Europese Parlementsverkiezingen 2024: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
k
 
(9 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
  +
{{zie ook|Zie ook: [[Europese Parlementsverkiezingen 2024 in België]] en [[Europese Parlementsverkiezingen 2024 in Nederland]]}}
−
{{nieuws}}
  
 
{{Infobox parlementsverkiezingen
  
{{Infobox parlementsverkiezingen
 
| naam = Europese<br />Parlementsverkiezingen 2024
  
| naam = Europese<br />Parlementsverkiezingen 2024
Regel 145: Regel 145:
 
| [[Groen (politieke partij)|Groen]] <br> [[Ecolo]] <br> [[Volt Europa|Volt]]
  
| [[Groen (politieke partij)|Groen]] <br> [[Ecolo]] <br> [[Volt Europa|Volt]]
 
|-
  
|-
−
| style="background:black" |
 +
| style="background:#2B3856" |
 
| [[Bestand:Isotype ID Party.png|50px]]
  
| [[Bestand:Isotype ID Party.png|50px]]
 
| [[Identiteit en Democratie]] (ID) <br> ''Identity and Democracy (ID)''
  
| [[Identiteit en Democratie]] (ID) <br> ''Identity and Democracy (ID)''
Regel 176: Regel 176:
 
===Nederlandse partijen===
  
===Nederlandse partijen===
 
{{Zie hoofdartikel|Europese Parlementsverkiezingen 2024 in Nederland}}
  
{{Zie hoofdartikel|Europese Parlementsverkiezingen 2024 in Nederland}}
  +
De onderstaande politieke partijen doen in Nederland mee aan de verkiezingen voor het Europees Parlement.
−
In Nederland is er nog geen definitieve lijst van welke partijen willen meedoen aan de verkiezingen. Toch hebben de volgende partijen aangegeven dat zij mee willen doen aan de verkiezingen van 2024. Wel is bekend dat ChristenUnie en SGP dit voor het eerst niet zullen doen.
 
 
{| class="wikitable"
  
{| class="wikitable"
 
|-
  
|-
 
! colspan="3" | Partij !! Richting !! Ideologie !! Lijsttrekker !! Groep
  
! colspan="3" | Partij !! Richting !! Ideologie !! Lijsttrekker !! Groep
 
|-
  
|-
−
| style="background:#DC1F26" | || [[Bestand:GroenLinks–PvdA logo.svg|50px]] || [[GroenLinks-PvdA|GroenLinks-Partij van de Arbeid]]<br />(GroenLinks-PvdA) || [[Links (politiek)|Centrumlinks]] || <p> [[Sociaaldemocratie]] </p> <p>[[Groene politiek]] </p> [[Europeanisme]] || [[Bas Eickhout]] || [[Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten|S&D]]<br/>[[De Groenen/Europese Vrije Alliantie|Groenen/EVA]]
 +
| style="background:#DC1F26" | || [[Bestand:GroenLinks–PvdA logo.svg|50px]] || [[GroenLinks-PvdA|GroenLinks-Partij van de Arbeid]]<br />(GroenLinks-PvdA) || [[Links (politiek)|Centrumlinks]] tot [[links (politiek)|links]] || <p> [[Sociaaldemocratie]] </p> <p>[[Groene politiek]] </p> [[Europeanisme]] || [[Bas Eickhout]] || [[Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten|S&D]]<br/>[[De Groenen/Europese Vrije Alliantie|Groenen/EVA]]
 
|-
  
|-
−
| style="background:#0A2CCA" | || [[Bestand:VVD logo (2020–present).svg|50px]] || [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie]]<br />(VVD) || [[Rechts (politiek)|Centrumrechts]] || <p> [[Conservatief-liberalisme]]</p> <p>[[Economisch liberalisme]]</p>[[Europeanisme]]||[[Malik Azmani]] || [[Renew Europe|RE]]
 +
| style="background:#0A2CCA" | || [[Bestand:VVD logo (2020–present).svg|50px]] || [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie]]<br />(VVD) || [[Rechts (politiek)|Centrumrechts]] tot [[rechts (politiek)|rechts]] || <p> [[Conservatief-liberalisme]]</p> <p>[[Economisch liberalisme]]</p>[[Europeanisme]]||[[Malik Azmani]] || [[Renew Europe|RE]]
 
|-
  
|-
 
| style="background:#2CC84D" | || [[Bestand:CDA logo 2021.svg|50px]] || [[Christen-Democratisch Appèl]]<br />(CDA) || [[Centrum (politiek)|Centrum]] tot [[Rechts (politiek)|centrumrechts]] || <p> [[Christendemocratie]]</p><p>[[Liberaal-conservatisme]]</p>[[Europeanisme]] || [[Tom Berendsen]] || [[Europese Volkspartij|EVP]]
  
| style="background:#2CC84D" | || [[Bestand:CDA logo 2021.svg|50px]] || [[Christen-Democratisch Appèl]]<br />(CDA) || [[Centrum (politiek)|Centrum]] tot [[Rechts (politiek)|centrumrechts]] || <p> [[Christendemocratie]]</p><p>[[Liberaal-conservatisme]]</p>[[Europeanisme]] || [[Tom Berendsen]] || [[Europese Volkspartij|EVP]]
Regel 205: Regel 205:
 
