Federaal Parlement van België: verschil tussen versies

Huidige versie van 8 jun 2024 om 16:07

Zie ook Bestuurlijke indeling van België

Het Federaal Parlement van België zetelt in het Paleis der Natie in Brussel.

Het Federaal Parlement van België, het Federaal Parlement of het Belgische Parlement is het parlement van België. Het bestaat uit twee kamers: de Kamer van Volksvertegenwoordigers (bestaande uit 150 zetels) en de Senaat (bestaande uit 60 zetels).

Het is de volksvertegenwoordiging van het hoogste bestuursniveau. Het parlement maakte federale wetten en controleert de federale regering. Naast het Federaal Parlement hebben de Belgische gewesten en gemeenschappen hun eigen parlement (en regering). Hierdoor is het Federaal Parlement niet het enige parlement in het land. Beide kamers van het Federaal Parlement zetelen in het Paleis der Natie in Brussel.

Het Federaal Parlement is te vergelijken met de Nederlandse Staten-Generaal.

De twee kamers

De vergaderzaal van de Kamer.

Het Federaal Parlement bestaat uit twee kamers. Het is dus een tweekamerstelsel.

Kamer van Volksvertegenwoordigers

Zie Kamer van Volksvertegenwoordigers voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De grootste kamer van het Federaal Parlement is de Kamer van Volksvertegenwoordiger, ook wel bekend als de Kamer. De Kamer bestaat uit 150 zetels die Volksvertegenwoordigers worden genoemd. De Kamer is betrokken bij:

Het maken van en stemmen over (federale) wetgeving.
Het controleren van de federale regering.
Het vormen van een federale regering (vaak na verkiezingen).
Enkele kleinere zaken, zoals benoemingen voor het Rekenhof.

Normaal gesproken wordt de Kamer om de vijf jaar gekozen tijdens de Belgische federale verkiezingen. Toch kan het voorkomen dat de Kamer wordt ontbonden en vervroegde verkiezingen worden uitgeschreven. Dit gebeurt als een regering is gevallen en geen nieuwe regering gevormd kan worden.

De Kamer van Volksvertegenwoordigers is vergelijkbaar met de Nederlandse Tweede Kamer.

Senaat

Zie Senaat (België) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De vergaderzaal van de Senaat

De andere kamer is de Senaat. Deze bestaat uit 60 leden die senatoren genoemd worden. Er bestaat twee soorten senatoren: deelstaatsenatoren en gecoöpteerde senatoren. De 50 deelstaatssenatoren worden gekozen door één van de gewestelijke of gemeenschappelijke parlementen. Vaak zijn deze senatoren ook lid van dat regionale parlement. De 10 gecoöpteerde senatoren worden vervolgens gekozen door deelstaatsenatoren op basis van de uitslag van de Belgische federale verkiezingen.

De Senaat heeft minder macht en bevoegdheden dan de Kamer. De Senaat is betrokken bij de volgende taken:

Het maken van en stemmen over (federale) wetgeving. Toch hoeft niet iedere wet ook door de Senaat worden goedgekeurd.
Het stellen van schriftelijke vragen aan de federale regering.
Het oplossen van conflicten tussen de federale overheid en de gewesten/gemeenschappen.
Enkele kleinere zaken, zoals benoemingen voor het Grondwettelijk Hof.

De Senaat is vergelijkbaar met de Nederlandse Eerste Kamer.

Wetgevingsproces

Het Federaal Parlement vanuit het Koninklijk Park gezien

België heeft twee kamers. Toch zijn de beide kamers niet altijd bij het wetgevingsproces betrokken. Er zijn namelijk gevallen waarin een wet alleen door de Kamer moet worden aangenomen en niet door de Senaat.

