het district Kyrenia is volledig Turks. De Turkse Republiek Noord-Cyprus erkent deze regio's niet en heeft zichzelf onderverdeeld in vijf districten.
Op de afbeelding zijn ook twee grijze gebieden te zien. Dit zijn Akrotiri en Dhekelia. Hier mogen de Grieks-Cyprioten ook komen, behalve op de bases zelf. In Dhekelia liggen drie Griekse enclaves. De Turkse republiek hebben ook nog een exclave in de republiek. Dit is de militaire basis van Kokkina.
Geografie
Cyprus is een eiland in het oosten van de Middellandse Zee. Het is het op twee-na-grootste eiland van de Middellandse Zee (in inwoners én in oppervlakte) na Sicilië en Sardinië. Het is qua oppervlakte het op 79-na-grootste eiland ter wereld en qua inwoners het 51ste. Het eiland is 240 kilometer lang en op zijn breedst 100 kilometer. De dichtstbijzijnde landen zijn Turkije (ongeveer 70 kilometer naar het noorden), Syrië (105 kilometer naar het oosten), Libanon (108 kilometer naar het oosten) en Israël (200 kilometer). Naar het Griekse eilandje Kastellorizo is het 280 kilometer, naar Rhodos 400 kilometer en naar het Griekse vasteland is het wel 800 kilometer.
Cyprus bestaat voor het overgrote deel uit het eiland Cyprus, maar heeft nog een paar andere eilanden. Dit zijn Agios Georgios, Geronisos, Glykiotissa, Kila, Kleides (eilandengroep), Koppos, Kordylia (eilandengroep) en Mazaki. De kustlijn is 648 kilometer.
Landschap
Cyprus kent twee gebergtes. Het belangrijkste en grootste is het Troödosgebergte in het zuiden. In het noorden ligt het veel kleinere Kyreniagebergte (hoogste top 1024 meter). De hoogste berg van Cyprus is de Olympus (niet te verwarren met de Griekse hoogste berg die ook de Olympus heet) met 1952 meter. Tussen deze twee gebergtes ligt de Mesaoria, een grote vlakte waar veel aan landbouw wordt gedaan. Over deze vlakte stroomt de Pedieos, met 91 kilometer de grootste rivier. Cyprus heeft nog een paar andere rivieren, maar ze drogen in de zomer op, om in het najaar en voorjaar weer gevuld te worden met regen en smeltwater. Er is een heel systeem van dammen gemaakt om water op te vangen en zo boeren van water te voorzien.
Op Cyprus is veel koper te vinden. Ook zijn er heel veel stranden en grotten. Deze zijn vooral heel populair bij toeristen.
Ontbossing was in het verleden een groot probleem voor Cyprus. Door de kap van bomen werd er minder water en grond vastgehouden. Water stroomde daardoor meteen naar de zee en nam vruchtbare grond mee. Er was dus sprake van heftige erosie en het land werd droger en minder vruchtbaar. Waar in 1000 na Christus nog bomen groeiden, was in 1800 misschien onherkenbaar veranderd in een boomloze steppe! Om dit tegen te gaan heeft de Cypriotische overheid de kap van bomen verboden (ook als ze je op jouw grond staan) en tegenwoordig is 17% van Cyprus bebost.
Klimaat
Cyprus heeft een warm klimaat. Het valt een beetje tussen een subtropisch en een mediterraan klimaat in. Het is een van de zuidelijkste landen van Europa. In de zomer kan de temperatuur wel oplopen tot 40 graden Celsius. Dit kan zorgen voor problemen. Bijna op elk huis (ook in de steden) zie je boilers op het dak, voor water in de zomer. Door de warmte zijn veel bloemen, in het binnenland in mei al verschrompeld. De winters van Cyprus' kustplaatsen zijn zowat de warmste van Europa. In Limasol ligt de temperatuur bijna de hele winter boven de 15 graden Celsius. Cyprus is ook een van de zonnigste plaatsen van Europa. Er zijn rond de 3200 zonuren per jaar. Dat is meer dan twee keer zoveel als wij in de Benelux hebben!
