Liechtenstein: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(Allang geen beginnetje meer)
 
(28 tussenliggende versies door 8 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
 
{{zie artikel|Zoek je naar het Duitse plaatsje Lichtenstein? [[Lichtenstein|Klik dan hier]]}}
  
{{zie artikel|Zoek je naar het Duitse plaatsje Lichtenstein? [[Lichtenstein|Klik dan hier]]}}
 
{{Liechtenstein}}
  
{{Liechtenstein}}
  +
Het '''Vorstendom Liechtenstein''' ([[Duits]]: ''Fürstentum Liechtenstein'', [[Alemannisch]]: ''Förschtatum Liachtaschta'') is een [[Europa (werelddeel)|Europees]] ministaatje, dat ligt ingeklemd tussen [[Oostenrijk]] en [[Zwitserland]]. Er zijn maar drie landen in de wereld die nog kleiner zijn: [[San Marino (land)|San Marino]], [[Monaco]] en [[Vaticaanstad]]. [[Vaduz]] is de hoofdstad van Liechtenstein. Het staatshoofd van Liechtenstein is op dit moment [[Hans-Adam II van Liechtenstein]], hoewel deze op 15 augustus 2004 de macht overdroeg aan zijn zoon, [[Alois van Liechtenstein|Alois]], bleef hij het staatshoofd. Dat zal zo blijven tot zijn dood.
−
'''Liechtenstein''' is een [[Europa|Europees]] ministaatje, het ligt ingeklemd tussen [[Oostenrijk]] en [[Zwitserland]].
  
   
  +
==Geschiedenis==
−
Er zijn maar drie landen in de wereld die nog kleiner zijn: [[San Marino]], [[Monaco]] en [[Vaticaanstad]].
  
  +
In 1699 kocht de vorst [[Johan Adam Andreas van Liechtenstein]] de [[Heerlijkheid Schellenberg]]. In 1712 kocht hij ook [[Graafschap Vaduz]]. Op 23 januari 1719 werden de twee heerlijkheden verenigd en er ontstond een nieuw land, het Vorstendom Liechtenstein. In 1806 behoorde Liechtenstein niet meer bij het [[Heilige Roomse Rijk]]. In 1815 werd door het [[Congres van Wenen]] besloten dat Liechtenstein moest gaan samenwerken met de [[Duitse Bond]]. In 1866 stapte Liechtenstein uit de bond. Tot aan het einde van de [[Eerste Wereldoorlog]] was Liechtenstein bondgenoten met [[Oostenrijk]]. Maar doordat er geen goede economie in Liechtenstein was, moest Liechtenstein samenwerken met [[Zwitserland]]. In de [[Tweede Wereldoorlog]] bleef Liechtenstein neutraal, net als Zwitserland. Hierdoor werd Liechtenstein ook niet veroverd door de Duitsers. Liechtenstein schafte in 1985 de doodstraf af, maar de laatste doodstraf was in 1798. In 1991 werd Liechtenstein lid van de [[Europese Vrijhandelsassociatie]]. Hierdoor behoord Liechtenstein ook tot de [[Schengenlanden]].
   
  +
==Geografie==
−
[[Vaduz]] is de hoofdstad van deze staat.
  
  +
[[Bestand:Liechtenstein - Gemeinden mit Exklaven.png|right|300px|miniatuur|De 11 gemeenten van Liechtenstein.]]
  +
Liechtenstein ligt in de [[Alpen]]. In het westen grenst Liechtenstein aan [[Zwitserland]] en in het oosten aan [[Oostenrijk]]. In het westen vormt de rivier de [[Rijn]] het grootste deel van de grens met [[Zwitserland]]. De hoogste berg in Liechtenstein is de [[Grauspitz]].
   
  +
== Bestuurlijke Indeling ==
−
Opmerkelijk is dat Liechtenstein geen [[Landmacht|leger]] heeft, ze hebben alleen een korps van 50 politieagenten om de orde te handhaven.
  
