Tsjetsjenië
Republiek Tsjetsjenië Чеченская республика | |
Hoofdstad | Grozny |
Federaal district | Noordelijke Kaukasus |
Economische regio | Noord-Kaukasus |
Oppervlakte | 15.680,4 km² |
Inwonersaantal | 1,103,686 |
Talen | Russisch, Tsjetsjeens en Perzisch |
Portaal Rusland |
Tsjetsjenië, officieel de Tsjetsjeense Republiek, is een autonome republiek binnen Rusland. Tsjetsjenië ligt in de Noordelijke Kaukasus en maakt deel uit van het Federaal District Noordelijke Kaukasus. De hoofdstad is Grozny en er wonen 1,1 miljoen mensen. Tsjetsjenië is internationaal bekend om zijn roep om onafhankelijkheid. In het begin van de 21e eeuw zijn er twee pogingen gedaan om Tsjetsjenië onafhankelijk van Rusland te maken, maar dat is niet gelukt. Vandaag de dag blijft Tsjetsjenië onderdeel van Rusland, maar met eigen bevoegdheden.
De republiek grenst aan de republieken Dagestan, Ingoesjetië en Noord-Ossetië. Deze republieken zijn ook onderdeel van Rusland. Daarnaast grenst het gebied nog aan het zelfstandige Georgië.
Geschiedenis
Vroege geschiedenis
Waar de Tsjetsjenen vandaan komen is eigenlijk onbekend. In de tijd van Sovjet-Unie en ook daarvoor werd hier geen antwoord aanbesteed. De Tsjetsjenen zijn wel verwant aan de Ingoesjen, wat men onder andere in de taal terug kan zijn. Pas na de val van de Sovjet-Unie is er onderzoek gedaan naar de herkomst van de Tsjetsjenen. Er zijn eigenlijk twee theorieën. De eerste theorie is dat de Tsjetsjenen afstammeling zijn van de zoon van het Bijbelse figuur Noach, Sem. Hiermee zouden ze één van de oudste Kaukasische volkeren zijn. De andere theorie is dat de Tsjetsjenen een Joodse oorsprong hebben. Ze uit Israël zijn verdreven door koning Nebukadnezar I.
De eerste vermelding van het volk komt uit 7e eeuw uit koninkrijk Armenië. In de Klassieke Oudheid en vroege middeleeuwen kwamen de Tsjetsjenen in contact met verschillende volkeren, waaronder de Romeinen. Vanuit koninkrijk Georgië werden ze tussen de 10e en 13e eeuw bekeerd tot het christendom. In die tijd werden ook kerken gebouwd en nederzettingen versterkt. De Tsjetsjenen vermengden het christendom met hun eigen natuurgodsdienst. Het christendom verdween hierna eigenlijk weer. Toen het Mongoolse Rijk richting Tsjetsjenië aan het uitbreiden was, trokken de Tsjetsjenen de bergen in.
In de 16e eeuw werd de islam naar Tsjetsjenië gebracht vanuit Dagestan. Ook toen vermengden de Tsjetsjenen de islam met hun eigen natuurgodsdienst. De Tsjetsjenen hadden goede banden met de Kozakken.
Komst van de Russen
Onder tsaar Ivan de verschrikkelijke werd geprobeerd om Tsjetsjenië bij het Russische Rijk te voegen. In 1556 probeerde hij dit voor de eerste keer en in 1559 werd de eerste Russische nederzetting in het gebied geplaatst. De invloed van de Russen in het gebied bleef echter heel gering. De Tsjetsjenen woonden toen nog in de bergen, maar begonnen zich te verplaatsen naar de noordelijke vlakten. Onder tsaar Peter de Grote werd de invloed van de Russen vergroot. Peter de Grote wilde het Perzische Rijk (tegenwoordig Iran) verslaan en moest daarom eerst de Kaukasus veroveren. De volkeren die hier woonden waren daar niet bepaald blij mee. Ze waren bang dat ze hun onafhankelijkheid zouden verliezen. In 1707 verwoestten de Tsjetsjenen een Russisch fort. De Tsjetsjeen Mansoer leidde een grote operatie tegen de Russische overheersing. Hij werd later gevangengenomen door de Russen en wordt nu nog steeds gezien als strijder voor de Tsjetsjeense onafhankelijkheid.
