Limburg (Nederland): verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
 
(38 tussenliggende versies door 14 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
  +
{{Portaal beschikbaar|Limburg (Nederland)|Deus flag Limburg KL.png}}
−
{{werk}}
  
 
{{Infobox provincie Nederland
  
{{Infobox provincie Nederland
−
| naam = Limburg
 +
| naam = Limburg
−
| vlagafbeelding = [[Bestand:Vlaglimburg.png|125px|rand|Vlag van de provincie Limburg]]
 +
| vlag = [[Bestand:NL-LimburgVlag.svg|120px]]
−
| wapensafbeelding = [[Bestand:Limburg wapen.jpg|80px|Wapen van de provincie Limburg]]
 +
| wapen = [[Bestand:Limburg-nl-wapen.svg|75px]]
−
| kortnaam = Limburg (Nederland)|Limburg
 +
| kaart = Limburg in the Netherlands.svg
−
| hoofdstad = [[Maastricht]]
 +
| hoofdstad = [[Maastricht]]
−
| religiejaar = 2003
 +
| oppervlakte = 2.209,22 km²
−
| GPS = 51°15′ [[Breedtegraad|NB]] 5°55′ [[Lengtegraad|OL]]
 +
| inwoners = 1.115.805 (in 2015)
  +
| bevolkingsdichtheid = 519 inw./km²
−
| Religie = 78% - [[Rooms-katholieke Kerk|rooms-katholiek]]<br />2% - [[gereformeerd|hervormd/gereformeerd]]<br />5% - overig<br />15% - geen
  
  +
| commissaris = [[Emile Roemer]] ([[Socialistische Partij (Nederland)|SP]])
−
| aantalgemeente = 33
  
−
| Volkslied = [[Limburgs volkslied|Limburg mijn vaderland]]
 +
| gemeenten = 31
−
| afbeelding = [[Bestand:Limburg-Position.png|300px]]
 +
| volkslied = [[Limburgs volkslied|Limburg mijn vaderland]]
  +
| website = [http://www.limburg.nl www.limburg.nl]
−
| Commissaris van Koningin = [[Theo Bovens]] ([[Christen-Democratisch Appèl|CDA]]) ([[gouverneur]])
  
−
| Website = [http://www.limburg.nl www.limburg.nl]
 +
| portaal2 = Limburg (Nederland)
−
| partijen = CDA<br />SP<br />PvdA<br />VVD<br />GroenLinks<br />PNL<br />PvdD<br />D66
  
−
| zetels = 47<br />18<br />9<br />8<br />7<br />2<br />1<br />1<br />1
  
−
| detailkaart =[[Bestand:2013-P11-LB-b.jpg|290px]]
  
−
| iso = NL-LI
  
−
| extra portaal = Limburg (Nederland)
  
 
}}
  
}}
−  
 
'''Limburg''' is een van de twaalf provincies van [[Nederland]] en ligt in het zuidoosten van het land. In het noorden grenst Limburg aan [[Gelderland]]. In het westen aan [[Noord-Brabant]]. In het zuiden grenst Limburg aan de Belgische provincies [[Luik (provincie)|Luik]] en [[Limburg (België)|Belgisch-Limburg]]. In het oosten grenst Limburg aan de Duitse deelstaat [[Noordrijn-Westfalen]]. De hoofdstad van Limburg is [[Maastricht]].
 
'''Limburg''' is een van de twaalf provincies van [[Nederland]] en ligt in het zuidoosten van het land. In het noorden grenst Limburg aan [[Gelderland]]. In het westen aan [[Noord-Brabant]]. In het zuiden grenst Limburg aan de Belgische provincies [[Luik (provincie)|Luik]] en [[Limburg (België)|Belgisch-Limburg]]. In het oosten grenst Limburg aan de Duitse deelstaat [[Noordrijn-Westfalen]]. De hoofdstad van Limburg is [[Maastricht]].
   
