North Carolina: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Regel 36: Regel 36:
   
 
De afschaffing van de slavernij zorgde voor het verdwijnen van veel plantages in North Carolina. Een groot deel van de economie stortte in. De staat stond ook onder militaire bezetting. Veel voormalige slaveneigenaren en soldaten waren zeer ontevreden. Zij richtten de [[Ku Klux Klan]] (KKK) op die ook in North Carolina actief was. Vanaf de jaren 1870 werden wetten aangenomen waardoor witte en zwarte Amerikanen gescheiden moesten leven (de [[Jim Crow-wetten]]). Dat was het begin van de [[rassensegregatie in de Verenigde Staten|rassensegregatie]]. Zwarte Amerikanen werden gediscrimineerd en hadden grotere moeite om te stemmen. De Zuidelijke [[Democratische Partij]] steunde de rassensegregatie toentertijd en had grote aanhang in de staat.
 
De afschaffing van de slavernij zorgde voor het verdwijnen van veel plantages in North Carolina. Een groot deel van de economie stortte in. De staat stond ook onder militaire bezetting. Veel voormalige slaveneigenaren en soldaten waren zeer ontevreden. Zij richtten de [[Ku Klux Klan]] (KKK) op die ook in North Carolina actief was. Vanaf de jaren 1870 werden wetten aangenomen waardoor witte en zwarte Amerikanen gescheiden moesten leven (de [[Jim Crow-wetten]]). Dat was het begin van de [[rassensegregatie in de Verenigde Staten|rassensegregatie]]. Zwarte Amerikanen werden gediscrimineerd en hadden grotere moeite om te stemmen. De Zuidelijke [[Democratische Partij]] steunde de rassensegregatie toentertijd en had grote aanhang in de staat.
  +
  +
===20e eeuw===
  +
[[File:Former_Woolworth_store_in_Greensboro,_NC_(2008).jpg|right|300px|thumb|De F. W. Woolworth Company.]]
  +
Vanaf de 20e eeuw kwam er meer industrie naar North Carolina. Hierdoor groeiden steden en werden er meer spoorwegen gebouwd. In het begin van de 20e eeuw verlieten veel Afro-Amerikanen North Carolina. Zij gingen naar het noorden toe voor betere kansen. North Carolina werd hard geraakt door de [[Grote Depressie]]. Toch werd de staat geholpen door de [[New Deal (Verenigde Staten)|New Deal]] van president [[Franklin D. Roosevelt]]. Na de [[Tweede Wereldoorlog]] ging het economisch gezien beter met de staat.
  +
  +
In de jaren 1950 en 1960 ontstonden er protesten tegen de rassensegregatie. In North Carolina vonden toen de ''Greensboro sit-ins'' plaats. In de stad Greensboro protesteerden mensen tegen het bedrijf F. W. Woolworth Company. Het bedrijf had namelijk lunchcounters waar alleen witte werknemers mochten eten. De protesten waren ook gericht tegen gescheiden voorzieningen in het algemeen. De activisten wilden hun doel bereiken door middel van [[geweldloos protest]], namelijk het zitten op de grond. Dat werd later door andere activisten overgenomen. In de jaren 1960 kwam er stapsgewijs een einde aan de rassensegregatie.
  +
  +
In de jaren 1970 en 1980 vertrokken veel fabrieken naar andere landen. Het was namelijk goedkoper om te produceren in het buitenland. Voor North Carolina betekende dit meer werkloosheid. Desondanks herstelde de staat in de jaren 1990 door de komst van kennisbedrijven en banken.
   
 
==Geografie==
 
==Geografie==

Versie van 3 nov 2024 12:32

North Carolina
The Tar Heel State

Flag of North Carolina.svg Seal of North Carolina.svg North Carolina in United States.svg

Hoofdstad Raleigh
Aantal inwoners 10.453.948 (2020)
Oppervlakte 139.509 km²
Gouverneur Roy Cooper (D)
Lid van de VS sinds 1789
Portaal Portal.svg Verenigde Staten

North Carolina is een van de vijftig staten van de Verenigde Staten. De staat ligt in het oosten van het land. De afkorting van North Carolina is NC. De bijnaam is 'The Tar Heel State'.

