President van de Verenigde Staten

De zegel van de President van de Verenigde Staten.

De president van de Verenigde Staten is het staatshoofd van de Verenigde Staten. Naast staatshoofd is de president ook een belangrijk, misschien wel het belangrijkste figuur, binnen de Amerikaanse politiek en bevelhebber van het Amerikaanse leger.

De titel "President van de Verenigde Staten" bestaat sinds 1789, toen de Verenigde Staten (toen nog 13 staten) onafhankelijk werden. President George Washington werd de eerste president en sindsdien zijn er 46 presidenten geweest, waaronder de huidige president Joe Biden. Elke president was mannelijk en (op Barack Obama na) blank, waardoor Obama de eerste Afro-Amerikaanse president werd in 2009.

De president van de Verenigde Staten wordt ook wel de machtigste persoon ter wereld genoemd, aangezien de Verenigde Staten een ontzettend belangrijk land zijn. De echtgenote van de president wordt de First Lady genoemd, vandaag de dag Melania Trump. Zij wonen samen in het Witte Huis in Washington D.C..

Regels

Hoe lang?

jurre van leer, de huidige president

In de Verenigde Staten wordt de president gekozen door het Amerikaanse volk. Dit gebeurt via verkiezingen. Deze verkiezingen vinden vaak eens in de 4 jaar plaats. Een president is dan ook normaal gesproken vier jaar lang aan macht. Als deze vier jaar zijn afgelopen, vinden nieuwe verkiezingen plaats en mag de president zich opnieuw kandidaat stellen. Als de president dan de verkiezingen wint blijft hij nog eens vier jaar president. Na deze vier jaar de president zich niet opnieuw kandidaat stellen. Een persoon kan dus maximaal 8 jaar president zijn. Deze regel bestaat eigenlijk pas sinds president Franklin Delano Roosevelt. Hij was maar liefst 12 jaar lang president en dit vond men te lang. De 4 jaren worden ook wel een termijn genoemd. Hierdoor kan iedere president een eerste en een tweede termijn hebben.

De twee termijnen hoeven eigenlijk niet achter elkaar te zijn. Een president kan dus tussen zijn twee termijnen een tussenperiode hebben waarin iemand anders president is. Eigenlijk is dit pas één keer gebeurd, namelijk bij president Grover Cleveland. Als dit gebeurt is er iets geks aan de hand. Om het met een voorbeeld duidelijk te maken: Obama heeft twee onafgebroken termijnen, achter elkaar dus. Hierdoor is hij de 44e president van Verenigde Staten. Grover Cleveland twee afgebroken termijnen, niet achter elkaar dus. Hierdoor is zowel de 22e als de 24e president van de Verenigde Staten. Eigenlijk heeft door deze gebeurtenis de Verenigde Staten 46 presidenten gehad, maar slechts 45 personen die ook werkelijk president waren.

Aftreden, overlijden of afzetten

Wat gebeurt er eigenlijk als een president overlijdt, aftreedt of word afgezet?

Als een president overlijdt, neemt de vicepresident tijdelijk zijn plekje in. Deze zit de termijn van de overleden president dan uit. Als een vicepresident ongeschikt is om de taken over te nemen, doet de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden dit. Als hij ook ongeschikt wordt gevonden, wordt de voorzitter van de Senaat dit. Tijdens het presidentschap zijn er 8 presidenten overleden. 4 hiervan zijn vermoord. William Henry Harrison, Zachary Taylor, Warren G. Harding en Franklin Delano Roosevelt zijn overleden door een ziekte. Abraham Lincoln, James A. Garfield, William McKinley en John F. Kennedy zijn vermoord. Vooral de moorden op Lincoln (in een theater) en Kennedy (tijdens een autorit) zijn het bekendste. Hoewel er een dader is gepakt, wordt nog steeds gespeculeerd dat er meer achter zou zitten.

De Oval Office is de werkkamer van de president.

