Finland
Republiek Finland Suomen Tasavalta Republiken Finland | |
---|---|
Hoofdstad | Helsinki |
Aantal inwoners | 5.519.255 (2021) |
Oppervlakte | 338.145 km² |
Regeringsvorm | Parlementaire republiek |
President | Sauli Niinistö (sinds 2012) |
Premier | Sanna Marin (sinds 2019) |
Godsdienst | Christendom (69,8%) Geen religie (29,4%) Overig (0,8%) |
Taal | Fins (Suomi) Zweeds (Svenska) |
Munteenheid | Euro |
Volkslied | Maamme (Vårt land) |
Landcode | FIN |
Finland (Fins: Suomi), officieel de Republiek Finland, is een land in Noord-Europa met 5,25 miljoen inwoners dat tussen Rusland in het oosten, Noorwegen in het noorden en Zweden in het noordwesten ligt. Ten zuiden wordt het van Estland gescheiden door de Finse Golf. Ten westen ligt de Botnische Golf en ten zuidwesten de Oostzee aan de overkant waarvan – wederom – buurland Zweden ligt. Finland heeft een sterke economie en is hiermee één van de rijkste landen ter wereld.
Finland wordt wel 'het land van de duizend meren' genoemd. In werkelijkheid zijn het er zelfs rond de 190.000. Vooral in het zuidoosten is het land bespikkeld met ontelbare meren en meertjes (dit als gevolg van de ijstijd).
Het land is een democratische republiek met een gekozen president. Finland was het eerste land in Europa dat vrouwen stemrecht gaf.
Finland heeft meer dan 1,7 miljoen sauna's op ruim 5 miljoen inwoners. Finland staat daarom ook bekend om zijn sauna's.
Geschiedenis
In 8500 v. Chr. werd Finland voor het eerst bewoond. Tussen 1200 en 1809 was Finland onderdeel van het Zweedse Rijk. Ook nu nog woont er een Zweedse minderheid in het land en is het Zweeds samen met het Fins de officiële landstaal.
In 1809 werd Finland onderdeel van Rusland. Finland en Rusland hadden toen een soort samenwerkingsverband gesloten. Finland heette toen Grootvorstendom Finland. In 1917 werd Finland onafhankelijk en een jaar later was dat officieel verklaard. Finland was na 1918 een koninkrijk. Toch bestond het Koninkrijk Finland maar minder dan een jaar.
Kort na brak de Finse Burgeroorlog uit. Dit was een oorlog tussen de Russen en de Duitsers. De Duitsers wonnen de oorlog. Finland werd tijdens de Tweede Wereldoorlog twee keer binnengevallen door Rusland. Toch bleef Finland onafhankelijk. Wél moest Finland Karelië afstaan aan Rusland. Tijdens de Koude Oorlog werd de Finse politiek beïnvloed door de Sovjet-Unie. Het land lag op de grens tussen het kapitalistische westen en het communistische oosten. Zelf was Finland kapitalistisch. Na de val de Sovjet-Unie in 1991, durfde Finland meer samen te werken met West-Europa. In 1995 trad Finland vervolgens toe tot de Europese Unie. Sinds 2002 wordt de euro in Finland gebruikt.
Finland is op 4 april 2023 in de NAVO getreden wegens de groeiende dreiging vanuit Rusland. De NAVO is een militair samenwerkingsverband tussen de Verenigde Staten, Canada en veel Europese landen.
Geografie
Finland is te verdelen in 3 delen:
- De Kuststrook, deze vlakte ligt laag en hier vindt je de meeste steden.
- De Finse merenvlakte, hier liggen zo'n 20.000 meren. Deze meren zijn verbonden door kanalen en rivieren. De grootste meren in Finland zijn het Saimaameer, het Inarimeer en het Päijänne.
- Lapland, alles boven de Noordpoolcirkel valt onder Lapland. Het gebied bestaat vooral uit Toendra.
70% van Finland bestaat uit bos. Er groeien veel pijnbomen, sparren en berken bedekken. Finland is het op-acht-na dichtbeboste land ter wereld. Deze dichte bossen en een groot aantal meren, rivieren en venen zorgen ervoor dat slechts 11% van Finland geschikt is voor landbouw. De bossen bevoorraden een sterke houtindustrie en het water wordt zowel voor de visvangst als voor hydro-elektriciteit (waterenergie) gebruikt. De hoogste berg van Finland heet de Haltiatunturi, de berg is 1324 meter hoog. De langste rivier in Finland is de Kemijoki, de rivier is 550 km lang.
Er liggen veel eilanden voor de warmere zuidwestkust, bijvoorbeeld de 6000 eilanden van Åland. In totaal zijn er zo'n 98.000 eilanden.
Steden
Hieronder vindt je een lijstje met de 10 grootste steden van Finland:
Politiek
Finland is sinds 1919 een democratie. Alle burgers vanaf 18 jaar hebben kiesrecht. Finland was trouwens ook het eerste Europese land dat vrouwen kiesrecht gaf, dat was in 1906. De Ålandeilanden hebben zelfbestuur terwijl een door de president benoemde gouverneur de Finse regering vertegenwoordigt.
