Lijst van koningen en keizers van Frankrijk

Hieronder vindt je een lijst met alle koningen en keizers van Frankrijk. Frankrijk heeft tijdens zijn geschiedenis 49 koningen en 3 keizers gehad. Sommige hiervan waren alleen officieel aan de macht, terwijl ze dit in werkelijkheid niet waren. Er zijn ook twee periodes geweest waarin Frankrijk geen koning of keizer had, maar een republiek was.

In deze lijst zijn ook de heersers van het West-Frankische Rijk (de voorloper van het huidige Frankrijk) opgenomen. Zij heersten tussen 814 en 987 over dit land. De heersers van het Frankische Rijk (vóór 814) zijn niet opgenomen in deze lijst. De monarchie werd definitief afgeschaft in 1870. Frankrijk is sindsdien altijd een republiek geweest.

West-Frankische Rijk (814-987)

Tussen 814 en 987 bestond het West-Frankische Rijk. Dit rijk was de voorloper van het huidige Frankrijk. Het ontstond in 814 door het verdrag van Verdun. Dit verdrag bepaalde dat het Frankische Rijk in drie stukken werd verdeeld. Het West-Frankische Rijk was stond tijdens haar bestaan onder drie verschillende dynastieën; de Karolingen, de Robertijnen en de Bosoniden.

Monarch		Regeringsperiode	Dynastie	Opmerking
	Karel II de Kale	841-877	Karolingen
	Lodewijk II de Stamelaar	877-879	Karolingen
	Lodewijk III	879-882	Karolingen
	Karloman II	879-884	Karolingen
	Karel III de Dikke	884-888	Karolingen	Karel III heerste zowel over het West- als het Oost-Frankische Rijk. Hij was de laatste gemeenschappelijke vorst.
	Odo	887-898	Robertijnen
	Karel III de Eenvoudige	898-922	Karolingen
	Robert I	922-923	Robertijnen
	Rudolf	923-936	Bosoniden
	Lodewijk IV van Overzee	936-954	Karolingen
	Lotharius	954-986	Karolingen
	Lodewijk V	896-897	Karolingen

Koninkrijk Frankrijk (987-1792)

Zie Koninkrijk Frankrijk voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Tussen 987 en 1792 was Frankrijk een koninkrijk. Het werd in 987 gesticht door Hugo Capet. Achtereenvolgens werd het bestuurd door het huis Capet, het huis Valois en het huis Bourbon. Oorspronkelijk was Frankrijk een absolute monarchie waarin de koning veel te zeggen had. Na de Franse Revolutie werd dit omgevormd in een constitutionele monarchie, waarin de koning geen macht had. In 1792 werd de monarchie afgeschaft, maar tot 1795 was er officieel wel nog een koning van Frankrijk (maar deze regeerde niet).

Huis Capet

Monarch		Regeringsperiode	Getrouwd met	Opmerking
	Hugo Capet	987-996	Adelheid van Aquitanië	Eerste koning van Frankrijk en stichter van het huis Capet
	Robert II de Vrome	987-1031	Suzanna Bertha Constance van Arles	Regeerde samen met Hugo Capet tussen 987-996 als medekoning.
	Hugo II	1017-1025	Geen	Regeerde samen met Robert II als medekoning.
	Hendrik I	1027-1060	Mathilde van Friesland Anna van Kiev	Regeerde samen met Robert II tussen 1027 en 1031 als medekoning.
	Filips I	1059-1108	Bertha van Holland Bertrada van Montfort	Regeerde samen met Hendrik I tussen 1059 en 1060 als medekoning. Tussen 1060 en 1066 bestuurden Anna van Kiev en Boudewijn V van Vlaanderen het voor hem als regent.
	Lodewijk VI de Dikke	1099-1137	Adelheid van Maurienne	Regeerde samen met Filips I tussen 1099 en 1108 als medekoning.
Bestand:Louis VII le Jeune.jpg	Lodewijk VII de Jongere	1131-1180	Eleonora van Aquitanië Constance van Castilië Adelheid van Champagne	Regeerde samen met Lodewijk VI tussen 1131 en 1137 als medekoning.
	Filips II August	1179-1223	Isabella van Henegouwen Ingeborg van Denemarken Agnes van Meranië	Regeerde samen met Lodewijk VII tussen 1179 en 1180 als medekoning.
	Lodewijk VIII de Leeuw	1223-1226	Blanche van Castilië
	Lodewijk IX de Heilige	1226-1270	Margaretha van Provence	Tussen 1126 en 1236 regeerde Blanche van Castilië als regent voor hem.
	Filips III de Stoute	1267-1285	Isabella van Áragon Maria van Brabant	Regeerde samen met Lodewijk IX tussen 1267 en 1270 als medekoning.
	Filips IV de Schone	1285-1314	Johanna I van Navarra
	Lodewijk X de Woelzieke	1314-1316	Margaretha van Bourgondië Clementia van Hongarije
	Jan I de Postume	1316	Geen	Tijdens zijn regeerperiode was Filips V de Lange regent. Jan I overleed vijf dagen na zijn geboorte en werd vervolgens door de regent opgevolgd.
	Filips V de Lange	1316-1322	Johanna van Bourgondië
	Karel IV de Schone	1322-1328	Blanca van Bourgondië Maria van Luxemburg Johanna van Evreux

Huis Valois

Monarch		Regeringsperiode	Getrouwd met	Opmerking
	Filips VI	1328-1350	Johanna van Bourgondië
	Jan II	1350-1364	Bonne van Luxemburg	Tussen 1356 en 1360 en in 1364 regeerde Karel V als regent voor hem.
	Karel V	1364-1380	Johanna van Bourbon
	Karel VI	1380-1422	Isabella van Beieren	Tussen 1380 en 1388 bestuurden drie regenten (Lodewijk I van Anjou, Jan van Berry en Filips de Stoute) het land voor hem. Later nam zijn vrouw (Isabella van Beieren) deze taak op haar.
	Karel VII	1422-1461	Maria van Anjou
	Lodewijk XI	1461-1483	Margaretha van Schotland Charlotte van Savoye
	Karel VIII	1483-1498	Geen	Tussen 1483 en 1491 was Anna van Beaujeu regent voor hem.
	Lodewijk XII	1498-1515	Johanna van Frankrijk Anna van Bretagne Maria Tudor
	Frans I	1515-1547	Eleonora van Habsburg
	Hendrik II	1547-1559	Catharina de' Medici
	Frans II	1559-1560	Maria I van Schotland	Regeerde slechts 17 maanden. In deze periode was Catharina de' Medici regent namens hem.
	Karel IX	1560-1574	Elisabeth van Oostenrijk	Tussen 1560 en 1570 regeerde Catharina de' Medici regent namens hem.
	Hendrik III	1574-1589	Louise van Lotharingen	Tussen 1573 en 1575 was hij ook koning van de Pools-Litouwse Gemenebest.

Huis Bourbon

Monarch		Regeringsperiode	Getrouwd met	Opmerking
	Hendrik IV	1589-1610	Margaretha van Valois Maria de' Medici
	Lodewijk XIII	1610-1643	Anna van Oostenrijk
	Lodewijk XIV de Zonnekoning	1643-1715	Maria Theresa van Spanje	Lodewijk XIV regeerde voor 72 jaar en heeft daarmee de langste regeerperiode van alle Franse koningen en keizers.
	Lodewijk XV de Welbeminde	1715-1774	Marie Leszczyńska
	Lodewijk XVI de Martelaarskoning	1774-1792	Marie-Antoinette van Oostenrijk	In 1789 vond de Franse Revolutie plaats, waarna de macht van de koning werd ingeperkt. In 1791 werd Frankrijk officieel constitutionele monarchie, maar in 1792 besloot men de monarchie af te schaffen. Lodewijk XVI werd in 1793 onthoofd door middel van de guillotine.
	Lodewijk XVII (Regeerde niet daadwerkelijk)	1792-1795	Geen	Na de afzetting van Lodewijk XVI werd zijn minderjarige zoon, Lodewijk XVII, tot koning van Frankrijk uitgeroepen door voorstanders van de monarchie. Lodewijk XVII werd niet als koning erkend door de Franse regering. Hij zat opgesloten in een gevangenis, waar hij in 1795 overleed.

Eerste Franse Republiek (1792-1804)

Zie Eerste Franse Republiek voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Tussen 1792 en 1804 was Frankrijk een republiek, waardoor Frankrijk geen koning of keizer had. In deze periode was er ook geen president of iets dergelijks. Tussen 1792 en 1795 stond Frankrijk onder de Nationale Conventie, tussen 1795 en 1799 onder de Directoire en tussen 1800 en 1804 onder het Consulaat.

De republiek eindigde in 1804 toen de eerste consul, Napoleon Bonaparte, zich tot keizer van Frankrijk kroonde.

Eerste Franse Keizerrijk (1804-1814)

Zie Eerste Franse Keizerrijk voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Tussen 1804 en 1814 was Frankrijk een keizerrijk onder Napoleon Bonaparte. Het land werd geregeerd door het huis Bonaparte. Het Eerste Franse Keizerrijk kwam officieel ten einde in 1814, toen Napoleon naar Elba verbannen werd. In 1815 ontsnapte hij van Elba en werd opnieuw keizer van Frankrijk voor 100 dagen. Uiteindelijk werd hij in de slag bij Waterloo definitief verslagen en verbannen naar Sint-Helena.

Huis Bonaparte

Monarch		Regeringsperiode	Getrouwd met	Opmerking
	Napoleon I	1804-1814	Joséphine de Beauharnais	Deze regeerperiode van Napoleon eindigde in 1804 na zijn veldtocht naar Rusland. Napoleon werd toen verbannen naar Elba.

Koninkrijk Frankrijk (1814-1848)

Zie voor meer informatie Restauratie (Frankrijk) voor de periode 1814-1830 en Julimonarchie voor de periode 1830-1848.

In 1814 wordt op het Congres van Wenen besloten om de oude situatie (van vóór de Franse Revolutie) te herstellen. Frankrijk wordt weer een koninkrijk onder het huis Bourbon, maar dit maal als een constitutionele monarchie. In 1815 is Napoleon Bonaparte voor een korte periode keizer van Frankrijk, maar daarna gaat de Restauratie door. In 1830 komt er een einde aan de Restauratie door Julirevolutie, waardoor de Julimonarchie ontstaat onder het huis Orléans. De monarchie wordt tijdens de februarirevolutie van 1848 definitief afgeschaft.

Huis Bourbon

Monarch		Regeringsperiode	Getrouwd met	Opmerking
	Lodewijk XVIII	1814-1815	Maria Josephine van Savoye	Lodewijk XVIII was de broer van de onthoofde Lodewijk XVI. In 1814 kwam hij aan de macht, maar in 1815 vluchtte hij naar Gent toen Napoleon Bonaparte marcheerde naar Parijs.

Huis Bonaparte (Napoleons 100 dagen)

Monarch		Regeringsperiode	Getrouwd met	Opmerking
	Napoleon I	1815	Marie-Louise van Oostenrijk	Napoleon Bonaparte ontsnapte van Elba in 1815 en kwam bij Marseille aan land. Vervolgens marcheerde hij naar Parijs, kreeg steun van het leger en de bevolking en werd opnieuw keizer van Frankrijk. Op 22 juni deed hij troonsafstand en gaf de troon aan zijn zoon, Napoleon II.
	Napoleon II (Regeerde niet daadwerkelijk)	1815	Geen	Napoleon II was officieel keizer tussen 22 juni en 7 juli 1815. Hij werd door zijn vader tot keizer benoemd, maar moest enkele dagen later troonsafstand doen. Het Franse parlement wilde namelijk het huis Bourbon de troon teruggeven. Napoleon II leefde de rest van zijn leven in Wenen.

Huis Bourbon

Monarch		Regeringsperiode	Getrouwd met	Opmerking
	Lodewijk XVIII	1815-1824	Maria Josephine van Savoye	Lodewijk XVIII werd na Napoleons 100 dagen weer koning van Frankrijk en bleef dit tot zijn dood.
	Karel X	1824-1830	Maria Theresia van Savoye	Karel X greep steeds meer macht naar zich toe. In 1830 brak in Parijs de Julirevolutie uit. Karel X wilde echter geen macht inleveren en trad enkele dagen na de opstand af.

Huis Orléans

Monarch		Regeringsperiode	Getrouwd met	Opmerking
	Lodewijk Filips I de Burgerkoning	1830-1848	Marie Amélie van Bourbon-Sicilië	Lodewijk Filips I werd gekozen als opvolger van Karel X, aangezien hij wel macht wilde inleveren. De koning werd steeds onpopulairder en had nog steeds veel invloed op het landsbestuur. Dit leidde tot censuur en onderdrukking van tegenstanders. Tijdens de Februarirevolutie van 1848 trad Lodewijk Filips I gedwongen af. Hierna werd de monarchie afgeschaft.

Tweede Franse Republiek (1848-1852)

Zie Tweede Franse Republiek voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Frankrijk werd vervolgens een republiek met een president. Tijdens de eerste presidentsverkiezingen werd echter het neefje van Napoleon Bonaparte, Louis-Napoleon Bonaparte, tot president gekozen. President Louis-Napoleon trok steeds meer macht naar zich toe en kroonde zich tot keizer van Frankrijk in 1852.

Tweede Franse Keizerrijk (1852-1870)

Zie Tweede Franse Keizerrijk voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Tussen 1852 en 1870 was Frankrijk opnieuw een keizerrijk onder Napoleon III van het huis Bonaparte. Het land begon als een absolute monarchie, maar werd tijdens de jaren 1860 steeds meer een constitutionele monarchie. Napoleon III werd tijdens de Frans-Duitse Oorlog gevangengenomen, waarna paniek ontstond en de monarchie werd afgeschaft.

Huis Bonaparte

Monarch		Regeringsperiode	Getrouwd met	Opmerking
	Napoleon III	1852-1870	Eugénie de Montijo	Na zijn aftreden aftreden ontstond de Derde Franse Republiek. Napoleon III was de laatste keizer/koning van Frankrijk. De positie van keizer werd overgenomen door een president.

Zie ook

• Lijst van presidenten van Frankrijk