Prehistorie: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
k
 
(27 tussenliggende versies door 15 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
  +
{{Zijbalk drieperiodensysteem}}
−
{{zie artikel|WikiKids heeft ook een [[Portaal:Prehistorie|Prehistorieportaal]]}}
  
  +
{{Portaal beschikbaar|Prehistorie|Deus Prehistorie.png}}
⚫
[[Bestand:Hunebed3.jpg|350px|thumb|Prehistorische graven in [[Nederland]], de [[hunnebed]]den.]]
  
  +
{{Zie ook|Zie ook [[Tijdlijn van cultuurvolkeren in de Lage Landen]]}}
−
De '''prehistorie''' is in elke cultuur de periode waarvan geen teksten bewaard zijn gebleven. Alles wat we van die periode weten hebben we dus uit andere bronnen zoals gebruiks- en kunstvoorwerpen, en andere resten van bewoning die [[Archeologie|archeologen]] opgraven. In de Lage Landen, dus ook in [[Nederland]] en [[België]], eindigt de prehistorie wanneer de Romeinse veldheer [[Julius Caesar]] omstreeks 50 v. Chr. over onze gewesten schrijft. Die tekst heet "De Bello Gallico", en het is een van de eerste teksten die een student Latijn in onze tijd onder ogen krijgt. Na de prehistorie vangt in onze streken de ''protohistorie'' aan, wat wil zeggen dat er al wel geschriften bestaan over het volk, maar dat het volk zelf toen nog kon niet lezen en schrijven.
 
  ⚫
[[Bestand:Grootste hunebed van Nederl.jpg|350px|thumb|Prehistorische graven in [[Nederland]], de [[hunnebed]]den.]]
   
  +
De '''prehistorie''' is in elke cultuur de periode waarvan geen teksten bewaard zijn gebleven. Hiernaast zie je uit welke tijdvakken de prehistorie en de [[protohistorie]] nog meer bestaan. Alles wat we van die periode weten hebben we dus uit andere bronnen zoals gebruiks- en kunstvoorwerpen, en andere resten van bewoning die [[Archeologie|archeologen]] opgraven.
  +
  +
In de Lage Landen, dus ook in [[Nederland]] en [[België]], eindigt de prehistorie wanneer de Romeinse veldheer [[Julius Caesar]] omstreeks 50 v. Chr. over onze gewesten schrijft. Die tekst heet "De Bello Gallico", en het is een van de eerste teksten die een student Latijn in onze tijd onder ogen krijgt.
  +
  +
Na de prehistorie vangt in onze streken de ''[[protohistorie]]'' aan, wat wil zeggen dat er al wel geschriften bestaan over het volk, maar dat het volk zelf toen nog niet kon lezen en schrijven. Wetenschappers hadden vroeger een dierengewei gevonden waar 69 tekens op gegrift stonden in een kronkelende lijn. De tekens stonden symbool voor de stand van de maan in een duur van 69 nachten.
  +
Het eerste woordje van de mens was 'duh'. Aangezien het volgens Bart De Boer taalkundige uit Amsterdam een gemakkelijk woord was aangezien er een klinker na een medeklinker komt zoals in 'ugg'. Hierna zijn pas meerdere woorden gekomen.
  +
 
In landen als [[Egypte]] en [[Soemerië]] bestond het schrift toen al 3000 jaar. Daardoor eindigt de prehistorie in deze landen ook veel vroeger dan bij ons.
  
In landen als [[Egypte]] en [[Soemerië]] bestond het schrift toen al 3000 jaar. Daardoor eindigt de prehistorie in deze landen ook veel vroeger dan bij ons.
   
 
Alles wat wij van toen weten, komt door het bekijken van materialen uit die tijd. De prehistorie is in drie verschillende stukken verdeeld, namelijk de [[steentijd]], de [[bronstijd]] en de [[ijzertijd]]. In de prehistorie vond men de [[ruilhandel]] uit en het vuur.
  
