Utrecht (stad): verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
 
(84 tussenliggende versies door 16 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
  +
{{Infobox gemeente Nederland
−
[[Afbeelding:Domtoren.jpg|200px|right|thumb|De Domtoren]]
  
  +
|Naam= Utrecht
−
[[Afbeelding:Oudegracht.jpg|200px|right|thumb|De Oude gracht]]
  
  +
|Vlag= [[Bestand:Flag of Utrecht.svg|125px|center]]
−
'''Utrecht''' is na [[Amsterdam]], [[Rotterdam]] en [[Den Haag]] de grootste [[stad]] van [[Nederland]]. Utrecht is ook de hoofdstad van de gelijknamige provincie [[Utrecht (provincie)|Utrecht]]. De stad word vaak gezien als het midden van Nederland (wat eigenlijk niet zo is).
  
  +
|Wapen= [[Bestand:Utrecht gemeente wapen.svg|125px|center]]
−  
  +
|Locatie= [[Bestand:Map - NL - Municipality code 0344 (2009).svg|300px]]
−
Met het lokale accent Utrechts-Alblasserwaards heet Utrecht Utreg of Utereg.
  
  +
|Provincie= [[Utrecht (provincie)|Utrecht]]
  +
|Inwoners= 352.866 (3761 inw./km²)
  +
|Oppervlakte= 99,21 km²
  +
|Hoofdplaats= '''Utrecht'''
  +
|Burgemeester= [[Jan van Zanen]] ([[VVD]])
  +
|Postcode= 3450-3455, 3546 (wijk Vleuten-De Meern), 3500-3585
  +
|Netnummer= 030
  +
|Website= [http://www.utrecht.nl www.utrecht.nl]
  +
}}
  +
[[Bestand:Willibrord (Paris, BN Lat. 10510).jpg|200px|right|thumb|[[Willibrord]] wordt gezien als de stichter van Utrecht.]][[Bestand:Domtoren.jpg|200px|right|thumb|De [[Dom van Utrecht|Dom]]toren, dit is de bekendste kerk in Utrecht.]][[Bestand:Oudegracht.jpg|200px|right|thumb|De Oude gracht]]
  +
'''Utrecht''' is een grote stad en gemeente in [[Nederland]]. Utrecht is ook de hoofdstad van de gelijknamige provincie [[Utrecht (provincie)|Utrecht]]. De stad wordt vaak gezien als het midden van Nederland (wat eigenlijk niet zo is). Met het lokale accent Utrechts-Alblasserwaards heet Utrecht ''Utreg'' of ''Utereg''. Utrecht is de vierde grote stad van Nederland. De stad ligt in de [[Randstad]] en is een belangrijke plek voor spoorwegen en autowegen.
   
  +
== Naam ==
  +
De naam Utrecht komt uit de Romeinse Tijd. De Romeinen die noemde de rivier de [[Rijn]] de ''Traiectum''. De ''U'' komt van het woord ''Uut''. Dus eigenlijk betekent Utrecht '''Uit-trecht'''. Utrecht wordt ookwel de ''Domstad'' genoemd. Dit komt omdat Utrecht beroemd is om de [[Dom van Utrecht]]. Tijdens het [[carnaval]] heet Utrecht ''Leemput''.
 
== Geschiedenis ==
  
== Geschiedenis ==
  +
Utrecht is ontstaan bij het huidige Domplein. Rond 50 n. Chr. stichtten de Romeinen de stad. De stad van toen een fort van het [[Romeinse Rijk]]. Utrecht maakte toen deel uit van de noordgrens van het Romeinse Rijk, de [[Limes]]. Tussen 50 en 270 n.Chr. is Utrecht vier keer herbouwd. Nadat de Romeinen vertrokken waren, streden de Franken en de Friezen om de stad. Na de strijd ging Utrecht verder als een dorp met in het midden een burcht.
−
Utrecht is al heel oud. Het plein midden in de stad, het Domplein, bestond al in de tijd van de Romeinen. [[Dom van Utrecht|De Dom]] is het hoogste gebouw in Utrecht: 112 [[meter]]. Utrecht wordt ook wel de domstad genoemd.
 
   
  +
In 690 stichtte de bisschop Willibord het huidige Utrecht. Hij liet twee kerken in Utrecht bouwen, de [[Dom van Utrecht|Domkerk]] en de [[Sint-Salvatorkerk]]. Later kwam daar nog een kerk bij, het [[Heilig-Kruiskapel]]. In de elfde eeuw kreeg Utrecht nog eens 3 nieuwe kerken en een abdij. De Domkerk is het hoogste gebouw in Utrecht: hij is 112 [[meter]]. Utrecht wordt daarom ook wel de Domstad genoemd.
−
== Scholen in Utrecht ==
  
−
Een [[Pabo]] in Utrecht heet ook de Domstad (Hogeschool Domstad). Andere Pabo's zijn Theo Thijssen en de Marnix academie. Middelbare scholen in Utrecht zijn: Gerrit Rietveldcollege, Stedelijk gymnasium, Leidscherijn College, Wellantcollege, Deltacollege, st. Gregorius College, St. Bonifatius College, Via Nova College en het Christelijk gymnasium
  
   
  +
Vanaf de 8ste eeuw werd Utrecht bestuurd door een bisschop. Toch waren er tijden waarin er geen bisschop was doordat de [[Vikingen]] er waren. De bisschop was de belangrijkste vorst van de Noordelijke Nederlanden. Hij bestuurde ook [[Sticht Utrecht]] vanuit de stad.
−
== Wijken ==
  