In het binnenland zijn de temperaturen extremer dan aan de kust. Als het aan de kust 30° Celsius is, kan het in het binnenland best 37 graden zijn. Andersom is in de winter ook kouder zijn in het binnenland. In het Troödosgebergte ligt zelfs vaak heel wat sneeuw en wordt er geskied! Wel is het zo dat deze sneeuw niet de hele winter blijft liggen, maar toch. De zomer loopt in Cyprus namelijk van april tot november. Het kan dus best dat er de ene maand nog sneeuw ligt en dat twee maanden later temperaturen van boven de 30 graden worden bereikt.
Ook valt niet overal op het eiland evenveel regen. Het Troödosgebergte is de natste regio van Cyprus, met ongeveer 600 mm neerslag per jaar (in Nederland is dat 800 mm). Bij het Kyreniagebergte en ten zuiden van het Troödosgebergte valt ongeveer 400–500 mm regen. Het droogste gedeelte van Cyprus is de Mesaoria, waar maar 300 mm regen per jaar valt. Bijna alle regen valt tussen oktober en mei. Van juni tot september valt meestal helemaal geen regen.
Grootste steden
De hoofdstad van Cyprus is Nicosia. Deze stad is ook duidelijk de primate city. 67% van de mensen woont in de stad. Hier zie je een lijst van de zes grootste steden van Cyprus:
| Lijst van de 6 grootste steden | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Nummer | Stadsnaam | Stedelijke bevolking | ||||||||
| 1 | Nicosia | 276.000 | ||||||||
| 2 | Limasol | 150.000 | ||||||||
| 3 | Larnaca | 72.000 | ||||||||
| 4 | Famagusta | 41.000 | ||||||||
| 5 | Paphos | 34.000 | ||||||||
| 6 | Kyrenia | 33.000 | ||||||||
_(33).JPG)
Economie & toerisme
Cyprus ligt in een visarm deel van de Middellandse Zee. De mensen verdienen vooral hun geld met met het verbouwen van citrusvruchten en het houden van geiten. Van de melk van de geit maken ze halloumi. Deze kaas kan je in Nederland en België alleen maar kopen in een paar Engelse winkels en bij sommige kaasboeren. Aan de kust werken de mensen veel in hotels, tavernes en in de havens. Naast citrusvruchten worden ook andere dingen verbouwd: aardappelen, tabak, druiven en veel, heel veel olijven. Er zijn een aantal mijnen op Cyprus. Hier wordt vooral koper- en ijzererts gedelft. Ook wordt er marmer geëxporteerd en gips.
De munteenheid (valuta) van Cyprus is sinds 2008 de euro. Hiervoor was dit het Cypriotisch pond. In 2013 waren er grote problemen tussen Cyprus en de Europese Unie. Een aantal Cypriotische banken waren zwaar in de problemen gekomen en stonden op het punt om te vallen. De banken gingen dicht en er werden veel onderhandelingen gevoerd over een oplossing. Nadat de EU Cyprus 10 miljard euro leende gingen de banken weer open. Sindsdien gaat het weer iets beter met Cyprus.
Toerisme is erg belangrijk voor Cyprus. Er komen per jaar duizenden toeristen op het land af, vooral voor voor de stranden, grotten en de hoge temperaturen.
Transport
De Republiek Cyprus heeft twee internationale luchthavens: luchthaven Larnaca en luchthaven Paphos. Tot 1974 had Nicosia ook een groot vliegveld. Dit vliegveld is nu gesloten door de tweedeling van het land. Om in Noord-Cyprus te komen per vliegtuig moet je op luchthaven Ercan wezen. Dit vliegveld is alleen bereikbaar via Turkije, Amsterdam en Brussel.