Tijdens de Kaukasusoorlog werd Tsjetsjenië veroverd door de Russische tsaren. Tsjetsjenië werd in 1818 onderworpen door generaal Aleksej Jermolov. Hij moordde toen ook volledige dorpen uit. De Tsjetsjeen Sjamil verenigde verschillende volkeren om tegen de Russen te strijden. Hij wordt ook door de Tsjetsjenen nog steeds als belangrijk persoon beschouwd. Sjamil werd samen met anderen gevangengenomen, waarna de strijd ophield. Desalniettemin bleven de Tsjetsjenen opstandig tegenover de Russen.
Sovjetperiode
De Tsjetsjenen bleven strijden voor onafhankelijkheid. Tijdens de Russische Burgeroorlog steunden ze de communisten in de hoop op zelfstandigheid. Ze kregen enige vorm van zelfstandigheid als de Sovjetrepubliek der Bergvolkeren. In praktijk hadden ze echter weinig in te brengen. Toen Jozef Stalin aan de macht kwam werd deze opgeheven. Tsjetsjenië was weer terug bij af. Ondertussen werd religie verboden en kwam alle landbouwgrond in bezit van de staat. Door het verbieden van religie en culturele symbolen hoopten de communisten het nationalisme tegen te gaan. Tijdens de Tweede Wereldoorlog ontstond bij de Tsjetsjenen hoop. Ze kozen de kant van de nazi's. Na de slag om de Kaukasus, die ze verloren, richtte Stalin zijn woede op de Tsjetsjenen. Hij liet de Tsjetsjenen deporteren en uitmoorden. Overigens waren alle Tsjetsjenen schuldig bevonden, ook degene die aanhanger waren van de communisten. Meer dan een kwart van de gedeporteerden overleefde dit niet. Na het verdwijnen van de Tsjetsjenen werden de grenzen opnieuw getrokken en kregen alle plaatsen een Russische naam.
Na de dood van Stalin 1953 mochten de Tsjetsjenen terugkeren naar hun land. Ze maakten hier massaal gebruik van vanaf 1957. Dit zorgde voor een grote druk onder de Russische bevolking van het gebied. In 1958 werd een Russische jongen vermoord door een aantal Tsjetsjeense jongeren. Hoewel zij werden gearresteerd brak er veel geweld uit. De Russische inwoners begonnen een volkerenmoord op de Tsjetsjenen te plegen. Pas na het ingrijpen van het leger werd de orde hersteld. Van de gearresteerden werden er echter weinig veroordeeld.
In de laatste jaren van de Sovjet-Unie viel de economie in het gebied stil. Dit leidde tot ontevredenheid. Ondertussen begon de Sovjet-Unie met afbrokkelen. De Tsjetsjeense luchtmachtgeneraal Dzjochar Doedajev wilde hiervan profiteren en Tsjetsjenië onafhankelijk maken. Doedajev werd president van Tsjetsjenië en hoopte dat ook Rusland uiteen zou vallen. Dit gebeurde echter niet. De Russische regering bleef negatief over de onafhankelijkheid van Tsjetsjenië.
Onafhankelijkheidsstrijd
In 1994 brak de eerste oorlog uit. De Russische president Boris Jeltsin liet hierdoor de hoofdstad Grozny bombarderen. Ook viel het leger het gebied binnen. In de lente van 1995 lijken alle rebellen uit de steden te zijn verjaagd. Rusland leek de oorlog te winnen, maar de rebellen bezetten een Russisch ziekenhuis. Hierdoor stonden de levens van duizenden Russen op het spel. De oorlog had zich buiten Tsjetsjenië afgespeeld en in Moskou begonnen onderhandelingen. Rusland zou de rebellen laten gaan. De Tsjetsjeense luchtmachtgeneraal Dzjochar Doedajev werd in 1996 gedood bij een Russische luchtaanval met een raket nadat hij getraceerd was via zijn satelliettelefoon. Toen in 1996 een pro-Russische president de Tsjetsjeense verkiezingen won beschuldigden de Tsjetsjenen Rusland van fraude. In Kizljar worden 2000 mensen gegijzeld. Uiteindelijk werd de oorlog neergelegd. Tsjetsjenië riep de onafhankelijkheid uit, maar dit werd niet erkend.
