Kruistochten
De Kruistochten waren gewapende tochten of operaties die door christelijk Europa in de middeleeuwen werden gehouden om het Heilige Land Palestina, en in het bijzonder Jeruzalem, te "bevrijden" van de moslims die daar al bijna 400 jaar de baas waren. Er zijn in totaal 9 kruistochten geweest, maar sommige vinden dat er 6, 7 of 8 zijn geweest.
Eerste Kruistocht
Vanaf de dood van Mohammed hadden moslims het complete Midden-Oosten, Noord-Afrika en Spanje veroverd. Toen ze begonnen met het veroveren van het Byzantijnse Rijk (het huidige Griekenland, Turkije en Bulgarije) kreeg de keizer daar het toch een beetje benauwd. Hij vroeg hulp aan paus Urbanus II om de moslims te verdrijven. De paus wilde wel helpen, en daar had hij twee redenen voor. De eerste was dat hij dan misschien meer macht zou krijgen over de Oosters-orthodoxe Kerk. De Christelijke Kerk was namelijk gesplitst. Je had de Rooms-Katholieke Kerk onder leiding van de paus en je had de Oosters-Orthodoxe Kerk onder leiding van de patriarch van Constantinopel (Istanbul).
De tweede en belangrijkste reden was dat dan misschien de heilige plaatsen werden bevrijd. De heilige plaatsen waren plaatsen waar Jezus had geleefd zoals Jeruzalem, Bethlehem, Nazareth en het Meer van Galilea. Hij riep het volk in Europa op tot een kruistocht en dat was heel enthousiast. In 1099 vertrok een gigantisch leger naar het Oosten. Onder hen bevonden zich Godfried, heer van Bouillon en de heersers van Vlaanderen, Boulogne, Normandië, Toulouse en Tarente. Ze trokken de Levant binnen en veroverden verschillende steden. Edessa, Akko, Antiochië, Tripoli en als laatste Jeruzalem. Je zou misschien denken dat de kruisvaarders meteen naar de heilige plaatsen zouden gaan om te bidden, maar zo ging dat niet. Eerst moesten ze nog de complete bevolking van Jeruzalem afslachtten. Toen later Edessa door de moslims werd heroverd was het niet zo gek dat die eerst de hele christelijke bevolking doodde. Over de verovering van Jeruzalem zei een ridder dat hij met z’n ‘’knieën door het bloed waadde’’.
De eerste christelijke heerser over Jeruzalem was Godfried van Bouillon, maar die ging al na een jaar dood.
De Tweede, Derde en Vierde
In 1145 bijna vijftig jaar na de Eerste Kruistocht bereikte een schokkend nieuws Europa. Edessa was ingenomen en het bij behorende Graafschap Edessa was gevallen. Dit was slecht nieuws want nu konden makkelijk Akko, Tripoli en uiteindelijk zelfs Jeruzalem worden veroverd. Paus Eugenius III riep op tot een tweede kruistocht, maar niemand had er echt zin in. Niemand dacht toen aan Bernard van Clairvaux. Hij was geen koning of paus, geen hertog of bisschop. Hij was gewoon een simpele monnik. Maar praten kon hij. Hij hield op een open veld voor duizenden mensen een preek. Opeens wilde iedereen op kruistocht. Zelfs Lodewijk VII van Frankrijk en Koenraad III van Duitsland gingen mee. Toen het leger eenmaal ter plaatse was vielen ze Damascus aan. Omdat dat een heilige stad was? Nee dat was het niet. Nee, ze deden het voor de buit. De kruistocht mislukte en de kruisvaarders hadden er weer een vijand bij. De Derde Kruistocht werd uitgeroepen. Het leger was sterk, maar in de droge woestijn werd het door Saladin verslagen. De Vierde Kruistocht ging al onderweg. In plaats van de moslims vielen de kruisvaarders de christelijke stad Constantinopel aan, de hoofdstad van het Byzantijnse Rijk! Nog nooit had iemand Constantinopel kunnen veroveren maar de kruisvaarders lukte het. De keizer vluchtte en Constantinopel werd geplunderd. Het Byzantijnse Rijk viel uit elkaar en verschillende adellijke kruisvaarders stichtten kruisvaarderstaatjes. Nou, met dat leger hadden ze heel het Midden-Oosten kunnen veroveren. De paus probeerde de verovering te voorkomen maar hij was te laat. De Tweede, Derde en Vierde Kruistocht waren allemaal mislukkingen. Het waren meer pogingen van koningen om buit te verzamelen dan gelovige kruisvaarders die de heilige plaatsen probeerde in te nemen. Er zouden nog 5 kruistochten volgen, maar allemaal zouden ze mislukken. Het begin van de ondergang.
De Vijfde t/m Negende
Na het drama van de Vierde Kruistocht verwachtte de mensen niet echt meer een nieuwe kruistocht. Maar toen werd paus Honorius III gekozen. Hij begon meteen plannen te maken voor een nieuwe kruistocht. De koningen van Frankrijk en Engeland hadden er geen zin meer in maar koning Andreas II van Hongarije en hertog Leopold VI van Oostenrijk wilden wél de Levant bevrijden. Ze gingen naar het Heilige Land en vielen de Ajjoebiden aan. Ze trokken naar Damiate en daar veroverden de Friezen en Hollanders de hele stad. Toen de sultan van de Ajjoebiden hoorde dat Damiate was veroverd werd hij ziek en een week later was hij dood. Z’n zoon wilde meteen beginnen met de kruisvaarders uit z’n land te jagen. De kruisvaarders waren al angstaanjagend dicht opgetrokken naar Caïro. Maar toen kwam de redding voor de sultan. De kruisvaarders hadden onvoldoende water meegenomen en ze kregen dorst. De kruisvaarders, verzwakt door de dorst konden makkelijk worden verslagen. Als het ze wel was gelukt lag waarschijnlijk het hele Midden-Oosten voor hen open en hadden ze zelfs Mekka kunnen veroveren.
De Zesde kruistocht werd gehouden en mislukte. In de zesde werd weinig gevochten maar door het diplomatieke talent (hij kon goed praten) van Frederik II van het Heilige Roomse Rijk kregen de kruisvaarders Jeruzalem, Bethlehem en Nazareth. De Zevende en Achtste werden alle twee geleid door Lodewijk IX van Frankrijk die later heilig zou worden verklaard. Hij overleed bij de belegering van Tunis aan de pest. De gebieden van de kruisvaarders waren nu klein geworden en overwinning leek voor de moslims dichtbij. Toen werd als laatste de Negende Kruistocht gehouden. Deze werd geleid door koning Eduard I van Engeland. In 1274 was ook deze kruistocht afgelopen. Één voor één zouden de steden van de kruisvaarders worden veroverd. Als laatste viel Akko in 1291. De Byzantijnen veroverden hun rijk terug maar de moslims veroverden dat ook. In 1453 werd ook hún laatste stad Constantinopel ingenomen.