| style="background:#E95D0F" | || [[Bestand:Staatkundig Gereformeerde Partij logo.svg|50px]] || [[Staatkundig Gereformeerde Partij]]<br />(SGP) || [[Rechts (politiek)|Rechts]] || <p>[[Christelijk-rechts]]</p><p>[[Sociaal-conservatisme]] </p> [[Euroscepsis|Zachte euroscepsis]] || [[Bert-Jan Ruissen]] || [[Europese Conservatieven en Hervormers|ECH]]
  
| style="background:#E95D0F" | || [[Bestand:Staatkundig Gereformeerde Partij logo.svg|50px]] || [[Staatkundig Gereformeerde Partij]]<br />(SGP) || [[Rechts (politiek)|Rechts]] || <p>[[Christelijk-rechts]]</p><p>[[Sociaal-conservatisme]] </p> [[Euroscepsis|Zachte euroscepsis]] || [[Bert-Jan Ruissen]] || [[Europese Conservatieven en Hervormers|ECH]]
 
|-
  
|-
−
| style="background:#94C11F" | || [[Bestand:BoerBurgerBeweging logo.svg|50px]] || [[BoerBurgerBeweging]]<br />(BBB) || [[Rechts (politiek)|Centrumrechts]] tot [[rechts (politiek)|rechts]] || <p>[[Agrarisme]]</p><p>[[Conservatisme]]</p>[[Populisme]] || [[Sander Smit]] || [[Europese Volkspartij|EVP]]
 +
| style="background:#94C11F" | || [[Bestand:BoerBurgerBeweging logo.svg|50px]] || [[BoerBurgerBeweging]]<br />(BBB) || [[rechts (politiek)|Rechts]] || <p>[[Agrarisme]]</p><p>[[Conservatisme]]</p>[[Populisme]] || [[Sander Smit]] || [[Europese Volkspartij|EVP]]
 
|-
  
|-
 
| style="background:darkblue" | || || Meer Directe Democratie || [[Rechts (politiek)|Rechts]] || <p>[[Conservatisme]]</p><p>[[Democratie|Directe democratie]]</p>[[Euroscepsis]] ||[[Dorien Rookmaker]] || [[Europese Conservatieven en Hervormers|ECH]]
  
| style="background:darkblue" | || || Meer Directe Democratie || [[Rechts (politiek)|Rechts]] || <p>[[Conservatisme]]</p><p>[[Democratie|Directe democratie]]</p>[[Euroscepsis]] ||[[Dorien Rookmaker]] || [[Europese Conservatieven en Hervormers|ECH]]
Regel 217: Regel 217:
 
| style="background:#1D2446" | || [[Bestand:BVNL logo (2023–present).svg|50px]] || [[Belang van Nederland]]<br />(BVNL) || [[Rechts (politiek)|Rechts]] || <p> [[Klassiek liberalisme]] </p> <p> [[Populisme]] </p>[[Euroscepsis]] || [[Wybren van Haga]] || Geen
  
| style="background:#1D2446" | || [[Bestand:BVNL logo (2023–present).svg|50px]] || [[Belang van Nederland]]<br />(BVNL) || [[Rechts (politiek)|Rechts]] || <p> [[Klassiek liberalisme]] </p> <p> [[Populisme]] </p>[[Euroscepsis]] || [[Wybren van Haga]] || Geen
 
|-
  
|-
−
| style="background:#F0C400" | || [[Bestand:NSC partijlogo.svg|50px]] || [[Nieuw Sociaal Contract]]<br />(NSC) || [[Centrum (politiek)|Centrum]]|| <p>[[Christendemocratie]]</p><p>[[Sociaal-conservatisme]]</p>[[Democratie|Democratische]] [[hervorming]] || [[Dirk Gotink]] || [[Europese Volkspartij|EVP]]
 +
| style="background:#F0C400" | || [[Bestand:NSC partijlogo.svg|50px]] || [[Nieuw Sociaal Contract]]<br />(NSC) || [[Centrum (politiek)|Centrum]] tot [[rechts (politiek)|centrumrechts]] || <p>[[Christendemocratie]]</p><p>[[Sociaal-conservatisme]]</p>[[Democratie|Democratische]] [[hervorming]] || [[Dirk Gotink]] || [[Europese Volkspartij|EVP]]
 
|-
  
|-
 
| style="background:#572A85" | || [[Bestand:Logo Piratenpartij - De Groenen.jpg|50px]] || [[Piratenpartij (Nederland)|Piratenpartij]] - [[De Groenen]] || [[Centrum (politiek)|Centrum]] tot [[links (politiek)|centrumlinks]] || <p>[[Piratenpolitiek]]</p>[[Groene politiek]] || [[Matthijs Pontier]] || [[De Groenen/Europese Vrije Alliantie|Groenen/EVA]]
  
| style="background:#572A85" | || [[Bestand:Logo Piratenpartij - De Groenen.jpg|50px]] || [[Piratenpartij (Nederland)|Piratenpartij]] - [[De Groenen]] || [[Centrum (politiek)|Centrum]] tot [[links (politiek)|centrumlinks]] || <p>[[Piratenpolitiek]]</p>[[Groene politiek]] || [[Matthijs Pontier]] || [[De Groenen/Europese Vrije Alliantie|Groenen/EVA]]
Regel 223: Regel 223:
 
