Restauratie (Frankrijk)
Koninkrijk Frankrijk Royaume de France | |
---|---|
Hoofdstad | Parijs |
Talen | Frans |
Adellijk huis | Huis Bourbon |
Bestuursvorm | Semi-constitutionele monarchie |
Portaal Frankrijk en Geschiedenis |
De Restauratie of Bourbonrestauratie was een periode in de geschiedenis van Frankrijk tussen 1814 en 1830. In deze tijd heette Frankrijk officieel het Koninkrijk Frankrijk. De periode vond plaats nadat Napoleon Bonaparte verslagen was. Op het Congres van Wenen werd toen besloten dat Europa zou terugkeren naar de situatie vóór de Franse Revolutie. Voor Frankrijk betekende dit dat het huis Bourbon terug zou keren op de Franse troon. Hierdoor ontstond in Frankrijk de Bourbonrestauratie. Het wordt "restauratie" betekent iets in ere herstellen. De Bourbonrestauratie was onderdeel van de grotere Europese Restauratie.
De Bourbonrestauratie bestond uit twee delen. De eerste restauratie vond plaats tussen 1814 en 1815. In 1814 werd Napoleon voor de eerste keer verslagen en verbannen naar Elba. In 1815 ontsnapte hij van Elba en ging naar Frankrijk. Vervolgens werd hij opnieuw keizer van Frankrijk voor 100 dagen. Na de Slag bij Waterloo werd hij opnieuw verbannen en gestuurd naar Sint-Helena. Hierdoor ontstond de tweede restauratie in Frankrijk. Deze tweede periode duurde tot de Julirevolutie van 1830. Na deze revolutie ontstond de zogeheten Julimonarchie.
Tijdens de Bourbonrestauratie waren Lodewijk XVIII en later Karel X koning van Frankrijk. Zij wilden de Franse Revolutie terugdraaien en terugkeren naar het ancien règime. Dit lukte vrij moeilijk. Toch was de Bourbonrestauratie ook een redelijk rustige periode.
Achtergrond
Voor het uitbreken van de Franse Revolutie in 1789 was het huis Bourbon aan de macht in Frankrijk. De koning had toentertijd de absolute macht in handen. Dit veranderde in 1791 toen de macht van de koning werd beperkt. Frankrijk werd een constitutionele monarchie. Koning Lodewijk XVI werd in 1792 echter afgezet en één jaar later onthoofd. Vervolgens ontstond de Eerste Franse Republiek, maar deze bleek erg instabiel te zijn. In 1804 kwam uiteindelijk Napoleon Bonaparte aan de macht en ontstond het Eerste Franse Keizerrijk.
Napoleon voerde veel oorlogen met andere Europese landen en pakte land van hen af. Napoleon werd daardoor als een bedreiging gezien. Uiteindelijk werd hij na een mislukte veldtocht naar Rusland voor de eerste verslagen en verbannen naar het Italiaanse eiland Elba. In Europa was het tussen 1789 en 1814 erg onrustig geweest. De Europese landen wilden terugkeren naar de tijd voor de Franse Revolutie. Deze tijd wordt het ancien règime (oude regime) genoemd. Daardoor besloten de landen op het Congres van Wenen samen te komen.
Verloop
Eerste Restauratie
Op het Congres van Wenen werd besloten om van Frankrijk weer een monarchie te maken. Dit betekende dat het huis Bourbon terugkeerde naar Frankrijk. Koning Lodewijk XVI was onthoofd tijdens de revolutie en zijn neefje (Lodewijk XVII) was overleden in 1795. Hierdoor besloot men dat de broer van Lodewijk XVI, Lodewijk XVIII, de nieuwe koning van Frankrijk werd. Hoewel men terug wilde keren naar de tijd voor de Franse Revolutie, gebeurde dit niet helemaal. Frankrijk werd voortaan een constitutionele monarchie. Dit betekent dat de koning niet meer de absolute macht had. Ook bleven bepaalde wetten van de Franse Revolutie en het Keizerrijk gewoon gelden. Een voorbeeld is het wetboek Code Napoléon. De koning ging akkoord met deze wetten.
De periode tussen 1814 en 1815 wordt de Première Restauration (Eerste Restauratie) genoemd. Tijdens de Franse Revolutie waren veel edelen hun bezittingen kwijtgeraakt. De koning besloot deze edelen daarom te compenseren. De Franse staat betaalde hun kwijtgeraakte bezittingen terug. Dit kostte enorm veel geld. De Katholieke Kerk werd de nieuwe staatsreligie en kreeg meer invloed op het onderwijs. Ook werden veel aanhangers van Napoleon vervolgd en werd de Marseillaise verboden. De koninklijke familie nam al snel weer luxe levensstijl aan. Ondertussen groeide de ongelijkheid, armoede en ontevredenheid in Frankrijk.
