Koninkrijk Hongarije (1920-1946)
| Koninkrijk Hongarije Magyar Királyság
| |
|---|---|
| Hoofdstad | Boedapest |
| Oppervlakte | 92.833 km2 (1920) 172.149 km2 (1941) |
| Inwonersaantal | 7.980.143 (1920) 14.669.100 (1941) |
| Talen | Hongaars |
| Regeringsvorm | Koninkrijk (officieel) Regentschap (in praktijk) |
| Munteenheid | Hongaarse kroon (1920-1927) Hongaarse pengő (1927-1946) |
.svg)
.svg)
.svg)
Het koninkrijk Hongarije was tussen 1920 en 1946 een land in het zuidoosten van Europa. Het land ontstond na het uiteenvallen van Oostenrijk-Hongarije in 1918. Hongarije werd hierdoor weer een zelfstandig land, nadat het eeuwenlang door de Oostenrijkse monarchie bestuurd werd. Na 1918 ging Hongarije een woelige periode tegemoet, waarin het land verschillende staatsvormen had. In 1920 werd Hongarije uiteindelijk een koninkrijk.
Hoewel Hongarije een koninkrijk was, was er geen koning. De Hongaarse regering wilde namelijk Karel I van Oostenrijk, de laatste keizer van Oostenrijk-Hongarije, koning van Hongarije maken. Het huis Habsburg was namelijk erg geliefd in het land. De buurlanden van Hongarije en de Geallieerden vonden dit echter geen goed idee. Uit angst voor een invasie besloot Hongarije dit niet te doen. In plaats daarvan werd het land bestuurd door een regent, Miklós Horthy. Horthy had bijna alle macht in handen.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog koos het koninkrijk de kant van de Asmogendheden. Hierdoor werden bepaalde gebieden teruggewonnen. Tussen 1944 en 1945 werd Hongarije door nazi-Duitsland bestuurd als de Hongaarse Staat. Na de Tweede Wereldoorlog kwam Hongarije te liggen in de invloedssfeer van de Sovjet-Unie. Hierdoor werd het land in 1946 omgedoopt in de Republiek Hongarije en in 1949 in de Volksrepubliek Hongarije.
Geschiedenis
Ontstaan
Hongarije werd al sinds 1526 door het Oostenrijkse huis Habsburg (bijna niet onderbroken) bestuurd. Hongarije werd uiteindelijk onderdeel van Oostenrijk-Hongarije. Dit betekende dat de keizer van Oostenrijk ook koning van Hongarije was. Oostenrijk-Hongarije bestond tot aan de Eerste Wereldoorlog. In die oorlog vocht het land mee aan de kant van de Centralen (onder andere Duitsland en het Ottomaanse Rijk). Oostenrijk-Hongarije viel tijdens deze oorlog uiteen in allerlei kleinere landjes. Hongarije werd onafhankelijk na de Asterrevolutie op 31 oktober 1918.
Hierna ging Hongarije een woelige periode tegemoet. Eerst werd de Democratische Republiek Hongarije opgericht met Mihály Károlyi als president. Deze republiek bestond echter niet lang. Op 21 maart 1919 werd de republiek vervangen door de Hongaarse Radenrepubliek. Dit was een communistisch land onder leiding van Béla Kun. Kun was geïnspireerd door de Russische Revolutie. Ook dit land bestond niet lang. Hongarije raakte in oorlog met buurland Roemenië tijdens de Hongaars-Roemeense Oorlog. Het Roemeense leger bezette toen Boedapest. De radenrepubliek werd toen vervangen door de Hongaarse Republiek.
Deze republiek sloot uiteindelijk vrede met de Geallieerden op 4 juni 1920. Dit gebeurde in het zogeheten Verdrag van Trianon. Hongarije was onder Oostenrijk-Hongarije een stuk groter. Door het verdrag moest Hongarije verschillende gebieden afstaan aan de buurlanden. Zo moest Transsylvanië aan Roemenië gegeven worden en Vojvodina aan het koninkrijk Joegoslavië. In deze gebieden woonden ook veel Hongaren die nu ineens buiten Hongarije woonden. Veel Hongaren voelden zich door het verdrag vernederd.
Ondertussen kregen rechtse partijen in de Hongaarse Republiek een meerderheid. Zij begonnen met de Witte Terreur. Dit was het oppakken, veroordelen en ombrengen van duizenden Hongaarse socialisten, communisten, Joden en andere groepen. Vele van hen moesten Hongarije ook verlaten. Na de verkiezingen van 1920 kwamen twee partijen aan de macht die voor het herstellen van de monarchie waren. Op 29 februari 1920 werd Hongarije hierdoor officieel een monarchie.
