Cartesiaanse twijfel

Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.

Dit artikel is nog niet af.

Cartesiaanse twijfel of methodische twijfel is een manier van denken waarbij je aan alles twijfelt totdat je iets vindt waarvan je zeker weet dat het waar is. Het is genoemd naar René Descartes (1596 – 1650), een bekende Franse filosoof. Hij dacht dat je alleen door aan alles te twijfelen, echt zeker kunt zijn van iets.

Hoe het begon

René Descartes leefde in een tijd waar veel dingen veranderden. Belangrijke ontwikkelingen waren de wetenschappelijke revolutie met nieuwe ideeën over het heelal, religieuze verschuivingen door de Reformatie, filosofische veranderingen met nieuwe manieren van denken en technologische vooruitgang zoals de drukpers. Mensen begonnen in die tijd de wereld anders te zien. Descartes wilde begrijpen hoe je écht zeker kunt zijn van wat je weet.

Om dit te doen, besloot hij iets heel gedurfd te doen: hij ging twijfelen aan alles. Hij dacht: "Wat als alles wat ik zie, hoor of leer, niet waar is?" Hij deed dit omdat hij geloofde dat als iets zelfs een klein beetje onzeker was, je er niet helemaal op kon vertrouwen. Descartes ging twijfelen aan de alledaagse dingen, zoals wat hij zag. Misschien waren zijn ogen hem aan het bedriegen. Hij twijfelde aan wat hij hoorde en zelfs aan wat hij had geleerd. Hij dacht zelfs dat wiskunde misschien fout kon zijn.

Ik denk, dus ik ben

Maar toen hij zo diep aan het twijfelen was, ontdekte hij iets interessants. Hij realiseerde zich dat, terwijl hij twijfelde, hij ergens zeker van was: hij was aan het twijfelen! Om te twijfelen, moest hij denken. En als hij dacht, dan moest hij bestaan. Zo kwam hij tot de beroemde conclusie: "Ik denk, dus ik ben." Dit betekende dat hij zeker wist dat hij bestond, omdat hij aan het denken was. Vanuit dit ene waar hij zeker over was, probeerde Descartes andere dingen te vinden waar hij zeker van kon zijn. Hij bouwde zijn filosofie opnieuw op en gebruikte zijn methode van twijfelen om te proberen de waarheid over de wereld te vinden.