Brazilië: verschil tussen versies
(→Sport) |
|||
Regel 226: | Regel 226: | ||
==Kunst en cultuur== | ==Kunst en cultuur== | ||
===Werelderfgoed=== | ===Werelderfgoed=== | ||
+ | Brazilië heeft 23 objecten op de [[werelderfgoedlijst]] van UNESCO staan. Dit zijn: | ||
+ | {{Kolommen2 | ||
+ | | Kolom1= | ||
+ | * Historisch centrum van [[Ouro Preto]] | ||
+ | * Historisch centrum van [[Olinda]] | ||
+ | * [[Jezuïetenmissies van de Guaraní]]: San Ignacio Mini, Santa Ana, Nuestra Señora de Loreto, Santa Maria Mayor, en de ruïnes van São Miguel das Missões (gedeeltelijk in Argentinië) | ||
+ | * Historisch centrum van [[Salvador de Bahia]] | ||
+ | * [[Heiligdom van Bom Jesus do Congonhas]] | ||
+ | * [[Nationaal park Iguaçu]] | ||
+ | * [[Brasilia]] | ||
+ | * [[Nationaal park Serra da Capivara]] | ||
+ | * Historisch centrum van [[São Luís]] | ||
+ | * Historisch centrum van [[Diamantina]] | ||
+ | * [[Atlantische woudreservaten aan de Discovery Coast]] | ||
+ | | Kolom2= | ||
+ | * [[Zuidoostelijke Atlantische woudreservaten]] | ||
+ | * Beschermd natuurgebied van [[Pantanal]] | ||
+ | * [[Beschermd Centraal-Amazone gebied]] | ||
+ | * Beschermde gebieden van de [[cerrado]]: [[Chapada dos Veadeiros]] en [[Emas]] | ||
+ | * Braziliaanse Atlantische eilanden: [[Fernando de Noronha]] en [[Atol das Rocas]] | ||
+ | * Historisch centrum van [[Goiás]] | ||
+ | * São Franciscoplein in de stad [[São Cristóvão]] | ||
+ | * Rio de Janeiro: [[Cariocalandschappen tussen de bergen en de zee]] | ||
+ | * Modern ensemble van [[Pampulha]] | ||
+ | * [[Archeologische site van de Valongokaai]] | ||
+ | * [[Paraty]] en [[Ilha Grande]] – cultuur en biodiversiteit | ||
+ | * [[Sítio Roberto Burle Marx]] | ||
+ | }} | ||
+ | [[File:Plano_geral_das_ruinas.jpg|center|900px|thumb|De ruïnes van de [[Jezuïetenmissies van de Guaraní]]]] | ||
===Muziek=== | ===Muziek=== |
Versie van 19 okt 2021 14:28
Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken. Toelichting: Nodige updates en uitbreidingen |
Dit artikel is nog niet af. |
Federale Republiek Brazilië República Federativa do Brasil | |
---|---|
Hoofdstad | Brasilia |
Aantal inwoners | 214.346.379 (2022) |
Oppervlakte | 8.515.767 km² |
Regeringsvorm | Federale republiek |
President | Luiz Inácio Lula da Silva (sinds 2023) |
Vicepresident | Geraldo Alckmin (sinds 2023) |
Godsdienst | Christendom (88,8%) Geen religie (8%) Spiritisme (2%) Overig (1,2%) |
Taal | Portugees (português) |
Munteenheid | Braziliaanse real |
Volkslied | Hino Nacional Brasileiro |
Motto | Ordem e Progresso |
Nationale feestdag | Carnaval & 7 september |
Landcode | BRA |
Brazilië (officieel de Federale Republiek Brazilië), is een land in Zuid-Amerika. Brazilië is het grootste land van Zuid-Amerika, zowel qua oppervlakte als qua inwonersaantal. Brazilië ligt in het noordoosten van het continent en grenst aan Frans-Guyana, Suriname, Guyana, Venezuela, Colombia, Peru, Bolivia, Argentinië en Uruguay. In het westen van het land dit de Atlantische Oceaan. Brazilië is zo'n 8,5 miljoen vierkante kilometer groot; dat is ongeveer 240 keer Nederland. In Brazilië wordt het Portugees gesproken door de bevolking. De hoofdstad is Brasilia.