|}
  
|}
   
−
===Vlaamse partijen===
 +
===Belgische partijen===
  +
{{Zie hoofdartikel|Europese Parlementsverkiezingen 2024 in België}}
−
Ook in België zijn er nog geen definitieve kieslijsten. Naar alle waarschijnlijkheid doen alle grote partijen mee die op nationaal level vertegenwoordigd worden. Met uitzondering van DéFI hebben deze partijen allemaal al een zetel in het Europees Parlement. In België zijn er aparte kieslijsten voor het Nederlands kiescollege (Vlaamse Gemeenschap), het Frans kiescollege (Franstalige Gemeenschap) en het Duitstalig kiescollege (Duitstalige Gemeenschap).
+
In België zijn er aparte kieslijsten voor het Nederlands kiescollege (Vlaamse Gemeenschap), het Frans kiescollege (Franstalige Gemeenschap) en het Duitstalig kiescollege (Duitstalige Gemeenschap).
   
 
Om de lijst niet te lang te maken zijn alle Vlaamse partijen in de tabel hieronder opgenomen.
 
Om de lijst niet te lang te maken zijn alle Vlaamse partijen in de tabel hieronder opgenomen.
Regel 230: Regel 231:
 
{| class="wikitable"
  
{| class="wikitable"
 
|-
  
|-
−
! colspan="3" | Partij !! Richting !! Ideologie !! Lijsttrekker !! Groep
 +
! colspan="2" | !! Partij !! [[Lijsttrekker]]!! Richting !! Stroming !! Europese fractie
 
|-
  
|-
  +
| style="background:#FF6200 | || [[Bestand:Logo of the Christian Democratic and Flemish (2022).svg|50px]] || [[Christen-Democratisch en Vlaams]] (CD&V) || [[Wouter Beke]] || Centrum tot centrumrechts || [[Christendemocratie]] <br> [[Europeanisme]] <br> [[Europese Volkspartij|EVP]]
−
| style = "background:#FBBC1E" |
  
−
| [[Bestand:FileLogo_N-VA_(Nieuw-Vlaamse_Alliantie).png|50px]]
  
−
| [[Nieuw-Vlaamse Alliantie]] (N-VA)
  
−
| [[Rechts (politiek)|Centrumrechts]] tot [[Rechts (politiek)|rechts]]
  
−
| [[Vlaanderen|Vlaams]]-[[nationalisme]] <br> [[Liberaal conservatisme]] <br/> [[Euroscepsis|Zachte euroscepsis]]
  
−
| [[Johan Van Overveldt]]
  
−
| [[Europese Conservatieven en Hervormers|ECH]]
  
 
|-
  
|-
  +
| style="background:#01796F | || [[Bestand:Groen logo 2022.svg|50px]] || [[Groen (politieke partij)|Groen]] || [[Sara Matthieu]] || Links || [[Groene politiek]] <br> [[Progressivisme]] <br> [[Europeanisme]] || [[De Groenen/Europese Vrije Alliantie|Groenen/EVA]]
−
| style = "background:black" |
  
−
| [[Bestand:Flag_of_Flemish_Interest.svg|50px]]
  
−
| [[Vlaams Belang]]
  
−
| [[Radicaal-rechts]]
  
⚫
| [[Vlaanderen|Vlaams]]-[[nationalisme]] <br> [[Rechts-populisme]] <br/> [[Euroscepsis|Harde euroscepsis]]
  
−
| [[Tom Vandendriessche]]
  
−
| [[Identiteit en Democratie|ID]]
  
 
|-
  
|-
  +
| style="background:#F9CE19 | || [[Bestand:Logo_of_the_New_Flemish_Alliance.svg|50px]] || [[Nieuw-Vlaamse Alliantie]] (N-VA) || [[Johan Van Overtveldt]] || Centrumrechts tot rechts || [[Vlaanderen|Vlaams]]-[[nationalisme]] <br> [[Liberaal conservatisme]] <br> [[Euroscepsis|Zachte euroscepsis]] || [[Europese Conservatieven en Hervormers|ECH]]
−
| style= "Background:#F7960F" |
  
−
| [[Bestand:Logo of the Christian Democratic and Flemish (2022).svg|50px]]
  
−
| [[Christen-Democratisch en Vlaams]] (CD&V)
  
−
| [[Centrum (politiek)|Centrum]] tot [[Rechts (politiek)|centrumrechts]]
  
−
| [[Christendemocratie]] <br/> [[Europeanisme]]
  
−
| [[Wouter Beke]]
  
−
| [[Europese Volkspartij|EVP]]
  
 
|-
  
|-
  +
| style="background:#0087DC | || [[Bestand:Open_VLD.svg|50px]] || [[Open Vlaamse Liberalen en Democraten]] (Open Vld) || [[Hilde Vautmans]] || Centrumrechts || [[Liberalisme]] <br> [[Europeanisme]] || [[Renew Europe]]
−
| style = "background:#005DAA" |
  
−
| [[Bestand:Open_VLD.svg|50px]]
  
−
| [[Open Vlaamse Liberalen en Democraten]] (Open Vld)
  
−
| [[Rechts (politiek)|Centrumrechts]]
  