Met 9.656.401 inwoners is North Carolina de op 9 na meest bevolkte staat van de VS.

North Carolina grenst aan de staten Virginia, Tennessee, Georgia en South Carolina. Ook ligt de staat aan de Atlantische Oceaan.

De hoofdstad van Noord Carolina is Raleigh.

Geschiedenis

Pre-koloniale geschiedenis

North Carolina werd al zo'n 10.000 jaar v.Chr. bewoond door verschillende volkeren. De eerste bewoners waren de Mississippicultuur. Deze cultuur besloeg een groot deel van het zuidoosten van de Verenigde Staten. De cultuur had verschillende steden, waaronder Cahokia in North Carolina. In de 16e eeuw viel deze cultuur uit elkaar in verschillende volkeren, zoals de Catawba.

Later kwamen de Cherokee naar North Carolina. Zij woonden oorspronkelijk rondom de Grote Meren. Andere belangrijke volkeren waren de Chowanoc, de Roanoke, de Pamlico, de Coree en de Cheraw.

Koloniale periode

John White keert terug naar de kolonie Roanoke. Hij treft de kolonie verlaten aan. In een boom is het woord "Croatoan" geschreven, maar niemand weet wat het betekent. Het is nog altijd onduidelijk wat er met de kolonisten gebeurd is.

De Spanjaarden waren de eerste Europeanen die aankwamen in North Carolina. Hernando de Soto was de eerste die het gebied doorzocht in 1540. Later stichtten de Spanjaarden een fort in de regio (Fort San Juan), maar de Spanjaarden vonden Florida en South Carolina interessanter. In 1568 werd het fort aangevallen door inheemse inwoners. De Spaanse kolonisten kwamen hierbij om het leven (op eentje na).

In 1584 gaf de Engelse koningin Elizabeth I aan Walter Raleigh de toestemming om een Britse kolonie in North Carolina te stichten. De eerste kolonie was de kolonie Roanoke in 1587 bestaande uit 118 kolonisten. Toch de Engelsen later terugkeerden bleek de kolonie verlaten te zijn. Het is nog altijd onduidelijk wat er met de kolonisten gebeurd was. De Engelsen stichtten vervolgens een kolonie in Virginia. Deze was succesvol. In 1663 gaf koning Karel II de toestemming voor een tweede kolonie met de naam Carolina. De kolonie werd vernoemd naar zijn vader; koning Karel I. Carolina is afgeleid van de Latijnse vertaling van Karel.

Oorspronkelijk werden North en South Carolina bestuurd als één kolonie. De twee delen hadden echter veel conflicten over het bestuur. In 1712 werd de kolonie daarom gesplitst in een noordelijk en een zuidelijk deel. Tijdens de koloniale periode werden ook veel Afrikaanse slaven naar North Carolina gehaald. In North Carolina waren er namelijk veel plantages. Door middel van slavernij hield men deze plantages draaiende.

Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog

Zie Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

North Carolina was een van de Dertien Koloniën. Dat is de verzamelnaam voor de dertien Britse koloniën in Noord-Amerika. Aan het einde van de 18e eeuw kwamen de ideeën van de verlichting naar deze koloniën. De koloniën wilden eerst meer vertegenwoordiging, maar later wilden ze onafhankelijkheid. Tijdens de oorlog vochten zo'n 78.000 inwoners van North Carolina in het leger van George Washington. Nog zo'n 10.000 inwoners vochten onder andere Amerikaanse generaals.

Tijdens de oorlog breidde de staat zich ook uit naar het westen. De staat Tennessee was kort onderdeel van North Carolina. In 1789 stond North Carolina dit gebied echter af aan het Noordwestterritorium. North Carolina was een van de eerste 13 Amerikaanse staten. Op 21 november 1789 keurde North Carolina als 12e staat de grondwet goed.

19e eeuw

Tijdens de rassensegregatie waren voorzieningen (zoals scholen, toiletten, etc.) gescheiden. Er waren ook aparte drinkfonteinen voor zwarte en witte Amerikanen.

North Carolina was vanaf het begin een slavenstaat. Dat betekent dat de slavernij in North Carolina legaal was. De staat had veel plantages waar katoen en tabak verbouwd werden. In 1860 woonden er 330.000 slaven in de staat. Dat was ongeveer 33% van de bevolking. Daarnaast woonden er nog 30.000 vrije Afro-Amerikanen in de staat. Zij hadden vaak geen rechten. In het begin van de 19e eeuw pleitten de Quackers en de Mennonieten (twee christelijke stromingen) voor het afschaffen van de slavernij. Na de mislukte slavenopstand van Nate Turner in 1831 werden de rechten van vrije Afro-Amerikanen verminderd. Zo verloren Afro-Amerikanen het recht om te stemmen in 1835.

Tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog scheidde North Carolina zich van de Verenigde Staten. De staat voegde zich bij de Geconfedereerde Staten van Amerika (de Confederatie) samen met andere slavenstaten. Tijdens de burgeroorlog vocht de Confederatie tegen de Noordelijke vrije staten (de Unie). 125.000 soldaten vochten in het Geconfedereerde leger. Nog eens 15.000 inwoners vochten in het Noordelijke leger. De burgeroorlog werd gewonnen door de Noordelijke Staten. De Confederatie werd opgedoekt en North Carolina weer onderdeel van de Verenigde Staten. Na de Amerikaanse Burgeroorlog werd de slavernij afschaft.

De afschaffing van de slavernij zorgde voor het verdwijnen van veel plantages in North Carolina. Een groot deel van de economie stortte in. De staat stond ook onder militaire bezetting. Veel voormalige slaveneigenaren en soldaten waren zeer ontevreden. Zij richtten de Ku Klux Klan (KKK) op die ook in North Carolina actief was. Vanaf de jaren 1870 werden wetten aangenomen waardoor witte en zwarte Amerikanen gescheiden moesten leven (de Jim Crow-wetten). Dat was het begin van de rassensegregatie. Zwarte Amerikanen werden gediscrimineerd en hadden grotere moeite om te stemmen. De Zuidelijke Democratische Partij steunde de rassensegregatie toentertijd en had grote aanhang in de staat.

20e eeuw

De F. W. Woolworth Company.

Vanaf de 20e eeuw kwam er meer industrie naar North Carolina. Hierdoor groeiden steden en werden er meer spoorwegen gebouwd. In het begin van de 20e eeuw verlieten veel Afro-Amerikanen North Carolina. Zij gingen naar het noorden toe voor betere kansen. North Carolina werd hard geraakt door de Grote Depressie. Toch werd de staat geholpen door de New Deal van president Franklin D. Roosevelt. Na de Tweede Wereldoorlog ging het economisch gezien beter met de staat.

In de jaren 1950 en 1960 ontstonden er protesten tegen de rassensegregatie. In North Carolina vonden toen de Greensboro sit-ins plaats. In de stad Greensboro protesteerden mensen tegen het bedrijf F. W. Woolworth Company. Het bedrijf had namelijk lunchcounters waar alleen witte werknemers mochten eten. De protesten waren ook gericht tegen gescheiden voorzieningen in het algemeen. De activisten wilden hun doel bereiken door middel van geweldloos protest, namelijk het zitten op de grond. Dat werd later door andere activisten overgenomen. In de jaren 1960 kwam er stapsgewijs een einde aan de rassensegregatie.

In de jaren 1970 en 1980 vertrokken veel fabrieken naar andere landen. Het was namelijk goedkoper om te produceren in het buitenland. Voor North Carolina betekende dit meer werkloosheid. Desondanks herstelde de staat in de jaren 1990 door de komst van kennisbedrijven en banken.