−
* [[Overvecht]]
  
−
* [[Kanaleneiland]]
  
−
* [[Hoograven]]
  
−
* [[Zuilen]]
  
−
* [[Tuindorp]]
  
−
* [[Tuinwijk]]
  
−
* [[Oog in Al]]
  
−
* [[Rivieren Dichterswijk]]
  
−
* [[Lombok]]
  
−
* [[Centrum]]
  
−
* [[Rijnsweerd]]
  
   
  +
Op 2 juni 1122 kreeg Utrecht stadsrechten. Hierdoor verloor de bisschop veel macht over Utrecht. Datzelfde jaar werd nog begonnen met het bouwen van een stadsmuur. In 1196 kreeg Utrecht een eigen bestuur. De rest van de Middeleeuwen probeerden [[Holland]] en [[Gelre]] grote delen van Utrecht in te nemen. Binnen de stad Utrecht waren er twee partijen. De een was voor Holland en de andere voor Gelre. In Utrecht kwamen er vaak conflicten voor tussen de twee partijen. In 1253 vond er een grote stadsbrand in Utrecht plaats.
−
== Vrije tijd ==
  
  +
  +
In de zestiende en zeventiende eeuw was Utrecht een belangrijke stad voor schilderkunst. In de zeventiende eeuw kreeg Utrecht ook een universiteit. Aan het einde van de zestiende eeuw werd de stad ingenomen door de Fransen. In 1674 werd Utrecht getroffen door een tornado. Hierdoor werd een deel van Utrecht verwoest. In 1750 nam de werkloosheid in Utrecht toe.
  +
  +
In het begin van de 19de eeuw werd Nederland een Koninkrijk, [[Koninkrijk Holland]]. Utrecht was een korte tijd de hoofdstad van het koninkrijk. [[Lodewijk Napoleon Bonaparte]] heeft zelf in Utrecht gewoond. Na het Bombardement op [[Rotterdam]] wilde de Duitsers ook Utrecht bombarderen. Dit is nooit gebeurd omdat Nederland zich na het bombardement overgaf. Dit was het begin van de [[Tweede Wereldoorlog]] in Utrecht. Uit Utrecht zijn er in totaal 1200 joden gevoerd. Slechts 300 kwamen terug. Op 5 mei 1945 werd Nederland, en dus ook Utrecht, bevrijd. Na de oorlog werd Utrecht grootschalig uitgebreid. Hierdoor is Utrecht uitgegroeid tot de 4de grootste stad van Nederland.
  +
  +
In 1967 ontplofte er een munitieschip buiten Utrecht.
  +
  +
Op 18 maart 2019 werd Utrecht opgeschrikt door een [[aanslag in Utrecht op 18 maart 2019|aanslag in een tram op het 24 Oktoberplein]]. Bij de aanslag vielen er 3 doden en 5 gewonden.
  +
== Geografie ==
  +
Utrecht ligt in het midden van Nederland en ook in het midden van de provincie Utrecht. In het noorden grenst Utrecht aan de gemeenten [[Stichtse Vecht]] en [[De Bilt]], in het oosten aan [[Zeist]] en [[Bunnik]], in het zuiden aan [[Houten]], [[Nieuwegein]] en [[IJsselstein]] en in het westen aan [[Monfoort]] en [[Woerden]].
  +
  +
== Politiek ==
  +
[[Bestand:Stadhuis_Utrecht.JPG|right|200px|thumb|Het [[Stadhuis van Utrecht]].]]
  +
De huidige burgemeester van Utrecht is [[Jan van Zanen]]. Hij is voor de [[VVD]] en is ook wethouder van openbare orde en veiligheid, ombudszaken, juridische zaken, bestuursinformatie, burgerzaken, Utrechts archief en veiligheidshuis. Verder zijn er nog 6 wethouders. Zij zijn ook wijkwethouder van een stadsdeel van Utrecht.
  +
*Gilbert Isabella is wethouder van ruimtelijke ordening, wonen, krachtwijken en grondzaken. Verder is hij wijkwethouder van [[Vleuten-De Meern]] en [[Utrecht-West]]. Hij is veel betrokken bij de bouw van het stadsdeel [[Leidse Rijn]].
  +
*Hans Spigt is wethouder van sociale zaken, werkgelegenheid, inburgering, jeugd en sport. Hij is wijkwethouder van [[Overvecht]].
  +
*Frits Lintmeijer is wethouder van verkeer, cultuur, regiozaken, internationale zaken, monumenten en archeologie. Hij is wijkwethouder van [[Utrecht-Noordwest]] en [[Utrecht-Zuid]].
  +
*Mirjam de Rijk is wethouder van milieu, duurzaamheid, economische zaken, financiën, openbare ruimte, groen en water. Zij is wijkwethouder van [[Utrecht-Zuidwest]] en de [[Binnenstad (Utrecht)|Binnenstad]].
  +
*Jeroen Kreijkamp is wethouder van onderwijs, bibliotheek, organisatievernieuwing, publieksdienstverlening en werkgericht werken. Hij is wijkwethouder van [[Utrecht-Oost]] en [[Utrecht-Noordoost]].
  +
*Victor Everhardt is wethouder van volksgezondheid, welzijn, vervoer en disversiteit. Hij is wijkwethouder van [[Leidsche Rijn (stadsdeel)|Leidsche Rijn]]
  +
  +
== Onderwijs ==
  +
[[Bestand:StadsdelenUtrecht.png|right|200px|thumb|De stadsdelen van Utrecht.]]
  +
Een [[Pabo]] in Utrecht heet ook de Domstad (Hogeschool Domstad). Andere Pabo's zijn Theo Thijssen en de [https://www.marnixacademie.nl/ HS Marnix academie]. Middelbare scholen in Utrecht zijn: Gerrit Rietveldcollege, Stedelijk gymnasium, Leidsche Rijn College, Wellantcollege, Deltacollege, st. Gregorius College, St. Bonifatius College, Via Nova College en het [[Christelijk gymnasium utrecht|Christelijk gymnasium.]] In Utrecht is een universiteit, de [[Universiteit Utrecht]].
  +
  +
== Stadsdelen ==
  +
[[Bestand:Utrecht-plaats-OpenTopo.jpg|right|200px|thumb|Een kaart van Utrecht.]]
  +
Utrecht telt tien stadsdelen:
  +
#[[Binnenstad (Utrecht)|Binnenstad]]
  +
#[[Oost (Utrecht)|Oost]]
  +
#[[Leidsche Rijn (wijk)|Leidsche Rijn]]
  +
#[[West (Utrecht)|West]]
  +
#[[Overvecht (wijk)|Overvecht]]
  +
#[[Zuid (Utrecht)|Zuid]]
  +
#[[Noordoost (Utrecht)|Noordoost]]
  +
#[[Zuidwest (Utrecht)|Zuidwest]]
  +
#[[Noordwest (Utrecht)|Noordwest]]
  +
#[[Vleuten-De Meern (wijk)|Vleuten-De Meern]]
  +
  +
== Recreatie ==
 
