Democraten 66
| Democraten 66 (D66) | |
|
| |
|---|---|
| Oprichting | 1966 |
| Actief in |  Nederland
|
| Stroming | sociaalliberalisme, europeanisme |
| Partijleider | Alexander Pechtold |
| Partijvoorzitter | Fleur Gräper |
| Fractievoorzitters | |
| - Tweede Kamer | Alexander Pechtold |
| - Eerste Kamer | Roger van Boxtel |
| - Europees Parlement | Sophie in 't Veld |
| Zetels | |
| - Tweede Kamer | 12 |
| - Eerste Kamer | 5 |
| - Europees Parlement | 4 |
Portaal  Politiek
| |
.svg){kind=logo}
Democraten 66, afgekort D66, is een Nederlandse politieke partij. D66 is een progressieve partij, wat betekent dat ze veel willen veranderen. Ze willen bijvoorbeeld dat burgemeesters worden gekozen door de inwoners van de gemeente en dat het volk zou mogen stemmen over wetsvoorstellen. Ook wil D66 dat er meer geld naar het onderwijs gaat.
Geschiedenis
Ontstaan
Zoals de naam al zegt is D66 ontstaan in 1966. Het werd bedacht door twee vrienden, Peter Baehr en Erik Visser. Beide vonden ze dat de politiek in die tijd niet goed werkte. Samen met gemeenteraadslid Hans Gruijters beginnen ze personen te zoeken die ook geïnteresseerd zijn. Zo kwam er een heel netwerk van personen, waaruit D66 ontstond. Na wat discussie, werd Hans van Mierlo de leider van de nieuwe partij. Toch is niet iedereen het hiermee eens. De partij besluit om aan de verkiezingen van de Tweede Kamer een jaar later mee te doen. Dit had succes; de partij kreeg 7 zetels in de Tweede Kamer!
Problemen
Zo ging het een hele tijd goed met D66. Begin 1971 had de partij 11 zetels in de Tweede Kamer. Van Mierlo wilde dat D66 ging samenvoegen met een aantal andere partijen. Samen zouden ze de Progressieve Volkspartij gaan heten. Dit plan mislukte en D66 zakte naar 6 zetels. Toch mocht onderdeel worden van het kabinet. Eén D66-lid werd minister en drie andere D66-leden werden staatssecretarissen 
. In werkelijkheid ging het minder goed met D66. Van Mierlo stapte op zodat Jan Terlouw zijn plek kan innemen. De verkiezingen voor de Provinciale Staten in 1974 verliepen nog moeizamer. Veel leden twijfelde of de partij nog wel zou kunnen bestaan. Veel leden vonden zelfs dat de partij moest worden opgeheven. Ook in het kabinet ging het niet helemaal goed. Zo moest er een staatssecretaris opstappen na een conflict.
Verandering
In 1975 werd besloten de partij een nieuw leven in te blazen. D66 paste zijn standpunten wat aan en noemde zichzelf het "alternatief" tussen het CDA en de PvdA. Dit betekent dat als je niet op die twee partijen wilde stemmen, je beter op D66 kon stemmen. Tijdens de verkiezingen voor de Tweede Kamer in 1977 leverde dit 2 zetels op. D66 was tegen de standpunten van het toenmalige kabinet. Tijdens de verkiezingen van 1981 won de partij opnieuw zetels. Toen de PvdA in 1982 uit het kabinet stapte, zette D66 samen met het CDA het kabinet voort. Tijdens de verkiezingen van 1982 verloor D66 hierdoor zetels.
Om de partij uit een mogelijke crisis te kunnen redden, waren veranderingen nodig. Van Mierlo keerde terug bij de partij. Hij wilde dat D66 stopte met de strijd tussen de PvdA en het CDA. D66 moest zich gaan richten op het milieu, technologische ontwikkelingen en de verschillen tussen mannen en vrouwen verkleinen. Dit was succesvol. Tijdens de verkiezingen voor de Provinciale Staten en gemeenten kreeg de partij veel winst. Op een geef moment had D66 38 zetels in de Tweede Kamer.
Kabinetten van Wim Kok
In 1994 won D66 een heleboel zetels in de Tweede Kamer. De PvdA werd de grootste partij. Eerst was het plan dat het CDA, D66 en de PvdA samen een kabinet zouden vormen, maar dit lukte niet. Daarom besloten de PvdA en D66 samen te werken met de VVD. Wim Kok werd premier. D66'er Hans van Mierlo werd vice-premier en o.a. Els Borst werd minister. Door de kabinetten werden een hoop dingen ingevoerd, die in Nederland tegenwoordig "normaal" zijn. Zo werden orgaandonors geregistreerd en werd euthanasie legaal. Ook werd door het kabinet geregeld dat homo's mochten trouwen in Nederland, als eerste land ter wereld.