 
==Naam==
  
==Naam==
−
Sinds 1815 wordt de naam Limburg gebruikt om Nederlands-Limburg en Belgisch-Limburg aan te duiden. Toen waren de Limburg in Nederland en in Belgie nog één Limburg. De naam Limburg is afkomstig van het [[Hertogdom Limburg]]. Deze naam stamt weer af van het Kasteel Limburg in het plaatsje [[Limbourg]] in [[Luik (provincie)|Luik]]. In Duitsland is er ook een plaats die Limburg heet [[Limburg an der Lahn]] en in bij [[Sittard]] ligt het plaatsje [[Limbricht]]. Waar de naam Limburg vandaan komt is onbekend. Veel bronnen verwijzen dat het woordje ''Lim'' lint betekend. Andere bronnen zeggen weer dat het ''Lim'' moeras betekend.
 +
Sinds 1815 wordt de naam Limburg gebruikt om Nederlands-Limburg en Belgisch-Limburg aan te duiden. Toen waren de Limburg in Nederland en in België nog één Limburg. De naam Limburg is afkomstig van het [[Hertogdom Limburg (1082-1795)|Hertogdom Limburg]]. Deze naam stamt weer af van het Kasteel Limburg in het plaatsje [[Limbourg]] in [[Luik (provincie)|Luik]]. In Duitsland is er ook een plaats die Limburg heet [[Limburg an der Lahn]] en in bij [[Sittard]] ligt het plaatsje [[Limbricht]]. Waar de naam Limburg precies vandaan komt is onbekend. Veel bronnen melden dat het woordje ''lim'' lint betekent. Maar er zijn ook andere bronnen, die zeggen dat het moeras betekent.
   
 
==Geschiedenis==
  
==Geschiedenis==
−
De eerste bewoners van Limburg waren de [[neanderthalers]]. Zij zouden in het zuiden van Limburg hebben gewoond. De Romeinen zijn in Limburg geweest. Zij hebben de steden Maastricht en Heerlen gesticht. Ook zorgde de Romeinen ervoor dat het Christendom in Limburg kwam. Toen de Romeinen weggingen uit Limburg, kwamen de [[Franken]] er. Limburg werd toen onderdeel van het [[Frankische Rijk]]. Later werd Limburg onderdeel van het [[Heilige Roomse Rijk]]. In de Middeleeuwen werd Limburg verdeeld onder een paar landen. [[Hertogdom Brabant]], [[Hertogdom Gelre]], [[Hertogdom Gulik]], [[Prinsbisdom Luik]] en [[Prinsbisdom Keulen]] kregen allemaal een stukje grondgebied. In de Renaissance was Limburg verdeeld onder [[Pruisen]], [[Spanje]], [[Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden]], [[Prinsbisdom Luik]] en nog een paar kleine landjes. In 1749 werd Limburg bezet door de Fransen. Zo werd Limburg weer verenigd. De Fransen zorgden ervoor dat Limburg behoorde tot het [[Departement Beneden-Maas]]. Na de Franse Tijd hoorde Limburg bij het [[Verenigd Koninkrijk der Nederlanden]]. In 1830 sloot Limburg zich aan bij de [[Belgische Revolutie]]. Limburg kreeg als hoofdstad [[Hasselt]]. In 1831 werd de grens tussen Nederland en België in Limburg bepaald. Het Oostelijke deel van Limburg ging naar Nederland en werd ook onderdeel van de [[Duitse Bond]]. Westelijk Limburg werd bij België toegevoegd. In 1848 brak de [[maartrevolutie]] uit. Sindsdien hoort Limburg bij Nederland. Na de [[Eerste Wereldoorlog]] ging het goed met de economie in Limburg. Dit kwam onder meer door de winning van Steenkool. Na de [[Tweede Wereldoorlog]] werden alle mijnen in Limburg gesloten. De laatste mijn ging dicht in 1974. Hierdoor was er een hoge werkloosheid in Limburg.
 +
De eerste bewoners van Limburg waren de [[neanderthalers]]. Zij zouden in het zuiden van Limburg hebben gewoond. De Romeinen zijn in Limburg geweest. Zij hebben de steden Maastricht en Heerlen gesticht. Ook zorgde de Romeinen ervoor dat het Christendom in Limburg kwam. Toen de Romeinen weggingen uit Limburg, kwamen de [[Franken]] er. Limburg werd toen onderdeel van het [[Frankische Rijk]]. Later werd Limburg onderdeel van het [[Heilige Roomse Rijk]]. In de Middeleeuwen werd Limburg verdeeld onder een paar landen. [[Hertogdom Brabant]], [[Hertogdom Gelre]], [[Hertogdom Gulik]], [[Prinsbisdom Luik]] en [[Prinsbisdom Keulen]] kregen allemaal een stukje grondgebied. In de Renaissance was Limburg verdeeld onder [[Pruisen]], [[Spanje]], [[Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden]], [[Prinsbisdom Luik]] en nog een paar kleine landjes. In 1749 werd Limburg bezet door de Fransen. Zo werd Limburg weer verenigd. De Fransen zorgden ervoor dat Limburg behoorde tot het [[Departement Beneden-Maas]]. Na de Franse Tijd hoorde Limburg bij het [[Verenigd Koninkrijk der Nederlanden]]. In 1830 sloot Limburg zich aan bij de [[Belgische Revolutie]]. Limburg kreeg als hoofdstad [[Hasselt (België)|Hasselt]]. In 1831 werd de grens tussen Nederland en België in Limburg bepaald. Het Oostelijke deel van Limburg ging naar Nederland en werd ook onderdeel van de [[Duitse Bond]]. Westelijk Limburg werd bij België toegevoegd. In 1848 brak de [[maartrevolutie]] uit. Sindsdien hoort Limburg bij Nederland. Na de [[Eerste Wereldoorlog]] ging het goed met de economie in Limburg. Dit kwam onder meer door de winning van Steenkool. Na de [[Tweede Wereldoorlog]] werden alle mijnen in Limburg gesloten. De laatste mijn ging dicht in 1974. Hierdoor was er een hoge werkloosheid in Limburg.
   
