Vereniging zonder winstoogmerk
Een vereniging zonder winstoogmerk (vzw) is een ondernemingsvorm (type organisatie) in België. Een vzw is vaak een non-profitorganisatie.
Het zijn verenigingen en projecten die een maatschappelijk doel hebben. Zo kunnen zij cultureel erfgoed of natuur beschermen, zich inzetten voor duurzaamheid of sport aanbieden voor ouderen. Zoals de naam al zegt zijn zij niet bedoeld om winst te maken. Eventuele winst moet besteed worden aan het doel.
In het Frans staat deze vorm bekend als association sans but lucratif (ASBL) en in het Duits als Vereinigung ohne Gewinnerzielungsabsicht (VOG).
Doel
Een vereniging zonder winstoogmerk heeft vaak een bepaald maatschappelijk doel. Vaak is dit doel gericht op cultuur, natuur, verbinding, contact, zorg, sport, gezondheid of onderwijs. Hieronder vindt je enkele voorbeelden van zulke doelen:
- Het aanbieden van sport aan jongeren
- Het organiseren van activiteiten voor ouderen in zorgcentra
- Het bevorderen van hergebruik van spullen/materialen (zoals een kringwinkel)
- Het geven van bijles aan leerlingen met een leerachterstand of leerlingen uit arme milieus.
- Het beschermen van cultureel erfgoed, zoals een oud gebouw of bepaalde traditie.
- Het beschermen van een natuurgebied of planten-/dierensoort.
Het kan zijn dat een vzw meerdere doelen heeft.
Vaak kunnen deze dingen niet door bedrijven gedaan worden, aangezien de doelen geen winst opleveren. Een vzw wil deze dingen vaak laagdrempelig houden, waardoor de diensten goedkoop zijn. De overheid geeft ook (meestal) subsidie aan de vzw. Hiervoor maken veel vzw's ook gebruik van vrijwilligers.
Kenmerken
Een vzw heeft de volgende kenmerken:
- Een vzw heeft een rechtspersoonlijkheid. Dit betekent dat de vzw over eigen vermogen beschikt. Mocht een vzw in de problemen komen, kan alleen (in normale gevallen) beroep worden gedaan op dat vermogen. Het vermogen van de aangesloten leden komt dan niet in gevaar. Er zijn wel enkele uitzonderingen, zoals fraude. Een vzw verschilt hierdoor van een feitelijke vereniging.
- Een vzw mag de winst niet geven aan de leden. Eventuele winst moet teruggaan in de vereniging. Zo moet het besteed worden aan activiteiten, aankopen, etc. die te maken hebben met het doel.
- Een vzw ontvangt (meestal) subsidie van de overheid. Dit kan de federale overheid zijn, maar ook de Vlaamse overheid, de provincie of de gemeente.
- De leden van een vzw geven geen eigen vermogen aan de vzw. Hierdoor verschilt een vzw van een stichting.
- Een vzw heeft zowel een algemene vergadering als een bestuursorgaan.
- Een vzw kan zowel door een onderhandse akte als een authentieke akte worden opgericht.
Internationale vereniging zonder winstoogmerk
In België bestaat ook de internationale vereniging zonder winstoogmerk (ivzw). Dit is een aparte ondernemingsvorm voor internationale organisaties.
De ivzw en de vzw lijken erg op elkaar. Toch zijn er twee belangrijke verschillen:
- De ivzw is ook in andere landen actief, terwijl de vzw alleen in België actief is.
- Een ivzw mag alleen met authentieke akte worden opgericht. De vzw mag zowel met authentieke als onderhandse akte worden opgericht.
- Over de oprichting van ivzw moet de regering een Koninklijk Besluit doen.
Voorbeelden
Hieronder enkele voorbeelden van vzw's: