Estland: verschil tussen versies
| Regel 2: | Regel 2: | ||
{{Estland}} | {{Estland}} | ||
[[Bestand:Suru_Bog_10000px.jpg |400px|thumb|Põhja-Kõrvemaa Nature Reserve]] | [[Bestand:Suru_Bog_10000px.jpg |400px|thumb|Põhja-Kõrvemaa Nature Reserve]] | ||
| − | '''Estland''' is één van de drie [[Baltische Staten]]. | + | '''Estland''' is een land is het noordoosten van [[Europa]]. Het is samen met [[Letland]] en [[Litouwen]] één van de drie [[Baltische Staten]]. Het land grenst in het zuiden aan Letland, in het oosten aan [[Rusland]], in het noorden aan de [[Finse Golf]] en in het westen aan de [[Baltische Zee]] (Oostzee). De hoofdstad van het land is [[Talinn]]. |
| − | Estland | + | Estland heeft een lange geschiedenis, maar bestaat als land erg kort. Het land is onder andere bewoond geweest door de Duitsers, de Zweden en de Russen. Uiteindelijk werd het onderdeel van het Russische Keizerrijk. Tussen 1918 en 1940 was het land onafhankelijk, maar werd tijdens de Tweede Wereldoorlog aangevallen door Duitsland en na de oorlog werd het bij de [[Sovjet-Unie]] gevoegd. Estland werd in 1991 onafhankelijk en is één van de rijkste voormalige communistische landen. In 2004 werd het land onderdeel van de [[Europese Unie]] en de [[NAVO]] en sinds 2011 gebruikt het de [[euro]] als de munteenheid. |
| − | + | ||
| + | De officiële taal van het land is het [[Estisch]], dat erg lijkt op het [[Fins]]. Het land heeft een goede band met andere Baltische Staten, maar ook met Finland. Estland beschouwd zichzelf als een Noord-Europees land. Estland heeft een grote Russische minderheid en is één van de meest atheïstische landen ter wereld. Estland is ook één van de meest digitale maatschappijen ter wereld. Zo vindt het stemmen via het internet plaats en loopt het land in technologie vooruit op de rest van de wereld. | ||
==Geschiedenis== | ==Geschiedenis== | ||
| Regel 12: | Regel 13: | ||
===Onderdeel van het Russische Keizerrijk=== | ===Onderdeel van het Russische Keizerrijk=== | ||
| − | ===Onafhankelijkheid: 1918- | + | ===Onafhankelijkheid: 1918-1940=== |
| + | |||
| + | ===Tweede Wereldoorlog=== | ||
===Onderdeel van de Sovjet-Unie=== | ===Onderdeel van de Sovjet-Unie=== | ||
Versie van 3 mei 2020 19:18
 |
Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. |
|
Dit artikel is nog niet af. |
| Republiek Estland Eesti Vabariik
| |
|---|---|
| Hoofdstad | Tallinn |
| Aantal inwoners | 1.330.068 (2021) |
| Oppervlakte | 45.339 km² |
| Regeringsvorm | Parlementaire republiek |
| President | Alar Karis (sinds 2021) |
| Premier | Kaja Kallas (sinds 2021) |
| Godsdienst | Geen religie (64,9%) Christendom (34%) Overig (1,1%) |
| Taal | Estisch (eesti keel) |
| Munteenheid | Euro |
| Volkslied | Mu isamaa, mu õnn ja rõõm |
| Nationale feestdag | Onafhankelijkheidsdag (24 februari) |
| Landcode | EST |
Estland is een land is het noordoosten van Europa. Het is samen met Letland en Litouwen één van de drie Baltische Staten. Het land grenst in het zuiden aan Letland, in het oosten aan Rusland, in het noorden aan de Finse Golf en in het westen aan de Baltische Zee (Oostzee). De hoofdstad van het land is Talinn.
Estland heeft een lange geschiedenis, maar bestaat als land erg kort. Het land is onder andere bewoond geweest door de Duitsers, de Zweden en de Russen. Uiteindelijk werd het onderdeel van het Russische Keizerrijk. Tussen 1918 en 1940 was het land onafhankelijk, maar werd tijdens de Tweede Wereldoorlog aangevallen door Duitsland en na de oorlog werd het bij de Sovjet-Unie gevoegd. Estland werd in 1991 onafhankelijk en is één van de rijkste voormalige communistische landen. In 2004 werd het land onderdeel van de Europese Unie en de NAVO en sinds 2011 gebruikt het de euro als de munteenheid.