 
==Geologie==
  
==Geologie==
  +
[[Bestand:Open_mijnbouw_Limburg.JPG|miniatuur|left|300px|Open mijnbouw in Limburg]]
−
Limburg bestaat aan de oppervlakte voornamelijk uit zandgronden, in het [[Tertiair]] aangevoerd door de [[Rijn]] die toen veel groter en krachtiger was dan tegenwoordig. De tegenwoordig belangrijkste rivier de [[Maas]] was toen een vrij onbelangrijke zijrivier van de Rijn.<br>
  
  +
Limburg kun je in drie landstreken verdelen:
−
De Maas stroomt over de hele lengte van zuid tot noord door de provincie.
  
  +
*[[Noord-Limburg]]
−
Verder zijn de belangrijkste rivieren de [[Geul]] (bij Valkenburg aan de Geul), de [[Roer]] (bij Roermond) en de [[Geleenbeek]] (bij Sittard-Geleen). Het zuiden van Limburg wordt gekenmerkt door het voorkomen van de leemsoort [[löss]] die tijdens de [[IJstijd]] door de wind hier werd afgezet. <br>
  
  +
*[[Midden-Limburg]]
−
In het zuiden is de provincie heuvelachtig. In het verleden werd in Limburg [[turf]], [[bruinkool]] en [[steenkool]] gewonnen die in Midden- en Zuid-limburg dicht aan de oppervlakte ligt. Tegenwoordig neemt de winning van [[zand]] en [[grind]] een belangrijke plaats in.
  
  +
*[[Zuid-Limburg (Nederland)|Zuid-Limburg]]
−  
  +
In Noord- en Midden-Limburg vindt je vooral zand. In Zuid-Limburg vindt vooral löss en Mergel. In Noord-Limburg werd vroeger veel turf gewonnen en in Midden- en Zuid-Limburg werd veel bruinkool en steenkool gewonnen. Door de hele provincie heen stroomt de rivier de Maas. In het Zuiden vindt je de meeste heuvels. Ook staat hier het hoogste punt van Nederland, de [[Vaalserberg]]. Maar ook de [[Sint Pietersberg]] is een grote berg.
−
===Landschap===
  
  +
==Natuur==
−
Uit de tijd van de [[mijnbouw]] stamt nog de onderverdeling in een Oostelijke Mijnstreek en een Westelijke Mijnstreek. <br>
  
  +
De natuur- en cultuurgebieden in de provincie Nederlands-Limburg zijn veelal [[Natura 2000]]-gebieden. Deze maken veelal onderdeel uit van een [[Nationaal Park]] of een [[Nationaal Landschap]].
−
Het Limburgs heuvelland in het zuid-oosten wordt vaak als mergelland bestempeld. Toeristisch is de streek [[Zuid-Limburg (Nederland)|Zuid-Limburg]] een begrip. De bekendste onderdelen van het [[mergelland]] zijn het Plateau van Margraten dat aan de noordzijde wordt begrensd door het dal van de [[Geul (rivier)|Geul]], en aan de westzijde door de Maasvallei met aan de overzijde de [[Sint Pietersberg]], aan de oostzijde door het dal van de rivier de Gulp met het dorp Gulpen en met even verder de hoogten rond de [[Vaalserberg]] en zuidelijk door de Voerstreek.<br>
  
  +
* [[Nationaal Park De Maasduinen]]
−
[[Afbeelding:Open_mijnbouw_Limburg.JPG|thumb|right|300px|Open mijnbouw in Limburg]]
  
  +
* [[Nationaal Park De Meinweg]]
  +
* [[Weerter- en Budelerbergen & Ringselven]]
  +
* [[Deurnsche Peel & Mariapeel]]
  +
* [[Groote Peel]]
  +
* [[Sint-Jansberg (natuurgebied)|Sint-Jansberg]]
  +
* [[Zeldersche Driessen]]
  +
* [[Boschhuizerbergen]]
  +
* [[Sarsven en De Banen]]
  +
* [[Leudal (natuurgebied)|Leudal]]
  +
* [[Swalmdal]]
  +
* [[Roerdal]]
  +
* [[Abdij Lilbosch & voormalig Klooster Mariahoop]]
  +
* [[Maas|Grensmaas]]
  +
* [[Bunder- en Elslooërbos]]
  +
* [[Geleenbeekdal]]
  +
* [[Brunssummerheide]]
  +
* [[Bemelerberg & Schiepersberg]]
  +
* [[Geul (rivier)|Geuldal]]
  +
* [[Kunderberg (heuvel)|Kunderberg]]
  +
* [[Sint-Pietersberg & Jekerdal]]
  +
* [[Savelsbos]]
  +
* [[Noorbeemden & Hoogbos]]
   
 
==Cultuur==
  
==Cultuur==
  +
===[[Limburgs]]e dialect===
−  
  +
In Limburg hebben ze een eigen [[dialect]]: het Limburgs. In 1997 is dit officieel erkend als [[streektaal]]. Hier staan negen Limburgse gezegden (schuingedrukt):
−
===Limburgse taal===
  
  +
* 't is niet waar!; ''det leeg se!, det is neet wòar!'' of ''det luugse!''
−
16 limburgse gezegden:
  
  +
* Ben eens stil; ''Bön es sjtil.''
−
* Es ut neet geit daan bôk ut mèr.
  
−
* 't is niet waar! det leeg se! det is neet wòar! det luugse!
 +
* Dat hoor ik niet; ''Dat huur ich neet/nit.''
  +
* Een dag niet gepost is een dag niet geleefd; ''eine, inne daag neet gepos eine, inne daag neet gelaef.''
−
* Alles goed Naer (plaats in Limburg).
  
  +
* Ik hou van jou; ''ik hald van dich.''
−
* Ben eens stil Bön es sjtil.
  
  +
* Niet leuk; ''neet leuk.''
−
* Dat hoor ik niet dat huur ich neet/nit.
  
−
* Een dag niet gepost is een dag niet geleefd eine, inne daag neet gepos eine, inne daag neet gelaef.
  
−
* Er aan wie varkens willem der aan wie verkes Willem.
  
−
* Ga je morgen mee ich weit ut neet.
  
−
* Gelijk spel bij kaarten kniet in ut loak.
  
−
* Ik hou van jou ik hald van dich.
  
−
* Niet leuk neet leuk.
  
 
* O, nee toch. Sjiek is mich dat.
  
* O, nee toch. Sjiek is mich dat.
  +
* Soms is het beter iets moois te verliezen, beter verliezen dan dat je het nooit heb gehad; ''Soms is 't beater iets moeis te verleeze. Beater verleeze dan dat ge 't noeit het gehad.''
−
* Ongesteld zijn pinken aan de broeksnaad.
  