Wetsontwerpen kunnen in drie categorieën verdeeld worden:

Unicamerale wetsontwerpen: Deze wetten worden enkel door de Kamer behandeld. Zodra de Kamer de wet aanneemt, gaat deze direct naar de koning. De Senaat behandelt deze wetten niet en stemt hier ook niet over.
Optionele bicamerale wetsontwerpen: Deze wetten worden sowieso door de Kamer behandeld. Nadat de Kamer het wetsontwerp heeft goedgekeurd, heeft de Senaat de mogelijkheid om deze wet te behandelen. De Senaat hoeft dit niet te doen, maar mag dit wel. Dit wordt het evocatierecht genoemd.
Verplichte bicamerale wetsontwerpen: Deze wetten moeten door beide kamers worden behandeld en goedgekeurd. Dit gaat om grondwetswijzigingen, wetten over taalgemeenschappen, staatsinrichting en politieke partijen en wetten over de kamers zelf.

Verenigde Kamers

In uitzonderlijke gevallen vergaderen de Kamer en de Senaat samen in één vergadering. Dit wordt Verenigde Kamers genoemd. De laatste keer dat dit gebeurde was in 2013 toen koning Filip beëdigd werd.

Verenigde Kamers komt voor in de volgende gevallen:

De beëdiging van een koning(in).
De verklaring dat een koning een koning niet meer in staat is om te regeren.
De verkiezingen van een regent.
De eedaflegging van een regent.
De troon is onbezet en er moet een nieuwe dynastie gekozen worden.

Daarnaast kan het in zeer uitzonderlijke gevallen gebeuren die niet in de grondwet vermeld staan.

In België bestaat een jaarlijkse State of the Union, waarin de regering zijn plannen voor het volgende jaar bekend maakt. Deze speech wordt enkel gehouden voor de Kamer en vind enkel plaats als er een regering is.

Het gebouw

Het gebouw van het Federaal Parlement heet het Paleis der Natie en ligt aan de Wetstraat in Brussel. Toen België nog onderdeel was van de Oostenrijkse Nederlanden werd het Paleis der Natie gebouwd. In 1779 werd de eerste steen gelegd. Het Paleis der Natie was toen bedoeld voor de Raad van Brabant. Dit was het bestuur van Hertogdom Brabant.

In de Franse Tijd zaten er een aantal rechtbanken in het paleis. In de tijd van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden zat de Staten-Generaal van het Koninkrijk der Nederlanden het ene jaar in het Paleis der Natie en het andere jaar in het Binnenhof in Den Haag. Toen de Belgische Revolutie uitbrak zaten het Voorlopig Bewind en het Nationaal Congres in het Paleis der Natie, de voorlopers van de regering en het Federaal Parlement. Sinds 1831 zit het Federaal Parlement in het gebouw.