Alles wat wij van toen weten, komt door het bekijken van materialen uit die tijd. De prehistorie is in drie verschillende stukken verdeeld, namelijk de [[steentijd]], de [[bronstijd]] en de [[ijzertijd]]. In de prehistorie vond men de [[ruilhandel]] uit en het vuur.
   
−
In de prehistorie leefden mensen. Ze leefden in tentenkampen van een aantal tenten bij elkaar of in grotten. De mannen jaagden op [[mammoet]]en en [[rendier]]en. Dit deden ze voor het vlees en de huid. De mannen gingen met zijn allen op jacht met speren en harpoenen. Vaak sloten ze een mammoet in en gooiden dan met hun jachtwapens naar de beesten of ze werden rechtstreeks aangevallen of als de beesten in het water gingen doodden ze zwakke, zieke dieren. Bij de tenten werd er gelet op de kinderen, men maakte gereedschap van botten en stenen, kookte eten, naaide kleding en tentdoeken, en maakte de huid schoon. Dit deden ze door de vetlaag van de huid te schrapen. Niet alle jongens mochten gelijk mee op jacht. Mogelijk mochten ze pas na hun 12e jaar mee, want de jacht was gevaarlijk.
 +
In de prehistorie leefden de mensen in tentenkampen van een aantal tenten bij elkaar of in grotten. Zij waren verzamelaars en jagers. Zo’n driekwart van het voedsel werd verzameld (bessen, noten, zaden, knollen), een kwart was afkomstig van de jacht. Dit deden ze voor het vlees en de huid. Zowel mannen als vrouwen zorgden voor het voedsel, ook vrouwen gingen op jacht. Zowel mannen als vrouwen jaagden meestal op kleine dieren en zetten vallen, de grote dieren waren meestal te gevaarlijk, behalve als die zwak of kwetsbaar waren.
  +
  +
Bij de tent maakten ze gereedschap van botten en stenen, kookten eten, maakten [[kleding]] en tentdoeken, en maakten dierenhuiden schoon. Dit deden ze door de vetlaag van de huid te schrapen. De kleinste kinderen werden in een draagdoek meegenomen door de moeders. Omdat de baby’s links op de hartslag werden gedragen, zijn de meeste mensen nu nog steeds rechtshandig.
  +
  ⚫
Ze maakten vuur door [[Vuursteen|vuurstenen]] te gebruiken. De vuurstenen ketsten ze op elkaar en zo kwamen er vonken van af.
  +
  ⚫
Van de vuurstenen werd [[Stenen werktuig|steengereedschap]] en van botten maakten ze ook [[beengereedschap]] n.l. [[hamer]]s, [[bijl]]en, [[naald]]en en tentstokken. Ook werden er manden gevlochten.
   
  +
De mensen in die tijd maakten prachtige [[Rotstekening|rotstekeningen]] om elkaar dingen duidelijk te maken. Dit tekenen deden ze met hun handen. Ze gebruikten daarbij zachte gesteenten, houtskool en klei.
⚫
De vrouwen maakten vuur door [[Vuursteen|vuurstenen]] te gebruiken. De vuurstenen ketsten ze op elkaar en zo kwamen er vonken van af.
  
⚫
Van de vuurstenen en botten maakten ze ook gereedschap n.l. [[hamer]]s, [[bijl]]en, [[naald]]en en tentstokken.
  
   
  +
==Musea==
−
De mensen in die tijd maakten prachtige tekeningen om elkaar dingen duidelijk te maken, en waarschijnlijk als een soort voorbereiding op de jacht. Dit tekenen deden ze met hun handen en zachte gesteenten en houtskool en klei. De tekeningen gingen vaak over de jacht of over iemand die overleden was. Vaak tekenden ze de dieren en jagers met speren.
  
  ⚫
Er is een museum waar ze allerlei dingen hebben over de prehistorie en waar je ook een rondleiding krijgt: ''het Geologisch Museum Hofland'' in Laren, Noord-Holland. Hier kun je gereedschap maken, krijg je een dvd te zien waar je vragen over mag maken, en krijg je een rondleiding door het museum, ook kun je stenen zien en voelen en krijg je uitleg waarvoor de mensen ze gebruikten. Op de hei tussen [[Laren]] en [[Hilversum]] kun je ook nog [[grafheuvels]] zien liggen.
   
  +
Een ander museum dat vertelt over het verre verleden is het ''Huis van Hilde'' in Castricum.
−
==Geologisch museum Laren==
  
⚫
Er is een museum waar ze allerlei dingen hebben over de prehistorie en waar je ook een rondleiding krijgt: het geologisch museum in Laren. Hier kun je gereedschap maken, krijg je een dvd te zien waar je vragen over mag maken, en krijg je een rondleiding door het museum, ook kun je stenen zien en voelen en krijg je uitleg waarvoor de mensen het gebruikten. Op de hei tussen [[Laren]] en [[Hilversum]] kun je ook nog [[grafheuvels]] zien liggen.
 
   
 
==Prehistorische dieren==
  
==Prehistorische dieren==
−
[[Bestand:Wolharige Neushoorn.jpg|thumb|300px|right|Een prehistorisch dier, de [[wolharige neushoorn]].]]
 +
[[Bestand:Wooly rhinoceros.jpg|thumb|300px|right|Een prehistorisch dier, de [[wolharige neushoorn]].]]
 
Tijdens de prehistorie leefden andere dieren als nu, enkele voorbeelden;
  
Tijdens de prehistorie leefden andere dieren als nu, enkele voorbeelden;
 
* [[Oeros]]
  
* [[Oeros]]
Regel 28: Regel 41:
 
==Externe links==
  
==Externe links==
 
* [http://webpad-prehistorie.yurls.net/ Webpad prehistorie]
  
* [http://webpad-prehistorie.yurls.net/ Webpad prehistorie]
−
* [http://webje-prehistorie.yurls.net/ Webje prehistorie]
  
 
* [http://onderwijs.kb.nl/dieven_in_de_tijd/website/choose_time.htm Dieven in de tijd]
  
* [http://onderwijs.kb.nl/dieven_in_de_tijd/website/choose_time.htm Dieven in de tijd]
  +
* [https://www.geologischmuseumhofland.nl/ Geologisch museum Hofland] in Laren
  +
* [https://www.huisvanhilde.nl/ Huis van Hilde]
   
  +
{{Navigatie tien tijdvakken}}
  ⚫
[[Categorie:Prehistorie| ]]
   
  +
[[es:Prehistoria]]
⚫
[[Categorie:Prehistorie]]
  
  +
[[en:Prehistory]]
−
[[Categorie:Geschiedenis]]
  
  +
[[eu:Historiaurre]]
  +
[[fr:Préhistoire]]
  +
[[it:Preistoria]]

Huidige versie van 18 feb 2024 om 14:00

Drieperiodensysteem
Holo-
ceen 		Historische Tijd
La Tène-periode   Proto-
historie
Hallstattperiode
IJzertijd
  Laat  
Midden
Vroeg
Bronstijd
Neolithicum Kopertijd  
Laat Pre-
historie
Keramisch
Prekeramisch
Mesoli-
thicum of
Epipaleo-
lithicum 		Laat
Midden
Vroeg
Pleisto-
ceen 		Paleo-
lithicum 		Laat
Midden
Vroeg
Steentijd
Deus Prehistorie.png Over dit artikel en/of onderwerp bestaat er ook een portaal! Klik hier om het portaal te bekijken!
Zie ook Tijdlijn van cultuurvolkeren in de Lage Landen
Prehistorische graven in Nederland, de hunnebedden.

De prehistorie is in elke cultuur de periode waarvan geen teksten bewaard zijn gebleven. Hiernaast zie je uit welke tijdvakken de prehistorie en de protohistorie nog meer bestaan. Alles wat we van die periode weten hebben we dus uit andere bronnen zoals gebruiks- en kunstvoorwerpen, en andere resten van bewoning die archeologen opgraven.