Cyprus heeft geen luchtvaartmaatschappijen meer. Kleinere luchtvaartmaatschappijen waren vroeger Aerotrans Airlines, Helios Airways en Eurocypria Airways. Deze zijn allemaal failliet gegaan. Cyprus Airways was de grootste luchtvaartmaatschappij, zoals KLM voor Nederland en Brussels Airlines voor België, met 6 Airbus A320's, maar ook deze ging in januari 2015 failliet. Noord-Cyprus had een luchtvaartmaatschappij, maar die heeft het ook niet gehaald.
Openbaar vervoer in Cyprus gaat per bus. Treinen zijn er niet. De haven van Limasol is de grootste van het land. Hierna volgt Larnaca. Kleinere havens zijn Paphos en Vasilikos.
Cyprus heeft 8 snelwegen. In Cyprus wordt, omdat het een kolonie van het Verenigd Koninkrijk was, links gereden. Er is 7900 kilometer aan verharde weg. In Noord-Cyprus is 1.400 kilometer weg verhard.
Onderwijs
Het onderwijs in Cyprus is een van de betere van Europa. Cyprus heeft het hoogste percentage werkenden met een tertiaire educatie (in Nederland mbo, hbo of universiteit). Cypriotische kinderen gaan vaak op hun derde al naar school. Dit heet voorschools onderwijs en is dan ook vooral een voorbereiding op het primair onderwijs (de basisschool). Van hun zesde tot hun twaalfde gaan de kinderen naar de basisschool. Er zijn ongeveer 340 basisscholen op Cyprus met rond de 50.000 leerlingen. Van hun twaalfde tot hun vijftiende gaan de kinderen naar gymnasio, vergelijkbaar met de onderbouw van het voortgezet onderwijs (niet hetzelfde als het Nederlandse en Belgische gymnasium!). Daarna gaan de kinderen naar lykeio, wat ze op hun achttiende afronden. Lykeio zijn niet verplicht en kinderen kunnen in plaats daarvan ook kiezen voor technisch of beroepsonderwijs. Na hun achttiende kunnen de inmiddels volwassenen gaan werken of studeren. De grootste universiteit heet de universiteit van Cyprus. Daarnaast is er nog een andere universiteit en een technische universiteit.
Er zijn ook veel privéscholen en -universiteiten.
Nationale symbolen
| Cypriotische moeflon | Witte duif |
|---|---|
|
.jpg) |
Cyprus heeft twee nationale dieren: de Cypriotische moeflon en de witte duif (de vredesduif). De witte duif komt niet bijzonder veel voor in Cyprus. De Cypriotische moeflon kwam heel veel voor op het eiland, maar wordt tegenwoordig bedreigd. De witte duif is ook op de vlag en op het wapen van Cyprus te vinden en staat voor de vrede. Blauw en wit zijn de nationale kleuren van de republiek. Deze kleuren komen voor in de vlag van Griekenland. Ook kopergeel kan een nationale kleur genoemd worden. Dit staat voor de grote hoeveelheden koper en kan worden gevonden op de vlag en op het wapen.
= Volkslied=
Het volkslied van Cyprus is Ymnos is tin Eleftherian (Ύμνος είς την Ελευθερίαν). Dit is niet alleen het volkslied van Cyprus, maar ook dat van Griekenland. Het heeft wel 158 alinea's, maar gelukkig voor de Cyprioten hoeven ze er maar twee te zingen. Het volkslied is geschreven in 1823. Sinds 1865 is het het volkslied van Griekenland en sinds 1966 dat van Cyprus.
Hieronder staat de tekst die in het volkslied gebruikt wordt.
|
Griekse tekst met Griekse letters |
Griekse tekst met Latijnse letters |
Vertaling naar het Nederlands |
Vlag en wapen
De vlag van Cyprus bestaat uit een wit veld met daarop een oranje (eigenlijk kopergeel) afbeelding van Cyprus. De kleur kopergeel staat voor de kopererts op het eiland en de kleur wit voor vrede. Onder het eiland zijn twee olijftakken te zien. Deze staan ook symbool voor vrede, en voorval voor vrede tussen de Grieken en de Turken.