In de grachten van Utrecht kun je [[waterfiets]]en.
  
In de grachten van Utrecht kun je [[waterfiets]]en.
 
[[FC Utrecht]] is de voetbalclub van Utrecht die in de [[eredivisie]] speelt. Het [[stadion]] waarin ze spelen heet de Galgenwaard. Het shirt van FC Utrecht, is in de vorm van het stadswapen gemaakt. Een helft rood en een helft wit.
  
[[FC Utrecht]] is de voetbalclub van Utrecht die in de [[eredivisie]] speelt. Het [[stadion]] waarin ze spelen heet de Galgenwaard. Het shirt van FC Utrecht, is in de vorm van het stadswapen gemaakt. Een helft rood en een helft wit.
Regel 30: Regel 71:
 
Ook kan je in Utrecht vele musea bezoeken. Utrecht heeft een heel leuk uitgaansleven, en er zijn vele studentenverenigingen binnen Utrecht.
  
Ook kan je in Utrecht vele musea bezoeken. Utrecht heeft een heel leuk uitgaansleven, en er zijn vele studentenverenigingen binnen Utrecht.
   
−
Ook is Utrecht bekend om zijn "Beatrix Theater". Dit bevind zich tussen het Centraal station en de Jaarbeurs in. In dit centraal gelegen theater zijn onder meer de grote producties; Mamma mia, The wiz en het Dirty Dancing vertoond.
 +
Ook is Utrecht bekend om zijn "[[Beatrix Theater]]". Dit bevindt zich tussen het Centraal station en de Jaarbeurs in. In dit centraal gelegen theater zijn onder meer de grote producties; Mamma Mia, The Wiz en het Dirty Dancing vertoond.
   
−
== Stadswapen ==
 +
== Wapen en vlag ==
−
Utrecht heeft de kleuren rood en wit in het wapen staan. De kleuren staan voor de mantel van [[Sint Maarten]] die zijn mantel in tweeën scheurde. Hij gaf de helft aan een bedelaar, zodat die het iets warmer zou hebben. Het rood staat de rode mantel van Sint-Maarten en het wit staat voor het witte hemd van de bedelaar.
+
Utrecht heeft de kleuren rood en wit in het wapen staan. De kleuren staan voor de mantel van [[Maarten van Tours|Sint Maarten]] die zijn mantel in tweeën scheurde. Hij gaf de helft aan een bedelaar, zodat die het iets warmer zou hebben. Het rood staat de rode mantel van Sint-Maarten en het wit staat voor het witte hemd van de bedelaar.
   
  +
==Bezienswaardigheden==
−
== Winkelen ==
  
  +
=== Winkelen ===
−
Utrecht is een leuke winkelstad. Het is makkelijk te bereiken en er is veel variatie aan winkels. Je kunt zowel overdekt als in de buitenlucht winkelen. Hoog Catharijne is een groot overdekt winkelgebied dat dicht bij het station ligt. De bekende winkels, zoals [[H&M]] en [[De Slegte]], liggen aan de Oudegracht. Ook kun je tijdens of na het winkelen lekker eten en drinken in de stad. Op de donderdagavond is het koopavond in de stad Utrecht wat inhoud dat alle winkels in de binnenstad en omstreken tot 9 uur open zijn. Op woensdag, vrijdag en zaterdag is er markt op het Vredenburg. En op zaterdag is er een lapjesmarkt in de buurt van de Voorstraat. In zijstraatjes zijn leuke sieradenwinkeltjes en boetiekjes te vinden. Ook voor mannen is er veel keuze. Buitenlandse producten en vers fruit zijn te vinden in de wijk Lombok, met name de Kanaalstraat. Deze wijk is ook gemakkelijk te bereiken vanaf het [[station]] en de binnenstad. In de verschillende stadswijken zijn ook (kleinere) winkelcentra te vinden. Zoals winkelcentrum Overvecht in de wijk Overvecht en winkelcentrum Kanaleneiland in de wijk [[Kanaleneiland]].
  