Geografie

Het kustgebied van North Carolina

Landschap

North Carolina is in drie regio's verdeeld. Het oostelijke gedeelte van de staat bestaat uit het kustgebied. North Carolina grenst hier aan de Atlantische Oceaan. Het landschap is hier erg vlak. In deze regio liggen ook de Outer Banks. Dit zijn een netwerk van zandachtige eilanden en schiereilanden. In het midden van de staat ligt het Piedmont-plateau. Deze regio is meer heuvelachtig. Het westen van de staat liggen de Appalachen. Dit is een gebergte in het oosten van de Verenigde Staten.

Andere belangrijke gebergten in North Carolina zijn de Blue Ridge Mountains, de Great Smoky Mountains en de Brushy Mountains. Het hoogste punt van de staat is Mount Mitchell met 2.037 meter. Belangrijke rivieren in de staat zijn de Catawba en de Yadkin.

Grote steden

In North Carolina liggen veel steden. Hier staan de tien grootste.

Grootste steden van North Carolina

Uptown Charlotte 2018 taking by DJI Phantom 4 pro.jpg
Charlotte
Greensboro Skyline.jpg
Greensboro

Nummer Stad Inwoners County

Raleigh Skyline.jpg
Raleigh
SKYL032 Back Porch Skyline DiscoverDurham.jpg
Durham

1. Charlotte 923.164 Mecklenburg County
2. Raleigh 487.942 Wake County
3. Greensboro 304.279 Guilford County
4. Durham 300.100 Durham County
5. Winston-Salem 254.032 Forsyth County
6. Fayetteville 209.942 Cumberland County
7. Cary 181.754 Chatham & Wake County
8. Wilmington 125.007 New Hanover County
9. High Point 117.619 Guilford County
10. Concord 111.863 Cabarrus County

Klimaat

North Carolina heeft voor het grootste deel een subtropisch klimaat. De zomers zijn heet, terwijl de winters zacht zijn. De gebergten in het westen van de staat hebben een gematigd zeeklimaat. Ook hier zijn de winters zacht, maar de zomers zijn een stuk koeler. In de bergen komt er in de winter ook sneeuw voor. Andere delen van de staat kunnen dit soms ook zien. De neerslag is vrij regelmatig over het jaar verdeeld.

De staat heeft ook met extreme weersomstandigheden te maken. In de zomer kunnen er zware stormen voorkomen. In het najaar kunnen orkanen aan land komen. Dit zijn zeer zware stormen die veel overlast kunnen veroorzaken. De laatste orkaan die veel schade aanrichtte was orkaan Helene in september 2024.

De bergen van North Carolina

Bevolking

Bevolkingsgroepen

Een kathedraal in Ashville

In 2020 had North Carolina zo'n 10,4 miljoen inwoners. Het aantal inwoners van de staat stijgt nog steeds door immigratie en Amerikanen die verhuizen naar North Carolina. In 2020 bestond 63% van de bevolking uit witte Amerikanen. Zij zijn vaak de nakomelingen van Europese kolonisten of Europeanen die later naar de Verenigde Staten verhuisden. Afro-Amerikanen vormen 21% van de bevolking en Latino's 10%. Aziatische Amerikanen vormen 4% van de bevolking en 2,5% bestaat uit inheemse Amerikanen. Het overige gedeelte heeft een andere of meerdere afkomsten.

Taal

De officiële taal van North Carolina is het Engels. In de grondwet staat dat ook zo aangegeven. Iets meer dan 90% van de bevolking spreekt Engels. De meeste inwoners spreken ook enkel Engels.

Bijna 7% van de bevolking spreekt Spaans. Spaans wordt voornamelijk door Latino's gesproken. Andere talen zijn Frans, Duits, Mandarijn (Chinees), Vietnamees en Arabisch.

