Portaal:Republiek
| Portaal | Projectpagina | Inschrijving |
Welkom op Portaal:Republiek, hier is van alles te vinden over het onderwerp republiek. Een republiek is een land waarin het staatshoofd, vaak president genoemd, gekozen wordt, meestal door het volk. Het idee achter een republiek is ook dat iedereen die er woont een gelijkwaardig burger is met evenveel rechten, dat het niet uitmaakt in welke familie je geboren bent en dat de regering voor het volk, door het volk en van het volk is. Het woord 'republiek' komt dan ook van het Latijnse res publica, dat vrij vertaald 'algemeen belang' betekent.
Op dit portaal vind je onder andere de basisartikelen die met republiek te maken hebben. Vervolgens zijn er kopjes met soorten republieken, belangrijke denkers en symbolen. Aan de rechterkant zijn alle hedendaagse republieken in Europa en aan de rand daarvan, en belangrijke republieken elders in de wereld. Daaronder volgen enkele bekende republieken die nu niet meer bestaan. Tenslotte is er enige informatie over republikeinen. Nieuwe artikelen die met republiek te maken hebben zie je onder 'Net nieuw!'.
Op onze projectpagina zie je welke artikelen er nog uitgebreid of nog gemaakt moeten worden. Meer informatie vind je daar!
Zie ook Portaal:Politiek Zie ook Portaal:Monarchie
Terug naar PIM-systeem
De meeste landen ter wereld zijn tegenwoordig republieken, maar ze worden niet allemaal op dezelfde manier bestuurd. Er zijn bijvoorbeeld presidentiële republieken (zoals de Verenigde Staten), waarin de president staatshoofd en regeringsleider is, en semipresidentiële republieken (zoals Frankrijk), waar dat twee verschillende mensen zijn. Ook zijn er parlementaire republieken (zoals Duitsland), waar niet de president, maar de volksvertegenwoordiging in het parlement de meeste macht heeft.
Ook heb je een federale republieken of bondsrepublieken (zoals Zwitserland), waarin er deelstaten zijn met zelfbestuur.
Daarnaast worden sommige landen om andere redenen een republiek genoemd. Een burgerrepubliek is een land waar de inwoners allemaal gelijk zijn en invloed hebben op het bestuur. Een socialistisch of communistisch land heet vaak een volksrepubliek, ook wel een radenrepubliek of sovjetrepubliek. Een bananenrepubliek noem je een land (oorspronkelijk in Centraal-Amerika, waar ze bananen telen) dat corrupt en politiek instabiel is. Een republiek zonder republikeinen is een land waar de meeste mensen eigenlijk liever een monarchie zouden willen hebben, of waar de meeste mensen geen behoefte hebben aan democratie (bekendste voorbeeld is de Weimarrepubliek).
.jpg)
Aan het Volk van Nederland - burgermaatschappij - democratie - Franse Revolutie - gelijkwaardigheid - grondwet - landsadvocaat - lijst van republieken - Loevesteinse factie - macht - parlement - patriotten - Plakkaat van Verlatinghe - president - raadpensionaris - rechtsstaat - regeringsleider - regeringsvorm - republicanisme - republiek - sociaal contract - staatshoofd - staatsvorm - stadhouder - stemming - trias politica - verkiezing - Verlichting - volkssoevereiniteit - vrijheid
Zie ook lijst van republiekenAlbanië - Algerije - Bosnië en Herzegovina - Brazilië - Bulgarije - Cyprus - Duitsland - Egypte - Estland - Finland - Frankrijk - Griekenland - Hongarije - Ierland - IJsland - India - Indonesië - Italië - Kroatië - Letland - Litouwen - Macedonië - Malta - Mexico - Montenegro - Oekraïne - Oostenrijk - Polen - Portugal - Roemenië - Rusland - San Marino - Servië - Slovenië - Slowakije - Taiwan - Tsjechië - Tunesië - Turkije - Verenigde Staten - Volksrepubliek China - Wit-Rusland - Zuid-Afrika - Zwitserland
Bataafs Gemenebest - Bataafse Republiek - Bondsrepubliek Duitsland (1949-1990) - Duitse Democratische Republiek - Eerste Helleense Republiek - Eerste Oostenrijkse Republiek - Eerste Spaanse Republiek - Joegoslavië - Moldavische Socialistische Sovjetrepubliek - Opper-Volta - Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden - Republiek Duits-Oostenrijk - Republiek Vietnam - Romeinse Republiek - Servië en Montenegro - Sovjet-Unie - Tsjecho-Slowakije - Tweede Helleense Republiek - Tweede Spaanse Republiek - Weimarrepubliek
Mensen die een republiek willen, heten republikeinen; hun gedachtegoed heet republicanisme.
In Nederland is tussen 15% en 25% republikeins. Een bekende vereniging is het Nieuw Republikeins Genootschap, die vaak op Koningsdag hun mening uiten.
In België zijn veel meer mensen republikein, vooral in Vlaanderen (ongeveer 50%). De Franstaligen zijn ongeveer 15% republikeins. Een bekende vereniging is de Republikeinse Kring.