  +
* Weet je wat we doen?; ''We gaan witse wat fur dunt? Fur gunt.''
−
* Soms is het beter iets moois te verliezen, beter verliezen dan dat je het nooit heb gehad Soms is 't beater iets moeis te verleeze. Beater verleeze dan dat ge 't noeit het gehad.
  
−
* Weet je wat we doen? We gaan witse wat fur dunt? Fur gunt.
  
   
 
===Kastelen===
  
===Kastelen===
 
In Limburg zijn er een heleboel kastelen. Van alle provincies in Nederland heeft Limburg er de meeste. Al die kastelen komen er omdat er een heleboel besturingsvormen in Limburg waren. Veel kastelen kun je nog steeds bezoeken. Andere kastelen zijn afgebroken. Bij sommige afgebroken kastelen kun je de ruïnes nog steeds bezoeken. In en Rondom [[Venlo]] staan er een heleboel kastelen. Maar ook in Maastricht en Heerlen zijn er een hoop kastelen te vinden.
  
In Limburg zijn er een heleboel kastelen. Van alle provincies in Nederland heeft Limburg er de meeste. Al die kastelen komen er omdat er een heleboel besturingsvormen in Limburg waren. Veel kastelen kun je nog steeds bezoeken. Andere kastelen zijn afgebroken. Bij sommige afgebroken kastelen kun je de ruïnes nog steeds bezoeken. In en Rondom [[Venlo]] staan er een heleboel kastelen. Maar ook in Maastricht en Heerlen zijn er een hoop kastelen te vinden.
   
−
==Demografie==
 +
===Culinair===
  +
Erg zijn een paar gerechten en die zijn typisch Limburgs. Denk maar aan de [[Limburgse vlaai]]. Maar ook de [[Huzarensalade]], het [[Roggebrood]], [[Appelstroop]] en [[Mosterd]] komen oorspronkelijk uit Limburg.
   
−
===Limburgers===
 +
===Feesten===
−
Limburg kenmerkt zich door een duidelijke eigen identiteit, die onder andere bestaat uit een eigen streektaal, het [[Limburgs]]. Culturele bijzonderheden zijn de vele [[fanfare|fanfares]], [[harmonieorkest|harmonieorkesten]] en [[schutterij|schutterijen]], en culinaire specialiteiten als de Limburgse [[vlaai]]. De schutterijen (Nederlandse en Belgische) meten zich jaarlijks in het [[Oud Limburgs Schuttersfeest]]. Ook [[carnaval]] (''vastelaovendj'' in het Limburgs) wordt uitgebreid gevierd in Limburg.
 +
Veel Limburgers zijn dol op [[fanfare]]s, [[harmonieorkest]]en, [[schutterij]]en. De schutterijen (Nederlandse en Belgische) houden elk jaar een wedstrijd: het [[Oud Limburgs Schuttersfeest]]. Ook [[carnaval]] (''vastelaovendj'' in het Limburgs) is populair in Limburg.
   
 
===Religie===
  
===Religie===
−
In Limburg is driekwart van de bevolking katholiek. Limburg heeft daarom ook een eigen bisdom, [[Bisdom Roermond]]. Dit bisdom is net zo groot als Limburg zelf. 2% van de bevolking in Limburg is protestants en 5% is moslim. De andere 15% heeft geen godsdienst.
 +
In Limburg is driekwart van de bevolking [[rooms-katholiek]]. Limburg heeft daarom ook een eigen bisdom, het [[Bisdom Roermond]]. Dit bisdom is net zo groot als Limburg zelf. 2% van de Limburgse bevolking is [[protestants]] en 5% is [[moslim]]. Dat zijn meestal [[immigrant]]en. 15% hangt geen godsdienst aan.
   
 
==Politiek==
  
==Politiek==
−  
 
===Gemeenten===
  
===Gemeenten===
 
{{Zie hoofdartikel|Lijst van gemeenten in Nederlands-Limburg}}
  
{{Zie hoofdartikel|Lijst van gemeenten in Nederlands-Limburg}}
−
Per 1 januari 2014 telt Limburg 33 gemeenten:
 +
Per 1 januari 2019 telt Limburg 31 gemeenten:
 
{{Kolommen4|Kolom1=
  
{{Kolommen4|Kolom1=
 
* [[Beek (gemeente)|Beek]]
  
* [[Beek (gemeente)|Beek]]
  +
* [[Beekdaelen]].
 
