Calcium
 |
Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. |
|
Dit artikel is nog niet af. |
| Chemisch element | |
| |
| Stuk calcium | |
| Naam | Calcium / calx (Latijn) |
| Symbool | Ca |
| Atoomnummer | 20 |
| Soort | Aardalkali-metaal |
| Kleur | Dof grijs, zilver; met een lichtgele tint |
| Smeltpunt | 842 oC |
| Kookpunt | 1484 oC |
Portaal  Scheikunde
| |
|---|---|
Calcium is een chemisch element met het symbool Ca en atoomnummer 20 in het Periodiek Systeem van de scheikunde. Als zogeheten aardalkali-metaal is calcium een snel reagerend metaal dat bij blootstelling aan lucht een donkere oxide-nitridelaag vormt (ongeveer vergelijkbaar met roest). Zijn eigenschappen lijken het meest op strontium en barium.
Sommige calciumverbindingen waren in de oudheid bekend, hoewel hun chemie tot de zeventiende eeuw onbekend was. Zuiver calcium werd in 1808 geïsoleerd via elektrolyse van zijn oxide door Humphry Davy , die het element een naam gaf. Calciumverbindingen worden veel gebruikt in veel industrieën: in voedingsmiddelen en farmaceutische producten voor calciumsuppletie , in de papierindustrie als bleekmiddel, als componenten in cement en elektrische isolatoren en bij de vervaardiging van zepen. Aan de andere kant heeft het metaal in zuivere vorm weinig toepassingen vanwege zijn hoge reactiviteit; toch wordt het in kleine hoeveelheden vaak gebruikt als een legeringscomponent bij de staalproductie en soms als een calcium-loodlegering bij het maken van autobatterijen.
Calcium is het meest voorkomende metaal en het vijfde meest voorkomende element in het menselijk lichaam . Als elektrolyten spelen calciumionen een vitale rol in de fysiologische en biochemische processen van organismen en cellen : in signaaltransductieroutes waar ze fungeren als een tweede boodschapper ; bij het vrijkomen van neurotransmitters uit neuronen ; bij samentrekking van alle spierceltypes ; als cofactoren in veel enzymen ; en bij bevruchting . Calciumionen buiten cellen zijn belangrijk voor het handhaven van het potentiaalverschil over prikkelbare celmembranen , eiwitsynthese en botvorming.
Voorkomen
Het is het vijfde meest voorkomende element in de aardkorst en het derde meest voorkomende metaal, na ijzer en aluminium. De meest voorkomende calciumverbinding op aarde is calciumcarbonaat (met de formule Ca CO 3 ), gevonden in kalksteen en overblijfselen van het vroege zeeleven in de vorm van een fossiel. Gips, anhydriet, fluoriet en apatiet zijn ook bronnen van calcium. De naam is afgeleid van het Latijnse calx " kalk", dat in de tijd van de Romeinen al werd verkregen door het verhitten van kalksteen.
Calcium in erts of mineraal
Anhydriet of watervrij calciumsulfaat , is een mineraal met de chemische formule CaSO 4 .
Fluoriet (ook wel vloeispaat ) is de minerale vorm van calciumfluoride , CaF 2 .
Apatiet is een groep fosfaatmineralen, hydroxyapatiet Ca 10(PO 4 ) 6 (OH) 2, fluorapatiet Ca 10 (PO 4 ) 6 F 2 en chloorapatiet Ca 10 (PO 4 ) 6 Cl 2.
Geschiedenis
Sommige calciumverbindingen waren in de oudheid bekend, hoewel hun chemie tot de zeventiende eeuw onbekend was. Zuiver calcium werd in 1808 geïsoleerd via elektrolyse van zijn oxide door Humphry Davy , die het element een naam gaf. Calciumverbindingen worden veel gebruikt in veel industrieën: in voedingsmiddelen en farmaceutische producten voor calciumsuppletie , in de papierindustrie als bleekmiddel, als componenten in cement en elektrische isolatoren en bij de vervaardiging van zepen. Aan de andere kant heeft het metaal in zuivere vorm weinig toepassingen vanwege zijn hoge reactiviteit; toch wordt het in kleine hoeveelheden vaak gebruikt als een legeringscomponent bij de staalproductie en soms als een calcium-loodlegering bij het maken van autobatterijen.
Gebruik
Biologie
Calcium is het meest voorkomende metaal en het vijfde meest voorkomende element in het menselijk lichaam. Als zogeheten elektrolyten spelen calcium-ionen een levensbelangrijke rol in de lichamelijke processen van organismen (mens en dier) en hun cellen: bij het doorgeven van signalen tussen de zenuwcellen; bij samentrekking van alle spiercellen; als meespelende factoren in veel enzymen; en bij bevruchting. Calciumionen buiten cellen zijn belangrijk voor de eiwitvorming (opbouw van eiwitten in het lichaam) en botvorming.
Toepassingen
Plaats in het periodiek systeem
| Periodiek systeem | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||