De officiële taal van het land is het Estisch, dat erg lijkt op het Fins. Het land heeft een goede band met andere Baltische Staten, maar ook met Finland. Estland beschouwd zichzelf als een Noord-Europees land. Estland heeft een grote Russische minderheid en is één van de meest atheïstische landen ter wereld. Estland is ook één van de meest digitale maatschappijen ter wereld. Zo vindt het stemmen via het internet plaats en loopt het land in technologie vooruit op de rest van de wereld.
Geschiedenis
Van de prehistorie tot middeleeuwen
Onderdeel van het Russische Keizerrijk
Onafhankelijkheid: 1918-1940
Tweede Wereldoorlog
Onderdeel van de Sovjet-Unie
Definitieve onafhankelijkheid
Geografie
Algemeen
Grote steden
| 10 grootste steden van het land | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Nummer | Stad | Inwoners | ||||||||
| 1 | Tallinn | 430.805 | ||||||||
| 2 | Tartu | 93.715 | ||||||||
| 3 | Narva | 56.103 | ||||||||
| 4 | Pärnu | 39.375 | ||||||||
| 5 | Kohtla-Järve | 34.394 | ||||||||
| 6 | Viljandi | 17.525 | ||||||||
| 7 | Rakvere | 15.413 | ||||||||
| 8 | Maardu | 15.189 | ||||||||
| 9 | Kuressaare | 13.276 | ||||||||
| 10 | Sillamäe | 12.989 | ||||||||
Klimaat
Het kan tot -15°C vriezen maar dat duurt meestal niet langer dan een paar dagen. In de zomer kan het tot 30°C warm worden, maar temperaturen van rond de 20°C zijn normaal. December en januari zijn donkere maanden met maar zes uur zonlicht. Regen kan in elke maand vallen in de vorm van korte hevige buien. Lente en herfst zijn over het algemeen koud en nat.
Er liggen meer dan 1500 eilandjes voor de kust. Het land telt ook veel meren, venen, moerassen en rivieren.
Planten en dieren
In de westelijke graslanden komen zeldzame orchideeën voor. De meest voorkomende boom is de pijnboom of grove den. De blauwe korenbloem is de nationale bloem van Estland. (Ten tijde van de Sovjetoverheersing was deze bloem ook het symbool van verzet.)
Er leven ongeveer 60 soorten zoogdieren in Estland: Elanden, reeën, wilde zwijnen, dassen, wasberen, vossen, eekhoorns en bevers, maar ook bruine beren, wolven en lynxen. Een bijzonder dier is de vliegende eekhoorn. In de Baltische zee (deze ligt ten Westen van Estland) leeft de grijze zeehond. Ook leven er veel vissen in de wateren om en in Estland, waardoor de commerciële visserij economisch erg belangrijk is. Ook kent Estland veel vogels. Spreeuwen, merels, snippen en steenarenden leven het hele jaar in Estland, andere vogels trekken in de koude winter maanden naar het zuiden om in de lente weer terug te keren. Ook zijn er vogels die in Estland hun winter doorbrengen of die Estland gebruiken als tussenstation op weg naar het warme zuiden. De nationale vogel van Estland is de boerenzwaluw.
Bevolking
Algemeen
De grootste bevolkingsgroep van Estland zijn de Esten zelf met 68%. Toen Estland nog deel uitmaakte van de Sovjet-Unie vond er voortdurend immigratie vanuit Rusland plaats. Dat was onderdeel van een bewuste politiek om Estland te "russificeren". Vandaar dat Estland veel "import-Esten" (Russen) telt. Die maken een kwart van de bevolking van Estland uit. Andere groepen binnen de bevolking zijn de Oekraïners, de Wit-Russen en de Finnen. Oorspronkelijk woonde er een grote groep Duitsers en Zweden in Estland, maar gedurende 1939-1945 gingen zij terug naar hun eigen land. Deze Duitsers en Zweden woonden al eeuwen in Estland door de handel over de Oostzee.
Estland is na Oekraïne het land met de meeste gevallen van Aids. Aids komt voornamelijk onder de Russische bevolking voor, door drugsverslaving en prostitutie.
Taal
In Estland spreekt men Estisch. Het Estisch is het meest verwant aan het Fins en nog minder verwant aan het Hongaars. Het Estisch lijkt geen verwantschap te hebben met andere grote Europese talen. Het Estisch staat bekend als een vrij moeilijke taal, mede door het grote aantal naamvallen.