Kruisvaarderstaten
Toen de kruisvaarders land innamen op de moslims stichtte ze daar koninkrijkjes. Daarna zorgden ze ervoor dat er meer kleine kinderen kwamen zodat die over een paar jaar mee konden vechten in de kruistochten. Na de Eerste Kruistocht waren dit het Koninkrijk Jeruzalem, het Graafschap Tripoli, het Prinsdom Antiochië en het Graafschap Edessa. Deze waren allemaal genoemd naar hun hoofdsteden. De eerste heerser over Jeruzalem, Godfried van Bouillon, weigerde zich koning van Jeruzalem te noemen omdat het zo een heilige plaats was. In plaats daarvan liet hij zich “Beschermer van het Heilige Graf” noemen. Z’n opvolgers noemde zich wel koning van Jeruzalem. Als eerste zou het Graafschap Edessa vallen waarna de Tweede Kruistocht werd uitgeroepen, toen viel het Graafschap Tripoli. Toen viel Antiochië en als laatste zou in 1291 de laatste stad van het Koninkrijk Jeruzalem, Akko vallen. Toen Constantinopel door de kruisvaarders was ingenomen stichtten die het Latijnse Keizerrijk, het Hertogdom Naxos, het Hertogdom Athene, het Vorstendom Achea en het Koninkrijk Thessaloniki en het Koninkrijk Cyprus. Deze zouden veel langer blijven bestaan. Het Latijnse Keizerrijk tot 1261, Thessaloniki tot 1222, Achea tot 1428, Cyprus tot 1489, Athene tot 1458 en Naxos zelfs tot 1579. Deze staatjes waren niet zo bezig met de kruistochten. Het Hertogdom Naxos bijvoorbeeld was even snel veroverd en toen waren de kruisvaarders verder getrokken behalve een paar ridders. Voor de bevolking veranderde er niet zoveel. In vergelijking met de rijken van de moslims waren de kruisvaarderstaatjes mini. Na een kruistocht trokken ook heel veel kruisvaarders gewoon weer terug naar Europa. Er waren ook ridder-monnikenordes die meevochten: De Tempeliers, de Hospitaalridders en de Duitse Orde bijvoorbeeld.
Ridders en kastelen in het Heilige Land
.jpg)
In het Heilige Land waren de Tempeliers, de Hospitaalridders en de Duitse Orde heel machtig. Ze bezaten veel kastelen en ook in Europa bezaten ze veel landgoederen. Het was een soort mengeling van ridders en monniken. Ze leefden als monniken maar woonden vaak in een grote citadel (een soort kasteel dat bij een stad stond een vaak van uit de hele stad te zien was) zoals Krak des Chevaliers. De ordes werden geleid door een grootmeester. De Tempeliers waren samen met de Hospitaalridders de belangrijkste. De Duitse Orde had minder macht in de Levant maar wel heel veel in Duitsland. De Duitse Orde organiseerde ook z’n eigen kruistochten naar Polen en Litouwen waar ook veel niet-christenen woonden. De citadel waar in een Tempelier vaak in verbleef was ook vaak gebouwd door moslims. Het waren grote, massieve kastelen die op een hoge heuvel stonden. Voorbeelden zijn:
- In Jeruzalem: Beaufort, Zefat, Pelgrimsburcht, La Fève en Gaza
- In Syrië: Chastel Blanc en Tortosa
- In Antiochië: Baghras, La Roche de Roussel en La Roche Guillaume
Het was moeilijk om dit soort kastelen te veroveren. Eigenlijk was de enige manier uithongeren. Maar toch vielen ook deze kastelen éen voor éen. Toen de tijd van de kruistochten voorbij was en de Tempeliers en Hospitaalridders verdreven waren vestigden ze zich op Cyprus. Filips IV van Frankrijk, bijgenaamd de Schone, vond dat de Tempeliers veel te veel macht hadden en hij beschuldigden hen van afdwalen van het geloof. Paus Clemens V was het daar niet mee eens maar hij was te zwak om het tegen te houden. Na een reeks bloedige martelingen werden in 1314 de laatste grootmeester en commandeur (ook een functie) verbrand. De Hospitaalridders bleven bestaan en bestaan nu nog alleen dan met een andere naam: De Orde van Malta. De Duitse Orde bestaat ook nog steeds. Nu doen ze vooral liefdadigheidswerk. De Tempeliers zijn later door paus Benedictus XVI onschuldig verklaard.
Vraag & Antwoord
Zijn er nieuwe steden, landen of gebieden ontdekt?
Niet echt ontdekt, wel is er veel meer duidelijkheid gekomen over het Oosten. Het Oosten was voor de meeste mensen in Europa een sprookje waar de mensen zes armen zouden hebben, vreemde bloeddorstige wezens en grijze beesten met een slurf zouden zijn. Half waar, Half legende. Zo was er het verhaal van Priester Johannes. Zo zou volgens de Europeanen de apostel Tomas in Azië duizenden mensen hebben bekeerd en die zouden het rijk van Priester Johannes hebben gesticht. Hij werd Priester Johannes genoemd omdat zelfs de titel keizer niet genoeg voor hem zou zijn dus kreeg hij de simpele titel priester. In werkelijkheid had Tomas maar een kleine groep mensen bekeerd. Deze gemeenschap bestaat vandaag nog. Tijdens de kruistochten zonden vorsten boodschappers naar Johannes die natuurlijk niet gevonden werd. Ook werden er boodschappers naar de Mongolen gestuurd. Dit waren de voorgangers van Marco Polo.
Zijn er wetenschappelijke ontdekkingen gedaan?
Ja, éen daarvan is de windmolen. Deze was door de Chinezen uitgevonden en daarna overgenomen door de moslims. De kruisvaarders namen de windmolen mee naar Europa maar het zou nog honderd jaar duren voordat hij daar op grote schaal werd gebruikt. De gotiek, een nieuwe bouwstijl voor kerken met veel meer licht en ramen had misschien een beetje oosterse invloed. De gotiek begon tegelijkertijd met de kruistochten. Er zijn hier geen bewijzen voor dus het kan ook gewoon toeval zijn. Verder is vooral veel geneeskunde van de moslims vandaan gekomen. Wetenschappers hebben monsters genomen van de poep van zieke kruisvaarders en daaruit bleek dat ze veel groente en fruit kregen als ze ziek waren.
Heeft het de islam en het christendom bij elkaar gebracht?
Ook hier was vooral meer duidelijkheid. Voor de kruistochten dachten de christenen vooral dat de islam een afscheiding was van het christendom en dat Mohammed eerst een priester was geweest. Hierna werd duidelijk dat het echt een aparte religie was. Soms als kruisridders gevangen werden genomen zaten ze jaren vast in moslimsteden. De kruisvaarders leerden daardoor de islam goed kennen en sommigen bekeerden zich zelfs! Na de kruistochten is het nooit meer echt goed gekomen tussen de christenen en de moslims. Terroristen als Osama bin Laden zeiden dat hun daden ook wraak waren voor de kruistochten en na 9/11 riep de Amerikaanse president Bush op tot een “kruistocht” tegen de terroristen. Ten tijde van de kruistochten hebben christenen en moslims wél samengewerkt om bijvoorbeeld de Mongolen tegen te houden.
Waren er bijzondere ontmoetingen?
Tijdens de Vijfde Kruistocht werd de stad Damiate belegerd door de kruisvaarders. Het zag er naar uit dat de stad snel zou worden ingenomen en de wanhopige sultan Al-Kamil bood de kruisvaarders Jeruzalem, Nazareth, Bethlehem en een stuk van het kruis waaraan Jezus was gestorven aan. Maar de kruisvaarders weigerden. Als ze Damiate veroverden zouden ze waarschijnlijk een groot deel van Egypte innemen en daarna het Heilige Land veroveren. Franciscus van Assisi was een wijze man die voor vrede en liefde was. Hij was heel gelovig en leefde veel in de natuur. Hij vond dat er veel te veel werd gevochten tijdens de kruistochten maar hij ging toch mee om moslims te bekeren. Hij voorspelde ook dat de kruisvaarders zouden verliezen. Toen hij hoorde dat het aanbod van de sultan was afgeslagen liep hij dwars door de vijandelijke linies naar de sultan en die hadden een belangrijk gesprek over hun religies en andere dingen. Over dit gesprek zelf is helaas niet zoveel bekend. Wat we wel weten is dat het een vriendschappelijke ontmoeting was. De hofhouding van de sultan was erg onder de indruk van Franciscus. De huidige paus, Paus Franciscus heeft zich vernoemd naar deze man. Uiteindelijk namen de kruisvaarders Damiate in maar toen er geen versterkingen voor de kruisvaarders kwamen werden ze snel verslagen. Ook Richard Leeuwenhart en Saladin hadden veel contact met elkaar maar dan schriftelijk. Ze waardeerden elkaar heel erg en leerden veel van elkaar. Verder is er niks bekend over belangrijke ontmoetingen maar er zijn er vast veel geweest.