  +
Utrecht is een leuke winkelstad. Het is makkelijk te bereiken en er is veel variatie aan winkels. Je kunt zowel overdekt als in de buitenlucht winkelen. Hoog Catharijne is een groot overdekt winkelgebied dat dicht bij het station ligt. De bekende winkels, zoals [[H&M]] en [[De Slegte]], liggen aan de Oudegracht. Ook kun je tijdens of na het winkelen lekker eten en drinken in de stad. Op de donderdagavond is het koopavond in de stad Utrecht wat inhoud dat alle winkels in de binnenstad en omstreken tot 9 uur open zijn. Op woensdag, vrijdag en zaterdag is er markt op het Vredenburg. En op zaterdag is er een lapjesmarkt in de buurt van de Voorstraat. In zijstraatjes zijn leuke sieradenwinkeltjes en boetiekjes te vinden. Ook voor mannen is er veel keuze. Buitenlandse producten en vers fruit zijn te vinden in de wijk Lombok, met name de Kanaalstraat. Deze wijk is ook gemakkelijk te bereiken vanaf het [[station]] en de binnenstad. In de verschillende stadswijken zijn ook (kleinere) winkelcentra te vinden. Zoals winkelcentrum Overvecht in de wijk Overvecht en winkelcentrum Kanaleneiland in de wijk [[Kanaleneiland (wijk)|Kanaleneiland]].
  +
[[Categorie:Utrecht (stad)]]
  +
[[Categorie:Hoofdstad van een Nederlandse provincie]]
   
−
== Stedenbanden ==
 +
===Poorten===
  +
[[Bestand:Bloemenmarktjanskerkhof.jpg|right|200px|thumb|De Bloemmarkt.]]
−
* [[Bestand:Flag of the Czech Republic.png|20px]] [[Brno]] - [[Tsjechië]]
  
  +
In Utrecht waren er 4 stadspoorten te vinden. Dit waren:
−
* [[Bestand:Flag of Nicaragua.png|20px]] [[León (Nicaragua)|León]] - [[Nicaragua]]
  
  +
*De [[Catharijnepoort (Utrecht)|Catharijnepoort]], in het westen.
  +
*De [[Tolsteegpoorten]], in het zuiden.
  +
*De [[Weerdpoort]], in het noorden.
  +
*De [[Wittevrouwenpoort]], in het oosten.
  +
Rond 1850 werden de stadspoorten met de stadsmuur gesloopt. In de muur was er ook nog een poortje voor het water, het [[Mariawaterpoortje]]. Ook deze is gesloopt. Ook waren er 4 buitenpoorten. De [[Doofpoort]], de [[Ganspoort]], de [[Gildpoort]] en de [[Pellecussenpoort]]. Van al deze poorten is geen bewaard gebleven. In Utrecht zelf zijn er nog een paar andere poorten.
   
−
== Fotogalerij ==
 +
===Hofjes===
  +
[[Bestand:Rijksmunt.jpg|right|200px|thumb|De [[Rijksmunt]], ook bekend als het geldmuseum.]]
−
<gallery>
  
−
Afbeelding:Rijksmunt.jpg|[[Rijks munt]]
  
−
Afbeelding:Molendester.jpg|[[Molen]]
  
−
Afbeelding:Annefrankstandbeeld.jpg|[[Anne Frank]]
  
−
Afbeelding:Willibrordstandbeeld2.jpg|[[Willibrord]]
  
−
Afbeelding:Bloemenmarktjanskerkhof.jpg|[[Bloem]][[Markt]]
  
−
Afbeelding:Flag of Utrecht (city).png|De vlag van Utrecht
  
−
</gallery>
  
   
  +
In Utrecht zijn een paar poortjes. Bekende voorbeelden zijn:
−
== Cijfers ==
  
  +
*Begijnhof
−
* Oppervlakte: 99,32 [[km²]]
  
  +
*Beyerskameren
−
* Inwoners: 293.854
  
  +
*Kameren van Jan van Campen
−
* [[Bevolkingsdichtheid]]: 3.018 inwoners per [[km²]]
  
  +
*Gronsveltkameren
  +
*Margaretenhof
  +
*Sterrehof
   
  +
===Molens===
−
{{ge|Utrecht.kml|Utrecht|Utrecht}}
  
  +
[[Bestand:Molendester.jpg|right|200px|thumb|[[Houtzaagmolen De Ster]].]]
−
{{Utrecht (provincie)}}
  
  +
In Utrecht zijn er nog twee bestaande molens. [[Rijn en Zon]] is een korenmolen en staat in de [[Vogelenbuurt]]. In 1745 werd deze molen gebouwd. De andere molen is [[Houtzaagmolen De Ster]]. In 1739 werd deze molen gebouwd. In 1999 werd de molen herbouwd. De molen staat in het stadsdeel [[Leidse Rijn]]. De twee molens zijn de enige twee die over zijn gebleven. In de [[Gouden Eeuw (Nederland)|Gouden Eeuw]] stonden er tientallen molens in Utrecht.
−
{{sjabloon:grote steden in Nederland}}
  