Het Russisch vormt een minderheidstaal in het land en wordt door een kwart van de bevolking gesproken. In de tijd van de Sovjet-Unie was het Russisch een officiële taal in het land. Na de onafhankelijkheid van Estland zagen de Russen niet de noodzaak om het Estisch te leren. Veel oudere Esten beheersen nog in zekere mate het Russisch, terwijl de jeugd tegenwoordig Engels leert. De belangrijkste minderheidstalen in Estland zijn het Oekraïens, Wit-Russisch, Fins, Lets, Pools, Litouws, Jiddisch, Duits en Zweeds.
Religie
Estland staat bekend als één van de meest ongelovige landen van Europa. Bijna van 70% van de Esten is atheïstisch. Dit komt doordat in de Sovjet-Unie religie verboden was en na de onafhankelijkheid er eigenlijk niet echt een kerkelijke traditie was om op terug te grijpen. Van de 30% die wel gelooft, in 13,6% luthers (protestants) en 12,8% Russisch-orthodox. Voornamelijk onder de Russische minderheid wordt de Russisch-Orthodoxe Kerk aangehouden, terwijl de lutherse kerk door heel het land verspreid is.
Een bijzondere religieuze minderheid zijn de Russische oudgelovigen. Zij aanvaarden de macht van de Russisch-Orthodoxe Kerk niet en werden vervolgd. Ze vluchtten uit Rusland en kwamen uiteindelijk in Estland terecht. Vooral aan de oevers van het Peipusmeer kan men de minderheden vinden. Andere geloven zijn de katholieken, andere protestanten en joden.
Politiek
Nationale politiek
Estland is een parlementaire democratie en een republiek. Dit betekent dat het land een president als staatshoofd heeft. De huidige president van Estland is Kersti Kaljulaid (sinds 2016), die tevens de eerste vrouwelijke president van het land is. De president heeft een ceremoniële functie. Dit betekent dat de president Estland vertegenwoordigt in het buitenland en binnenland, maar zelf niet veel macht heeft. De premier van Estland, tegenwoordig Jüri Ratas, heeft meer macht en is het hoofd van de regering. De president van het land wordt elke vijf jaar in rechtstreekse verkiezingen gekozen, terwijl de premier niet rechtstreeks wordt gekozen. De partijleider van de grootste partij in het parlement wordt vaak de premier van het land.
Het parlement van Estland bestaat uit 101 leden, die elke vier jaar worden gekozen in rechtstreekse verkiezingen. Het parlement maakt en stemt over wetten en houdt de regering in de gaten. Het parlement bestaat uit maar één kamer. Sinds 2007 kunnen mensen in Estland online stemmen voor de parlementsverkiezingen, wat Estland het eerste land maakte met nationale online-verkiezingen. Voorheen konden de Esten al voor de gemeenteraadsverkiezingen online stemmen.
Bestuurlijke indeling
Estland is verdeeld in 15 provincies (maakonnad). Elke provincie heeft een eigen vlag, die bestaat uit een twee horizontale strepen (groen onder, wit boven). Op de witte streep staat het wapen van de desbetreffende provincie afgebeeld.
De provincies zijn weer ingedeeld in gemeenten. Er zijn twee soorten gemeenten; de landelijke gemeenten (vald) en de steden (linn).
Economie
Fotogalerij
Vlag van Estland
Wapen van Estland
Locatie in Europa
Satelietfoto
Satelietfoto in winter
.png)
Externe link
|
Europese Unie | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||
| Landen, afhankelijke gebieden en niet-erkende staten in Europa | 
| ||
|---|---|---|---|
| Albanië · Andorra · Armenië · Azerbeidzjan · België · Bosnië en Herzegovina · Bulgarije · Cyprus · Denemarken · Duitsland · Estland · Finland · Frankrijk · Georgië · Griekenland · Hongarije · IJsland · Ierland · Italië · Kazachstan · Kroatië · Letland · Liechtenstein · Litouwen · Luxemburg · Malta · Moldavië · Monaco · Montenegro · Nederland · Noord-Macedonië · Noorwegen · Oekraïne · Oostenrijk · Polen · Portugal · Roemenië · Rusland · San Marino · Servië · Slovenië · Slowakije · Spanje · Tsjechië · Turkije · Vaticaanstad · Verenigd Koninkrijk · Wit-Rusland · Zweden · Zwitserland Alle schuine landen liggen ook in een ander werelddeel. Afhankelijke gebieden: Ålandseilanden · Faeröer · Gibraltar · Guernsey · Jan Mayen · Jersey · Man · Spitsbergen |
|||