Neptunium

Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.

Dit artikel is nog niet af.

Chemisch element
Naam	Neptunium
Latijn
Symbool	Np
Atoomnummer	93
Soort
Kleur	Zilverwit
Smeltpunt	639 ±3 oC
Kookpunt	4174 oC
Portaal Scheikunde

Neptunium is een chemisch element met het symbool Np en atoomnummer 93 in het Periodiek Systeem van de scheikunde. Het is een zacht, kneedbaar, zilverwit metaal dat langzaam verkleurt bij blootstelling aan lucht.

De actinoïde, ook wel actinide serie omvat de 15 metallische chemische elementen met atoomnummers 89-103, (actinium tot lawrence). De actinoïde serie kreeg zijn naam van het eerste element in de serie, actinium. Het (informele) chemische symbool An wordt gebruikt in algemene discussies over actinoïde chemie om te verwijzen naar een actinoïde.

Neptunium is een typisch metaal. Het heeft een zilverachtige kleur (maar verkleuren in de lucht), een relatief hoge dichtheid en plasticiteit (kneedbaarheid). Het kan worden gesneden met een mes. Net als de andere actiniden is neptunium radioactief en zal dus ook radioactief afval geven. Het is pyrofoor, vooral wanneer het fijn verdeeld is, dat wil zeggen dat het spontaan ontbrandt bij reactie met lucht bij kamertemperatuur.

Voorkomen

Neptunium is dus in de natuur slechts in verwaarloosbare hoeveelheden aanwezig, ontstaan als tussentijdse vervalproducten van andere isotopen. Sporen van de zogeheten neptuniumisotopen neptunium-237 en -239 komen van nature voor als vervalproducten van zogeheten transmutatiereacties in uranium-ertsen .  Met name ²³⁹ Np en ²³⁷ Np zijn de meest voorkomende van deze isotopen; ze worden direct gevormd door neutronenvangst door uranium-238-atomen. Deze neutronen zijn afkomstig van de spontane splijting van uranium-238. Dit is waar atoomdeskundigen mee van doen hebben en is best moeilijk om uit te leggen en te begrijpen.

In 1952 werd ²³⁷ Np ontdekt en vrijgemaakt uit uraniumerts uit Belgisch Congo, tegenwoordig Democratische Republiek Congo (DRC).

Het meeste neptunium (en plutonium) dat nu in het milieu wordt aangetroffen, is te danken aan nucleaire explosies in de atmosfeer die plaatsvonden tussen de ontploffing van de eerste atoombom in 1945 en van het Partial Nuclear Test Ban Treaty in 1963. De totale hoeveelheid neptunium die door deze explosies en de weinige atmosferische tests die sinds 1963 zijn uitgevoerd, worden geschat op ongeveer 2500 kg. Een extra zeer kleine hoeveelheid neptunium, ontstaan door neutronenbestraling van natuurlijk uranium in koelwater van de kernreactor, komt vrij wanneer het water wordt geloosd in rivieren of meren.

Geschiedenis

Vervalketen van Neptunium

Plaats in het periodiek systeem

Periodiek systeem
H He Li Be B C N O F Ne Na Mg Al Si P S Cl Ar K Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As S e Br Kr Rb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe Cs Ba * Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn Fr Ra ** Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og ↓ * La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu ** Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr