Ondernemingsvorm
De ondernemingsvorm of rechtsvorm van een bedrijf of organisatie is de juridische vorm waarin deze is vastgelegd.
De simpelste bedrijfsvorm is de eenmanszaak. Bij de eenmanszaak is de eigenaar van de zaak tegelijkertijd de bestuurder en is de winst of het verlies van de onderneming (de zaak) gelijk aan de winst of het verlies van de ondernemer zelf.
Het hangt van de wetgeving per land af wat er in dat land mogelijk is.
Om een bedrijf op te kunnen richten zijn er een aantal zaken nodig:
- Je moet een kapitaal (een hoeveelheid geld) op de bank storten bij oprichting
- Je moet je inschrijven bij de Kamer van Koophandel en een akte laten opstellen bij de notaris. In de akte staat informatie over het bedrijf, de eigenaar, soort producten enzovoorts. Dit kost uiteraard geld.
- Je moet de zogeheten zeggenschap regelen. Wat moet en mag je als baas zijnde (rechten en plichten) en hebben de eventuele werknemers en andere belanghebbende ook iets te zeggen (hun rechten en plichten)
- Elk jaar moet er een jaarverslag worden geschreven hoe het met het bedrijf gegaan is.
- Er moet elk jaar belasting afgedragen worden (fiscale zaken).
Zoals gezegd heb je per land verschillende mogelijkheden:
België
- eenmanszaak
- de verschillende vennootschapsvormen, opgenoemd in het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen, sommige met rechtspersoonlijkheid, andere zonder. Zo heb je vennootschappen.
Nederland
Zonder rechtspersoonlijkheid zijn onder meer:
- eenmanszaak (ez)
- maatschap (mts)
- vennootschap onder firma (vof), met als speciale vorm de man/vrouw-firma
- commanditaire vennootschap (cv)
- rederij
De vennootschap onder firma en de commanditaire vennootschap hebben in België wél rechtspersoonlijkheid.
Met rechtspersoonlijkheid kent Nederland de volgende rechtsvormen
- besloten vennootschap (bv)
- naamloze vennootschap (nv)
- vereniging
- vereniging van eigenaars (vve)
- stichting
- coöperatie (met beperkte, uitgesloten of wettelijke aansprakelijkheid)
- onderlinge waarborgmaatschappij (met beperkte, uitgesloten of wettelijke aansprakelijkheid)
- kerkgenootschap
Voor elk van bovenstaande typen bedrijfsvormen gelden bepaalde rechten en plichten. In de wet is bijvoorbeeld de aansprakelijkheid vastgelegd en het al dan niet verplicht zijn de jaarresultaten te publiceren (openbaar te maken).