−
| [[Liberalisme]] <br/> [[Europeanisme]]
  
−
| [[Hilde Vautmans]]
  
−
| [[Renew Europe]]
  
 
|-
  
|-
  +
| style="background:#EF4135 | || [[File:PVDAPTB-2022-icon-profile01.png|50px]] || [[Partij van de Arbeid van België|Partij van de Arbeid]] (PVDA) || [[Rudi Kennis]] || Links tot radicaal-links || [[Communisme]] <br> [[Socialisme]] <br> [[Euroscepsis|Zachte euroscepsis]] || [[Links in het Europees Parlement|Links]]
−
| style = "background:#FF2900" |
  
−
| [[Bestand:Vooruit_logo_(2020).svg|50px]]
  
−
| [[Vooruit (politieke partij)|Vooruit]]
  
−
| [[Links (politiek)|Centrumlinks]]
  
−
| [[Sociaaldemocratie]] <br> [[Progressivisme]] <br/> [[Europeanisme]]
  
−
| [[Bruno Tobback]]
  
−
| [[Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten|S&D]]
  
 
|-
  
|-
  ⚫
| style="background:black | || || [[Vlaams Belang]] || [[Tom Vandendriessche]] || Radicaal-rechts || [[Vlaanderen|Vlaams]]-[[nationalisme]] <br> [[Rechts-populisme]] <br> [[Euroscepsis|Harde euroscepsis]] || [[Identiteit en Democratie|ID]]
−
| style = "background:#04847A" |
  
−
|[[Bestand:Groen_logo_2022.svg|50px]]
  
−
| [[Groen (politieke partij)|Groen]]
  
−
| [[Links (politiek)|Links]]
  
−
| [[Groene politiek]] <br> [[Progressivisme]] <br/> [[Europeanisme]]
  
−
| [[Sara Matthieu]]
  
−
| [[De Groenen/Europese Vrije Alliantie|Groenen/EVA]]
  
 
|-
  
|-
  +
| style="background:#502379 | || [[Bestand:Logo_Volt_Europa.svg|50px]] || [[Volt Europa|Volt]] || [[Sophie in 't Veld]] || Centrum tot centrumlinks || [[Sociaalliberalisme]] <br> [[Progressivisme]] <br> [[Eurofederalisme]] || [[De Groenen/Europese Vrije Alliantie|Groenen/EVA]]
−
| style = "background:#EF4135" |
  
−
| [[Bestand:PVDAPTB-2022-icon-profile01.png|50px]]
  
−
| [[Partij van de Arbeid van België|Partij van de Arbeid]] (PVDA)
  
−
| [[Links (politiek)|Links]] tot [[radicaal-links]]
  
−
| [[Communisme]] <br> [[Socialisme]] <br> [[Euroscepsis|Zachte euroscepsis]]
  
−
| [[Rudi Kennis]]
  
−
| [[Links in het Europees Parlement|Links]]
  
 
|-
  
|-
  +
| style="background:purple | || || [[Voor U (politieke partij)|Voor U]] || [[Marta Barandiy]] || Centrumrechts || [[Klassiek liberalisme]] || Onbekend
−
| style = "background:#4F1D7A" |
  
  +
|-
−
| [[Bestand:Logo Volt Europa.svg|50px]]
  
  +
| style="background:#FF2900 | || [[Bestand:Vooruit logo (2020).svg|50px]] || [[Vooruit (politieke partij)|Vooruit]] || [[Bruno Tobback]] || Centrumlinks || [[Sociaaldemocratie]] <br> [[Progressivisme]] <br> [[Europeanisme]] || [[Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten|S&D]]
−
| [[Volt Europa|Volt]]
  
−
| [[Centrum (politiek)|Centrum]] tot [[Links (politiek)|centrumlinks]]
  
−
| [[Sociaalliberalisme]] <br> [[Progressivisme]] <br> [[Eurofederalisme]]
  
−
| [[Sophie in 't Veld]]
 
−
| [[De Groenen/Europese Vrije Alliantie|Groenen/EVA]]
  
