Frans I van Frankrijk

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Frans I van Frankrijk.

Frans I of in het Frans François I (geboren in Cognac op 12 september 1494 - gestorven in het kasteel van Rambouillet op 31 maart 1547) was van 1496 tot 1515 hertog van Angoulême en van 1515 tot 1547 koning van Frankrijk. Als koning was hij de opvolger van Lodewijk XII van Frankrijk en werd hij opgevolgd door Hendrik II. Als hertog was hij de opvolger van Karel van Angoulême en werd hij zelf opgevolgd door Louise. Hij kwam uit het huis Valois-Angoulême. Hij was niet de eerste Franse koning uit het huis Valois, maar wel de eerste uit het huis Valois-Angoulême. Onder Frans' heerschappij ging Frankrijk echt de renaissance in en leefde het op. Hij had te maken met moeilijke vorsten zoals Karel V maar wist zich aardig staande te houden.

Leven

Voor het koningsschap

Frans I werd in 1494 geboren als zoon van Karel van Angoulême en Louise van Savoye. Toen was het nog niet bekend dat hij koning zou worden. Zijn voorgangers Karel VIII en Lodewijk XII voerden veel oorlog in Italië. Daar maakten ze kennis met de renaissance, maar ze vonden de renaissance eigenlijk niet zo interessant. Wél kwam dankzij hen de renaissance ook in Frankrijk terecht.

Frans was de eerste koning die de renaissance wél interessant vond. Veel leraren van Frans vonden het namelijk een goede stroming en gaven les met ideeën uit de renaissance. De renaissance hoort eigenlijk bij het humanisme, een stroming die vond dat het onderwijs heel erg moest worden hervormd en verbeterd. Kennis was voor iedereen! Een echt humanistische opvoeding heeft Frans niet gehad, maar hij maakte er wel kennis mee en deed de Franse humanisten geen kwaad.

de Kunstzinnige Koning

Het kasteel van Fontainebleau.

In 1515 stierf Frans' oom Lodewijk XII zonder zoons. Het dichtstbijzijnde mannelijke familielid was Frans en die werd dan ook de nieuwe koning van Frankrijk. Zijn bewind begon goed. Hij liet het kasteel van Chambord bouwen waar ook Leonardo da Vinci aan meewerkte en nam twee Italiaanse kunstenaars in dienst. Het kasteel van Fontainebleau werd door hem uitgebreid en is in typische renaissancestijl gebouwd. Hij liet er ook veel schilderijen ophangen, waaronder de Mona Lisa. Hij was een groot kunstliefhebber en vroeg de paus om kopieën van de Apollo van Belvedère en de Laocoöngroep, die hij overigens niet kreeg.

Frankrijk bloeit op

Onder Frans' bewind groeide Frankrijk op bijna alle vlakken. In 1539 maakte hij het Frans tot dé officiële bestuurstaal van Frankrijk. Later wist hij ook nog Auvergne te onderwerpen en het bestuur te versterken. Hij liet het collège de France oprichten, een onderzoeksinstituut dat nog bestaat tot op de dag van vandaag. Hij beschermde kunstenaars en gaf hun geld. Hij zorgde er ook voor dat belangrijke werken uit het Latijn, Grieks en Hebreeuws werden vertaald.

Tegen paus en keizer

De Slag bij Pavia.

Frans heeft de Nederlandse paus Adrianus VI veel slechts aangedaan. Adrianus was namelijk de leraar van keizer Karel V, de aartsvijand van Frans. Frans dreigde een aantal keer om de Franse katholieke Kerk af te scheiden van de Rooms-Katholieke Kerk. Dit zou zó slecht zijn voor de Kerk dat Adrianus er doodsbang van werd. Adrianus bleef de hele tijd redelijk, hij wilde geen oorlog. Hij probeerde de Europese koningen het te laten inzien: Kijk, de Turken rukken op! We moeten ze bestrijden! Frans reageerde: Echte Turken waar we tot de laatste snik tegen moeten vechten, zijn de geestelijken. Dit werd teveel voor Adrianus. Ziedend van woede sloot hij nu tóch een bondgenootschap met Karel V en tijdens de Oorlog van de Liga van Kamerrijk werden de Frans-Italiaanse gebieden binnengevallen. Frans werd verpletterend verslagen bij de slag bij Pavia en moest zich toen terugtrekken uit Italië.

Lang heeft Adrianus er niet van kunnen genieten. Hij stierf even later, gehaat door vrijwel iedereen.

Frans heeft Italië niet kunnen behouden, maar verder was zijn bewind één en al overwinning. Hij stierf, 52 jaar oud, op 31 maart 1547. Hij werd begraven in de kathedraal van Saint-Denis en werd opgevolgd door z'n zoon Hendrik II.

Familie

Eerste trouwde Frans met Claude van Frankrijk, de dochter van z'n voorganger. Zij overleed in 1524, Frans trouwde toen met Eleonora van Oostenrijk (1498-1558). Zij kregen 7 kinderen:

Galerij

  • Claude van Frankrijk.

  • Eleonora van Oostenrijk.

  • Twee munten van Frans.

  • Het wapen van Frans.

 
Koningen en keizers van Frankrijk (lijst)

Hugo Capet (987-996) · Robert II (996-1031) · Hugo II (1017-1025, medekoning) · Hendrik I (1031-1060) · Filips I (1060-1108) · Lodewijk VI (1108-1137) · Lodewijk VII (1137-1180) · Filips II (1180-1223) · Lodewijk VIII (1223-1226) · Lodewijk IX (1226-1270) · Filips III (1270-1285) · Filips IV (1285-1314) · Lodewijk X (1314-1316) · Jan I (1316) · Filips V (1316-1322) · Karel IV (1322-1328) · Filips VI (1328-1350) · Jan II (1350-1364) · Karel V (1364-1380) · Karel VI (1380-1422) · Karel VII (1422-1461) · Lodewijk XI (1461-1483) · Karel VIII (1483-1498) · Lodewijk XII (1498-1515) Frans I (1515-1547) · Hendrik II (1547-1559) · Frans II (1559-1560) · Karel IX (1560-1574) · Hendrik III (1574-1589) · Hendrik IV (1589-1610) · Lodewijk XIII (1610-1643) · Lodewijk XIV (1643-1715) · Lodewijk XV (1715-1774) · Lodewijk XVI (1774-1792) · Lodewijk XVII (1792-1795; claim, nooit gekroond)

Eerste Franse Republiek (1792-1804)

Napoleon I (1804-1814/1815) · Napoleon II (1815) · Lodewijk XVIII (1814-1824) · Karel X (1824-1830) · Lodewijk XIX (1830) · Hendrik V (1830) · Lodewijk Filips I (1830-1848)

Tweede Franse Republiek (1848-1851): Liberté, Égalité, Fraternité

Napoleon III (1851-1870)

Derde Franse Republiek (1870-1940)

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Frans_I_van_Frankrijk&oldid=836781"