Napoleons 100 dagen
Napoleon Bonaparte besloot op 26 februari 1815 om van Elba te ontsnappen. Hij vaart vervolgens naar Marseille en gaat hier aan land. Koning Lodewijk XVIII stuurt een leger om Napoleon op te pakken. Toch kiest het leger en de bevolking de kant van Napoleon. Onderweg sluiten nog meer mensen zich bij Napoleon aan. Napoleon marcheert met een steeds groter wordende groep mensen naar Parijs. Ondertussen vlucht Lodewijk XVIII uit angst voor een nieuwe revolutie naar Lille en later naar Gent. Als Napoleon in Parijs is grijpt hij opnieuw de macht en herstelt het Eerste Franse Keizerrijk.
Terwijl dit allemaal gebeurd, is het Congres van Wenen nog aan de gang. De Europese grootmachten besluiten om direct in te grijpen en verklaren opnieuw de oorlog aan Frankrijk. Dit leidt tot de Zevende Coalitieoorlog. Napoleon besluit niet af te wachten, maar valt daarentegen België binnen. Hier wordt hij opgewacht door Britse, Pruisische en Nederlandse troepen. In de beslissende Slag bij Waterloo wordt Napoleon definitief verslagen. Hij geeft zich over aan de Britten, die hem naar Sint-Helena verbannen. Van dit eiland kan Napoleon onmogelijk ontsnappen. Na 100 dagen wordt de monarchie opnieuw hersteld. Napoleon overleed uiteindelijk op Sint-Helena in 1821.
Tweede Restauratie
Nadat Napoleon definitief verslagen is, komt Lodewijk XVIII weer aan de macht. Deze periode tussen 1815 en 1830 wordt de Seconde Restauration (Tweede Restauratie) genoemd. De voorstanders van de monarchie (de royalisten) wilden wraak nemen op de aanhangers van Napoleon. Hierdoor worden eind juni 200 aanhangers van Napoleon in Marseille vermoord door de royalisten. De royalisten winnen in 1815 ook een grote meerderheid in het parlement. Hierdoor vind er een heksenjacht plaats op de aanhangers van Napoleon. Ondertussen hebben de Europese machten nog altijd hun leger in het noorden van Frankrijk. Zij maken zich zorgen en dwongen Lodewijk XVIII om nieuwe verkiezingen uit te roepen. De koning doet dit in 1816 en de royalisten verliezen hun meerderheid. Vervolgens keerde de rust terug in Frankrijk.
Vanaf 1815 wordt er gewerkt om de Franse staat vorm te geven. Dit betekent dat er allerlei wetten worden aangenomen om van Frankrijk een constitutionele monarchie te maken. In deze periode gaat het vrij gemoedelijk in Frankrijk, maar de royalisten zijn nog altijd boos. Zij wilden het parlement te liberaal. In 1820 komt er een einde aan de periode van rust als de neef van de koning (Karel Ferdinand van Berry) wordt vermoord door een republikein. De premier moest aftreden en in zijn plaats kwam de royalist Jean-Baptiste de Villèle aan de macht. De gematigde koning Lodewijk XVIII overleed in 1824. Hij wordt opgevolgd door koning Karel X. Karel X wil niets weten van de constitutionele monarchie en wil terug naar het ancien règime.
Onder Karel X proberen de royalisten om allerlei wetten van voor de Franse Revolutie terug te krijgen. Zo wilden burgerrechten en de persvrijheid beperken. Ondertussen krijgen de royalisten ook meer tegenstanders. Deze tegenstanders krijgen meer aanhang door een grote economische crisis in 1827. Tussen 1827 en 1830 waren er veel misoogsten. Hierdoor was er veel honger en armoede in Frankrijk. De koning weigerde voedsel goedkoper te maken door de importbelasting te verlagen. De bevolking stemde hierdoor massaal op de liberalen tijdens de verkiezingen in 1830.
Julirevolutie
Karel X was bang zijn macht kwijtraken dus ontbond het parlement op 26 juli 1830. Ook beperkte hij de persvrijheid en trok het stemrecht van de burgerij in. Hierdoor konden alleen nog de rijksten stemmen. Deze beslissing zorgde voor veel woede in Parijs. Op 27 juli 1830 brak een revolutie uit in de stad die drie dagen duurde. Deze revolutie staat bekend als de Julirevolutie. Koning Karel X moest vluchten en trad uiteindelijk op 2 augustus af.
Hij werd vervangen door zijn neefje, Lodewijk Filips I. Lodewijk Filips was een stuk liberaler en populairder onder de burgerij. De julirevolutie maakte een einde aan de Bourbonrestauratie. Na de Julirevolutie ontstond de Julimonarchie die tot 1848 duurde. Tijdens deze periode heette Frankrijk nog steeds officieel het "koninkrijk Frankrijk", maar een hoop veranderde.