  +
Liechtenstein heeft elf gemeenten, deze worden in Liechtenstein ''Gemeinden'' genoemd. Elke Gemeinde bestaat meestal uit één of twee plaatsen. Elke gemeente is naar zijn hoofdstad vernoemd. De gemeenten van Liechtenstein zijn:
  +
* [[Balzers]]
  +
* [[Eschen]]
  +
* [[Gamprin]]
  +
* [[Mauren]]
  +
* [[Planken (gemeente)|Planken]]
  +
* [[Ruggell]]
  +
* [[Schaan]]
  +
* [[Schellenberg]]
  +
* [[Triesen]]
  +
* [[Triesenberg]]
  +
* [[Vaduz]]
   
  +
==Politiek==
−
Ze maken gebruik van Zwitsers geld.
  
   
  +
Liechtenstein is een [[parlementaire democratie]]. Het staatshoofd van Liechtenstein is een vorst, die ook wel prins wordt genoemd. De huidige vorst is [[Hans Adam II van Liechtenstein|Hans Adam II]]. Het parlement van Liechtenstein heet de [[Landdag]]. De Landdag wordt gevormd door 25 leden. De regering bestaat uit 5 leden. Liechtenstein heeft 3 grote politieke partijen. De [[Fortschrittliche Bürgerpartei]], de [[Vaterländische Union]] en de [[Freie Liste]].
−
Het staatshoofd van Liechtenstein is op dit moment [[Hans-Adam II van Liechtenstein]].
  
  +
  +
==Economie==
  +
[[Bestand:FurstentumLiechtenstein.Mals-Balzers.jpg|right|300px|miniatuur|Het landschap van Liechtenstein.]]
  +
Hoewel Liechtenstein een klein land is zonder veel grondstoffen, heeft het wel een sterke economie. De munteenheid in Liechtenstein is de [[Zwitserse frank]]. In Liechtenstein zitten veel bekende banken. Zoals LGT en de VP Bank. In Liechtenstein heeft iedereen gemiddeld een inkomen van 118.000 frank per persoon. Liechtenstein heeft veel bedrijven die voedsel exporteren en machines maken. Ook hoeven bedrijven in Liechtenstein bijna geen belasting te betalen.
  +
  +
== Bevolking ==
  +
=== Inwoners ===
  +
Bijna 1/3 van de Liechtensteiners is van buitenlandse afkomst. De meesten zijn dan [[Duitsland|Duitsers]], [[Oostenrijk]]ers of [[Zwitserland|Zwitsers]].
  +
  +
De officiële taal is Duits, maar de meesten spreken een Alemannisch [[dialect]].
  +
  +
=== Religie ===
  +
De recentste - maar ook verouderde - cijfers over de verschillende religies stammen uit de laatste volkstelling in 2000. Ten opzichte van 1990 is het aantal christenen afgenomen, het aantal moslims verdubbeld en het aantal personen dat geen religieus (ook degene die geen opgave gedaan hebben) is bijna verdrievoudigd naar 7%.
  +
{| class="wikitable"
  +
! Religie
  +
! 2000
  +
! 1990
  +
|-
  +
| Katholiek
  +
|align="right"| 78,4%
  +
|align="right"| 84,9%
  +
|-
  +
| Gereformeerd
  +
|align="right"| 7,9%
  +
|align="right"| 9,4%
  +
|-
  +
| Orthodox-christelijk
  +
|align="right"| 1,1%
  +
|align="right"| 0,7%
  +
|-
  +
| Overig christelijk
  +
|align="right"| 0,4%
  +
|align="right"| 0,1%
  +
|-
  +
| Moslim
  +
|align="right"| 4,8%
  +
|align="right"| 2,4%
  +
|-
  +
| Joods
  +
|align="right"| 0,1%
  +
|align="right"| 0,0%
  +
|-
  +
| Overige religieus
  +
|align="right"| 0,3%
  +
|align="right"| 0,1%
  +
|-
  +
| Geen opgave / niet religieus
  +
|align="right"| 7,0%
  +
|align="right"| 2,4%
  +
|-
  +
! Totaal:
  +
! 100%
  +
! 100%
  +
|}
   