Religie

78% van de inwoners van North Carolina hangen het christendom aan. De meeste van hen behoren tot het protestantisme. De grootste protestantse stromingen zijn het evangelicisme (35%), Mainline Protestants (19%) en de Black church (12%). 9% van de inwoners is aanhanger van de Rooms-Katholieke Kerk, 1% bestaat uit Mormonen, 1% uit de Oosters-Orthodoxe Kerk en 1% uit Jehova's getuigen.

20% van de bevolking hangt geen religie aan of is ongelovig. De overige 2% bestaat uit kleinere religies, zoals het jodendom.

Politiek

Statelijke politiek

Het parlementsgebouw van North Carolina

North Carolina wordt bestuurd door een gouverneur. De gouverneur wordt eens in de vier jaar door middel van directe verkiezingen gekozen. Een zittend gouverneur kan zich één keer herkiesbaar stellen. Hierdoor kan een gouverneur maximaal twee aaneengesloten termijnen dienen. De huidige gouverneur van North Carolina is Roy Cooper van de Democratische Partij. De gouverneur wordt geholpen door een luitenant-gouverneur (een soort van vicepresident) en enkele ministers. Samen zijn zij verantwoordelijk voor het dagelijks bestuur van de staat.

Daarnaast heeft North Carolina een parlement: de North Carolina General Assembly. Deze bestaat uit twee kamers:

  • Het Huis van Afgevaardigden, bestaande uit 120 zetels die elke twee jaar gekozen worden.
  • De Senaat, bestaande uit 50 zetels die elke twee gekozen worden.

In beide kamers heeft de Republikeinse Partij een kleine meerderheid. De overige zetels worden ingenomen door de Democratische Partij.

Bestuurlijke indeling

North Carolina is verdeeld in 100 county's. Een county is een soort van gemeente. Op onderstaande kaart kun je alle county's in North Carolina zien.

North Carolina counties.gif

Landelijke politiek

North Carolina staat bekend als een swing state (kantelstaat). Tijdens presidentsverkiezingen kan deze staat zowel door Democraten als Republikeinen gewonnen worden. Beide partijen besteden dan ook veel aandacht aan North Carolina. De staat heeft immers aardig veel kiesmannen. Deze kiesmannen zijn nodig om de verkiezingen te winnen.

Oorspronkelijk was North Carolina een blauwe staat en ging steevast naar de Democraten. Tijdens de jaren 1970 en 1980 veranderde die situatie. Tegenwoordig is North Carolina een swing state, maar leunt naar de Republikeinse Partij. Dat betekent dat beide partijen de staat kunnen winnen, maar het makkelijker is voor de Republikeinen (maar met een klein percentage). De laatste Democraat die North Carolina won, was Barack Obama in 2008. In 2012 won de Republikein Mitt Romney de staat. In 2016 en 2020 ging de staat naar de Republikein Donald Trump.

Een katoenveld in North Carolina

In het Amerikaans Congres wordt North Carolina vertegenwoordigd door 14 afgevaardigden en twee senatoren. Van de veertien afgevaardigden zijn er zeven Democraat en zeven Republikein. De twee senatoren (Thom Tillis en Ted Budd) zijn beide lid van de Republikeinse Partij.

North Carolina is de geboorteplaats van twee voormalige presidenten: James Knox Polk en Andrew Johnson. Desondanks verhuisden zij later beide naar Tennessee.

Economie

North Carolina heeft een van de grootste economieën van de Verenigde Staten. De belangrijkste producten uit de staat zijn textiel, chemicaliën, elektrische apparaten en papier. Veel industrie is vertrokken naar landen in Latijns-Amerika en Azië, waar de lonen een stuk lager liggen. Op het gebied van landbouw zijn eieren, tabak, melk, zoete aardappelen, katoen en sojabonen een belangrijke producten. North Carolina is de grootste tabaksproducent van de Verenigde Staten.


Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=North_Carolina&oldid=893734"