Oorspronkelijk was Brazilië een Portugese kolonie. Dit veranderde in 1808 toen de Portugese hoofdstad van Lissabon naar Rio de Janeiro verhuisde. Het Portugese rijk werd dus bestuurd vanuit Brazilië als onderdeel van het Verenigd Koninkrijk van Portugal, Brazilië en de Algarve. In 1822 werd Brazilië onafhankelijk. Brazilië werd toen een keizerrijk en kreeg na een paar jaar een parlement en grondwet. Onder het keizerrijk werd o.a. de slavernij afgeschaft en werden verschillende oorlogen met buurlanden gevoerd. In 1889 vond er een staatsgreep plaats, waarmee de keizer werd afgezet. Hierna werd Brazilië een republiek. Tussen 1964 en 1985 werd Brazilië bestuurd door een militaire regering (junta). In 1988 werd de democratie tenslotte hersteld. Sindsdien groeide de Braziliaanse economie enorm. Toch heeft het land nog altijd te maken met problemen als armoede, corruptie en sociale ongelijkheid.
Brazilië heeft tegenwoordig een multiculturele bevolking. De Braziliaanse cultuur is hierdoor van vele kanten beïnvloed. Brazilië staat onder meer bekend om het carnaval, de capoeira en zijn koffie. Daarnaast staat Brazilië nog bekend om zijn veelzijdige natuur. Het Amazoneregenwoud, rondom de Amazonerivier, ligt grotendeels in Brazilië. In de sportwereld staat het land bekend om zijn voetbal; veel bekende voetballers komen uit het land. Naast Brasilia zijn Rio de Janeiro en São Paulo bekende steden in Brazilië.
Geschiedenis
De eerste bewoners
Vanaf duizenden jaren voor Christus werden zowel het Amazonegebied als de kustgebieden van Brazilië bewoond door Indianen. Er waren honderden Indianenstammen die in een paar grotere etnische groepen zijn onder te verdelen, met als voornaamste de Guaraní, de Tupi en de Ge.
De ontdekking door de Portugezen
In april 1500 na Chr. werd Brazilië ontdekt’ door de Portugese zeevaarder Pedro Álvares Cabral. Vanaf 1530 kwam de kolonisatie op gang en werden in Bahia en Pernambuco de eerste suikerplantages gesticht. In 1548 werd de staat Brazilië gesticht als een provincie van Portugal. Vanaf toen kwamen er ook duizenden slaven, geketend en in overvolle boten het land binnen. Zij moesten keihard werken. Pas in 1888 schafte keizer Peter II van Brazilië de slavernij af.
Koninkrijk en Keizerrijk
In de 18de eeuw kwam Markies van Pombal. Hij maakte het Portugees in Brazilië de officiële omgangstaal (voorheen werden inheemse talen zoals het Guaraní nog overal gesproken door vele Europese kolonisten) Op 29 november 1807 trok Napoleon’s leger Lissabon binnen. toen vluchtte het Portugees koninklijk huis voor het leger van Napoleon naar Brazilië.
Vanaf dat moment werd Rio de Janeiro de facto de hoofdstad van het Portugese rijk. Het Portugese rijk ging het Verenigd Koninkrijk van Portugal, Brazilië en de Algarve heten en Brazilië werd het belangrijkste deel. Het werd een koninkrijk waarvan de koning van Portugal ook koning van was. Toen koning Johan VI van Portugal weer naar Portugal trok (Napoleon was verdreven) ging zijn zoon Peter (Pedro) niet mee. Die begon samen met grote delen van de bevolking de Onafhankelijkheidsoorlog. Die oorlog leidde hij goed en Brazilië werd onafhankelijk. Het werd een keizerrijk en zo ontstond het machtige Keizerrijk Brazilië. Toen Peter in 1832 aftrad werd hij opgevolgd door zijn 6-jarige zoontje Peter II van Brazilië. Deze keizer regeerde wel 58 jaar en werd heel populair. Brazilië bloeide op en werd de grootmacht van Zuid-Amerika. Universiteiten en bibliotheken werden gesticht en hij was erg geliefd. In 1889 kwamen grote delen van het leger in opstand tegen de keizer. Niet het hele leger deed mee. Onder andere de marine bleef monarchistisch . De opstand was waarschijnlijk alleen om de macht te grijpen, aangezien Peter goed regeerde en de bevolking tevreden was. Uiteindelijk wonnen de republikeinen en Peter deed afstand van de troon. Brazilië werd een republiek en Peter stierf 2 jaar later in Parijs.
Republiek
In 1900 beschikte São Paulo over een inwonersaantal van 240.000 mensen. De eerste president, Deodoro da Fonseca, maakte van het land een democratie en stichtte de Verenigde Staten van Brazilië. De Verenigde Staten waren een voorbeeld. In 1930 pleegde het leger weer een staatsgreep. Ze waren bang voor de fascisten en het communisme. Ze deden mee aan de kant van de geallieerden tijdens de Tweede Wereldoorlog en er vocht een groep Brazilianen in Italië. Na die oorlog werd het land weer een democratie, maar in 1964 pleegde het leger, wéér bang voor het communisme, wéér een staatsgreep. In 1984 besloten ze dat Brazilië weer een democratie moest worden en het land werd weer een democratie. Brasilia is de hoofdstad sinds 1960; daarvoor was dit Rio de Janeiro en nog eerder, tot 1763, was het Salvador.
Sinds 2011 is Dilma Roussef de eerste vrouwelijke president van het land.
Bevolking
Algemeen
Brazilië telt zo'n 211.000.000 inwoners (anno 2020) en staat daarmee qua inwonersaantal op de zevende plek van landen met de meeste inwoners. Alleen China, India, de Verenigde Staten, Indonesië, Pakistan en Nigeria hebben meer inwoners dan Brazilië. Brazilië heeft echter naar verhouding veel grondgebied. Hierdoor wonen er omgerekend slechts zo'n 25 personen p/km². De bevolkingsdichtheid is daardoor vrij laag, maar de inwoners wonen niet gelijkmatig over het land verspreid. Veruit de meeste inwoners wonen aan de kustgebieden, waar de ook de meeste grote steden liggen. De binnenlanden zijn daarentegen amper bewoond met slechts enkele grote steden. De bevolking van Brazilië groeit nog steeds, maar deze groei begint langzaam aan minder te worden. De groei komt deels door geboorte en deels door migratie. Vooral inwoners uit andere Zuid-Amerikaanse landen trekken naar Brazilië.
De bevolking van Brazilië is multicultureel en verschillend. De meeste inwoners zijn gemixt en hebben voorouders uit verschillende bevolkingsgroepen. Hierdoor is soms moeilijk te zeggen wie tot welke groep behoord en cijfers kunnen daardoor erg verschillen. De belangrijkste groepen zijn:
- De Europese Brazilianen (48%); zij stammen af van Europese kolonisten en migranten. In sommige gevallen zijn zij de nakomelingen van de kolonisten, die tijdens de koloniale periode naar Brazilië kwamen. In dit geval zijn zij de afstammelingen van de Portugese kolonisten (die ook wel Luso-Brazilianen genoemd worden). Ook waren er Spaanse, Nederlandse en Duitse kolonisten in Brazilië. Na de onafhankelijkheid kwamen er ook veel Europese migranten naar Brazilië, veelal uit Italië, Portugal, Spanje en Duitsland. De nakomelingen hiervan behoren ook tot deze groep.
- De Pardo-Brazilanen (43%); zij hebben nakomelingen uit verschillende groepen. Vaak zijn zij een mix van inheemse inwoners, Europese kolonisten en voormalige Afrikaanse slaven, maar sommige hebben ook Aziatische, Joodse of Roma-voorvaderen. Hieronder vallen ook mestizos, mulattos en zambos, maar deze woorden worden niet meer echt in Brazilië gebruikt.
- De Afro-Brazilianen (7,5%); zij zijn in veel gevallen de nakomelingen van de voormalige Afrikaanse slaven. Ook veel mensen die uit Afrikaanse landen naar Brazilië verhuisd zijn behoren tot deze groep.
- De Aziatische Brazilianen (1,1%); zij hebben voorouders uit Aziatische landen. Hieronder vallen veel Koreanen, Chinezen en Japanners. Brazilië heeft de grootste Japanse bevolking in de wereld buiten Japan. Ook zijn er veel mensen uit voormalige Portugese koloniën in Azië, zoals Macau, naar Brazilië gekomen. De meeste Aziatische Brazilianen leven in de grote steden.