 
|-
  
|-
 
|}
  
|}
  +
  +
==Resultaten==
  +
Opmerking: De Europese Parlementsverkiezingen 2019 werden vóór [[Brexit]] gehouden. Hierdoor had het [[Verenigd Koninkrijk]] ook zetels in het Europees Parlement. Na het vertrek van het VK begin 2020 werd het aantal zetels teruggebracht van 751 naar 705 leden. In onderstaande tabel zijn de zetels vóór Brexit opgenomen. Na de Europese Parlementsverkiezingen 2024 zal dit verhoogd worden naar 720.
  +
{| class="wikitable"
  +
|-
  +
! colspan="3" | Partij !! Lijsttrekker !! [[Europese Parlementsverkiezingen 2019|'''2019''']] !! '''2024''' !! Verschil
  +
|-
  +
| style="background:#3399FF" | || [[Europese Volkspartij]] || EVP || [[Ursula von der Leyen]] || style="color:gray" | 182 || '''-''' || style="color:grey" | '''-'''
  +
|-
  +
| style="background:#FF0000" | || [[Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten]] || S&D || [[Nicolas Schmidt]] || style="color:gray" | 154 || '''-''' || style="color:grey" | '''-'''
  +
|-
  +
| style="background:#FFD700" | || [[Renew Europe]] || RE || [[Marie-Agnes Strack-Zimmermann]] || style="color:gray" | 108 || '''-''' || style="color:grey" | '''-'''
  +
|-
  +
| style="background:#67f967" | || [[De Groenen/Europese Vrije Alliantie]] || Groenen/EVA || [[Bas Eickhout]] || style="color:gray" | 75 || '''-''' || style="color:grey" | '''-'''
  +
|-
  +
| style="background:#2B3856" | || [[Identiteit en Democratie]] || I&D || [[Anders Vistisen]] || style="color:gray" | 73 || | '''-''' || style="color:grey" | '''-'''
  +
|-
  +
| style="background:#002147" | || [[Europese Conservatieven en Hervormers]] || ECH || [[Ryszard Legutko]] || style="color:gray" | 62 || '''-''' || style="color:grey" | '''-'''
  +
|-
  +
| style="background:#9E1B32" | || [[Links in het Europees Parlement|Europees Unitair Links/Noords Groen Links]] || GUE/NGL || [[Walter Baier]] || style="color:gray" | 41 || '''-''' || style="color:grey" | '''-'''
  +
|-
  +
| style="background:grey" | || colspan="3" | ''Niet-fractiegebonden leden'' || style="color:gray" | 56 || style="color:grey" | '''-''' || style="color:grey" | '''-'''
  +
|-
  +
! colspan="4" | ''totaal'' || style="color:gray" | 751 || 720 || colspan="2"|
  +
|-
  +
|}
  +
   
 
[[Categorie:Europese Parlementsverkiezingen]]
  
[[Categorie:Europese Parlementsverkiezingen]]

Huidige versie van 5 nov 2024 om 13:20

Zie ook: Europese Parlementsverkiezingen 2024 in België en Europese Parlementsverkiezingen 2024 in Nederland
Europese
Parlementsverkiezingen 2024

← 2019

2029 →

Regio Vlag van de Europese Unie (en de Raad van Europa) Europese Unie
Datum 6 tot 9 juni 2024
Parlement Europees Parlement
Te verdelen 720 zetels
zetels
zetels
zetels
Europees Parlement
Portaal Portal.svg Politiek

De Europese Parlementsverkiezingen 2024 vinden plaats tussen 6 en 9 juni 2024. Tijdens de verkiezingen wordt de nieuwe samenstelling van het Europees Parlement gekozen. Dit is de enige instantie van de Europese Unie die direct gekozen wordt door alle inwoners van de EU-lidstaten. In 2024 worden deze verkiezingen voor de 10e keer gehouden. Het is ook de eerste keer dat de verkiezingen na Brexit gehouden worden.

Tijdens de verkiezingen worden in totaal 720 zetels gekozen. Deze zetels worden als eerste verdeeld over de lidstaten. Iedere lidstaat krijgt een bepaald aantal zetels afhankelijk van hun inwonersaantal. Nederland heeft 31 zetels te verdelen; België heeft er 21. De inwoners van het land kunnen enkel op kandidaten uit het land waarin zij wonen (of geregistreerd staan) stemmen. Hierdoor verschillen de kieslijsten per land. Sommige landen (waaronder België) hebben hun land onderverdeeld kleinere kieskringen. De verkiezingen zullen in Nederland plaatsvinden op donderdag 6 juni. In België (en de meeste andere lidstaten) zal dit op 9 juni plaatsvinden.

Achtergrondinformatie

Wat is het Europees Parlement?

Het Europees Parlement in Brussel
Zie Europees Parlement voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Het Europees Parlement is een van de belangrijkste instellingen van de Europese Unie. Het is vergelijkbaar met de Nederlandse Tweede Kamer of de Belgische Kamer van Volksvertegenwoordigers. In het Europees Parlement stemmen leden over belangrijke wetten. Deze wetten kunnen over van alles gaan, zoals klimaat en natuur, immigratie, economie, veiligheid en justitie en tal van andere zaken.

Iedere vijf jaar wordt het Europees Parlement gekozen door inwoners van de lidstaten van de Europese Unie. Hierdoor is het Europees Parlement de enige instelling die direct door de bevolking gekozen wordt. Na de verkiezingen wordt er ook een nieuwe Europese Commissie gekozen. De Europese Commissie is een soort regering; het dagelijks bestuur van de EU.

Hoe werken de verkiezingen?

De kieskringen voor de Europese Parlementsverkiezingen in 2024

De regels voor de verkiezingen verschillen iets per lidstaat, maar komen grotendeels op hetzelfde neer. Na de verkiezingen zal het Europees Parlement 720 zetels hebben. Deze zetels worden als eerste verdeeld over de lidstaten op basis van inwonersaantal. Aangezien de inwonersaantallen iets wisselen ten opzichte van de vorige verkiezingen, krijgen sommige landen er zetels bij. Duitsland (de EU-lidstaat met de meeste inwoners) heeft hierdoor de meeste zetels; maar liefst 96 zetels. De lidstaten met de minste zetels zijn Malta, Cyprus en Luxemburg die er elk 6 hebben. Nederland had voor de verkiezingen 29 zetels; maar dit groeit na de verkiezingen naar 31 zetels. België blijft stabiel op 21 zetels.