* [[Beesel]]
  
* [[Beesel]]
 
* [[Bergen (Limburg)|Bergen]]
  
* [[Bergen (Limburg)|Bergen]]
Regel 97: Regel 107:
 
* [[Nederweert]]
  
* [[Nederweert]]
 
| Kolom3=
  
| Kolom3=
−
* [[Nuth (gemeente)|Nuth]]
  
−
* [[Onderbanken]]
  
 
* [[Peel en Maas]]
  
* [[Peel en Maas]]
 
* [[Roerdalen]]
  
* [[Roerdalen]]
 
* [[Roermond (gemeente)|Roermond]]
  
* [[Roermond (gemeente)|Roermond]]
−
* [[Schinnen (gemeente)|Schinnen]]
  
 
* [[Simpelveld (gemeente)|Simpelveld]]
  
* [[Simpelveld (gemeente)|Simpelveld]]
 
* [[Sittard-Geleen]]
  
* [[Sittard-Geleen]]
 
| Kolom4=
  
| Kolom4=
−
* [[Stein (gemeente)|Stein]]
 +
* [[Stein (Limburg)|Stein]]
 
* [[Vaals (gemeente)|Vaals]]
  
* [[Vaals (gemeente)|Vaals]]
 
* [[Valkenburg aan de Geul]]
  
* [[Valkenburg aan de Geul]]
Regel 115: Regel 122:
 
}}
  
}}
   
  +
==Zie ook==
−
===Voormalige gemeenten===
  
−
{{Zie hoofdartikel|Lijst van voormalige gemeenten in Limburg (Nederland)}}
  
−  
−
==Zie Ook==
  
 
*[[Limburg (België)|Belgisch-Limburg]]
  
*[[Limburg (België)|Belgisch-Limburg]]
   
  +
{| class="toccolours" align="center"
−
==Externe links==
  
  +
|- align="center"
−
* [http://webje-limburg.yurls.net/ Webje Limburg]
  
  +
|[[Bestand:NL-LimburgVlag.svg|130px|Vlag van de provincie Limburg]]||[[Lijst van steden en dorpen in Limburg (Nederland)|'''Klik hier''']] voor een lijst van Limburgse [[stad|steden]], [[dorp]]en en [[buurtschap]]pen<br />met een verwijzing naar de [[Nederlandse gemeenten|gemeente]] waaronder ze vallen.
−
{| align=center class=toccolours
 
−
|- align=center
  
−
|[[Afbeelding:Vlaglimburg.png|130px|Vlag van de provincie Limburg]]||[[Lijst van steden en dorpen in Limburg (Nederland)|'''Klik hier''']] voor een lijst van [[Limburg (Nederland)|Limburgse]] [[stad|steden]], [[dorp|dorpen]] en [[buurtschap|buurtschappen]]<br>met een verwijzing naar de [[Nederlandse gemeenten|gemeente]] waaronder ze vallen.
  
 
|}
  
|}
   
  +
{{Navigatie provincie Limburg (Nederland)}}
−
{{NederlandseProvincies}}
  
  +
{{Navigatie provincies Nederland}}
 
{{Navigatie Koninkrijk der Nederlanden}}
  
{{Navigatie Koninkrijk der Nederlanden}}
−
[[Categorie:Limburg]]
 +
[[Categorie:Limburg (Nederland)| ]]
−
[[Categorie:Nederland]]
  
 
[[Categorie:Provincies van Nederland]]
  
[[Categorie:Provincies van Nederland]]
  +
[[fr:Limbourg (Pays-Bas)]]

Huidige versie van 28 jun 2024 om 21:01

Deus flag Limburg KL.png Over dit artikel en/of onderwerp bestaat er ook een portaal! Klik hier om het portaal te bekijken!
Limburg
Flag of Limburg (Netherlands).svg Limburg-nl-wapen.svg

Limburg in the Netherlands.svg

Hoofdstad Maastricht
Eigenschappen
Oppervlakte 2.209,22 km²
Hoeveelheid inwoners 1.115.805 (in 2015)
Bevolkingsdichtheid 519 inw./km²
Commissaris van de Koning Emile Roemer (SP)
Gemeenten 31
Volkslied Limburg mijn vaderland
Website www.limburg.nl
Portaal Portal.svg Nederland

Limburg is een van de twaalf provincies van Nederland en ligt in het zuidoosten van het land. In het noorden grenst Limburg aan Gelderland. In het westen aan Noord-Brabant. In het zuiden grenst Limburg aan de Belgische provincies Luik en Belgisch-Limburg. In het oosten grenst Limburg aan de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen. De hoofdstad van Limburg is Maastricht.