  +
  +
===Kerken===
  +
In Utrecht zijn veel kerken te vinden. Dit komt door de geschiedenis van Utrecht. De bekendste kerk in Utrecht is de [[Dom van Utrecht]]. In 1254 werd begonnen met de bouw van deze kerk. Vooral de toren van de kerk is heel bekend, de ''Domtoren''. In 1928 werd het [[Heilig Hartkerk]] geopend. Dit is een [[rooms-katholiek]]e kerk. Andere kerken in Utrecht zijn de [[Janskerk (Utrecht)|Janskerk]], de [[Buurkerk]], de [[Jacobikerk (Utrecht)|Jacobikerk]], de [[Nicolaïkerk (Utrecht)|Nicolaïkerk]], de [[Geertekerk]], het [[Sint-Catharinakathedraal]], het [[Sint-Gertrudiskathedraal]], de [[Lutherse Kerk (Utrecht)|Lutherse kerk]], de [[Nieuwe Kerk (Utrecht)|Nieuwe kerk]], de [[Doopsgezinde kerk (Utrecht)|Doopsgezinde kerk]], de [[Pieterskerk (Utrecht)|Pieterskerk]], de [[Sint-Augustinuskerk (Utrecht)|Sint-Augustinuskerk]], de [[Sint-Willibrordkerk (Utrecht)|Sint-Willibrordkerk]], het [[Duitse Huis]], het [[Sint-Nicolaasklooster]] en de [[Westerkerk]]. Kortom veel kerken.
  +
  +
===Musea===
  +
In Utrecht zijn veel musea te vinden. Het bekendste museum in Utrecht is het [[Spoorwegmuseum]]. In dit museum vind je een aantal treinen van Europese vorsten en ook een achtbaan. Het [[Aboriginal Art Museum]] is een museum dat gaat over de kunst van de oorspronkelijke bevolking van [[Australië (land)|Australië]], de Aboriginals. Het [[Centraal Museum]] gaat over oude en moderne kunst, maar ook over de geschiedenis van Utrecht. [[Centrum Beeldende Kunst]] is gaat over beeldende kunst. Het [[Geldmuseum]] stond ook in Utrecht. Op 1 november 2013 werd dit museum gesloten. Het [[Museum Catharijneconvent]] gaat over alles wat met religie te maken heeft. [[Museum Maluku]] gaat over de [[Molukken]]. [[Museum Speelklok]] gaat over muziekinstrumenten. De [[Sonnenborgh (Utrecht)|Sonnenborgh]] is een sterrenwacht die ook voor publiek is opengesteld. Het [[Universiteitsmuseum (Utrecht)|Universiteitsmuseum]] gaat over de Universiteit van Utrecht. Ook de [[Oude Hortus]] behoord ook tot het museum. Het [[Volksbuurtmuseum Wijk C]] gaat over de volksbuurten in Nederland.
  +
  +
==Verkeer & Vervoer==
  +
Utrecht heeft een centraal station, [[Station Utrecht Centraal]]. Dit is het bekendste treinstation van Nederland. Doordat Utrecht centraal ligt is het ook een heel belangrijk station. In Utrecht zijn er nog zes andere stations:
  +
*[[Station Utrecht Leidse Rijn]]
  +
*[[Station Utrecht Lunetten]]
  +
*[[Station Utrecht Maliebaan]]
  +
*[[Station Utrecht Overvecht]]
  +
*[[Station Utrecht Terwijde]]
  +
*[[Station Utrecht Zuilen]]
  +
Er is ook station al wel af is maar nog niet in gebruik is, [[Station Utrecht Vaartse Rijn]]. Eind 2016 moet er treinen en trams gaan stoppen. Naar Utrecht lopen 4 snelwegen. De [[Rijksweg 2]], de [[Rijksweg 12]], de [[Rijksweg 27]] en de [[Rijksweg 28]]. Rondom Utrecht loopt de [[Ring Utrecht]].
  +
  +
== Stedenbanden ==
  +
* [[Bestand:Flag of the Czech Republic.svg|20px]] [[Brno]] - [[Tsjechië]]
  +
* [[Bestand:Flag of Nicaragua.svg|20px]] [[León (Nicaragua)|León]] - [[Nicaragua]]
  +
  +
== Externe Links ==
  +
* [https://www.utrecht.nl Gemeente Utrecht]
  +
* [https://hetutrechtsarchief.nl Het Utrechts Archief]
  +
* [https://www.dbnl.org/tekst/hasl001geme01_01/ Monumentenboek gemeente Utrecht]
  +
  +
{{Grote steden in Nederland}}
 
{{Hoofdsteden Nederland}}
  
{{Hoofdsteden Nederland}}
  +
{{Navigatie gemeente Utrecht}}
  +
{{Navigatie Bestuur Regio Utrecht}}
  +
{{Navigatie provincie Utrecht}}
  +
  +
[[Categorie:Utrecht (stad)| ]]
  +
[[Categorie:Plaats in Utrecht]]
  +
[[Categorie:Hoofdstad van een Nederlandse provincie]]
  +
[[Categorie:Gemeente in Utrecht]]
  +
[[Categorie:Beschermd stadsgezicht]]
  +
  +
[[fr:Utrecht (ville)]]