 
==Foto-galerij==
  
==Foto-galerij==
 
<gallery>
  
<gallery>
−
Afbeelding:Liechtenstein lokatie.png| Locatie in Europa
 +
Afbeelding:Europe location LIE.png | Locatie in Europa
−
Afbeelding:Liechtenstein sateliet.jpg| Satellietfoto
 +
File:Satellite image of Liechtenstein on Landsat 7.jpg| Satellietfoto
 
Afbeelding:Centraal Europa sat.jpg| Satellietfoto
  
Afbeelding:Centraal Europa sat.jpg| Satellietfoto
−
</gallery>
  
−  
−
==Vlag en wapen==
  
−
<gallery>
  
−
Afbeelding:Flag of Liechtenstein.png|Vlag van Liechtenstein
  
−
Afbeelding:Liechtenstein wapen.gif|Wapen van Liechtenstein
  
 
</gallery>
  
</gallery>
   
Regel 30: Regel 93:
   
 
{{Navigatie Landen Europa}}
  
{{Navigatie Landen Europa}}
  +
⚫
[[Categorie:Landen]]
  
  +
  ⚫
[[Categorie:Landen van Europa]]
  +
[[Categorie:Vorstendom]]
  +
  +
[[de:Liechtenstein]]

Huidige versie van 24 okt 2022 om 18:13

Zoek je naar het Duitse plaatsje Lichtenstein? Klik dan hier
Vorstendom Liechtenstein
Fürstentum Liechtenstein

Flag of Liechtenstein.svg Coat of arms of Liechtenstein.svg Location Liechtenstein Europe.png

Hoofdstad Vaduz
Aantal inwoners 39.315 (2021)
Oppervlakte 160 km²
Regeringsvorm Constitutionele monarchie
Vorst Hans-Adam II (sinds 1989)
Premier Daniel Risch (sinds 2021)
Godsdienst Christendom (83,2%)
Geen religie (7%)
Islam (5,9%)
Overig (3,9%)
Taal Duits (Deutsch)
Munteenheid Zwitserse frank
Volkslied Oben am jungen Rhein
Nationale feestdag 15 augustus
Landcode LIE

Het Vorstendom Liechtenstein (Duits: Fürstentum Liechtenstein, Alemannisch: Förschtatum Liachtaschta) is een Europees ministaatje, dat ligt ingeklemd tussen Oostenrijk en Zwitserland. Er zijn maar drie landen in de wereld die nog kleiner zijn: San Marino, Monaco en Vaticaanstad. Vaduz is de hoofdstad van Liechtenstein. Het staatshoofd van Liechtenstein is op dit moment Hans-Adam II van Liechtenstein, hoewel deze op 15 augustus 2004 de macht overdroeg aan zijn zoon, Alois, bleef hij het staatshoofd. Dat zal zo blijven tot zijn dood.

Geschiedenis

In 1699 kocht de vorst Johan Adam Andreas van Liechtenstein de Heerlijkheid Schellenberg. In 1712 kocht hij ook Graafschap Vaduz. Op 23 januari 1719 werden de twee heerlijkheden verenigd en er ontstond een nieuw land, het Vorstendom Liechtenstein. In 1806 behoorde Liechtenstein niet meer bij het Heilige Roomse Rijk. In 1815 werd door het Congres van Wenen besloten dat Liechtenstein moest gaan samenwerken met de Duitse Bond. In 1866 stapte Liechtenstein uit de bond. Tot aan het einde van de Eerste Wereldoorlog was Liechtenstein bondgenoten met Oostenrijk. Maar doordat er geen goede economie in Liechtenstein was, moest Liechtenstein samenwerken met Zwitserland. In de Tweede Wereldoorlog bleef Liechtenstein neutraal, net als Zwitserland. Hierdoor werd Liechtenstein ook niet veroverd door de Duitsers. Liechtenstein schafte in 1985 de doodstraf af, maar de laatste doodstraf was in 1798. In 1991 werd Liechtenstein lid van de Europese Vrijhandelsassociatie. Hierdoor behoord Liechtenstein ook tot de Schengenlanden.

