Azijn

Drie verschillende soorten azijn. Van links naar rechts: Balsamicoazijn, rode wijnazijn en witte wijnazijn.

Azijn is een vloeistof wat als levensmiddel gebruikt kan worden. Er zijn verschillende soorten azijn, zoals witte wijnazijn en balsamicoazijn. In de keuken wordt dit in onder andere soepen en salades gebruikt.

Daarnaast bestaat er ook schoonmaakazijn. Dit is geen voedingsmiddel, maar een schoonmaakmiddel!

Hoe wordt azijn gemaakt?

Om azijn te maken heb je een voedingsmiddel nodig wat gefermenteerd is. Fermentatie is een biologisch proces waarbij suikers in bijvoorbeeld alcohol worden omgezet. Dit proces is nodig voor het maken van onder andere wijn en bier. Aan dit eindproduct worden vervolgens zuurstof, water en de azijnbacterie toegevoegd. Deze bacterie begint vervolgens een nieuw proces van fermentatie, waardoor azijnzuur ontstaat.

Het maken van azijn is dus een biologisch proces. De azijnbacterie werd voor het eerst ontdekt door de Fransman Louis Pasteur. De bacteriën hopen zich op in een soort van slierachtige gelei. Dit wordt ook wel de azijnmoeder genoemd. De bacteriën zetten de alcohol en zuurstof om in azijnzuur. Deze vloeistof verschijnt rondom de azijnmoeder. Dit azijnzuur is te sterk om direct te gebruiken in de keuken. Het wordt daarom gemengd met water. Een fles azijn bestaat hierdoor voor meer dan 90% uit water. De kleur van de azijn hangt af van welk gefermenteerd product is gebruikt. Rode wijnazijn is bijvoorbeeld rood, aangezien het van rode wijn afkomstig is. Witte wijnazijn is om dezelfde reden wit.

Voor schoonmaakazijn wordt vaak een hogere concentratie azijnzuur gebruikt. Dit betekent dat er minder water aan het zuur wordt toegevoegd. Daarnaast kan schoonmaakazijn methanol bevatten. Hierdoor is schoonmaakazijn niet geschikt voor gebruik in gerechten.

Soorten

Aan azijn worden ook vaak kruiden toegevoegd (zoals oregano) voor extra smaak.

In de keuken heb je de volgende soorten azijn:

Appelazijn of appelciderazijn; gemaakt van appelsap.
Balsimacoazijn; een zwarte azijn gemaakt van trebbianodruiven.
Inmaakazijn; speciale azijn voor het inmaken van bijv. augurken in glazen potten. Deze azijn is sterker.
Rijstazijn; is een stuk milder en wordt voornamelijk in Azië gebruikt (voor bijvoorbeeld sushirijst).
Rode wijnazijn; gemaakt van rode wijn.
Sherry-azijn; gemaakt van sherry (een soort wijn).
Witte wijnazijn; gemaakt van witte wijn.

Gebruik

In gerechten

Azijn is een smaakmaker. Het is dus niet bedoeld om te gebruiken zonder iets erbij. Azijn wordt vaak gebruikt als dressing over salades. Het kan ook gebruikt worden om soepen meer smaak te geven. Als een soep te flauw is, wordt hier vaak zout aan toegevoegd. Azijn kan er ook voor zorgen dat een soep minder flauw is.

Daarnaast kan azijn met olie en andere ingrediënten gemengd worden tot saus of marinade.

Als schoonmaakmiddel

Om schoon te maken kan het beste schoonmaakazijn worden gebruikt. Toch dient men hiermee op te passen, aangezien schoonmaakazijn de handen kan irriteren. Hierdoor is het beter als alleen volwassenen met dit product omgaan.

Schoonmaakazijn kan gebruikt worden als anti-kalkmiddel. Kalk is een soort van wit gesteente dat kan ontstaan op plekken waar water vaak langs stroomt. Zo komt kalk vaak bij kranen, gootstenen en in de badkamer voor. Kalk zit in het water en blijft achter als water opdroogt. Na verloop van tijd kan dit een witte aanslag geven. Hoewel kalk niet per se vies is, staat wel rommelig. Ook kan het schade aan apparaten (zoals een waterkoker) veroorzaken. Schoonmaakazijn kan als (milieuvriendelijk) alternatief worden gebruikt voor het verwijderen van deze aanslag.

Daarnaast wordt schoonmaakazijn gebruikt voor het verwijderen van vetvlekken, roest op koperen voorwerpen en schimmel. In de tuin kan schoonmaakazijn worden gebruikt voor het verwijderen van onkruid tussen of groene aanslag op de tegels.