Links

De site van het Federaal Parlement

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
+{{Zie ook|Zie ook [[Bestuurlijke indeling van België]]}}
-[[File:Brussel_Parlementsgebouw.jpg|right|300px|thumb|Het Federaal Parlement van België]]
+[[Bestand:Brussel_Parlementsgebouw.jpg|right|300px|miniatuur|Het Federaal Parlement van België zetelt in het [[Paleis der Natie]] in [[Brussel (stad)|Brussel]].]]
-Het '''Federaal Parlement van België''', het '''Federaal Parlement''' of het '''Belgische Parlement''' is het parlement van [[België]]. Het Federaal Parlement van België is te vergelijken met de Nederlandse [[Staten-Generaal van het Koninkrijk der Nederlanden]]. Het Federaal Parlement bestaat uit twee kamers. Dit zijn de [[Senaat (België)|Senaat]] en de [[Kamer van Volksvertegenwoordigers]] (of kortweg de Kamer). De Senaat telt 60 zetels en is te vergelijken met de Nederlandse [[Eerste Kamer]]. De Kamer telt 150 zetels en is te gelijken met de Nederlandse [[Tweede Kamer]].
+Het '''Federaal Parlement van België''', het '''Federaal Parlement''' of het '''Belgische Parlement''' is het parlement van [[België]]. Het bestaat uit twee kamers: de [[Kamer van Volksvertegenwoordigers]] (bestaande uit 150 zetels) en de [[Senaat (België)|Senaat]] (bestaande uit 60 zetels).
+Het is de [[volksvertegenwoordiging]] van het hoogste bestuursniveau. Het parlement maakte federale wetten en controleert de [[Belgische federale regering|federale regering]]. Naast het Federaal Parlement hebben de Belgische [[gewesten van België|gewesten]] en [[gemeenschappen van België|gemeenschappen]] hun eigen parlement (en regering). Hierdoor is het Federaal Parlement niet het enige parlement in het land. Beide kamers van het Federaal Parlement zetelen in het [[Paleis der Natie]] in [[Brussel (stad)|Brussel]].
-Het Federaal Parlement van België is te vinden in de hoofdstad [[Brussel (stad)|Brussel]].
+Het Federaal Parlement is te vergelijken met de Nederlandse [[Staten-Generaal van het Koninkrijk der Nederlanden|Staten-Generaal]].
 ==De twee kamers==
+[[File:Chambre_Belgique_interieur.jpg|250px|thumb|De vergaderzaal van de Kamer.]]
-Het Federaal Parlement bestaat dus uit twee kamers. Zij doen hun werk onafhankelijk van elkaar. Alleen de Kamer van Volksvertegenwoordigers wordt rechtstreeks gekozen door middel van verkiezingen. Deze verkiezingen vinden om de vijf jaar plaats. In België geld de [[opkomstplicht]] tijdens verkiezingen. Elke Belg van 18 jaar of ouder moet zich melden bij het stembureau. Toch is erg geen [[stemplicht]]. Hiermee wordt bedoeld dat je je dus moet melden bij het stembureau, vervolgens een stembiljet krijgt, maar deze hoef je niet in te vullen. Dit komt omdat de stem van een Belg ook geheim is. Mocht je je niet melden bij een stembureau, dan overtreed je de wet. Tegenwoordig worden er wel weinig mensen hiervoor vervolgd.
+Het Federaal Parlement bestaat uit twee kamers. Het is dus een [[tweekamerstelsel]].
+===Kamer van Volksvertegenwoordigers===
-Dan is er nog de Senaat. De Senaat wordt niet rechtstreeks door het volk gekozen. Deze bestaat uit de [[deelstaatsenator]]en en [[gecoöpteerd senator]]en. Een deelstaatssenator wordt gekozen door het parlement van een gewest of een gemeenschap. De gecoöpteerd senator word gekozen door inwoners van een taalgebied. Er zijn 50 deelstaatssenatoren en 10 gecoöpteerde senatoren.
+{{Zie hoofdartikel|Kamer van Volksvertegenwoordigers}}
+De grootste kamer van het Federaal Parlement is de Kamer van Volksvertegenwoordiger, ook wel bekend als ''de Kamer''. De Kamer bestaat uit 150 zetels die ''Volksvertegenwoordigers'' worden genoemd. De Kamer is betrokken bij:
+* Het maken van en stemmen over (federale) wetgeving.
+* Het controleren van de federale regering.
+* Het vormen van een federale regering (vaak na verkiezingen).
+* Enkele kleinere zaken, zoals benoemingen voor het [[Rekenhof]].
+Normaal gesproken wordt de Kamer om de vijf jaar gekozen tijdens de [[Belgische federale verkiezingen]]. Toch kan het voorkomen dat de Kamer wordt ontbonden en vervroegde verkiezingen worden uitgeschreven. Dit gebeurt als een regering is gevallen en geen nieuwe regering gevormd kan worden.
-==Werking==
-[[File:Parlementbelgiumbrussels.jpg|left|300px|thumb|Het Federaal Parlement vanuit het Koninklijk Park gezien]]
-Het Federaal Parlement heeft twee belangrijke taken. Als eerste maakt het Federaal Parlement wetten en stemt hier ook over. De andere belangrijke taak van het Federaal Parlement is het controleren van het [[regering]]. De leden van het Kamer van Volksvertegenwoordigers mag een wet zelf maken of een [[wetsvoorstel]] goedkeuren, veranderen of afkeuren. De wet is pas goedgekeurd als een meerderheid van de Kamer (minimaal 76 leden) voorstemmen. Nadat het is goedgekeurd gaat de wet naar de Senaat. In de Senaat kan de wet eigenlijk alleen maar goed worden gekeurd of af worden gekeurd. In de Senaat wordt nog eens goed naar de wet gekeken. Dit zou moeten leiden tot een betere kwaliteit. De Senaat controleert niet de regering. Daarnaast heeft de Senaat nog een belangrijke taak. Het is de ontmoetingskamer van de senatoren uit de verschillende gemeenschappen en gewesten.
+De Kamer van Volksvertegenwoordigers is vergelijkbaar met de Nederlandse [[Tweede Kamer]].
-In de meeste gevallen is de Kamer belangrijker dan de Senaat. Maar soms zijn ze beide even belangrijk. Dit is vaak als er om belangrijke wetten wordt gestemd, zoals veranderingen in de [[grondwet]].
+===Senaat===
+{{Zie hoofdartikel|Senaat (België)}}
+[[File:Senate_of_Belgium_hemicycle.jpg|right|300px|thumb|De vergaderzaal van de Senaat]]
+De andere kamer is de Senaat. Deze bestaat uit 60 leden die ''senatoren'' genoemd worden. Er bestaat twee soorten senatoren: [[deelstaatsenator]]en en [[gecoöpteerd senator|gecoöpteerde senatoren]]. De 50 deelstaatssenatoren worden gekozen door één van de gewestelijke of gemeenschappelijke parlementen. Vaak zijn deze senatoren ook lid van dat regionale parlement. De 10 gecoöpteerde senatoren worden vervolgens gekozen door deelstaatsenatoren op basis van de uitslag van de Belgische federale verkiezingen.
+De Senaat heeft minder macht en bevoegdheden dan de Kamer. De Senaat is betrokken bij de volgende taken:
+* Het maken van en stemmen over (federale) wetgeving. Toch hoeft niet iedere wet ook door de Senaat worden goedgekeurd.
+* Het stellen van schriftelijke vragen aan de federale regering.
+* Het oplossen van conflicten tussen de federale overheid en de gewesten/gemeenschappen.
+* Enkele kleinere zaken, zoals benoemingen voor het [[Grondwettelijk Hof]].
+De Senaat is vergelijkbaar met de Nederlandse [[Eerste Kamer]].
+==Wetgevingsproces==
+[[Bestand:Parlementbelgiumbrussels.jpg|right|300px|miniatuur|Het Federaal Parlement vanuit het Koninklijk Park gezien]]
+België heeft twee kamers. Toch zijn de beide kamers niet altijd bij het wetgevingsproces betrokken. Er zijn namelijk gevallen waarin een wet alleen door de Kamer moet worden aangenomen en niet door de Senaat.
+Wetsontwerpen kunnen in drie categorieën verdeeld worden:
+* Unicamerale wetsontwerpen: Deze wetten worden enkel door de Kamer behandeld. Zodra de Kamer de wet aanneemt, gaat deze direct naar de koning. De Senaat behandelt deze wetten niet en stemt hier ook niet over.