Huidige versie van 28 nov 2024 om 16:07

Utrecht
Flag of Utrecht city.svg
Utrecht gemeente wapen.svg

Map - NL - Municipality code 0344 (2009).svg

Provincie Utrecht
Talen
Inwoners 352.866 (3761 inw./km²)
Oppervlakte 99,21 km²
Hoofdplaats(en) Utrecht
Hoofdstad
Burgemeester Jan van Zanen (VVD)
Gezaghebber
Bestuur
Religie
Munteenheid
Postcode(s) 3450-3455, 3546 (wijk Vleuten-De Meern), 3500-3585
Netnummer(s) 030
Volkslied
Nationale feestdag
Website www.utrecht.nl
Portaal Portal.svg Nederland
Willibrord wordt gezien als de stichter van Utrecht.
De Domtoren, dit is de bekendste kerk in Utrecht.
De Oude gracht

Utrecht is een grote stad en gemeente in Nederland. Utrecht is ook de hoofdstad van de gelijknamige provincie Utrecht. De stad wordt vaak gezien als het midden van Nederland (wat eigenlijk niet zo is). Met het lokale accent Utrechts-Alblasserwaards heet Utrecht Utreg of Utereg. Utrecht is de vierde grote stad van Nederland. De stad ligt in de Randstad en is een belangrijke plek voor spoorwegen en autowegen.

Naam

De naam Utrecht komt uit de Romeinse Tijd. De Romeinen die noemde de rivier de Rijn de Traiectum. De U komt van het woord Uut. Dus eigenlijk betekent Utrecht Uit-trecht. Utrecht wordt ookwel de Domstad genoemd. Dit komt omdat Utrecht beroemd is om de Dom van Utrecht. Tijdens het carnaval heet Utrecht Leemput.

Geschiedenis

Utrecht is ontstaan bij het huidige Domplein. Rond 50 n. Chr. stichtten de Romeinen de stad. De stad van toen een fort van het Romeinse Rijk. Utrecht maakte toen deel uit van de noordgrens van het Romeinse Rijk, de Limes. Tussen 50 en 270 n.Chr. is Utrecht vier keer herbouwd. Nadat de Romeinen vertrokken waren, streden de Franken en de Friezen om de stad. Na de strijd ging Utrecht verder als een dorp met in het midden een burcht.

In 690 stichtte de bisschop Willibord het huidige Utrecht. Hij liet twee kerken in Utrecht bouwen, de Domkerk en de Sint-Salvatorkerk. Later kwam daar nog een kerk bij, het Heilig-Kruiskapel. In de elfde eeuw kreeg Utrecht nog eens 3 nieuwe kerken en een abdij. De Domkerk is het hoogste gebouw in Utrecht: hij is 112 meter. Utrecht wordt daarom ook wel de Domstad genoemd.

Vanaf de 8ste eeuw werd Utrecht bestuurd door een bisschop. Toch waren er tijden waarin er geen bisschop was doordat de Vikingen er waren. De bisschop was de belangrijkste vorst van de Noordelijke Nederlanden. Hij bestuurde ook Sticht Utrecht vanuit de stad.

Op 2 juni 1122 kreeg Utrecht stadsrechten. Hierdoor verloor de bisschop veel macht over Utrecht. Datzelfde jaar werd nog begonnen met het bouwen van een stadsmuur. In 1196 kreeg Utrecht een eigen bestuur. De rest van de Middeleeuwen probeerden Holland en Gelre grote delen van Utrecht in te nemen. Binnen de stad Utrecht waren er twee partijen. De een was voor Holland en de andere voor Gelre. In Utrecht kwamen er vaak conflicten voor tussen de twee partijen. In 1253 vond er een grote stadsbrand in Utrecht plaats.

In de zestiende en zeventiende eeuw was Utrecht een belangrijke stad voor schilderkunst. In de zeventiende eeuw kreeg Utrecht ook een universiteit. Aan het einde van de zestiende eeuw werd de stad ingenomen door de Fransen. In 1674 werd Utrecht getroffen door een tornado. Hierdoor werd een deel van Utrecht verwoest. In 1750 nam de werkloosheid in Utrecht toe.

In het begin van de 19de eeuw werd Nederland een Koninkrijk, Koninkrijk Holland. Utrecht was een korte tijd de hoofdstad van het koninkrijk. Lodewijk Napoleon Bonaparte heeft zelf in Utrecht gewoond. Na het Bombardement op Rotterdam wilde de Duitsers ook Utrecht bombarderen. Dit is nooit gebeurd omdat Nederland zich na het bombardement overgaf. Dit was het begin van de Tweede Wereldoorlog in Utrecht. Uit Utrecht zijn er in totaal 1200 joden gevoerd. Slechts 300 kwamen terug. Op 5 mei 1945 werd Nederland, en dus ook Utrecht, bevrijd. Na de oorlog werd Utrecht grootschalig uitgebreid. Hierdoor is Utrecht uitgegroeid tot de 4de grootste stad van Nederland.

In 1967 ontplofte er een munitieschip buiten Utrecht.

Op 18 maart 2019 werd Utrecht opgeschrikt door een aanslag in een tram op het 24 Oktoberplein. Bij de aanslag vielen er 3 doden en 5 gewonden.

Geografie

Utrecht ligt in het midden van Nederland en ook in het midden van de provincie Utrecht. In het noorden grenst Utrecht aan de gemeenten Stichtse Vecht en De Bilt, in het oosten aan Zeist en Bunnik, in het zuiden aan Houten, Nieuwegein en IJsselstein en in het westen aan Monfoort en Woerden.

Politiek

Het Stadhuis van Utrecht.

De huidige burgemeester van Utrecht is Jan van Zanen. Hij is voor de VVD en is ook wethouder van openbare orde en veiligheid, ombudszaken, juridische zaken, bestuursinformatie, burgerzaken, Utrechts archief en veiligheidshuis. Verder zijn er nog 6 wethouders. Zij zijn ook wijkwethouder van een stadsdeel van Utrecht.