- De inheemse Brazilianen (0,4%); zij leven vooral in het Amazonegebied. Zij zijn de nakomelingen van de oorspronkelijke volkeren in Brazilië vóór de komst van de Portugezen. In sommige gevallen leven zij nog steeds op de originele wijze; anderen hebben zich aangepast. In het verleden werd het woord Indianen gebruikt om hen aan te duiden, maar tegenwoordig wordt dit niet meer gebruikt.
Taal
Braziliaans-Portugees | Europees-Portugees | Vertaling |
---|---|---|
In Brazilië is de officiële taal het Portugees, wat door de meeste inwoners van het land gesproken wordt. Brazilië is hiermee het enige land in Zuid-Amerika met Portugees als officiële taal. In Brazilië wordt echter een andere vorm van het Portugees gesproken dan in Portugal en andere Portugese landen, zoals Mozambique, Angola en Kaapverdië. In Brazilië spreekt men het Braziliaans-Portugees en in andere landen wordt het Europees-Portugees gesproken. Het Braziliaans-Portugees is meer beïnvloed door het Frans, verschillende inheemse en Afrikaanse talen, het Spaans en zelfs een beetje door Duits en Italiaans. Ook zijn er verschillen in de schrijfwijze van woorden en grammatica. Het grootste verschil is waarschijnlijk de uitspraak. Braziliaans-Portugees is een stuk zangeriger dan het Europees-Portugees. Het Braziliaans-Portugees is de grootste Portugese variant (mede doordat Brazilië heel veel inwoners hebben). Het wordt gesproken door 200 miljoen mensen in Brazilië en nog eens door 10 miljoen Brazilianen die buiten Brazilië wonen. Een klein deel van de bevolking spreekt het Europees-Portugees. In principe kunnen sprekers van beide dialecten elkaar verstaan. Het is verschil is te vergelijken met het verschil tussen Vlaams en Nederlands.
Het Portugees wordt 98% van de bevolking gesproken. Belangrijkere kleinere talen zijn het Engels (7%) en het Spaans (4%). Veel inwoners spreken deze talen ook als vreemde taal. In grensgebieden met Spaanstalige landen wordt een soort van mengelmoes tussen Spaans en Portugees gesproken. Dit wordt Portuñol genoemd. Dit vindt je vooral in het grensgebied met Uruguay en Argentinië. Daarnaast spreekt een groot gedeelte van de bevolking (vooral in landelijke gebieden) een inheemse taal. Brazilië heeft ongeveer 210 inheemse talen, waarvan de meeste door slechts enkele inwoners wordt gesproken. In bepaalde gemeenten worden deze talen erkend.
Inwoners kunnen hierdoor zowel in Portugees als een inheemse taal dingen regelen. Er zijn negen inheemse talen met meer dan 10.000 sprekers. Dit zijn Ticuna, Kaingang, Kaiwá Guarani, Nheengatu, Guajajára, Macushi, Terena, Xavante en Mawé. Daarnaast wordt Tucano in het Amazonegebied veel gebruikt als tweede taal. Sommige deelstaten erkennen deze talen ook en bieden zelfs onderwijs in de talen aan. Veel kleinere inheemse talen worden met uitsterven bedreigd. Veel sprekers spreken namelijk ook Portugees en leren dat hun kinderen zodat ze een betere toekomst krijgen.
Daarnaast zijn er nog een hoop immigrantentalen in Brazilië. In de 19e eeuw kwamen veel Italianen naar Brazilië, waardoor er nog steeds plekken zijn waar Italiaans gesproken wordt. Ditzelfde geldt voor het Duits. Ook na de Tweede Wereldoorlog vertrokken veel Duitsers - waaronder een hoop Nazi's - naar Brazilië. De derde grote groep is het Spaans, dat gesproken wordt door Spanjaarden en inwoners uit veel buurlanden. Daarnaast zijn Plautdietsch, Pools, Oekraïens, Koreaans, Chinees, Russisch en Japans nog belangrijke immigrantentalen. Ook zijn er plekken waar Nederlands gesproken wordt. Dit is vooral in gebieden die door de Nederlanders gekoloniseerd waren in de 17e eeuw, bijvoorbeeld het noorden. Na honderden jaren wordt hier nog steeds Nederlands gesproken in het dagelijks leven, al spreken deze inwoners ook Portugees voor communicatie met de buitenwereld.
Religie
In Brazilië bestaat er vrijheid van religie. Dit betekent dat iedereen mag geloven wat hij of zij wil. Traditioneel is het christendom het grootste geloof van Brazilië. 87% van de Brazilianen in christelijk. De meeste van deze christenen (65%) hangen de rooms-katholieke kerk aan. Deze vorm van het christendom werd door de Portugezen geïntroduceerd. Onder de Braziliaanse katholieke kerk vallen een heleboel soorten, die vaak voor de Portugese tradities zijn beïnvloed. Oorspronkelijk was de rooms-katholieke kerk een stuk groter dan deze nu is. In 1970 was 90% van Brazilië katholiek. Sinds het jaar 2000 daalt het aantal katholieken snel. Veel katholieken maken de overstap naar het protestantisme of worden non-religieus. 22% van de Brazilianen is protestants. De grootste protestantse stroming is het evangelisme. Deze kerk werd door Amerikaanse missionarissen naar Brazilië gebracht rond 1830. Sinds het einde van de 20e eeuw groeit dit geloof erg snel. Daarnaast zijn er nog kleinere christelijke groepen, zoals de mormonen en de Oosters-Orthodoxe kerk.
8% van de bevolking geeft aan geen religie te hebben. De meeste van deze mensen geloven echter wel in een leven na de dood en een god (of hogere macht). Slechts 1% gelooft dat er helemaal geen god is. Het aantal mensen zonder religie stijgt in de laatste jaren. 2% van de Brazilianen gelooft in het spiritisme. Dit is een geloof is gebaseerd op het christendom en wordt volgens sommige als christelijke stroming gezien. Het spiritisme richt zich vooral op de lessen van Jezus Christus. Ook gelooft het in dingen als leven na de dood, reïncarnatie en geesten. Daarnaast zijn er nog kleinere geloven zoals het boeddhisme, het jodendom, de islam, Rastafari en Shinto. Deze geloven worden slechts door enkele honderdduizenden tot tienduizenden mensen beoefend. Daarnaast zijn er nog enkele Afrikaanse religies die in Brazilië worden uitgeoefend, vooral door Afro-Brazilianen. In de Amazone zijn er ook volkeren met natuurgodsdiensten. In veel gevallen zijn er mengelmoesen tussen religies en de verschillende religies beïnvloeden elkaar ook.
Onderwijs
Veel Brazilianen genieten hoog onderwijs. Het land kent een zeer groot aantal universiteiten, waarvan het merendeel in de laatste decennia is gesticht. Eén daarvan is de Federale Universiteit van Rio de Janeiro, waar bijna 50.000 studenten studeren.
Geografie
Landschappen
In Brazilië zijn twee soorten landschappen; de laagvlakte van het Amazonegebied en de hoogvlakte in Zuid-Brazilië. De hoogvlakte bestaat voornamelijk uit oude tafelbergen. Deze bergen bestaan uit zandsteen en hebben steile wanden waar rivieren tussendoor stromen. Er zijn veel watervallen en stroomversnellingen. De Rio Iguaçu is een van de grootse. Deze waterval is drie kilometer breed en 91 meter hoog. Elke seconde valt er 4,5 miljoen liter water over de rand.
De Amazone-laagvlakte is een rivierengebied dat doorloopt tot het Andesgebergte in Peru. Het Amazonegebied is het belangrijkste tropische regenwoud ter wereld. Nergens zijn zoveel soorten planten en dieren te vinden. Het Amazonegebied is ongeveer 4 miljoen km2 in oppervlakte. Dat is dus ongeveer de helft van Brazilië. Men denkt dat er in het Amazonegebied nog 800.000 indianen leven, waarvan 120.000 in Brazilië. De rest van de bevolking bestaat voornamelijk uit "mameluco's" of "cabloco's", mensen met indiaanse en Portugese voorouders.