De meeste landen hebben een landelijke kieslijst waarop dezelfde kandidaten en partijen meedoen als in heel het land. Dit is het geval in Nederland. In Polen, Ierland, Italië en België worden de zetels nog eens verdeeld over de regio's. België is bijvoorbeeld verdeeld in drie kiescolleges voor elk van de drie taalgemeenschappen. Dit zijn het Nederlands kiescollege (met 12 zetels), het Frans kiescollege (met 8 zetels) en het Duitstalig kiescollege (met slechts 1 zetel). Ieder Belgische kiezer staat dan geregistreerd voor één kiescollege. Ieder kiescollege heeft zijn eigen kandidatenlijst met (vaak) andere partijen. Zo doen de Vlaamse partijen alleen mee in het Nederlands kiescollege en de Franstalige partijen alleen in het Frans kiescollege.

De kiesleeftijd verschilt ook per lidstaat. In de meeste landen moet je minstens 18 jaar zijn om te stemmen, zoals Nederland. In België is de kiesleeftijd voor de Europese verkiezingen verlaagd naar 16 jaar. Voor de andere Belgische verkiezingen geldt echter nog een kiesleeftijd van 18 jaar.

Politieke partijen

In iedere lidstaat zijn er andere kieslijsten met andere politieke partijen. In België zijn er zelfs verschillende kieslijsten met andere partijen per kiescollege. Na de verkiezingen zal het Europees Parlement dus uit honderden verschillende politieke partijen bestaan. Ook kunnen er zelfs nog losse kandidaten gekozen worden.

Je zou denken dat het hierdoor heel moeilijk is om een nieuwe Europese Commissie te vormen. Daarom is hierop iets bedacht. De nationale politieke partijen zijn meestal verbonden in Europese partijen. Deze Europese partijen bestaan uit een verzameling politieke partijen uit verschillende lidstaten met min of meer dezelfde ideologie en standpunten. De christendemocratische partijen zijn bijvoorbeeld verenigd in de Europese Volkspartij. Hieronder vallen o.a. het Nederlandse CDA, het Vlaamse CD&V, het Duitse CDU en de Franse partij Les Républicains. Deze groepen bestaan er ook voor de sociaaldemocratische, radicaallinkse, liberale, conservatieve, groene en eurosceptische partijen.

Meestal zijn partijen voor de verkiezingen al aangesloten bij een groep. Toch kunnen partijen zich ook na de verkiezingen aansluiten bij een groep of van groep wisselen. Er zijn overigens ook partijen die niet aangesloten zijn bij een bepaalde groep. Binnen groepen kunnen er overigens ook verschillen zitten tussen de partijen en partijen kunnen zelfs afwijken van het groepsstandpunt. De kiezer kan niet rechtstreeks op een groep kiezen, maar juist op een partij die mogelijk bij een groep is aangesloten.

Voorbereidingen

Verkiezingsdata

De exacte data van de Europese verkiezingen worden bepaald door de Europese Raad. De verkiezingen vinden meestal plaats verspreid over meerdere dagen. Iedere lidstaat mag binnen deze dagen zijn eigen verkiezingsdag kiezen. Dit komt doordat landen allemaal hun eigen gewoontes hebben. In België worden verkiezingen meestal op een zondag gehouden. In Nederland worden verkiezingen juist traditioneel door de weeks gehouden (aangezien zondag de christelijke rustdag is).

Niet ieder land heeft zijn verkiezingsdag al bekend gemaakt, maar de meeste lidstaten zullen op zondag 9 juni de verkiezingen houden. Nederland zal als eerste lidstaat de verkiezingen houden op donderdag 6 juni. Letland houdt de verkiezingen op zaterdag 8 juni. In Tsjechië zullen de verkiezingen over twee dagen gehouden worden, namelijk 7 en 8 juni.

Spitzenkandidaten

Tijdens de verkiezingen van 2014 en 2019 schoof iedere Europese kandidaat een of meerdere spitzenkandidaten naar voren. Een spitzenkandidaat is een kandidaat voor het voorzitterschap van de Europese Commissie. De spitzenkandidaat van de grootste groep wordt traditioneel de voorzitter van deze commissie. In 2019 ging het spitzenkandidaten echter mis. Manfred Weber van de Europese Volkspartij was de spitzenkandidaat van de partij met de meeste stemmen. Zijn benoeming werd echter tegengehouden door de andere groepen. Hierdoor werd uiteindelijk Ursula von der Leyen gekozen, hoewel zij geen spitzenkandidaat voor een partij was.

Het is onduidelijk of de spitzenkandidaten terug zullen komen in 2024. De Europese Volkspartij heeft het systeem wel opgenomen in de statuten, maar mogelijk zullen zij dit veranderingen. Er bestaat ook een grote mogelijkheid dat Von der Leyen spitzenkandidaat zal worden voor de Europese Volkspartij. De andere Europese groepen hebben nog geen beslissing genomen. Alleen de Europese Groene Partij heeft aangegeven een spitzenkandidaat naar voren te schuiven.

Veranderingen

Voor de verkiezingen van 2024 zal er een kiesdrempel van 2% komen voor landen met meer dan 35 zetels. Ook komen er regels die voorkomen dat kiezers twee keer kunnen stemmen in verschillende landen. Deze regels werden voorgesteld in 2018 en aangenomen in 2019. Enkel Duitsland, Spanje en Cyprus moeten de regels nog officieel ratificeren.