Geografie

De 11 gemeenten van Liechtenstein.

Liechtenstein ligt in de Alpen. In het westen grenst Liechtenstein aan Zwitserland en in het oosten aan Oostenrijk. In het westen vormt de rivier de Rijn het grootste deel van de grens met Zwitserland. De hoogste berg in Liechtenstein is de Grauspitz.

Bestuurlijke Indeling

Liechtenstein heeft elf gemeenten, deze worden in Liechtenstein Gemeinden genoemd. Elke Gemeinde bestaat meestal uit één of twee plaatsen. Elke gemeente is naar zijn hoofdstad vernoemd. De gemeenten van Liechtenstein zijn:

Politiek

Liechtenstein is een parlementaire democratie. Het staatshoofd van Liechtenstein is een vorst, die ook wel prins wordt genoemd. De huidige vorst is Hans Adam II. Het parlement van Liechtenstein heet de Landdag. De Landdag wordt gevormd door 25 leden. De regering bestaat uit 5 leden. Liechtenstein heeft 3 grote politieke partijen. De Fortschrittliche Bürgerpartei, de Vaterländische Union en de Freie Liste.

Economie

Het landschap van Liechtenstein.

Hoewel Liechtenstein een klein land is zonder veel grondstoffen, heeft het wel een sterke economie. De munteenheid in Liechtenstein is de Zwitserse frank. In Liechtenstein zitten veel bekende banken. Zoals LGT en de VP Bank. In Liechtenstein heeft iedereen gemiddeld een inkomen van 118.000 frank per persoon. Liechtenstein heeft veel bedrijven die voedsel exporteren en machines maken. Ook hoeven bedrijven in Liechtenstein bijna geen belasting te betalen.

Bevolking

Inwoners

Bijna 1/3 van de Liechtensteiners is van buitenlandse afkomst. De meesten zijn dan Duitsers, Oostenrijkers of Zwitsers.

De officiële taal is Duits, maar de meesten spreken een Alemannisch dialect.

Religie

De recentste - maar ook verouderde - cijfers over de verschillende religies stammen uit de laatste volkstelling in 2000. Ten opzichte van 1990 is het aantal christenen afgenomen, het aantal moslims verdubbeld en het aantal personen dat geen religieus (ook degene die geen opgave gedaan hebben) is bijna verdrievoudigd naar 7%.

Religie 2000 1990
Katholiek 78,4% 84,9%
Gereformeerd 7,9% 9,4%
Orthodox-christelijk 1,1% 0,7%
Overig christelijk 0,4% 0,1%
Moslim 4,8% 2,4%
Joods 0,1% 0,0%
Overige religieus 0,3% 0,1%
Geen opgave / niet religieus 7,0% 2,4%
Totaal: 100% 100%

Foto-galerij

  • Locatie in Europa

  • Satellietfoto

  • Satellietfoto

Externe link


Landen, afhankelijke gebieden en niet-erkende staten in Europa LocationEurope.png
Albanië · Andorra · Armenië · Azerbeidzjan · België · Bosnië en Herzegovina · Bulgarije · Cyprus · Denemarken · Duitsland · Estland · Finland · Frankrijk · Georgië · Griekenland · Hongarije · IJsland · Ierland · Italië · Kazachstan · Kroatië · Letland · Liechtenstein · Litouwen · Luxemburg · Malta · Moldavië · Monaco · Montenegro · Nederland · Noord-Macedonië · Noorwegen · Oekraïne · Oostenrijk · Polen · Portugal · Roemenië · Rusland · San Marino · Servië · Slovenië · Slowakije · Spanje · Tsjechië · Turkije · Vaticaanstad · Verenigd Koninkrijk · Wit-Rusland · Zweden · Zwitserland
Alle schuine landen liggen ook in een ander werelddeel.

Afhankelijke gebieden: Ålandseilanden · Faeröer · Gibraltar · Guernsey · Jan Mayen · Jersey · Man · Spitsbergen
Niet-erkende staten: Donetsk · Kosovo · Loegansk · Transnistrië · Tsjetsjenië

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Liechtenstein&oldid=740130"