Sociaal-conservatisme
Het sociaal-conservatisme is een politieke stroming. Het is een vorm van het conservatisme.
Ideologie
Een ideologie is een verzameling van ideeën over hoe de samenleving gevormd moet worden (welke regels er zouden moeten zijn en hoe de rangorde aan de hand van die regels bepaald wordt) en aan de hand van welke waarden en normen ze moet functioneren (wie welke taken krijgt en hoe deze taken uitgevoerd moeten worden).
Sociaal-conservatieven zijn vooral gericht op het behouden van de waarden en normen die zij belangrijk vinden. Ook vinden ze het gezinsleven vaak belangrijk. Wat deze waarden en normen moeten zijn, en hoe het gezinsleven eruit moet zijn, leiden ze af van hun interpretatie van een heilig boek. In Europa en Noord-Amerika gaat het dan meestal om de Bijbel, en in het Midden-Oosten vaak om de Koran.
Sociaal-conservatieven zijn daarom tegen liberale, socialistische en progressieve ideeën en stromingen zoals de klassenstrijd (werknemers tegenover werkgevers), de vrijzinnigheid, het humanisme en het feminisme. Sommige sociaal-conservatieven vinden dat het gezin hoort te bestaan uit een man, vrouw en kinderen, en wijzen (deels) daarom het homohuwelijk en abortus af.
Sociaal-conservatieven vinden ook dat zoveel mogelijk zalen door het maatschappelijke middenveld (ook wel de burgermaatschappij) geregeld moeten worden. Net dit maatschappelijke middenveld worden alle organisaties naast de overheid en bedrijven bedoeld: denk hierbij bijvoorbeeld aan kerken, christelijke vakbonden, woningbouwcorporaties en sportverenigingen. Dit heet ook wel gespreide verantwoordelijkheid en is ook belangrijk binnen de christendemocratie, een andere politieke stroming. Veel christendemocraten zijn ook sociaal-conservatief.
Politiek
Sociaal-conservatieve partijen in Nederland zijn de ChristenUnie (CU), de Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP), de BoerBurgerBeweging (BBB), Nieuw Sociaal Contract (NSC) en DENK. Het Christen-Democratisch Appèl (CDA) heeft ook een sociaal-conservatieve vleugel, maar is vooral liberaal-conservatief. Forum voor Democratie (FvD) en de Partij voor de Vrijheid (PVV) hebben ook een sociaal-conservatieve vleugel, maar zijn vooral nationaalconservatief.
Het sociaal-conservatisme van de ChristenUnie en de SGP heeft duidelijk een kerkelijke achtergrond. Veel leden van de ChristenUnie zijn orthodox-gereformeerd en veel leden van de SGP bevindelijk gereformeerd. De BBB en NSC zijn daarentegen geen christelijke politieke partijen, maar hebben ideeën die voortkomen uit de katholieke sociale leer. DENK is geen islamitische partij, maar heeft wel veel islamitische leden en stemmers.
Sociaal-conservatieve partijen in het buitenland zijn de Republikeinse Partij in de Verenigde Staten, de Indiase Volkspartij (BJP) in India en Jobbik in Hongarije.