De Amazone (Rio Amazonas) is het grootste riviersysteem ter wereld en heeft de grootste zoetwatervoorraad ter wereld. De monding of estuarium van de rivier is bij de stad Belém 300 kilometer breed en bestaat uit honderden eilanden en riviertjes. Opmerkelijk is dat er geen enkele brug over de Amazone ligt.
Grote steden
25 grootste Braziliaanse steden | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nummer | Stad | Inwoners | Staat/district | |||||||
1 | São Paulo | 12.396.372 | São Paulo | |||||||
2 | Rio de Janeiro | 6.775.561 | Rio de Janeiro | |||||||
3 | Brasilia | 3.094.325 | Federaal District | |||||||
4 | Salvador | 2.900.319 | Bahia | |||||||
5 | Fortaleza | 2.703.391 | Ceará | |||||||
6 | Belo Horizonte | 2.530.701 | Minas Gerais | |||||||
7 | Manaus | 2.255.903 | Amazonas | |||||||
8 | Curitiba | 1.963.726 | Paraná | |||||||
9 | Recife | 1.661.017 | Pernambuco | |||||||
10 | Goiânia | 1.555.626 | Goiás | |||||||
11 | Belém | 1.506.420 | Pará | |||||||
12 | Porto Alegre | 1.492.530 | Rio Grande do Sul | |||||||
13 | Guarulhos | 1.404.694 | São Paulo | |||||||
14 | Campinas | 1.223.237 | São Paulo | |||||||
15 | São Luís | 1.115.932 | Maranhão | |||||||
16 | São Gonçalo | 1.098.357 | Rio de Janeiro | |||||||
17 | Maceió | 1.031.597 | Alagoas | |||||||
18 | Duque de Caxias | 929.449 | Rio de Janeiro | |||||||
19 | Campo Grande | 916.001 | Mato Grosso do Sul | |||||||
20 | Natal | 896.708 | Rio Grande do Norte |
Milieuproblemen
De belangrijkste economische activiteiten in het Amazonegebied zijn de veeteelt, de mijnbouw en de, vaak illegale, houtproductie. Een nieuw gevaar voor het Amazonegebied is de ontdekking van olie. Door al deze economische activiteiten wordt het Amazonegebied bedreigt. Men noemt het Amazonegebied ook wel de “longen van de wereld” omdat de lucht er zo gezuiverd wordt door alle bomen. In korte tijd is al tussen de 10 en 15 procent van dit gebied verdwenen. Eind jaren tachtig verdween er per jaar 21.500 km2 regenwoud per jaar.
Milieuorganisaties, wetenschappers en indianen waarschuwen al vele jaren voor de vreselijke gevolgen als de ontbossing en de milieuvervuiling in dit tempo doorgaan. Gelukkig lijkt de regering van Brazilië zich steeds meer bewust te worden van de gevaarlijke situatie.
Planten en dieren
Ongeveer de helft van de 5 miljoen soorten planten en dieren die op de wereld bestaan, vind je in het Amazonegebied. Ook zijn er nog duizenden dieren- en plantensoorten die nog niet eens ontdekt zijn. Het tropisch regenwoud in het Amazonegebied noemt men de Selva. Er zijn ontzettend veel verschillende soorten bomen en planten. De bomen zijn bedekt met vele lianen, mossen, orchideeën, varens en epifyten of gastplanten. Deze bomen blijven het hele jaar groen. Tijdens hoogwaterperioden overstromen grote delen van het oerwoud en dan wordt het een moerasbos of igapó.
Katachtige roofdieren zijn onder meer de jaguar, de poema en de ocelot. In het Amazonegebied bestaat ook een reuzenotter aan die wel twee meter lang kan worden. Typisch Zuid-Amerikaanse soorten zijn de gordeldieren, de luiaards en de miereneters. Langs de kust, tot in de Amazone, leven zeekoeien of lamantijnen en in de rivieren zoetwaterdolfijnen, waarvan de roze variant zeer bijzonder is. Op de Braziliaanse stranden leggen nog vijf soorten zeeschildpadden jaarlijks hun eieren.
De vogelwereld is zeer rijk aan soorten zoals de kolibries, de ovenvogels, de vliegenvangers, de miervogels, de papegaaien en de toekans. Bijzonder is het papengaaieneiland "Ilha dos Papagaios" dat ligt in de monding van de Rio Guamá, recht tegenover Belém, en waar ca.. 1300 papegaaien leven. De grootste arend ter wereld, de harpij-arend, leeft in het Amazonegebied.
