Een Midzomernachtdroom
| Een Midzomernachtdroom | |
_(14596782170).jpg)
| |
| Informatie | |
| Alternatieve titel | A Midsummer Night's Dream |
| Schrijver | William Shakespeare |
| Taal (origineel) | Engels |
| Land |  Engeland
|
| Genre | Komedie |
| Datum | 1595 of 1596 |
| Akte(s) | 5 |
Portaal  Theater
| |
Een Midzomernachtdroom (Engels: A Midsummer Night's Dream) is een toneelstuk van de Engelse toneelschrijver William Shakespeare. Het is een komedie en werd in 1595 of 1596 voor het eerst opgevoerd. Een Midzomernachtdroom behoort tot een van Shakespeares bekendste werken.
Het toneelstuk speelt zich af tijdens de bruiloft van Theseus en Hippolyta. Er zijn verschillende verhaallijnen. Hermia moet van haar vader trouwen met Demetrius, de zoon van Theseus, maar is eigenlijk verliefd op Lysander. De twee geliefden besluiten om 's nachts weg te rennen naar het bos en te verloven. Hermia vertelt het plan aan haar beste vriendin, Helena. Helena is verliefd op Demetrius en besluit het plan aan hem te vertellen. Ook Helena en Demetrius besluiten 's nachts naar het bos te gaan. Diezelfde besluit een groep van Atheense ambachtslieden een toneelstuk in hetzelfde bos te oefenen. De situatie loopt uit de hand als de feeën in het bos hun magie gebruiken om in te grijpen.
Een Midzomernachtdroom is verschillende keren verfilmd.
Personages
In Een Midzomernachtdroom komen de volgende personages voor:
Samenvatting
Hieronder staat de samenvatting van een verhaal. Soms is het niet leuk als je al weet hoe het verhaal afloopt! |
Akte 1
Over vier dagen zullen Theseus en Hippolyta met elkaar trouwen. Theseus is ongelukkig, omdat hij denkt dat de vier dagen erg lang zullen duren. Hippolyta verzekert hem dat de tijd snel voorbij vliegt. Ondertussen wil Egeus dat zijn dochter, Hermia, zal trouwen met Demetrius, de zoon van Theseus. Hermia is echter verliefd op Lysander. Volgens Egeus bestaat er een oude Atheense wet die zegt dat een vader de partner van zijn dochter kiest. Als de dochter weigert om te trouwen met die man, krijgt ze de doodstraf. Theseus geeft Hermia een derde optie: Ze mag ook verder leven als een ongetrouwde non die de godin Diana aanbidt.
Hermia besluit echter met Lysander weg te rennen uit Athene. Ze willen in het bos gaan wonen, waar Theseus geen macht heeft. Voordat ze vertrekken vertelt Hermia haar plannen aan haar beste vriendin, Helena. Helena is verliefd op Demetrius, maar hij dumpte haar om met Hermia samen te zijn. Helena wil het hart van Demetrius opnieuw veroveren. Ze vertelt daarom de plannen door aan Demetrius om hem in te laten zien dat Hermia niet van hem houdt. Demetrius besluit echter om Hermia en Lysander achterna te gaan, waarna Helena besluit om met hem mee te gaan.
Een groep toneelspelers onder leiding van Peter Quince besluiten om in hetzelfde bos een toneelstuk te oefenen. Dat toneelstuk gaat over de liefde tussen Pyramus en Thisbe en zal op de bruiloft van Theseus en Hippolyta worden opgevoerd. Quince verdeelt de rollen in het toneelstuk onder de spelers.
Akte 2
Oberon, de koning van de feeën, en zijn vrouw Titania verblijven in het bos om de bruiloft van Theseus en Hippolyta bij te wonen. Oberon en Titania hebben ruzie met elkaar. Titania weigert om haar Indiase wisselkind op te geven aan Oberon, omdat de moeder van het kind Titania aanbad. Oberon wil daarom Titania bestraffen en schakelt de hulp van Puck in. Puck en Oberon maken een toverdrankje gemaakt van driekleurige viooltjes.