  • Gilbert Isabella is wethouder van ruimtelijke ordening, wonen, krachtwijken en grondzaken. Verder is hij wijkwethouder van Vleuten-De Meern en Utrecht-West. Hij is veel betrokken bij de bouw van het stadsdeel Leidse Rijn.
  • Hans Spigt is wethouder van sociale zaken, werkgelegenheid, inburgering, jeugd en sport. Hij is wijkwethouder van Overvecht.
  • Frits Lintmeijer is wethouder van verkeer, cultuur, regiozaken, internationale zaken, monumenten en archeologie. Hij is wijkwethouder van Utrecht-Noordwest en Utrecht-Zuid.
  • Mirjam de Rijk is wethouder van milieu, duurzaamheid, economische zaken, financiën, openbare ruimte, groen en water. Zij is wijkwethouder van Utrecht-Zuidwest en de Binnenstad.
  • Jeroen Kreijkamp is wethouder van onderwijs, bibliotheek, organisatievernieuwing, publieksdienstverlening en werkgericht werken. Hij is wijkwethouder van Utrecht-Oost en Utrecht-Noordoost.
  • Victor Everhardt is wethouder van volksgezondheid, welzijn, vervoer en disversiteit. Hij is wijkwethouder van Leidsche Rijn

Onderwijs

De stadsdelen van Utrecht.

Een Pabo in Utrecht heet ook de Domstad (Hogeschool Domstad). Andere Pabo's zijn Theo Thijssen en de HS Marnix academie. Middelbare scholen in Utrecht zijn: Gerrit Rietveldcollege, Stedelijk gymnasium, Leidsche Rijn College, Wellantcollege, Deltacollege, st. Gregorius College, St. Bonifatius College, Via Nova College en het Christelijk gymnasium. In Utrecht is een universiteit, de Universiteit Utrecht.

Stadsdelen

Een kaart van Utrecht.

Utrecht telt tien stadsdelen:

  1. Binnenstad
  2. Oost
  3. Leidsche Rijn
  4. West
  5. Overvecht
  6. Zuid
  7. Noordoost
  8. Zuidwest
  9. Noordwest
  10. Vleuten-De Meern

Recreatie

In de grachten van Utrecht kun je waterfietsen. FC Utrecht is de voetbalclub van Utrecht die in de eredivisie speelt. Het stadion waarin ze spelen heet de Galgenwaard. Het shirt van FC Utrecht, is in de vorm van het stadswapen gemaakt. Een helft rood en een helft wit.

Ook kan je in Utrecht vele musea bezoeken. Utrecht heeft een heel leuk uitgaansleven, en er zijn vele studentenverenigingen binnen Utrecht.

Ook is Utrecht bekend om zijn "Beatrix Theater". Dit bevindt zich tussen het Centraal station en de Jaarbeurs in. In dit centraal gelegen theater zijn onder meer de grote producties; Mamma Mia, The Wiz en het Dirty Dancing vertoond.

Wapen en vlag

Utrecht heeft de kleuren rood en wit in het wapen staan. De kleuren staan voor de mantel van Sint Maarten die zijn mantel in tweeën scheurde. Hij gaf de helft aan een bedelaar, zodat die het iets warmer zou hebben. Het rood staat de rode mantel van Sint-Maarten en het wit staat voor het witte hemd van de bedelaar.

Bezienswaardigheden

Winkelen

Utrecht is een leuke winkelstad. Het is makkelijk te bereiken en er is veel variatie aan winkels. Je kunt zowel overdekt als in de buitenlucht winkelen. Hoog Catharijne is een groot overdekt winkelgebied dat dicht bij het station ligt. De bekende winkels, zoals H&M en De Slegte, liggen aan de Oudegracht. Ook kun je tijdens of na het winkelen lekker eten en drinken in de stad. Op de donderdagavond is het koopavond in de stad Utrecht wat inhoud dat alle winkels in de binnenstad en omstreken tot 9 uur open zijn. Op woensdag, vrijdag en zaterdag is er markt op het Vredenburg. En op zaterdag is er een lapjesmarkt in de buurt van de Voorstraat. In zijstraatjes zijn leuke sieradenwinkeltjes en boetiekjes te vinden. Ook voor mannen is er veel keuze. Buitenlandse producten en vers fruit zijn te vinden in de wijk Lombok, met name de Kanaalstraat. Deze wijk is ook gemakkelijk te bereiken vanaf het station en de binnenstad. In de verschillende stadswijken zijn ook (kleinere) winkelcentra te vinden. Zoals winkelcentrum Overvecht in de wijk Overvecht en winkelcentrum Kanaleneiland in de wijk Kanaleneiland.

Poorten

De Bloemmarkt.

In Utrecht waren er 4 stadspoorten te vinden. Dit waren:

Rond 1850 werden de stadspoorten met de stadsmuur gesloopt. In de muur was er ook nog een poortje voor het water, het Mariawaterpoortje. Ook deze is gesloopt. Ook waren er 4 buitenpoorten. De Doofpoort, de Ganspoort, de Gildpoort en de Pellecussenpoort. Van al deze poorten is geen bewaard gebleven. In Utrecht zelf zijn er nog een paar andere poorten.

Hofjes

De Rijksmunt, ook bekend als het geldmuseum.