Het wapen van Cyprus bestaat uit een geel schild met daarop een duif met een olijftak in de snavel. Dit staat voor vrede. Het schild wordt omringd door twee olijftakken. Deze staan opnieuw voor vrede tussen de Grieken en de Turken. Op het schild staat het jaartal 1960, het jaar waarin Cyprus onafhankelijk werd van het Verenigd Koninkrijk.
Fotogalerij
Locatie van Cyprus in Europa
Satellietfoto
Brug bij Arminou, Paphos
Klooster in het Troödosgebergte
Cape Greco
Kerkje bij de Cypriotische kust
.jpg)
Bronnen
|
Europese Unie | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||
| Landen, afhankelijke gebieden en niet-erkende staten in Europa | 
| ||
|---|---|---|---|
| Albanië · Andorra · Armenië · Azerbeidzjan · België · Bosnië en Herzegovina · Bulgarije · Cyprus · Denemarken · Duitsland · Estland · Finland · Frankrijk · Georgië · Griekenland · Hongarije · IJsland · Ierland · Italië · Kazachstan · Kroatië · Letland · Liechtenstein · Litouwen · Luxemburg · Malta · Moldavië · Monaco · Montenegro · Nederland · Noord-Macedonië · Noorwegen · Oekraïne · Oostenrijk · Polen · Portugal · Roemenië · Rusland · San Marino · Servië · Slovenië · Slowakije · Spanje · Tsjechië · Turkije · Vaticaanstad · Verenigd Koninkrijk · Wit-Rusland · Zweden · Zwitserland Alle schuine landen liggen ook in een ander werelddeel. Afhankelijke gebieden: Ålandseilanden · Faeröer · Gibraltar · Guernsey · Jan Mayen · Jersey · Man · Spitsbergen |
|||
| Landen, afhankelijke gebieden en niet-erkende staten in Azië | 
| ||
|---|---|---|---|
| Afghanistan · Armenië · Azerbeidzjan · Bahrein · Bangladesh · Bhutan · Brunei · Cambodja · China · Cyprus · Egypte · Filipijnen · Georgië · India · Indonesië · Irak · Iran · Israël · Japan · Jemen · Jordanië · Kazachstan · Kirgizië · Koeweit · Laos · Libanon · Maldiven · Maleisië · Mongolië · Myanmar · Nepal · Noord-Korea · Oezbekistan · Oman · Oost-Timor · Pakistan · Palestina · Qatar · Rusland · Saoedi-Arabië · Singapore · Sri Lanka · Syrië · Tadzjikistan · Thailand · Turkije · Turkmenistan · Verenigde Arabische Emiraten · Vietnam · Zuid-Korea Afhankelijke gebieden: Hongkong · Macau |
|||
| Landen van de Gemenebest van Naties | |||
|---|---|---|---|
| Antigua en Barbuda · Australië · Bahama's · Bangladesh · Barbados · Belize · Botswana · Brunei · Canada · Cyprus · Dominica · Eswatini · Fiji · Ghana · Grenada · Guyana · India · Jamaica · Kameroen · Kenia · Kiribati · Lesotho · Malawi · Maldiven · Maleisië · Malta · Mauritius · Mozambique · Namibië · Nauru · Nieuw-Zeeland · Nigeria · Oeganda · Pakistan · Papoea-Nieuw-Guinea · Rwanda · Saint Kitts en Nevis · Saint Lucia · Saint Vincent en de Grenadines · Salomonseilanden · Samoa · Seychellen · Sierra Leone · Singapore · Sri Lanka · Tanzania · Tonga · Trinidad en Tobago · Tuvalu · Vanuatu · Verenigd Koninkrijk · Zambia · Zuid-Afrika | |||