Op het gebied van afzetting en aftreden gebeurt eigenlijk gewoon hetzelfde. Anders de dan de overleden presidenten, is er pas één president tijdens zijn presidentschap afgetreden. Dit was Richard Nixon. Hij stapte op na het beruchte Watergate-schandaal. Nog nooit is er een president afgezet, wel is het vier keer bijna gebeurd. De eerste keer was met Andrew Johnson. Slechts één stem heeft hem gered. De tweede keer was minder lang geleden, namelijk met Bill Clinton. Er is twee keer een aanklacht tegen hem ingediend en alle twee de keren werd hij vrijgesproken. De derde keer was met Donald Trump in 2020, maar deze werd in de Senaat vrijgesproken. De vierde keer is opnieuw met Trump na de bestorming van het Amerikaanse Capitool in 2021. Deze procedure is nog steeds bezig.

Politiek partij?

Een president hoeft niet per se lid te zijn van een politieke partij om president te worden. Toch is dit wel makkelijk, aangezien meer mensen van een partij weten welke standpunten ze hebben, dan van een persoon. In de VS zijn er twee grote partijen, namelijk de Republikeinse Partij en de Democratische Partij. De laatste decennia is het een soort van wedstrijdje tussen deze twee partijen, wie er president wordt. De partijen kiezen vaak elk een kandidaat. Hierdoor gaat de strijd tussen personen. De eerste president, George Washington, was onafhankelijk. Hij had geen partij. Hierna waren alleen nog John Tyler en Andrew Johnson onafhankelijk tijdens hun presidentschap. Na George Washington ontstonden er partijen, waar de presidenten lid van waren. Uiteindelijk bleven er maar twee grote partijen over aan het einde van 19e eeuw.

16 presidenten waren van de Democratische Partij en 19 presidenten waren van de Republikeinse Partij. De huidige president, Joe Biden, is een Democraat.

Wat doet de president?

Het Witte Huis.

Een president is er niet alleen voor de sier. Naast dat een president een soort van gezicht is voor de VS, heeft hij ook echt taken. Volgens de Amerikaanse grondwet doet de president het volgende:

• De president is de belangrijkste bevelhebber van het Amerikaanse leger. Ook is hij de bevelhebber van de politie van de verschillende staten, als zij optreden voor de gehele VS.
• Een president mag vragen aan zijn ministers en ambtenaren om hun bezigheden op te schrijven. Deze bezigheden gaan over het bestuur van de VS. Zo zal de minister van Financiën vertellen hoe het land er financieel voorstaat. De brieven worden naar de president gestuurd.
• Een president mag een veroordeelde gratie verlenen. Dit betekend dat de straf van de veroordeelde niet doorgaat, bijv. omdat hij de staat kan helpen om nog meer criminelen op te sporen. Een president kan echter zichzelf geen gratie verlenen.
• Een president mag verdragen sluiten uit de naam van de Verenigde Staten. De Senaat moet dan wel voor twee derde het hiermee eens zijn.
• Een president mag de Amerikaanse ambassadeurs, ministers, officieren en ambtenaren aanstellen. De Senaat moet dit wel goedkeuren.
• In bijzondere gevallen, bijv. na een aanslag, mag de president het Amerikaans congres bijeenroepen voor een zitting. Dit kan in plaats van het gehele congres ook alleen het Huis van Afgevaardigden of alleen de Senaat wezen.
• De president moet om de zoveel tijd het Congress informeren hoe het land ervoor staat. Deze speech wordt de State of the Union genoemd, de Stand van de Unie.
• Een president kijkt of wetten worden nageleefd. Ambtenaren helpen hem daarbij.
• Een president ontvangt de vertegenwoordigers van andere landen. Vaak gebeurd dit in het Witte Huis.

Door de jaren heen is de macht van de president wel steeds uitgebreider geworden.

Verkiezingen

Zie Amerikaanse presidentsverkiezingen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Om de vier jaar wordt een president gekozen, behalve als een president aftreedt, overlijdt of wordt afgezet. De eerst volgende presidentsverkiezingen vinden plaats in 2024.