In 2022 stelde het Europees Parlement voor om een Europese kieskring te maken. Kiezers zouden hiervoor twee stemmen hebben. De eerste stem zou zijn voor de nationale of regionale kieslijst. De tweede stem zou zijn voor een Europese kieslijst, waarbij de kiezer direct op een Europese groep kon stemmen. Deze kieskring zou 28 zetels bestaan. Dit voorstel is nog niet goedgekeurd door de Europese Raad, waardoor het onduidelijk is of deze kieskring er gaat komen.

Partijen

Europese groepen

Hieronder vindt je een klein overzicht van de Europese politieke partijen. Iedere partij heeft een partijleider, maar het is onduidelijk of dit ook de spitzenkandidaat gaat worden. Bij de Europese partijen zijn ook nationale partijen aangesloten. De Nederlandse en Belgische partijen zijn daarbij vermeldt.

Groep Richting Ideologie Partijleider Nederlandse partijen Belgische partijen
EVP-logo.jpg Europese Volkspartij (EVP)
European People's Party (EPP) 		Centrumrechts Christendemocratie
Liberaal-conservatisme
Europeanisme 		Manfred Weber CDA
ChristenUnie
BBB
NSC 		CD&V
Les Engagés
S&D.svg Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten (S&D)
Progressive Alliance of Socialists and Democrats (S&D) 		Centrumlinks Sociaaldemocratie
Progressivisme
Europeanisme 		Iratxe García PvdA Vooruit
Parti Socialiste
Logo of Renew Europe.svg Renew Europe (RE) Centrum Liberalisme
Sociaalliberalisme
Conservatief-liberalisme
Europeanisme 		Stéphane Séjourné VVD
D66
50PLUS 		Open Vld
MR
GreensEFA logo-nl.svg De Groenen/Europese Vrije Alliantie (Groenen/EVA)
Greens–European Free Alliance (Greens/EFA) 		Centrumlinks tot links Groene politiek
Regionalisme
Europeanisme 		Philippe Lamberts
Terry Reintke 		GroenLinks
Volt
Piratenpartij 		Groen
Ecolo
Volt
Isotype ID Party.png Identiteit en Democratie (ID)
Identity and Democracy (ID) 		Radicaal-rechts Nationalisme
Rechts-populisme
Harde euroscepsis 		Marco Zanni PVV Vlaams Belang
ECR Group logo.png Europese Conservatieven en Hervormers (ECH)
European Conservatives and Reformists (ECR) 		Rechts Nationaalconservatisme
Conservatisme
Zachte euroscepsis 		Ryszard Legutko
Nicola Procaccini 		JA21
SGP
Meer Directe Democratie 		N-VA
GUE-NGL 2020 logo.png Linkse Fractie in het Europees Parlement - GUE/NGL
The Left in the European Parliament - GUE/NGL 		Links tot radicaal-links Socialisme
Communisme
Euroscepsis 		Manon Aubry
Martin Schirdewan 		PvdD
SP 		PVDA

Nederlandse partijen

Zie Europese Parlementsverkiezingen 2024 in Nederland voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De onderstaande politieke partijen doen in Nederland mee aan de verkiezingen voor het Europees Parlement.

Partij Richting Ideologie Lijsttrekker Groep
GroenLinks–PvdA logo.svg GroenLinks-Partij van de Arbeid
(GroenLinks-PvdA)		 Centrumlinks tot links

Sociaaldemocratie

Groene politiek

Europeanisme		 Bas Eickhout S&D
Groenen/EVA
VVD logo (2020–present).svg Volkspartij voor Vrijheid en Democratie
(VVD)		 Centrumrechts tot rechts

Conservatief-liberalisme

Economisch liberalisme

Europeanisme		 Malik Azmani RE
CDA logo 2021.svg Christen-Democratisch Appèl
(CDA)		 Centrum tot centrumrechts

Christendemocratie

Liberaal-conservatisme

Europeanisme		 Tom Berendsen EVP
FvD.png Forum voor Democratie
(FvD)		 Radicaal-rechts

Nationaalconservatisme

Rechts-populisme

Harde euroscepsis		 Ralf Dekker Geen
D66 logo (2019–present).png Democraten 66
(D66)		 Centrum

Sociaalliberalisme

Economisch liberalisme

Europeanisme		 Gerben-Jan Gerbrandy RE
Party for the Animals logo.svg Partij voor de Dieren
(PvdD)		 Links

Dierenbelangen

Groene politiek

Zachte euroscepsis		 Anja Hazekamp Links
50PLUS (nl) Logo.svg 50PLUS
(50+)		 Centrum

Ouderenbelangen

Populisme

Zachte euroscepsis		 Adriana Hernández Martínez EDP
Renew Europe
PVV-logo.svg Partij voor de Vrijheid
(PVV)		 Radicaal-rechts

Nationalisme

Rechts-populisme

Harde euroscepsis		 Sebastiaan Stöteler I&D
JA21 logo.svg JA21 Rechts tot radicaal-rechts

Liberaal-conservatisme

Rechts-populisme

Euroscepsis		 Michiel Hoogeveen ECH
Netherlands with a PLAN logo.webp Nederland met een Plan Geen

