Montana

Montana The Treasure State Big Sky Country
Hoofdstad	Helena
Aantal inwoners	1.085.407 (2020)
Oppervlakte	381.156 km²
Gouverneur	Greg Gianforte (R)
Lid van de VS sinds	1889
Portaal Verenigde Staten

Een kaart van Montana

Montana is een van de vijftig staten van de Verenigde Staten. De staat ligt in het noordwesten van het land. Het grenst in het westen aan Idaho, in het zuiden aan Wyoming, in het oosten aan North Dakota en South Dakota en in het noorden aan buurland Canada. De afkorting van Montana is MO. De bijnaam is The Treasure State, wat De Schatstaat betekent. Montana heeft iets meer dan 1 miljoen inwoners. Hierdoor is het een van de minste bevolkte staten van het land. Qua oppervlakte is het de grootste staat na Alaska, Texas en Californië. De bevolkingsdichtheid is hierdoor enorm laag. De hoofdstad van Montana is Helena.

Montana werd oorspronkelijk door de Indianen bewoond. Het was onderdeel van het Oregonterritorium, maar uiteindelijk werd het zijn eigen territorium. In de staat hebben veel conflicten plaatsgevonden tussen de Indianen (de Sioux) en de kolonisten. Dit kwam onder andere vanwege het aanleggen van een spoorlijn door de staat. Montana werd een staat in 1889 en trad als 41e staat toe tot het land. Oorspronkelijk stond Montana bekend vanwege zijn landbouw en mijnbouw. Na de crisis van de jaren 30 is veel mijnbouw opgehouden in de staat. Hierdoor was er ook veel armoede. Nog altijd is Montana een van de armere staten van het land.

De staat staat bekend om zijn uitgestrekte natuurgebieden. Montana is tegenwoordig een swing state, maar gaat vaak naar de Republikeinse Partij met een kleine meerderheid. Hierdoor wordt Montana soms ook gezien als een "rode staat".

Geografie

Landschap

Saint Mary Lake

Montana is een van de grootste staten qua oppervlakte. Enkele Alaska, Californië en Texas zijn groter dan Montana. De staat ligt deels in de Rocky Mountains. Het westen van de staat behoort tot de Great Plains. Dit gebergte ligt in het westen van de staat. Het westen is hierdoor erg bergachtig, terwijl het oosten veel vlakker is. De meeste meren van de staat bevinden zich in het oosten, waaronder Saint Mary Lake. Een groot deel van de staat bestaat uit natuur en bossen. Een van de bekendste nationale parken in Montana is Glacier National Park.

Door Montana stromen ook verschillende rivieren, zoals de Columbia, de Flathead, de Blackfoot en de Bitterroot.

Grote steden

Grootste steden van Montana
Billings Great Falls		Naam	Inwoners	County	Missoula Bozeman
	1.	Billings	117.116	Yellowstone County
	2.	Missoula	73.489	Missoula County
	3.	Great Falls	60.442	Cascade County
	4.	Bozeman	53.293	Gallatin County
	5.	Butte	34.494	Silver Bow County
	6.	Helena	32.091	Lewis and Clark County
	7.	Kalispell	24.558	Flathead County
	8.	Belgrade	10.460	Gallatin County
	9.	Anaconda	9,421	Deer Lodge County
	10.	Havre	9,362	Hill County

Klimaat

Montana heeft voor het grootste gedeelte een landklimaat. Dit betekent dat het 's zomers erg warm is en 's winters erg koud. In de bergen het westen van de staat heerst een hooggebergteklimaat, waar de temperatuur nooit boven de 0°C komt. In de staat is er een verschil tussen het oosten en het westen. In het westen zijn de 's zomers koeler dan in het oosten. Ook zijn de 's winters daar zachter. Na Alaska is Montana de koudste staat van de Verenigde Staten.

De bergen van Montana

Bevolking

Algemeen

Montana heeft iets meer dan 1 miljoen inwoners. 88% van de bevolking bestaat uit blanke Amerikanen, 7% uit Indianen, 4% uit Latino's, 1% uit Aziatische Amerikanen en 0,6% uit Afro-Amerikanen. De meeste inwoners hebben voorouders uit Duitsland, Scandinavië, Engeland, Ierland, Schotland, Finland of Oost-Europa.

Daarnaast heeft Montana verschillende inheemse volkeren, zoals de Sioux, de Crow en de Northern Cheyenne.

Taal

De officiële taal van Montana is het Engels. Deze taal wordt gebruikt in het onderwijs en de politiek. Ook spreken de meeste inwoners enkel Engels, waardoor het in het dagelijks leven veel gebruikt wordt. 1,5% van de bevolking heeft het Spaans als moedertaal. Dit zijn voornamelijk Latino's die thuis Spaans praten, maar ook Engels kunnen. 1% van de bevolking heeft het Duits als moedertaal. Tot de Eerste Wereldoorlog had Montana een grote Duitstalige bevolking en er waren zelfs Duitstalige scholen in de staat. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werden deze scholen gesloten en werd Engels geleerd. Tegenwoordig spreken nog weinig mensen het Duits als moedertaal.

Kleinere talen zijn het Deens, het Zweeds, het Noors, het Italiaans, het Japans en het Russisch.

Religie

Iets meer dan drie kwart van de bevolking is christelijk. Hiervan is 47% protestants, 23% katholiek, 5% mormoons en 2% Jehova getuige.

20% van de inwoners heeft geen religie. Kleinere religies zijn het jodendom en het boeddhisme.

Politiek

Statelijke politiek

Het parlementsgebouw van Montana

Montana wordt geleid door een gouverneur. De huidige gouverneur van de staat is Greg Gianforte van de Republikeinse Partij. De gouverneur wordt iedere vier jaar gekozen in rechtstreekse verkiezingen. Een gouverneur kan slechts één keer herkozen worden (dus maximaal acht jaar dienen). De gouverneur wordt geholpen door een luitenant-gouverneur, die hem vervangt bij ziekte, sterfte, afzetting en opstappen. Anders dan in andere staten is de luitenant-gouverneur niet de voorzitter van de Senaat. De grondwet van Montana is erg bijzonder. Er staat namelijk in dat er iedere 20 jaar een referendum moet worden gehouden over of er nieuwe grondwet moet komen. Tot nu toe heeft men hier steeds tegengestemd.

Daarnaast is er nog een parlement; de Montana Legislature. Deze bestaat uit twee kamers:

• Het Huis van Afgevaardigden; bestaande uit 100 leden die iedere twee jaar gekozen worden. Een afgevaardigde kan slechts één herkozen worden.
• De Senaat; bestaande uit 50 leden die iedere vier jaar gekozen worden. Een senator kan slechts één keer herkozen worden.

In beide kamers heeft de Republikeinse Partij een meerderheid. De overige zetels worden opgevuld door de Democratische Partij.

Bestuurlijke indeling

Montana is onderverdeeld in 56 county's. Hieronder zie je een kaart van deze county's.

Landelijke politiek

Montana is een traditionele swing state. Dit betekent dat de staat zowel naar de Democraten als de Republikeinen kan gaan tijdens presidentsverkiezingen. Sins 1952 is de staat slechts twee keer door de Democraten gewonnen, namelijk in 1964 door Lyndon B. Johnson en in 1992 door Bill Clinton. Alle andere keren wonnen de Republikeinen Montana. Montana is hierdoor een swing state die meer naar de Republikeinen leunt. Toch winnen de Republikeinen vaak met een kleine meerderheid. Tijdens presidentsverkiezingen wordt Montana daardoor gezien als een swing state, aangezien het percentage zo laag is.

In het Amerikaans Congres wordt Montana vertegenwoordigd door één afgevaardigde en twee senatoren. De afgevaardigde is Matt Rosendale namens de Republikeinse Partij. De twee senatoren voor Montana zijn Steve Daines van de Republikeinse Partij en Jon Tester van de Democratische Partij.

Economie

Een stukje natuur in Montana

Voor de economie van Montana zijn vooral de bosbouw en mijnbouw belangrijk. In de grond van de staat zitten veel verschillende soorten mineralen, waaronder goud, steenkool en zilver. Ook komen veel toeristen voor de natuur naar de staat toe. Montana heeft veel nationale parken en zogeheten lodges. Een lodge is een hotel in de wildernis en is erg populair onder Amerikanen. Daarnaast heeft Montana nog een kleine hoeveelheid landbouw en staat bekend om zijn vele brouwerijen.

Daarnaast heeft Montana ook lage belastingen. Zo is de inkomstenbelasting erg laag en is er geen belasting op de verkoop van huizen. Montana heeft een vrij lage werkloosheid.

	Bestuurlijke indeling van de Verenigde Staten van Amerika (lijst)
Alabama - Alaska - Arizona - Arkansas - Californië - Colorado - Connecticut - Delaware - Florida - Georgia - Hawaï - Idaho - Illinois - Indiana - Iowa - Kansas - Kentucky - Louisiana - Maine - Maryland - Massachusetts - Michigan - Minnesota - Mississippi - Missouri - Montana - Nebraska - Nevada - New Hampshire - New Jersey - New Mexico - New York - North Carolina - North Dakota - Ohio - Oklahoma - Oregon - Pennsylvania - Rhode Island - South Carolina - South Dakota - Tennessee - Texas - Utah - Vermont - Virginia - Washington - West Virginia - Wisconsin - Wyoming Niet-onafhankelijke gebieden en federaal district van de Verenigde Staten Amerikaans-Samoa - Guam - Noordelijke Marianen - Puerto Rico - Amerikaanse Maagdeneilanden - Washington D.C. - Kleine afgelegen eilanden van de Verenigde Staten