Bestuurlijke Indeling
Finland is verdeeld in 19 regio's of maakunta. Elke regio heeft een eigen hoofdplaats en wapen. De 19 regio's zijn:
- Lapland
- Pohjois-Pohjanmaa
- Kainuu
- Pohjois-Karjala
- Pohjois-Savo
- Etelä-Savo
- Etelä-Pohjanmaa
- Österbotten
- Pirkanmaa
- Satakunta
- Keski-Pohjanmaa
- Keski-Suomi
- Varsinais-Suomi
- Etelä-Karjala
- Päijät-Häme
- Kanta-Häme
- Uusimaa
- Kymenlaakso
- Åland
De regio's zijn weer verdeeld in gemeenten. Åland is een eilandgroep voor de kust van Finland.
Onderwijs
Analfabetisme komt in Finland bijna niet voor. Kinderen zijn verplicht om de negenjarige basisschool te volgen. De onderbouw bestaat uit drie jaren en de bovenbouw uit zes jaren. Scholen krijgen de vrijheid om in te spelen op allerlei ontwikkelingen en samen te werken met de lokale overheden (zoals gemeentes) en de economische activiteiten in hun gemeenschap. Er zijn Fins- en Zweedstalige scholen. Dit heeft als gevolg dat naast de moedertaal de kinderen ook de tweede landstaal (Zweeds) moeten leren. Vanaf klas drie begint het onderwijs in een vreemde taal, meestal Engels. Vanaf klas acht is het mogelijk om Russisch te kiezen. Het basisonderwijs is gratis en dat geldt ook voor de boeken, schoolmaaltijden en vervoer. Na het basisonderwijs kunnen de leerlingen kiezen tussen hoger voortgezet onderwijs of beroepsonderwijs. Het voortgezet onderwijs duurt drie jaar en wordt afgesloten met een examen dat toelating geeft tot universiteiten of hogere beroepsopleidingen. In Lapland wordt het Samisch op school naast het Fins onderwezen.
Vanaf 2016 gaan ze in Finland stoppen met schrijfles. Kinderen leren dan meteen typen. Pen en papier worden dan dus ook grotendeels vervangen door computers. Dit is natuurlijk een grote verandering en niet iedereen is het ermee eens.
Demografie
Geloof
De kerk is een belangrijk onderdeel van het openbare leven in Finland. Alle staatsplechtigheden (zoals trouwen, begrafenissen, enz.) gaan samen met een kerkelijke ceremonie. Bijna 90% van de bevolking behoort tot de Evangelisch Lutherse staatskerk. De Finse lutherse kerk is op twee na de grootste ter wereld, met 600 parochies en 4,5 miljoen leden. Eén procent van de bevolking is lid van de Fins-Orthodoxe Kerk, die in 1949 als tweede staatsgodsdienst werd erkend. Rooms-katholieken en joden vormen een zeer kleine minderheid. Ongeveer 9% van de bevolking is niet bij een kerk aangesloten.
Bevolking
In 2013 heeft Finland 5.266.114 inwoners. Per vierkante kilometer wonen er gemiddeld 15 mensen. Hiermee is Finland een van de dunstbevolkte landen in Europa. Het grootste deel van alle inwoners wonen in het zuiden. Hier liggen ook de grootste steden. In Lapland zijn sommige delen zelfs onbewoond. Je ziet dus dat er grote verschillen zijn. één vijfde van de bevolking woont in Helsinki. In Finland zijn er niet veel immigranten of vluchtelingen, maar het worden er wel meer. Veel immigranten komen Estland, Rusland en Zweden. Dus landen die dichtbij Finland liggen. De meeste vluchtelingen zijn Somaliërs en Koerden. Van de totale bevolking is 93,4% geboren in Finland.
Economie
Voor de Tweede Wereldoorlog was er in Finland veel landbouw. Na de Tweede Wereldoorlog gaf de Finse regering veel geld uit aan de bouw van fabrieken. De meest de gebruikte landbouw is de veeteelt. Uit Finland komen daarom ook veel zuivelproducten, zoals melk en yoghurt. Er zijn veel varkens en rundvee (koeien). Maar ook wordt er veel aan akkerbouw gedaan. Zo worden er veel granen, aardappels en suikerbieten verbouwd. Uit de industrie komt er veel glas, textiel en Keramiek. Er komen ook veel mineralen uit Finland, zoals goud, zilver, kwik, koper, zink en nikkel.
Fotogalerij
Externe link
Europese Unie | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Landen, afhankelijke gebieden en niet-erkende staten in Europa | |||
---|---|---|---|
Albanië · Andorra · Armenië · Azerbeidzjan · België · Bosnië en Herzegovina · Bulgarije · Cyprus · Denemarken · Duitsland · Estland · Finland · Frankrijk · Georgië · Griekenland · Hongarije · IJsland · Ierland · Italië · Kazachstan · Kroatië · Letland · Liechtenstein · Litouwen · Luxemburg · Malta · Moldavië · Monaco · Montenegro · Nederland · Noord-Macedonië · Noorwegen · Oekraïne · Oostenrijk · Polen · Portugal · Roemenië · Rusland · San Marino · Servië · Slovenië · Slowakije · Spanje · Tsjechië · Turkije · Vaticaanstad · Verenigd Koninkrijk · Wit-Rusland · Zweden · Zwitserland Alle schuine landen liggen ook in een ander werelddeel. Afhankelijke gebieden: Ålandseilanden · Faeröer · Gibraltar · Guernsey · Jan Mayen · Jersey · Man · Spitsbergen |