Hoewel het kabinet populair was, profiteerde D66 hier niet erg veel van. D66 verloor zetels en ging zich meer leggen op staatsrechtelijke vernieuwing, wat betekend dat ze de manier van besturen in Nederland wilde veranderen. De partij wilde een correctief referendum. Dit betekent dat het volk kan beslissen over wetten die al zijn aangenomen. Mocht (een meerderheid van) het volk er oneens mee zijn, dan werd er opnieuw naar deze wet gekeken. De Tweede Kamer vond dit een goed idee, maar de Eerste Kamer liet de wet niet doorgaan. Het kabinet trad af, maar later werd weer gezorgd dat het kabinet toch kon door blijven regeren.
Opnieuw problemen
In 2002 was het afgelopen met het kabinet en D66 kreeg zes zetels minder. Toch komt D66 in het nieuwe kabinet van premier Jan Peter Balkenende. D66 zorgde voor een minister van Bestuurlijke vernieuwing en koninkrijksrelaties. D66 richtte zich namelijk op bestuurlijke vernieuwing. Toch kwam hier weinig van terecht. Zo wilde D66 dat burgemeesters werden gekozen door de inwoners van de gemeente in plaats van door de koning(in). De PvdA hielt dit plan tegen. Ook ontstonden er conflicten over de missie naar Uruzgan, waardoor D66 dreigde uit het kabinet te stappen wanneer de missie doorging. D66 verloor o.a. door deze problemen veel zetels.
Door de gemeenteraadsverkiezingen ontstonden er problemen in de partij. Leden van de partijen wilden uit het kabinet stappen of de partij zelfs opheffen. D66 stapte uiteindelijk uit het kabinet, maar steunde het kabinet nog wel.
Herstel
Tijdens nieuwe verkiezingen kreeg de partij drie zetels. Tijdens de verkiezingen voor de Provinciale Staten waren er opnieuw verliezen. In sommige provincies was er zelfs geen D66 meer in de Provinciale Staten. Na een aantal jaar ging de partij zich herstellen. De partij zorgde voor allerlei dingen en ging vaak in tegen Geert Wilders. In 2010 kreeg D66 10 zetels, toch deed de partij niet meer mee aan het kabinet. In 2012 zorgde D66 met andere partijen ervoor dat er veel werd bezuinigd, want dit moest van de Europese Commissie. Tijdens de verkiezingen voor de Tweede Kamer in 2012 kreeg de partij twee zetels erbij.
Standpunten
Hieronder vind je een aantal standpunten van D66 uit het verkiezingsprogramma:
- Op school moeten kinderen naast normale lessen ook "digitale vaardigheden" leren, zodat ze dit in hun latere leven kunnen gebruiken.
- Ouderen die niet meer verder willen leven, moeten euthanasie kunnen plegen.
- Kolencentrales moeten verdwijnen en milieuvriendelijke oplossingen moeten worden gestimuleerd.
- Nederland moet in de EU blijven.
- Vluchtelingen moeten worden opgevangen en moeten taalles krijgen. Terrorisme moet met de andere EU-landen worden opgelost.
- Naast moeders moeten ook vaders langer zwangerschapsverlof krijgen.
- Meer vrouwen moeten belangrijke functies krijgen bij bedrijven en de overheid.
- De verschillende culturen in Nederland moeten worden omarmt.
Organisaties
D66 heeft een eigen jongerenorganisatie, die Jonge Democraten heet. Deze organisatie betrekt jongeren bij de partij en vind onder andere vrijheid en duurzaamheid belangrijk. Daarnaast is er nog de Mr. Hans van Mierlo Stichting. Deze stichting adviseert de D66 bij allerlei zaken. Via de stichting wordt het partijblad Idee uitgegeven.
In het Europees Parlement
Het Europees Parlement is het parlement van de Europese Unie. Deze heeft maar liefst 751 zetels! Nederland heeft hiervan altijd 26 zetels. Tijdens verkiezingen worden deze zetels verdeeld onder partijen. Het Nederlandse volk beslist over deze 26 zetels. D66 heeft 4 zetels van 26 in het Europees Parlement. D66 is ook lid van de Partij van de Alliantie van Liberalen en Democraten voor Europa. Dit is een soort samenwerking van allerlei partijen door de hele Europese Unie met ongeveer dezelfde standpunten als D66.
Leden & cijfers
D66 is vooral populair in de Randstad en steden met een universiteit. Ook het Limburgse Gennep is een echte D66-gemeente. In onder andere Amsterdam, Tilburg en Apeldoorn is D66 de grootste partij in de gemeenteraad. D66 heeft 25.349 leden in 2015. Het ledenaantal is sinds de afgelopen jaren gegroeid.
Externe links