In Utrecht zijn een paar poortjes. Bekende voorbeelden zijn:

  • Begijnhof
  • Beyerskameren
  • Kameren van Jan van Campen
  • Gronsveltkameren
  • Margaretenhof
  • Sterrehof

Molens

Houtzaagmolen De Ster.

In Utrecht zijn er nog twee bestaande molens. Rijn en Zon is een korenmolen en staat in de Vogelenbuurt. In 1745 werd deze molen gebouwd. De andere molen is Houtzaagmolen De Ster. In 1739 werd deze molen gebouwd. In 1999 werd de molen herbouwd. De molen staat in het stadsdeel Leidse Rijn. De twee molens zijn de enige twee die over zijn gebleven. In de Gouden Eeuw stonden er tientallen molens in Utrecht.

Kerken

In Utrecht zijn veel kerken te vinden. Dit komt door de geschiedenis van Utrecht. De bekendste kerk in Utrecht is de Dom van Utrecht. In 1254 werd begonnen met de bouw van deze kerk. Vooral de toren van de kerk is heel bekend, de Domtoren. In 1928 werd het Heilig Hartkerk geopend. Dit is een rooms-katholieke kerk. Andere kerken in Utrecht zijn de Janskerk, de Buurkerk, de Jacobikerk, de Nicolaïkerk, de Geertekerk, het Sint-Catharinakathedraal, het Sint-Gertrudiskathedraal, de Lutherse kerk, de Nieuwe kerk, de Doopsgezinde kerk, de Pieterskerk, de Sint-Augustinuskerk, de Sint-Willibrordkerk, het Duitse Huis, het Sint-Nicolaasklooster en de Westerkerk. Kortom veel kerken.

Musea

In Utrecht zijn veel musea te vinden. Het bekendste museum in Utrecht is het Spoorwegmuseum. In dit museum vind je een aantal treinen van Europese vorsten en ook een achtbaan. Het Aboriginal Art Museum is een museum dat gaat over de kunst van de oorspronkelijke bevolking van Australië, de Aboriginals. Het Centraal Museum gaat over oude en moderne kunst, maar ook over de geschiedenis van Utrecht. Centrum Beeldende Kunst is gaat over beeldende kunst. Het Geldmuseum stond ook in Utrecht. Op 1 november 2013 werd dit museum gesloten. Het Museum Catharijneconvent gaat over alles wat met religie te maken heeft. Museum Maluku gaat over de Molukken. Museum Speelklok gaat over muziekinstrumenten. De Sonnenborgh is een sterrenwacht die ook voor publiek is opengesteld. Het Universiteitsmuseum gaat over de Universiteit van Utrecht. Ook de Oude Hortus behoord ook tot het museum. Het Volksbuurtmuseum Wijk C gaat over de volksbuurten in Nederland.

Verkeer & Vervoer

Utrecht heeft een centraal station, Station Utrecht Centraal. Dit is het bekendste treinstation van Nederland. Doordat Utrecht centraal ligt is het ook een heel belangrijk station. In Utrecht zijn er nog zes andere stations:

Er is ook station al wel af is maar nog niet in gebruik is, Station Utrecht Vaartse Rijn. Eind 2016 moet er treinen en trams gaan stoppen. Naar Utrecht lopen 4 snelwegen. De Rijksweg 2, de Rijksweg 12, de Rijksweg 27 en de Rijksweg 28. Rondom Utrecht loopt de Ring Utrecht.

Stedenbanden

Externe Links


Grote steden in Nederland Flag of the Netherlands.svg
Amsterdam · Rotterdam · Den Haag · Utrecht · Eindhoven · Tilburg · Almere · Groningen
Hoofdsteden van de provincies van Nederland Vlag van Nederland
Arnhem (Gelderland) · Assen (Drenthe) · Groningen (Groningen) · Den Haag (Zuid-Holland) · Haarlem (Noord-Holland) · Leeuwarden (Friesland) · Lelystad (Flevoland) · Maastricht (Limburg) · Middelburg (Zeeland) · 's-Hertogenbosch (Noord-Brabant) · Utrecht (Utrecht) · Zwolle (Overijssel)
Vlag van de provincie Utrecht Wijken van Utrecht Vlag van de gemeente Utrecht
Wijken van Utrecht: Binnenstad · Oost · Leidsche Rijn · West · Overvecht · Zuid · Noordoost · Zuidwest · Noordwest · Vleuten-De Meern

Dorpen: Haarzuilens · De Meern · Vleuten      Buurtschappen: Alendorp · Ockhuizen · Oudenrijn · Stadsdam · Themaat · Veldhuizen

Utrecht · Plaatsen in de provincie      Nederland · Provincies · Gemeenten

Bestuur Regio Utrecht Vlag provincie Utrecht
Bunnik · De Bilt · Houten · Nieuwegein · Stichtse Vecht · Utrecht · Vianen · IJsselstein · Zeist
Vlag van Nederland Gemeenten in de provincie Utrecht Vlag van Utrecht (provincie)
Amersfoort · Baarn · De Bilt · Bunnik · Bunschoten · Eemnes · Houten · IJsselstein · Leusden · Lopik · Montfoort · Nieuwegein · Oudewater · Renswoude · Rhenen · De Ronde Venen · Soest · Stichtse Vecht · Utrecht · Utrechtse Heuvelrug · Veenendaal · Vijfheerenlanden · Wijk bij Duurstede · Woerden · Woudenberg · Zeist

Nederland: Provincies · Gemeenten

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Utrecht_(stad)&oldid=897403"