Onafhankelijke Staat Kroatië

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Onafhankelijke Staat Kroatië
Nezavisna Država Hrvatska

Flag of Croatia (1941–1945).svgCoat of arms of Croatia (1941–1945).svg

Independent State of Croatia (1943).svg
Hoofdstad Zagreb
Taal Kroatisch
Religie Rooms-Katholieke Kerk
Staatsvorm Constitutionele monarchie onder fascistische dictatuur
Adellijk huis Huis Savoye
Munteenheid Kroatische kuna
Portaal Portal.svg Geschiedenis

De Onafhankelijke Staat Kroatië was een land dat tussen 1941 en 1945 bestond. Het was een vazalstaat van nazi-Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog. Kroatië was toen tijd een fascistisch land. Het was een dictatuur die geleid werd door Ante Pavelić. Het staatshoofd was koning Tomislav II, een familielid van de koning van Italië. Kroatië omvatte toen ook Bosnië en Herzegovina en delen van Slovenië en Servië. Delen van Istrië en Dalmatië behoorden toen niet tot Kroatië, maar waren onderdeel van Italië.

Sinds 1919 was Kroatië onderdeel van het koninkrijk Joegoslavië. Veel Kroaten wilden echter meer zelfbestuur, maar de Joegoslavische overheid wilde dit niet. Tijdens de jaren 1930 kwam de organisatie Ustaša op. Dit was een fascistische organisatie die Kroatië onafhankelijk wilde maken. De organisatie had goede banden met nazi-Duitsland en fascistisch Italië. In 1941 werd Joegoslavië binnengevallen door de Asmogendheden en bezet. Vervolgens werd Joegoslavië opgedeeld in kleinere landen, waaronder de Onafhankelijke Staat Kroatië.

Het fascistische bewind wilde hun land katholiek en Kroatisch maken. Het wilde ook alle Kroaten in één land verenigen. Hierdoor was Kroatië een stuk groter dan tegenwoordig. In veel gebieden woonden ook andere volkeren, zoals Serven, Joden, Roma en etnische moslims (onder andere Bosniakken). Het fascistische regime voerde een genocide (volkerenmoord) uit op deze volkeren. Bosniakken en moslims werden gedoogd, maar ook een aantal van hen kwam in een concentratiekamp. De oorlogsmisdaden in de Onafhankelijke Staat Kroatië staan bekend als een van de ergste in de geschiedenis. Na de Tweede Wereldoorlog kwam er een einde van de Onafhankelijke Staat Kroatië. Kroatië werd opnieuw onderdeel van Joegoslavië.

Geschiedenis

Voorgeschiedenis

Kroatië was eeuwenlang onderdeel geweest van het Ottomaanse Rijk en Oostenrijk-Hongarije. Na de Eerste Wereldoorlog werd Kroatië onderdeel van het koninkrijk Joegoslavië. Hoewel de Kroaten hier eerst voorstander van waren, hadden de Serven een grote invloed op de politiek in Joegoslavië. De Kroaten waren het tweede grootste volk in Servië. Zij wilden meer zelfbestuur, maar de Joegoslavische overheid wilde dit niet. De Joegoslavische overheid was namelijk bang dat Joegoslavië anders uiteen zou vallen. De spanningen tussen de verschillende volkeren in het land liepen steeds verder op.

In 1929 liepen de spanningen zover op dat een Montenegrijns parlementslid twee Kroatische parlementsleden vermoordde. Hierdoor kreeg koning Alexander I de macht en maakte van het land een dictatuur. Dit leidde tot veel wreedheden onder andere tegen de Kroaten. In 1929 werd ook de fascistische organisatie Ustaša gesticht. Deze organisatie was extreem nationalistisch en ook erg tegen de Serven. De organisatie wilde Kroatië onafhankelijk maken, desnoods met geweld. Hun leider, Ante Pavelić, was lid van het Joegoslavisch parlement. In 1934 werkte hij samen met de Italianen om koning Alexander I te vermoorden. Hierna vluchtte hij naar Italië. De Italiaanse leider Benito Mussolini steunde Ante Pavelić.

Ontstaan

Tomislav II wordt tot koning van Kroatië gekroond.

In april 1941 werd Joegoslavië binnengevallen door de Duitsers, de Bulgaren, de Hongaren en de Italianen. In korte tijd was heel Joegoslavië bezet door de Asmogendheden. Vervolgens werd het land verdeeld in kleinere landen, waarvan de meeste vazalstaten van de Asmogendheden waren. Een vazalstaat is een land dat onder invloed staat van een ander land. Op deze manier werd ook de Onafhankelijke Staat Kroatië gesticht. Ante Pavelić was goede vrienden met Hitler en Mussolini, waardoor hij de leider van Kroatië werd. Hij kreeg de titel Poglavnik; wat je kan vergelijken met de Duitse titel der Führer voor Hitler was.

Mussolini wilde wel enkele Kroatische eilanden en kustgebieden hebben. Mussolini wilde namelijk het Mare Nostrum herstellen; oftewel alle kustgebieden van de Middellandse Zee moesten bij Italië horen. In ruil hiervoor kreeg Kroatië grote delen van Joegoslavië. Mussolini wilde Kroatië ook onder zijn macht houden. Hierdoor werd de Italiaanse prins Aimone koning van Kroatië onder de naam Tomislav II. Hoewel de prins eerst weigerde, dwong de Italiaanse koning hem dit. Niet alleen de Italianen, maar ook de Duitsers hadden grote invloed op Kroatië. De Ustaša was aanvankelijk niet per se tegen Joden, maar door druk van de nazi's namen zijn het antisemitisme over. De Ustaša zag de Serven namelijk als een grotere bedreiging.

