Watt (eenheid)
Een watt (symbool W) is de energie (joule) die je per tijdseenheid (bijvoorbeeld seconde) gebruikt. Als er op een lamp 60 W staat, dan gebruikt deze een hoeveelheid energie van 60 joule, per seconde aan stroom (elektriciteit).
Een frituurpan gebruikt bijvoorbeeld 2000 W ofwel 2 kW (kilowatt) per seconde. Dus die gebruikt veel meer stroom.
De stop of zekering in de meterkast kan een bepaalde hoeveelheid stroom hebben. Worden er teveel apparaten op die stop aangesloten en ze staan allemaal tegelijk aan, dan springt de stop of zekering eruit en valt alles stil.
Watt is de eenheid waarmee je dus kunt aangeven hoeveel stroom een apparaat nodig heeft om te werken. De eenheid Watt is genoemd naar de Schotse ingenieur James Watt. Een lamp van 60 Watt verbruikt per seconde 60 Joule aan energie. Andere apparaten verbruiken veel meer energie. Een wasmachine gebruikt bijvoorbeeld veel energie. Op apparaten staan energielabels die aangeven in welke categorie deze valt.
Ook een elektrisch vermogen wordt uitgedrukt in watt. De uitdrukking is dan als volgt:
1 W = 1 V x 1 A
Hierbij is V (volt) de eenheid voor spanning en A (ampère) de eenheid voor stroom.
Maximaal verbruik
Elektriciteit komt in de meterkast het huis binnen. Veel huizen hebben een hoofdzekering of hoofdstop van 35 A (ampère) en 230 Volt (V) aan spanning. Elk apparaat of lamp verbruikt stroom. Dat wordt uitgedrukt in Watt (per uur). Bijvoorbeeld en spaarlamp gebruikt 9 W en een gewone gloeilamp met hetzelfde hoeveelheid licht 60 W. Daarom is een spaarlamp natuurlijk zuiniger. Een frituurpan of een waterkoker kan wel 2000 W stroom trekken.
Nu kun je met de formule stroomverbruik: Watt (W) = spanning U (V) x stroomsterkte I (A), uitrekenen hoeveel je maximaal kan gebruiken op die hoofdzekering. In dit voorbeeld kun je voor maximaal W = 230 V x 35 A = 8050 W aansluiten. Sluit je meer aan (verbruik je meer stroom), dan smelt de hoofdzekering door en zit je zonder stroom. De stroommaatschappij moet dan komen om een nieuwe hoofdzekering erin te plaatsen. Een duur geintje. Verbruikt een huishouden meer stroom, dan is er veelal 3 x 25 A aan hoofdzekeringen nodig of nog meer.
In een woning heb je vaak meerdere groepen en dus meer zekeringen. Sommige kamers zitten samen op één groep. Gaat daar de zekering door, dan heb je in een ander gedeelte van het huis toch nog stroom. Maar als je door het hele huis tegelijkertijd teveel stroom gebruikt, dan kán dus de hoofdzekering eruit springen.
Kijk hieronder maar eens hoeveel kilowatt (kW) of Watt (W) apparaten elk per uur (h) gebruiken bij jou in huis en wat het bij een gemiddeld gebruik kost per jaar:
| Apparaat | kWh | Wh | € per jaar |
|---|---|---|---|
| Gloeilamp (60 W/u) met een gemiddeld gebruik van 4 uur per dag | 0,06 | 60 | 52 |
| Wasdroger | 230 | 230.000 | 50 |
| Wasmachine A+++ (220 wasbeurten per jaar, die deels op 40 en deels op 60 graden) | 168 | 168.000 | 37 |
| Vaatwasser | 250 | 250.000 | 60 |
| Stofzuiger | 80 | 80.000 | 20 |
| LED-televisie | 155 | 155.000 | 35 |
| Koelkast (label A) | 220 | 220.000 | 50 |
| Elektrische boiler (> 20 l) keuken | 1870 | 1870.000 | 411 |
| Kookplaat | 180 | 180.000 | 40 |
| Aquarium (met pomp en licht) | 1029 | 1029.000 | 226 |
| Stoomcabine | 180 | 180.000 | 40 |
| Laptop | 300 | 300.000 | 70 |
| mobiele telefoon | 10 | 10.000 | 2 |
| Verlichting | 500 | 500.000 | 110 |
| Vijverpomp 60 Watt | 525 | 525.000 | 115 |
| Vijverpomp kooi 200 watt (nieuw type) | 1752 | 1752.000 | 403 |
| Vijverpomp kooivijver 500 watt (oud model) | 4380 | 4380.000 | 964 |
| Waterbed | 750 | 750.000 | 165 |
Dus je licht en apparaten onnodig laten werken en branden, kost je veel energie en geld.