De Russische overheid hield zich drie jaar lang afzijdig. Het bemoeide zich dus niet met Tsjetsjenië. Dit veranderd als er in 1999 een islamitische revolutie in Tsjetsjenië mislukt. Rusland valt het gebied binnen en veroverd 80% van het gebied in korte tijd. Premier Vladimir Poetin had toen de touwtjes in handen. Als de rebellen in 1999 een aanslag plegen op een appartementencomplex in Moskou krijgt de Russische regering een grote meerderheid voor ingrijpen in Tsjetsjenië. De Russen gebruikten steeds meer geweld, terwijl de Tsjetsjenen steeds meer aanslagen pleegden. Naar schatting vonden 100.000 mensen de dood. De oorlog werd in 2002 beëindigd. Nog altijd raken mensen gewond door landmijnen en is er spanning onder de bevolking.
Na de tweede Tsjetsjeense oorlog
Poetin schuift Achmat Kadyrov naar voren als nieuwe leider van de deelrepubliek. In de ogen van het Tsjetsjeense volk is hij een collaborateur (overloper en vriendjes met de Russen). De Russen proberen de situatie zo snel mogelijk normaal te krijgen, mede door grote hoeveelheden geld aan ontwikkeling uit te geven proberen ze Tsjetsjenië zo snel mogelijk weer op te bouwen. Dit mislukt volkomen, doordat het geld bijna volledig verdwijnt door corruptie. Als gevolg hiervan zakt Tsjetsjenië economisch compleer weg, waardoor de werkloosheid tot een recordhoogte stijgt en de scholing volledig stil komt te liggen. Met de jacht op de rebellen binnen Tsjetsjenië door de Russen wordt steeds meer geweld gebruikt, waar vooral het volk de dupe van wordt. Wat er in Tsjetsjenië gebeurt, komt nauwelijks naar buiten (in het nieuws). Het is er voor journalisten niet veilig. Het is dan ook niet vreemd dat de rebellen steeds gruwelijkere aanslagen plegen om de aandacht op te eisen. Veel effect levert het echter niet op. In mei 2004 lukt het de islamitische rebellen uiteindelijk de president Achmat Kadyrov te vermoorden, door middel van een landmijn tijdens een parade in Grozny. Poetin schuift dan snel de pro-Russische Aloe Alchanov naar voren bij de verkiezingen. Ook nu weer zijn er verdenkingen van fraude bij de verkiezingen, maar Alchanov wordt de nieuwe leider van Tsjetsjenië. Door de gewelddadigheden van de rebellen zowel onder de eigen bevolking als tegen de Russische bevolking, vluchten honderdduizend Tsjetjenen het land uit.
President Alchanov deed in september 2006 een voorstel om de naam van de republiek te veranderen naar Nochtsjiin, omdat volgens hem de inwoners het gebied nooit Tsjetsjeense Republiek noemen, maar deze oude naam gebruiken. Premier Ramzan Kadyrov (zoon van president Achmat Kadyrov) was tegen dit voorstel. (Tot zijn dertigste mocht Kadyrov formeel namelijk nog geen president zijn, maar was hij premier. Feitelijk had hij echter wel de macht in het land.) Op 15 februari 2007 werd bekendgemaakt dat federaal president Poetin president Alchanov had vervangen door Kadyrov, die eerst zou optreden als waarnemend president. Kadyrov is de leider van de beruchte militie de Kadyrovtsy. Kadyrov wordt gesteund door president Poetin, die hem de medaille voor de hoogste Russische eretitel verleende; 'Held van de Russische Federatie'. Kadyrov schijnt zich weinig aan te trekken van de Russische wetten en laat wrede praktijken zien.
In februari 2022 wordt een burgerpetitie gehouden die de Russische president Poetin oproept Kadyrov uit zijn ambt te zetten in verband met de mensenrechten-schendingen die onder zijn bewind plaatsvinden.
De Kadyrovtsy zouden ook meevechten in Oekraïne rond Kiev. Zij worden door de plaatselijke Oekraïense bevolking aangewezen als zijnde de slachters in onder andere de stad Boetsja, waar 300 burgers zijn vermoord. Op 11 april 2022 dreigt de Tsjetsjeense leider Ramzan Kadyrov dat er een nieuw offensief komt, ook op Kiev en andere steden. Ramzan Kadyrov - wordt ook wel de “babydraak van het Kremlin” genoemd.