Verloop

De Četniks en Ustaša ontmoeten elkaar in Bosnië

Ante Pavelić had hierdoor veel minder macht dan Mussolini of Hitler. Desondanks regeerde hij Kroatië met harde hand. Zijn idee was om Kroatië te "zuiveren". Volgens hem moest Kroatië "Kroatisch" en "katholiek" worden. Andere religies en volkeren werden dan ook vervolgd. De grootste vijand van de Ustaša waren de Serven, maar ook Joden, Roma en etnische moslims werden vervolgd. De Četniks (Servische nationalisten) vochten dan ook tegen de Onafhankelijke Staat Kroatië. Toch sloten een deel van de Četniks in Bosnië vrede met de Ustaša in 1942. Dit kwam door de Joegoslavische partizanen door beide groepen als een grotere bedreiging werden gezien. Tot dat de partizanen verslagen waren, zouden zij samenwerken.

De Joegoslavische partizanen waren communisten onder leiding van Josip Broz Tito en vochten tegen de Asmogendheden. De partizanen bestonden uit allerlei volkeren, waaronder Kroaten, Serven, Bosniërs en andere Joegoslavische volkeren. De partizanen waren erg succesvol en wisten delen van Kroatië te bevrijden, waaronder Bosnië en Dalmatië. Hierdoor kwam de regering van de Onafhankelijke Staat Kroatië steeds verder in het nauw. In 1943 kreeg het land een klap te verwerken. Dat jaar viel de regering van Mussolini in Italië, waardoor het land steun verloor. Koning Tomislav II trad vervolgens af onder druk van de Italiaanse koning.

Einde

Ante Pavelić verloor hierdoor steeds meer steun. In augustus 1944 werd er een poging gedaan om hem af te zetten in een staatsgreep. Deze poging mislukte echter. Aan het begin van 1945 werd Ante Pavelić uiteindelijk verslagen door de partizanen met steun van het Rode Leger. De Ustaša vluchtte vervolgens naar Oostenrijk, wat technisch het einde betekende van de Onafhankelijke Staat Kroatië.

Enkele maanden later probeerde de Ustaša Kroatië opnieuw onder hun heerschappij te brengen. De organisatie werd definitief verslagen in de slag bij Odžak. Dit was de laatste veldslag van de Tweede Wereldoorlog op Europees grondgebied. Kroatië werd vervolgens onderdeel van de Socialistische Federale Republiek Joegoslavië. Verschillende leden van de Kroatische regering werden opgepakt en uiteindelijk ter dood veroordeeld. Pavelić zelf wist te vluchten naar Italië, vervolgens naar Argentinië en tenslotte Spanje, waar hij in 1959 overleed.

Politiek

De Onafhankelijke Staat Kroatië werd geleid door Ante Pavelić. Hij was de leider van de Ustaša en had de titel Poglavnik. Zijn positie was vergelijkbaar met die van een premier. Kroatië was officieel een monarchie. Het had een koning; koning Tomislav II. In 1943 trad Tomislav II af, waarna Pavelić president van het land werd. Het land werd bestuurd als dictatuur, waar de Ustaša de volledige controle over had. Er waren geen verkiezingen, geen democratie en geen andere politieke partijen. Er was wel een parlement, maar dit had vrijwel geen macht.

Het land had voornamelijk goede banden met Italië en Duitsland. Ook had het goede banden met andere landen onder een fascistisch bestuur, zoals Bulgarije, Hongarije, Slowakije en Vichy-Frankrijk.

Oorlogsmisdaden

Tegenwoordig is op de plaats van het concentratiekamp Jasenovac een monument ter nagedachtenis van alle slachtoffers die omkwamen in het kamp

De regering van de Onafhankelijke Staat Kroatië pleegde verschillende oorlogsmisdaden tussen 1941 en 1945. De belangrijkste oorlogsmisdaad is genocide. Dit is het vermoorden van een volk met als doel om dit "uit te roeien". De Ustaša begon met genocide voordat de nazi's dit deden volgens de Amerikaanse historicus Michael Phayer. De genocide was in de eerste instantie gericht tegen de Servische minderheden die in Kroatië leefden. De Ustaša zag de Serven namelijk als belangrijkste vijand. Er zijn verschillende schattingen van hoeveel Serven er precies omkwamen tijdens deze genocide. De laagste schattingen gaan uit van 200.000 Serven, terwijl de hoogste schattingen 500.000 Serven noemen. De meeste historici schatten het aantal tussen de 320.000 en 340.000 Serven.

Daarnaast richtte de Ustaša richt ook tegen Joden, Roma en andere religies, zoals protestanten en moslims. In de Onafhankelijke Staat Kroatië waren bijvoorbeeld verschillende antisemitische wetten. In Kroatië leefden zo'n 39.000 Joden, waarvan 30.000 de oorlog niet overleefden. Ook kwamen 30.000 Roma om het leven. In Kroatië waren er verschillende concentratiekampen, waarvan Jasenovac het meest vreselijk was. In dit kamp alleen stierven 99.000 mensen.

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Onafhankelijke_Staat_Kroatië&oldid=840679"