Als het drankje op de oogleden van slapende personen gesmeerd wordt, zullen zij verliefd worden op de eerste persoon die zij zien na het wakker worden. Oberon wil dat Puck het drankje op oogleden van Titania smeert, zodat ze verliefd wordt op een dier. Hierdoor zou zo veel schaamte voelen, dat ze haar wisselkind zou opgeven.
Op dat moment komen Helena en Demetrius langs. Helena belooft dat zij meer van Demetrius zal houden dan Hermia, maar Demetrius maakt enkel gemene opmerkingen. Oberon en Puck horen dat en besluiten het drankje ook op de oogleden van Demetrius te smeren. Hierdoor hopen ze dat hij verliefd zal worden op Helena. Ondertussen zingen de andere feeën Titania in slaap. Oberon smeert het drankje op de oogleden van Titania, maar op dat moment komen Hermia en Lysander binnen. Ze zijn moe en besluiten te gaan slapen.
Puck komt aan en verwart Lysander met Demetrius. Hierdoor smeert hij het drankje op de oogleden van Lysander. Lysander wordt wakkergemaakt door Helena, die hen inmiddels heeft gevonden. Lysander wordt hierdoor verliefd op Helena en verklaart haar de liefde. Helena denkt dat hij grappen maakt en rent weg, maar Lysander achtervolgt haar. Hermia wordt even later wakker na een nachtmerrie (ze droomde dat een slang haar hart opat) en ziet dat Lysander verdwenen is. Ze besluit hem te gaan zoeken.
Akte 3
De toneelspeler gaan verder met repeteren in de buurt van Titania's slaapplaats. Puck vindt de spelers enorm irritant en besluit om een van hen (Nick Bottom) te veranderen in een ezel. De andere vijf toneelspelers rennen weg als zij zijn gezicht zien. Nick blijft echter staan en begint te zingen. Titania wordt wakker en wordt meteen verliefd op Nick. Oberon besluit vervolgens het wisselkind weg te nemen.
Op de terugweg komt Oberon echter dat Puck een fout heeft gemaakt. In plaats van Demetrius heeft hij Lysander verliefd gemaakt op Helena. Hij stuurt Puck op pad om Lysander te halen, terwijl hij Demetrius verliefd maakt op Helena. Hierdoor zijn zowel Lysander als Demetrius verliefd op haar. De twee mannen willen zelfs vechten om Helena's hart. Helena denkt dat de twee een grap met haar uithalen, want geen van de twee was oorspronkelijk verliefd op haar. Hermia komt aan en er ontstaat een ruzie tussen Helena en Hermia.
Puck en Oberon besluiten dat ze de situatie moeten oplossen. Ze besluiten om de geheugens van de vier personages te wissen, maar in zo'n manier dat ze slechts vage herinneringen hebben. Hierdoor denken ze dat ze alles gedroomd hebben. De vier personages worden in slaap gebracht en Puck maakt Lysander weer verliefd op Hermia. Hierdoor wordt de situatie ongedaan gemaakt.
Akte 4
Oberon besluit vervolgens om Titania's liefde voor Nick ongedaan te maken. Ook wordt Nick weer terug veranderd in een mens. Theseus en Hippolyta komen aan in het bos en vinden de vier personages. Demetrius is niet langer verliefd op Hermia. Theseus besluit daarom de oude Atheense wet ongedaan te maken. Hierdoor kan Hermia met Lysander trouwen. De personages gaan terug naar Athene om de bruiloft bij te wonen.
De toneelspelers zijn nog steeds bezig met repeteren. Ze hebben stress, omdat Nick als enige de rol van Pyramus kan spelen. Op dat moment komt Nick eraan, waardoor het toneelstuk kan doorgaan.
Akte 5
Tijdens de bruiloft kijken de personages naar een opvoering van het toneelstuk van de toneelspelers. De spelers zijn echter zo slecht dat ze in de lach schieten. Vervolgens besluiten ze naar bed te gaan. De feeën komen aan en zegenen de andere personages met geluk. Zij verlaten het toneel, waarna Puck opkomt. Hij vertelt het publiek dat zij misschien zojuist een droom hebben meegemaakt.
Achtergrondinformatie
Inspiratie en datum
.jpg)
Shakespeare haalde voor Een Midzomernachtdroom inspiratie uit verschillende bronnen. Het toneelstuk bevat verwijzingen naar Epithalamion van Edmund Spenser. Andere bronnen waren de Metamorfosen van Ovidius en The Knight's Tale, een verhaal uit The Canterbury Tales, van Geoffrey Chaucer. Ook is het toneelstuk Vogels van Aristophanes een mogelijke bron, omdat er personages voorkomen die de hoofden van dieren dragen.
Vermoedelijk is Een Midzomernachtdroom geschreven in 1595 of begin 1596. Sommige historici denken dat Shakespeare het toneelstuk had geschreven voor een belangrijke bruiloft, bijvoorbeeld die van Thomas Berkeley en Elizabeth Carrey. Andere historici denken juist het toneelstuk was geschreven voor koning Elizabeth I voor de feestdag van de apostel Johannes. Voor beide theorieën is geen bewijs.
Het toneelstuk werd voor het eerst gepubliceerd in 1600 (de first quarto). In 1619 kwam er een tweede druk (de second quarto). Die quarto's waren een verkorte versie van het toneelstuk. Ze bevatten niet alle tekst; slechts de belangrijkste scènes. In 1623 werd de volledige tekst uitgegeven als het onderdeel van de First Folio. Dat was een verzamelwerk van Shakespeares toneelstukken die zeven jaar na zijn dood uitkwam.
Mythologische verwijzingen
Een Midzomernachtdroom is geïnspireerd door de Griekse mythologie. De enige twee personages in het stuk die ook mythologische figuren zijn, zijn Hippolyta en Theseus. Theseus is een held in de Griekse mythologie. Hij staat bekend als degene die de Minotaurus heeft verslagen. Hippolyta is de koningin van de Amazonen. In de Griekse mythologie vindt er ook een huwelijk plaats tussen beide personages. Shakespeares verhaal is echter niet gebaseerd op de Griekse mythologie.
Sommige personages zijn gebaseerd op Griekse mythologische figuren. Zo is Hermia gebaseerd op Hermes, de boodschapper van de goden. Ook is Puck gebaseerd op de Griekse god Pan of op Eros. In het toneelstuk gebruikt Shakespeare steeds de Griekse personages. Toch verwijst Theseus naar Diana, de Romeinse godin van de jacht. Dat is historisch niet-correct; bij de Oude Grieken stond zij bekend als Artemis.
Setting
Het toneelstuk vindt plaats in de Griekse oudheid in en rond de stad Athene. De scènes vinden plaats in de stad of in het bos buiten de stad. Hierdoor is een verschil tussen natuur (het bos) en cultuur (de stad) in het toneelstuk. De stad staat symbool voor het menselijke, zoals de wet, beschaving en orde. Het bos staat symbool voor het natuurlijke, zoals chaos, wildheid en anarchie. In Athene is het leven geregeld aan de hand van wetten, terwijl in de natuur die wetten niet gelden.
Toch komt in het toneelstuk ook het tegenovergestelde voor. De wet die Egeus aanhaalt, kan als onbeschaafd en irrationeel worden gezien. Als een vader beslist met wie zijn dochter trouwt, trouwt zij niet altijd uit liefde. In de natuur zijn de personages vrij om lief te hebben, omdat er geen wetten gelden.