Naam

Sinds 1815 wordt de naam Limburg gebruikt om Nederlands-Limburg en Belgisch-Limburg aan te duiden. Toen waren de Limburg in Nederland en in België nog één Limburg. De naam Limburg is afkomstig van het Hertogdom Limburg. Deze naam stamt weer af van het Kasteel Limburg in het plaatsje Limbourg in Luik. In Duitsland is er ook een plaats die Limburg heet Limburg an der Lahn en in bij Sittard ligt het plaatsje Limbricht. Waar de naam Limburg precies vandaan komt is onbekend. Veel bronnen melden dat het woordje lim lint betekent. Maar er zijn ook andere bronnen, die zeggen dat het moeras betekent.

Geschiedenis

De eerste bewoners van Limburg waren de neanderthalers. Zij zouden in het zuiden van Limburg hebben gewoond. De Romeinen zijn in Limburg geweest. Zij hebben de steden Maastricht en Heerlen gesticht. Ook zorgde de Romeinen ervoor dat het Christendom in Limburg kwam. Toen de Romeinen weggingen uit Limburg, kwamen de Franken er. Limburg werd toen onderdeel van het Frankische Rijk. Later werd Limburg onderdeel van het Heilige Roomse Rijk. In de Middeleeuwen werd Limburg verdeeld onder een paar landen. Hertogdom Brabant, Hertogdom Gelre, Hertogdom Gulik, Prinsbisdom Luik en Prinsbisdom Keulen kregen allemaal een stukje grondgebied. In de Renaissance was Limburg verdeeld onder Pruisen, Spanje, Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, Prinsbisdom Luik en nog een paar kleine landjes. In 1749 werd Limburg bezet door de Fransen. Zo werd Limburg weer verenigd. De Fransen zorgden ervoor dat Limburg behoorde tot het Departement Beneden-Maas. Na de Franse Tijd hoorde Limburg bij het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. In 1830 sloot Limburg zich aan bij de Belgische Revolutie. Limburg kreeg als hoofdstad Hasselt. In 1831 werd de grens tussen Nederland en België in Limburg bepaald. Het Oostelijke deel van Limburg ging naar Nederland en werd ook onderdeel van de Duitse Bond. Westelijk Limburg werd bij België toegevoegd. In 1848 brak de maartrevolutie uit. Sindsdien hoort Limburg bij Nederland. Na de Eerste Wereldoorlog ging het goed met de economie in Limburg. Dit kwam onder meer door de winning van Steenkool. Na de Tweede Wereldoorlog werden alle mijnen in Limburg gesloten. De laatste mijn ging dicht in 1974. Hierdoor was er een hoge werkloosheid in Limburg.

Geologie

Open mijnbouw in Limburg

Limburg kun je in drie landstreken verdelen:

In Noord- en Midden-Limburg vindt je vooral zand. In Zuid-Limburg vindt vooral löss en Mergel. In Noord-Limburg werd vroeger veel turf gewonnen en in Midden- en Zuid-Limburg werd veel bruinkool en steenkool gewonnen. Door de hele provincie heen stroomt de rivier de Maas. In het Zuiden vindt je de meeste heuvels. Ook staat hier het hoogste punt van Nederland, de Vaalserberg. Maar ook de Sint Pietersberg is een grote berg.

Natuur

De natuur- en cultuurgebieden in de provincie Nederlands-Limburg zijn veelal Natura 2000-gebieden. Deze maken veelal onderdeel uit van een Nationaal Park of een Nationaal Landschap.