Democratische hervorming

Directe democratie		 Kok Kuen Chan Geen
ChristenUnie.svg ChristenUnie
(CU)		 Centrum

Christelijk-sociaal

Sociaal-conservatisme

Zachte euroscepsis		 Anja Haga EVP
SGP logo (2016–present).svg Staatkundig Gereformeerde Partij
(SGP)		 Rechts

Christelijk-rechts

Sociaal-conservatisme

Zachte euroscepsis		 Bert-Jan Ruissen ECH
BoerBurgerBeweging logo.svg BoerBurgerBeweging
(BBB)		 Rechts

Agrarisme

Conservatisme

Populisme		 Sander Smit EVP
Meer Directe Democratie Rechts

Conservatisme

Directe democratie

Euroscepsis		 Dorien Rookmaker ECH
Socialistische Partij (nl 2006) Logo.svg Socialistische Partij
(SP)		 Links

Socialisme

Sociaaldemocratie

Euroscepsis		 Gerrie Elfrink Links
vandeRegio Centrum Lokale politiek Sent Wierda De Groenen/EVA
Logo of Volt.svg Volt Nederland Centrum tot centrumlinks

Sociaalliberalisme

Progressivisme

Europeanisme

 Reinier van Lanschot Volt Europa
Groenen/EVA
BVNL logo (2023–present).svg Belang van Nederland
(BVNL)		 Rechts

Klassiek liberalisme

Populisme

Euroscepsis		 Wybren van Haga Geen
NSC partijlogo.svg Nieuw Sociaal Contract
(NSC)		 Centrum tot centrumrechts

Christendemocratie

Sociaal-conservatisme

Democratische hervorming		 Dirk Gotink EVP
Logo Piratenpartij - De Groenen.jpg Piratenpartij - De Groenen Centrum tot centrumlinks

Piratenpolitiek

Groene politiek		 Matthijs Pontier Groenen/EVA

Belgische partijen

Zie Europese Parlementsverkiezingen 2024 in België voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

In België zijn er aparte kieslijsten voor het Nederlands kiescollege (Vlaamse Gemeenschap), het Frans kiescollege (Franstalige Gemeenschap) en het Duitstalig kiescollege (Duitstalige Gemeenschap).

Om de lijst niet te lang te maken zijn alle Vlaamse partijen in de tabel hieronder opgenomen.

Partij Lijsttrekker Richting Stroming Europese fractie
Logo of the Christian Democratic and Flemish (2022).svg Christen-Democratisch en Vlaams (CD&V) Wouter Beke Centrum tot centrumrechts Christendemocratie
Europeanisme
EVP
Groen logo 2022.svg Groen Sara Matthieu Links Groene politiek
Progressivisme
Europeanisme		 Groenen/EVA
Logo of the New Flemish Alliance.svg Nieuw-Vlaamse Alliantie (N-VA) Johan Van Overtveldt Centrumrechts tot rechts Vlaams-nationalisme
Liberaal conservatisme
Zachte euroscepsis		 ECH
Open VLD.svg Open Vlaamse Liberalen en Democraten (Open Vld) Hilde Vautmans Centrumrechts Liberalisme
Europeanisme		 Renew Europe
PVDAPTB-2022-icon-profile01.png Partij van de Arbeid (PVDA) Rudi Kennis Links tot radicaal-links Communisme
Socialisme
Zachte euroscepsis		 Links
Vlaams Belang Tom Vandendriessche Radicaal-rechts Vlaams-nationalisme
Rechts-populisme
Harde euroscepsis		 ID
Logo Volt Europa.svg Volt Sophie in 't Veld Centrum tot centrumlinks Sociaalliberalisme
Progressivisme
Eurofederalisme		 Groenen/EVA
Voor U Marta Barandiy Centrumrechts Klassiek liberalisme Onbekend
Vooruit logo (2020).svg Vooruit Bruno Tobback Centrumlinks Sociaaldemocratie
Progressivisme
Europeanisme		 S&D

Resultaten

Opmerking: De Europese Parlementsverkiezingen 2019 werden vóór Brexit gehouden. Hierdoor had het Verenigd Koninkrijk ook zetels in het Europees Parlement. Na het vertrek van het VK begin 2020 werd het aantal zetels teruggebracht van 751 naar 705 leden. In onderstaande tabel zijn de zetels vóór Brexit opgenomen. Na de Europese Parlementsverkiezingen 2024 zal dit verhoogd worden naar 720.

Partij Lijsttrekker 2019 2024 Verschil
Europese Volkspartij EVP Ursula von der Leyen 182 - -
Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten S&D Nicolas Schmidt 154 - -
Renew Europe RE Marie-Agnes Strack-Zimmermann 108 - -
De Groenen/Europese Vrije Alliantie Groenen/EVA Bas Eickhout 75 - -
Identiteit en Democratie I&D Anders Vistisen 73 - -
Europese Conservatieven en Hervormers ECH Ryszard Legutko 62 - -
Europees Unitair Links/Noords Groen Links GUE/NGL Walter Baier 41 - -
Niet-fractiegebonden leden 56 - -
totaal 751 720
Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Europese_Parlementsverkiezingen_2024&oldid=894092"