Thema's
In het toneelstuk komen verschillende thema's voor. Enkele voorbeelden zijn:
- Liefde en lijden: In het toneelstuk speelt de liefde een grote rol, maar het toneelstuk is niet echt een liefdesverhaal. In plaats daarvan gaat het toneelstuk in op de gevoelens die de verliefde personages voelen. Die personages zorgen ervoor dat de personages lijden. Hermia mag van haar vader niet trouwen met Lysander, waardoor beide geliefden lijden. Helena lijdt omdat Demetrius niet verliefd op haar is. In het bos worden de gevoelens verwisseld. Uiteindelijk zijn zowel Demetrius als Lysander verliefd op Helena, maar zowel Helena als Hermia voelt zich hierdoor slecht. Het toneelstuk gaat ervanuit dat verliefd zijn niet makkelijk is. Aan de ene kant kan iemand waarop jij verliefd bent, niet verliefd zijn op jou. Aan de andere kant moet de relatie ook geaccepteerd worden door de omgeving.
- Dromen: In het toneelstuk spelen dromen een belangrijke rol. De droom van Hermia (waarin zij droomt dat haar hart door een slang wordt opgegeten) is een flashforward naar wat er gaat komen. Hermia's hart wordt namelijk gebroken als Lysander (onder de invloed van het liefdesdrankje) zijn liefde aan Helena verklaart. Aan het begin van het toneelstuk legt Hippolyta het belang van dromen uit, omdat ze ervoor zorgen dat de tijd sneller gaat. De bizarre gebeurtenissen in het toneelstuk worden uitgelegd aan de hand van dromen. De personages geloven uiteindelijk dat niets echt gebeurd is en ze alles gedroomd hebben. Aan het eind van het toneelstuk zegt Puck zelfs tegen het publiek dat zij het toneelstuk misschien zelfs gedroomd hebben.
- Jaloezie: Demetrius is jaloers op Lysander en Helena is jaloers op Hermia. Ook de relatie tussen Oberon en Titania is gekenmerkt door jaloezie. Oberon is jaloers op het Indiaas wisselkind dat alle aandacht van Titania krijgt. Oberons jaloezie is in feite de oorzaak van alle verwarring in het toneelstuk. Zonder zijn behoefte om het kind weg te nemen zou de liefdesdrank nooit gemaakt zijn.
- Magie en ondeugendheid: De feeën in het toneelstuk maken gebruik van magie om de boel op stelten te zetten. In de literatuur staan feeën bekend om hun ondeugendheid. Puck is een heel ondeugend personage dat zijn magie gebruikt voor zelfvermaak. Hij verandert Nick Bottom in een ezel, omdat het hem grappig lijkt. De toneelspelers zien Bottoms gedaantewisseling als een vorm van kwaad, terwijl Puck het meer op een ondeugende manier bedoelt.
Adaptaties
Een Midzomernachtdroom behoort tot Shakespeares bekendste toneelstukken. Het stuk heeft daarom ook een grote invloed opgehad op de kunst. Verschillende schrijvers besloten later het plot of personages te gebruiken voor hun toneelstukken en boeken. Enkele voorbeelden zijn Ill Met by Moonlight (1950) van W. Stanley Moss, The Park (1983) van Botho Strauß en een publicatie van The Sandman van Neil Gaiman. Daarnaast zijn er verschillende muziekvoorstellingen en musicals gemaakt op basis van het toneelstuk. Zo schreef de Duitse componist Felix Mendelssohn in 1826 een overture voor het toneelstuk.
In totaal is het toneelstuk 17 keer verfilmd, maar sommige films zijn minder trouw aan het script dan andere films. Zo is Were the World Mine (2008) een moderne interpretatie van het toneelstuk.
Ook zijn er veel verwijzingen in de populaire cultuur naar het toneelstuk. In 2002 was het toneelstuk het onderwerp van een aflevering van House of Mouse, waarin Lysander door Mickey Mouse werd gespeeld, Hermia door Minnie Mouse, Demetrius door Donald Duck en Helena door Katrien Duck. Ook andere Disneyfiguren spelen rollen in het toneelstuk. In 2006 werd het toneelstuk ook opgevoerd in een aflevering van The Suite Life of Zack & Cody, waarin de tweeling het stuk moet opvoeren voor school. Ook in de film Dead Poets Society (1989) speelt Een Midzomernachtdroom een rol.