+* Optionele bicamerale wetsontwerpen: Deze wetten worden sowieso door de Kamer behandeld. Nadat de Kamer het wetsontwerp heeft goedgekeurd, heeft de Senaat de mogelijkheid om deze wet te behandelen. De Senaat hoeft dit niet te doen, maar mag dit wel. Dit wordt het [[evocatierecht]] genoemd.
+* Verplichte bicamerale wetsontwerpen: Deze wetten moeten door beide kamers worden behandeld en goedgekeurd. Dit gaat om grondwetswijzigingen, wetten over taalgemeenschappen, staatsinrichting en politieke partijen en wetten over de kamers zelf.
+==Verenigde Kamers==
+In uitzonderlijke gevallen vergaderen de Kamer en de Senaat samen in één vergadering. Dit wordt ''[[Verenigde Kamers]]'' genoemd. De laatste keer dat dit gebeurde was in 2013 toen koning [[Filip van België|Filip]] beëdigd werd.
+Verenigde Kamers komt voor in de volgende gevallen:
+* De beëdiging van een koning(in).
+* De verklaring dat een koning een koning niet meer in staat is om te regeren.
+* De verkiezingen van een regent.
+* De eedaflegging van een regent.
+* De troon is onbezet en er moet een nieuwe [[dynastie]] gekozen worden.
+Daarnaast kan het in zeer uitzonderlijke gevallen gebeuren die niet in de grondwet vermeld staan.
+In België bestaat een jaarlijkse [[State of the Union (België)|State of the Union]], waarin de regering zijn plannen voor het volgende jaar bekend maakt. Deze speech wordt enkel gehouden voor de Kamer en vind enkel plaats als er een regering is.
 ==Het gebouw==
-Het gebouw van het Federaal Parlement heet het [[Paleis der Natie]] en ligt aan de [[Wetstraat]] in Brussel. Toen België nog onderdeel was van de [[Oostenrijkse Nederlanden]] werd het Paleis der Natie gebouwd. In 1779 werd de eerste steen gelegd. Het Paleis der Natie was toen bedoeld voor de [[Raad van Brabant]]. Dit was het bestuur van [[Hertogdom Brabant]]. In de Franse Tijd zaten er een aantal rechtbanken in het paleis. In de tijd van het [[Verenigd Koninkrijk der Nederlanden]] zat de [[Staten-Generaal van het Koninkrijk der Nederlanden]] het ene jaar in het Paleis der Natie en het andere jaar in het [[Binnenhof]] in [[Den Haag]]. Toen de [[Belgische Revolutie]] uitbrak zaten het [[Voorlopig Bewind (België)|Voorlopig Bewind]] en het [[Nationaal Congres (België)|Nationaal Congres]] in het Paleis der Natie, de voorlopers van de regering en het Federaal Parlement. Sinds 1831 zit het Federaal Parlement in het gebouw.
+Het gebouw van het Federaal Parlement heet het [[Paleis der Natie]] en ligt aan de [[Wetstraat]] in Brussel. Toen België nog onderdeel was van de [[Oostenrijkse Nederlanden]] werd het Paleis der Natie gebouwd. In 1779 werd de eerste steen gelegd. Het Paleis der Natie was toen bedoeld voor de [[Raad van Brabant]]. Dit was het bestuur van [[Hertogdom Brabant]].
+In de Franse Tijd zaten er een aantal rechtbanken in het paleis. In de tijd van het [[Verenigd Koninkrijk der Nederlanden]] zat de [[Staten-Generaal van het Koninkrijk der Nederlanden]] het ene jaar in het Paleis der Natie en het andere jaar in het [[Binnenhof]] in [[Den Haag]]. Toen de [[Belgische Revolutie]] uitbrak zaten het [[Voorlopig Bewind (België)|Voorlopig Bewind]] en het [[Nationaal Congres (België)|Nationaal Congres]] in het Paleis der Natie, de voorlopers van de regering en het Federaal Parlement. Sinds 1831 zit het Federaal Parlement in het gebouw.
 ==Links==
-*[http://www.fed-parl.be/index.html De site van het Federaal Parlement]
+*[https://www.fed-parl.be/index.html De site van het Federaal Parlement]
 [[Categorie:Politiek in België]]
+[[Categorie:Parlement]]