Ook het aantal soorten reptielen en amfibieën is omvangrijk met onder andere anaconda's (tot 12 meter lang), boa constrictors, koraalslangen, lanspuntslangen, groefkopadders en giftige kikkers.
De rivieren zijn rijk aan meervallen, karperzalmen en cichliden en hebben waarschijnlijk de rijkste zoetwatervisfauna ter wereld. Gevaarlijk zijn piranha's, sidderalen en pijlstaartroggen. Ongeveer een derde van de één miljoen insectensoorten die we kennen, komen in het Amazonegebied voor. Er zijn honderden soorten vlinders.
De grootste bedreiging voor de dierenwereld is de verdwijning van het oerbos en de ongecontroleerde jacht en dierenhandel. De natuurbescherming wint langzaam terrein, wat in veel gevallen misschien al te laat komt. Het Itatíaia nationale park in het oosten omvat o.a. een bergmassief. Momenteel wordt geëxperimenteerd met het op beschermde plaatsen uitzetten van in dierentuinen gefokte klauwaapjes of leeuwaapjes.
Klimaat
Het noorden van het land kent weinig grote verschillen in temperatuur. In het grootste deel van het noorden van het land heerst een tropisch regenwoudklimaat met vrij hoge gemiddelde temperaturen van meer dan 26 °C. In een groot gedeelte van het Amazonegebied valt meer dan 2000 mm neerslag per jaar. In het hoogland van Brazilië en in de noordelijkste staat Roraima heerst een savanneklimaat waar het 't hele jaar door overdag ca. 26 °C is.
Het noordoosten is een droog en heet gebied, de sertão, en daar heerst een steppeklimaat. Er valt maar af en toe regen, soms jaren achter elkaar niet.
In Brazilië overheerst het tropisch zeeklimaat. Het hele jaar door mooie temperaturen en maar af en toe regen. In het zuiden heerst een subtropisch klimaat. Er zijn hier vier seizoenen net als in Nederland. In het uiterste zuiden is zelfs sneeuwval mogelijk. Over het algemeen kan men zeggen dat de Braziliaanse winter duurt van juni tot augustus. De temperaturen blijven dan, behalve in het zuiden, vrij hoog. Het zomerseizoen duurt van december tot februari.
Economie
Brazilië is de grootste producent en exporteur van koffie van de wereld. Verder produceert Brazilië veel citrusvruchten (vooral sinaasappelen), suikerriet, sojabonen, rijst, graan, cacao, katoen, tabak en bananen. Runderen, varkens en schapen zijn het talrijkste vee. Hout is ook belangrijk, hoewel veel ervan illegaal wordt gekapt.
Brazilië heeft enorme hoeveelheden mineralen, waaronder ijzererts (het is de grootste producent in de wereld), kwarts, chroomerts, mangaan, industriële diamanten, edelstenen, goud, nikkel, tin, bauxiet, uranium, platina en aardolie.
Het grootste deel van de elektriciteit van Brazilië komt uit waterkracht. De Itaipúdam is één van de grootste leveranciers van deze vorm van energie in Brazilië. Brazilië bezit een uitgebreid onaangesproken hydro-elektrisch potentieel, in het bijzonder in het bassin van de Amazone.
Er is veel handel met de landen uit de Europese Unie, de Verenigde Staten, Argentinië en Japan.
Het bnp per hoofd, dat is het gemiddelde inkomen per persoon per jaar, is ongeveer €7760. Er zijn echter grote verschillen in rijkdom en armoede. In het regenwoud leven nog veel mensen van de zelfvoorzienende landbouw. Dat wil zeggen dat de mensen in een eigen tuin hun gewassen verbouwen. Veel mensen, vooral Europeanen zoals Portugezen, zijn erg rijk en wonen in prachtige huizen. De meeste mensen wonen echter in de zogenaamde favela's (sloppenwijken) aan de rand van de grote steden. Hier heerst veel armoede en criminaliteit. Het gaat wel steeds beter met Brazilië. Veel mensen werken niet meer in de landbouw, maar in de industrie of dienstensector .