Cultuur

Limburgse dialect

In Limburg hebben ze een eigen dialect: het Limburgs. In 1997 is dit officieel erkend als streektaal. Hier staan negen Limburgse gezegden (schuingedrukt):

  • 't is niet waar!; det leeg se!, det is neet wòar! of det luugse!
  • Ben eens stil; Bön es sjtil.
  • Dat hoor ik niet; Dat huur ich neet/nit.
  • Een dag niet gepost is een dag niet geleefd; eine, inne daag neet gepos eine, inne daag neet gelaef.
  • Ik hou van jou; ik hald van dich.
  • Niet leuk; neet leuk.
  • O, nee toch. Sjiek is mich dat.
  • Soms is het beter iets moois te verliezen, beter verliezen dan dat je het nooit heb gehad; Soms is 't beater iets moeis te verleeze. Beater verleeze dan dat ge 't noeit het gehad.
  • Weet je wat we doen?; We gaan witse wat fur dunt? Fur gunt.

Kastelen

In Limburg zijn er een heleboel kastelen. Van alle provincies in Nederland heeft Limburg er de meeste. Al die kastelen komen er omdat er een heleboel besturingsvormen in Limburg waren. Veel kastelen kun je nog steeds bezoeken. Andere kastelen zijn afgebroken. Bij sommige afgebroken kastelen kun je de ruïnes nog steeds bezoeken. In en Rondom Venlo staan er een heleboel kastelen. Maar ook in Maastricht en Heerlen zijn er een hoop kastelen te vinden.

Culinair

Erg zijn een paar gerechten en die zijn typisch Limburgs. Denk maar aan de Limburgse vlaai. Maar ook de Huzarensalade, het Roggebrood, Appelstroop en Mosterd komen oorspronkelijk uit Limburg.

Feesten

Veel Limburgers zijn dol op fanfares, harmonieorkesten, schutterijen. De schutterijen (Nederlandse en Belgische) houden elk jaar een wedstrijd: het Oud Limburgs Schuttersfeest. Ook carnaval (vastelaovendj in het Limburgs) is populair in Limburg.

Religie

In Limburg is driekwart van de bevolking rooms-katholiek. Limburg heeft daarom ook een eigen bisdom, het Bisdom Roermond. Dit bisdom is net zo groot als Limburg zelf. 2% van de Limburgse bevolking is protestants en 5% is moslim. Dat zijn meestal immigranten. 15% hangt geen godsdienst aan.

Politiek

Gemeenten

Zie Lijst van gemeenten in Nederlands-Limburg voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Per 1 januari 2019 telt Limburg 31 gemeenten:


Zie ook

Vlag van de provincie Limburg Klik hier voor een lijst van Limburgse steden, dorpen en buurtschappen
met een verwijzing naar de gemeente waaronder ze vallen.


Vlag van Nederland Gemeenten in de provincie Limburg Vlag van Nederlands Limburg
Beek · Beekdaelen · Beesel · Bergen · Brunssum · Echt-Susteren · Eijsden-Margraten · Gennep · Gulpen-Wittem · Heerlen · Horst aan de Maas · Kerkrade · Landgraaf · Leudal · Maasgouw · Maastricht · Meerssen · Mook en Middelaar · Nederweert · Peel en Maas · Roerdalen · Roermond · Simpelveld · Sittard-Geleen · Stein · Vaals · Valkenburg aan de Geul · Venlo · Venray · Voerendaal · Weert

Steden en dorpen · Nederland: Provincies · Gemeenten

Vlag van het Koninkrijk der Nederlanden Provincies van Nederland Vlag van het Koninkrijk der Nederlanden
Drenthe · Flevoland · Friesland · Gelderland · Groningen · Limburg · Noord-Brabant · Noord-Holland · Overijssel · Utrecht · Zeeland · Zuid-Holland

Nederland · Provincies

Koninkrijk der Nederlanden Vlag van het Koninkrijk der Nederlanden
Landen:Aruba · Curaçao · Nederland · Sint Maarten
Provincies in Nederland:Drenthe · Flevoland · Friesland · Gelderland · Groningen · Limburg · Noord-Brabant · Noord-Holland · Overijssel · Utrecht · Zeeland · Zuid-Holland
Bijzondere gemeenten in Nederland:Bonaire · Saba · Sint Eustatius
Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Limburg_(Nederland)&oldid=871792"