Regentschap
Hongarije werd een constitutionele monarchie, waarin de koning weinig macht had. De Hongaarse regering wilde het huis Habsburg weer laten regeren over Hongarije. Ze wilde zelfs de voormalige keizer van Oostenrijk-Hongarije, Karel I, weer koning van Hongarije maken. De regering van Hongarije wist dat de Geallieerden en de buurlanden hier nooit mee akkoord zouden gaan. De regering vreesde zelfs een invasie als ze het toch zouden doen. De regering kon geen andere koning vinden. Hierdoor werd besloten om een regent aan te wijzen. Dit werd Miklós Horthy, een generaal uit het Oostenrijks-Hongaarse leger.
Karel I deed verschillende pogingen om koning van Hongarije te worden. In 1920 stelde hij voor dat zijn broer, Josef Augustus, regent van Hongarije werd. In 1921 besloot hij zelfs naar Boedapest te gaan. Hier deed hij een poging om de troon in te nemen. Karel I werd toen gearresteerd en verbannen naar Madeira. Na deze poging nam het Hongaars parlement een wet aan die het de Habsburgers verbood de troon in te nemen. Aangezien er geen andere koning gevonden kon worden, bleef Hongarije een koninkrijk zonder koning. Horthy had als regent veel macht en was in feite een dictator. Horthy had echter geen plannen om zelf koning van het land te worden.
Onder zijn regentschap werd Hongarije een stuk nationalistischer. De verschillende minderheden in Hongarije kregen met steeds meer onderdrukking te maken. Ook nam het antisemitisme in Hongarije erg toe. Hongarije had nog altijd met grootschalige armoede te maken. De welvaart was erg ongelijk verdeeld. Hongarije was door het verdrag van Trianon veel industrie- en landbouwgebieden kwijtgeraakt. Hierdoor moest land veel geld uit het buitenland lenen. In 1927 werd de munteenheid vervangen door een nieuwe munt. In 1929 werd Hongarije ook nog eens hard getroffen door een financiële crisis. Hierdoor werd Hongarije steeds afhankelijker van Duitsland. Vanaf 1932 kreeg het fascisme ook steeds meer voet in Hongarije onder premier Gyula Gömbös. Hongarije werd hierdoor goede vrienden met het fascistische Italië en nazi-Duitsland.
Tweede Wereldoorlog
In de Tweede Wereldoorlog sloot Hongarije zich aan bij de Asmogendheden. In ruil hiervoor kreeg Hongarije gebieden terug die het verloren had door het verdrag van Trianon. Het Hongaarse leger hielp mee tijdens de invasie van Joegoslavië, waarna het Vojvodina terugkreeg. Later kreeg het ook delen van Transsylvanië terug. Daarnaast moest Hongarije Adolf Hitler gehoorzamen. Hierdoor vonden er ook in Hongarije Jodenvervolgingen plaats. In 1941 verklaarde Hongarije de Sovjet-Unie de oorlog. Het Hongaarse leger deed vervolgens mee aan de Slag van Stalingrad, waar het grote verliezen leed. Na de slag verloren de Asmogendheden ook steeds meer gebieden.
Tegen 1944 werden de Hongaren nerveus dat zij door de Sovjets werden binnengevallen. Steeds meer Hongaren wilden daarom met de Geallieerden onderhandelen. Hitler wilde dit voorkomen en viel in 1944 Hongarije binnen tijdens Operatie Margarethe. Horthy werd onder huisarrest geplaatst en vervangen door premier Döme Sztójay. Hierdoor werd de Hongaarse Staat gesticht. Dit was een vazalstaat van nazi-Duitsland. Dit was geen succes. In november 1944 viel het Rode Leger Hongarije binnen en begon een lange belegering van Boedapest. De Hongaarse regering moest uiteindelijk uitwijken naar München. In februari gaf de regering zich over aan de Sovjet-Unie.
Na de oorlog
Na de oorlog kwam Hongarije in de invloedsfeer van de Sovjet-Unie te liggen. De Sovjets hadden hierdoor veel invloed op de politiek van Hongarije. Oorspronkelijk had Josef Stalin afgesproken met de andere Geallieerden om een democratische republiek van Hongarije te maken. Deze werd gesticht in 1946, toen de monarchie afgeschaft. De Republiek Hongarije bestond echter maar een korte tijd. In de republiek moesten democratische partijen samenwerken met de communistische partij. Dit leverde problemen op. In 1949 werd de de communistische Volksrepubliek Hongarije gesticht.