Politiek
Staatsinrichting
Brazilië is een federale republiek. Dit betekent dat Brazilië bestaat uit verschillende staten, die elk veel zelf mogen beslissen. Ook betekent het dat Brazilië een president als staatshoofd heeft. De president van Brazilië wordt iedere vier jaar gekozen door middel van rechtstreekse verkiezingen. Een president mag slechts twee termijnen dienen, dus in totaal 8 jaar. Dit betekent dat een president één keer herkozen kan worden; daarna niet meer. De president is naast staatshoofd ook het hoofd van de Braziliaanse regering. De Braziliaanse regering bestaat uit verschillende ministers, die door de president worden gekozen. De president wordt geholpen door zijn of haar vicepresident. Als een president overlijd, aftreedt of wordt afgezet, volgt de vicepresident hem/haar op. De huidige president van Brazilië is Jair Bolsonaro, die sinds 1 januari 2019 president is.
Naast de president en de regering is er ook een parlement. Het parlement heet het Nationaal Congres en bestaat uit twee kamers:
- Het Huis van Afgevaardigden, bestaande uit 513 leden die elke vier jaar gekozen worden. Iedere deelstaat krijgt een bepaald aantal afgevaardigden. Het aantal is afhankelijk van het aantal inwoners van de staat; een staat met veel inwoners heeft dus meer afgevaardigden. Een deelstaat kan maximaal 70 afgevaardigden en minimaal 8 afgevaardigden hebben.
- De Senaat, bestaande uit 81 leden die elke acht jaar verkozen worden. Iedere deelstaat heeft drie senatoren. Elke vier jaar wordt een gedeelte van de Senaat gekozen, terwijl het andere gedeelte pas vier jaar later wordt gekozen.
Brazilië heeft verschillende grote politieke partijen. In het parlement zijn momenteel zo'n 30 partijen vertegenwoordigd. Op dit moment zijn de linkse Partido dos Trabalhadores en de rechtse Partido Social Liberal de twee grootste partijen. Aangezien partijen vaak alleen geen meerderheid hebben, bestaat een meerderheid altijd uit meerdere partijen. Vaak vormen deze partijen ook een regering of helpen de regering.
Bestuurlijke indeling
Brazilië is verdeeld in 26 staten en één Federaal District (nummer 27 op de kaart). De 26 deelstaten zijn:
Buitenlandse politiek
Kunst en cultuur
Werelderfgoed
Brazilië heeft 23 objecten op de werelderfgoedlijst van UNESCO staan. Dit zijn:
Muziek
Literatuur
Film en media
Braziliaanse keuken
Sport
Sport is in Brazilië heel belangrijk. Je hebt 2 echte bekende sporten in Brazilië. Dat zijn voetbal en capoeira. Het Wereldkampioenschap voetbal 2014 is in Brazilië gehouden en Brazilië was toen 4e
Voetbal is heel bekend in Brazilië, want heel veel straatkinderen hebben niks te doen en gaan dan voetballen en dan vergeten ze de vervelende dingen. Dat is een betere manier dan drugs te gebruiken. Het is ook een goede manier om mensen bij elkaar te brengen. Er komen ook (relatief) goede spelers uit Brazilië, zoals Pelé, Roberto Carlos, Ronaldo Luis Nazário de Lima, Ronaldinho, Robinho, Kaká, Nélson de Jesús Silva en Neymar.
Veel mensen weten niet wat capoeira voor sport het is, maar het is een danssport. Niet een gewone dans maar een vechtdans. Je moet creatief zijn. Je maakt hoge salto's en karatetrappen.Je doet het met zijn tweeën. Er is geen winnaar en geen verliezer, maar het gaat wel meestal om wie de snelste bewegingen maakt en het creatiefst is. Deze sport is ook om de mensen bij elkaar te brengen.
Fotogallerij
Externe links
Landen en afhankelijke gebieden in Zuid-Amerika | |||
---|---|---|---|
Argentinië · Bolivia · Brazilië · Chili · Colombia · Ecuador · Guyana · Paraguay · Peru · Suriname · Uruguay · Venezuela Afhankelijke gebieden: Falklandeilanden · Frans-Guyana · Zuid-Georgia en de Zuidelijke Sandwicheilanden |