Eduard I van Engeland
Eduard I (Edward I), ook wel Eduard de Stelt (Edward Longshanks) (Palace of Westminster, Westminster, 17 juni 1239 — Burgh by Sands, 7 juli 1307) was koning van Engeland tussen 1272 en 1307. Vanwege zijn figuur werd hij ook wel Eduard de Stelt genoemd.
Hij was de zoon van koning Hendrik III en zijn vrouw Eleonora van Provence. Zijn ouder vernoemen men naar koning Eduard de Belijder. In 1254 trouwde Eduard I met Eleonora van Castilië. Samen kregen ze 15 kinderen. In 1299 trouwde hij met Margaretha van Frankrijk, toen Eleonora overleden was. Uit het huwelijk met Margaretha werden nog eens 3 kinderen geboren. Eduard I werd in 1272 koning van Engeland, maar had het hiervoor al enige jaren voor het zeggen. Onder zijn vader was er een burgeroorlog uitgebroken in 1261. Eduard I wist Simon V van Monfort te verslaan in 1265, waardoor Hendrik III op de troon kon blijven. Tussen 1265 en 1272 was Eduard I al degene die het land bestuurde voor zijn vader. Hoewel Eduard I in 1272 officieel de koning van Engeland werd, werd hij pas in 1274 gekroond. De Engelse adel was namelijk aanvankelijk tegen hem.
Eduard I wilde de Engelse rechtspraak en wetgeving vereenvoudigen. Ook wilde hij de macht van de hoge adel en kerk beperken en zocht toenadering tot de burgerij en de lagere adel. Volgens Eduard I viel het leger onder zijn verantwoordelijkheid. Onder koning Eduard I was er veel antisemitisme tegenover Joden. Christenen mochten van de kerk geen geld uitlenen, waardoor de Engelse Joden dit deden. Engeland zat toentertijd in een economische crisis en de Joden werden het slachtoffer hiervan. Alle Joden moesten een geel herkenningsteken dragen, moesten meer belasting betalen en moesten gescheiden van christenen leven. In 1290 werd Joden opgeroepen Engeland te verlaten.
In 1282 wist Eduard I de laatste prins van Wales te verslaan, waardoor Wales werd ingelijfd bij Engeland. In 1296 wist Eduard I tevens Schotland te onderwerpen, nadat John Baliol een pact sloot met Frankrijk en Noorwegen. Eduard I liet de Schotse kroningssteen, de Stone of Scone, naar Westminster brengen. Hierdoor konden Schotse koningen officieel niet gekroond worden. De steen stond (en staat nog altijd) symbool voor de Schotse onafhankelijkheid. Dit leidde dan ook tot woede in Schotland. Een leger onder leiding van William Wallace probeerde door middel van een oorlog weer onafhankelijk te worden. Wallace werd in 1305 aan de Engelsen uitgeleverd en vermoord. Dit verhaal vormde de inspiratie voor de film Braveheart (1995).
Eduard I voerde dure oorlogen en wilde deze betalen door middel van hogere belastingen. De adel was het hiermee niet eens en in 1296 werd hij gedwongen de Confirmatio Cartarum te tekenen. Hiermee werd de Magna Carta nog eens bevestigd. De Engelse koningen kon voortaan alleen nog de belastingen verhogen met toestemming van het parlement. In 1307 overleed Eduard I en werd opgevolgd door zijn zoon Eduard II.
Koningen van Engeland, Schotland en het Verenigd Koninkrijk | |||
---|---|---|---|
Engeland (tot 1603 · lijst) Alfred de Grote (871-899) · Eduard de Oudere (899-924) · Æthelstan (924-939) · Edmund I de Geweldige (939-946) · Edred (946-955) · Edwy (955-959) · Edgar de Vreedzame (959-975) · Eduard de Martelaar (975-978) · Ethelred II (978-1016) · Sven Gaffelbaard (1013-1014) · Edmund II (1016) · Knoet de Grote (1016-1035) · Harold I (1035-1040) · Hardeknoet (1040-1042) · Eduard de Belijder (1042-1066) · Harold II (1066) · Edgar II (1066) · Willem I de Veroveraar (1066-1087) · Willem II (1087-1100) · Hendrik I (1100-1135) · Stefanus (1135-1154) · Hendrik II (1154-1189) · Richard I (1189-1199) · Jan (1199-1216) · Hendrik III (1216-1272) · Eduard I (1239-1307) · Eduard II (1307-1327) · Eduard III (1327-1377) · Richard II (1377-1399) · Hendrik IV (1399-1413) · Hendrik V (1413-1422) · Hendrik VI (1422-1461) · Eduard IV (1461-1470; eerste keer) · Hendrik VI (1470-1471) · Eduard IV (1471-1483) · Eduard V (1483) · Richard III (1483-1485) · Hendrik VII (1485-1509) · Hendrik VIII (1509-1547) · Eduard VI (1547-1553) · Jane (1553) · Maria I (1553-1558) · Elizabeth I (1558-1603) Schotland (tot 1603) Engeland, Schotland en Ierland (1603-1707 · lijst) Verenigd Koninkrijk (en Ierland) (1707-heden · lijst) |