In de Lage Landen, dus ook in Nederland en België, eindigt de prehistorie wanneer de Romeinse veldheer Julius Caesar omstreeks 50 v. Chr. over onze gewesten schrijft. Die tekst heet "De Bello Gallico", en het is een van de eerste teksten die een student Latijn in onze tijd onder ogen krijgt.

Na de prehistorie vangt in onze streken de protohistorie aan, wat wil zeggen dat er al wel geschriften bestaan over het volk, maar dat het volk zelf toen nog niet kon lezen en schrijven. Wetenschappers hadden vroeger een dierengewei gevonden waar 69 tekens op gegrift stonden in een kronkelende lijn. De tekens stonden symbool voor de stand van de maan in een duur van 69 nachten. Het eerste woordje van de mens was 'duh'. Aangezien het volgens Bart De Boer taalkundige uit Amsterdam een gemakkelijk woord was aangezien er een klinker na een medeklinker komt zoals in 'ugg'. Hierna zijn pas meerdere woorden gekomen.

In landen als Egypte en Soemerië bestond het schrift toen al 3000 jaar. Daardoor eindigt de prehistorie in deze landen ook veel vroeger dan bij ons.

Alles wat wij van toen weten, komt door het bekijken van materialen uit die tijd. De prehistorie is in drie verschillende stukken verdeeld, namelijk de steentijd, de bronstijd en de ijzertijd. In de prehistorie vond men de ruilhandel uit en het vuur.

In de prehistorie leefden de mensen in tentenkampen van een aantal tenten bij elkaar of in grotten. Zij waren verzamelaars en jagers. Zo’n driekwart van het voedsel werd verzameld (bessen, noten, zaden, knollen), een kwart was afkomstig van de jacht. Dit deden ze voor het vlees en de huid. Zowel mannen als vrouwen zorgden voor het voedsel, ook vrouwen gingen op jacht. Zowel mannen als vrouwen jaagden meestal op kleine dieren en zetten vallen, de grote dieren waren meestal te gevaarlijk, behalve als die zwak of kwetsbaar waren.

Bij de tent maakten ze gereedschap van botten en stenen, kookten eten, maakten kleding en tentdoeken, en maakten dierenhuiden schoon. Dit deden ze door de vetlaag van de huid te schrapen. De kleinste kinderen werden in een draagdoek meegenomen door de moeders. Omdat de baby’s links op de hartslag werden gedragen, zijn de meeste mensen nu nog steeds rechtshandig.

Ze maakten vuur door vuurstenen te gebruiken. De vuurstenen ketsten ze op elkaar en zo kwamen er vonken van af.

Van de vuurstenen werd steengereedschap en van botten maakten ze ook beengereedschap n.l. hamers, bijlen, naalden en tentstokken. Ook werden er manden gevlochten.

De mensen in die tijd maakten prachtige rotstekeningen om elkaar dingen duidelijk te maken. Dit tekenen deden ze met hun handen. Ze gebruikten daarbij zachte gesteenten, houtskool en klei.

Musea

Er is een museum waar ze allerlei dingen hebben over de prehistorie en waar je ook een rondleiding krijgt: het Geologisch Museum Hofland in Laren, Noord-Holland. Hier kun je gereedschap maken, krijg je een dvd te zien waar je vragen over mag maken, en krijg je een rondleiding door het museum, ook kun je stenen zien en voelen en krijg je uitleg waarvoor de mensen ze gebruikten. Op de hei tussen Laren en Hilversum kun je ook nog grafheuvels zien liggen.

Een ander museum dat vertelt over het verre verleden is het Huis van Hilde in Castricum.

Prehistorische dieren

Een prehistorisch dier, de wolharige neushoorn.

Tijdens de prehistorie leefden andere dieren als nu, enkele voorbeelden;

Externe links


De tien tijdvakken van de Nederlandse geschiedenis
Jagers en boeren · Grieken en Romeinen · Monniken en ridders · Steden en staten · Ontdekkers en hervormers · Regenten en vorsten · Pruiken en revoluties · Burgers en stoommachines · Wereldoorlogen · Televisie en computer
Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Prehistorie&oldid=842867"