Italiaans Regentschap Carnaro

Italiaans Regentschap Carnaro Reggenza Italiana del Carnaro
Hoofdstad	Fiume (Rijeka)
Taal	Italiaans
Staatsvorm	Voorlopige autoritaire republiek
Munteenheid	Italiaanse lire
Portaal Geschiedenis

Het Italiaans Regentschap Carnaro was een niet-erkende staat die bestond tussen 1919 en 1920. Het regentschap bestond uit de stad Fiume (het huidige Rijeka) en omliggende gebieden. In deze stad woonden zowel Italianen als Kroaten. Tot 1918 behoorde de stad toe aan Oostenrijk-Hongarije, maar na de oorlog werd deze gegeven aan het koninkrijk Joegoslavië. Italië maakte echter aanspraak op de stad.

In de stad ontstonden spanningen. Na de vredesconferentie van Parijs in 1919 gaf Italië haar claim op. Nationalistische Italianen in de stad kwamen in opstand. Zij werden geholpen door schrijver Gabriele D'Annunzio en andere Italiaanse nationalisten. D'Annunzio riep in 1919 het regentschap Carnaro uit en werd zelf tot regent gekozen. In feite had hij de absolute macht en regeerde als dictator. De staat werd echter door geen enkel ander land erkend. Iets meer dan één jaar later werd het regentschap opgeheven nadat Joegoslavië en Italië het aanvielen. Carnaro werd opgevolgd door de vrijstaat Fiume, wat vanaf 1924 onderdeel van Italië werd.

Carnaro wordt vaak gezien als de voorloper van het Italiaans fascisme. Benito Mussolini nam namelijk veel ideeën en ook veel esthetiek over. Aan de andere kant was Carnaro ook vrij progressief voor zijn tijd. Zo was homoseksualiteit legaal en hadden vrouwen dezelfde rechten als mannen.

Voorgeschiedenis

Fiume in 1910

De stad Fiume (of Rijeka) was sinds 1465 Oostenrijks bezit. Toen Oostenrijk-Hongarije in 1876 ontstond, was Fiume een belangrijke havenstad voor het land. Fiume met gebied was een Kroonland (soort van provincie) binnen dit koninkrijk. Oostenrijk-Hongarije was heel divers land met veel verschillende volkeren. De grootste bevolkingsgroepen in Fiume waren de Kroaten en de Italianen.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog vocht Oostenrijk-Hongarije aan de kant van Duitsland als onderdeel van de Centralen. Zij vochten tegen de Geallieerden, waartoe onder andere Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk behoorden. In 1915 besloot Italië om de kant van de Geallieerden te kiezen. Als dank voor hun inzet werd Italië met enkele gebieden beloond na de oorlog. Oostenrijk-Hongarije viel in 1918 uiteen, waardoor Italië enkele gebieden van dit kreeg. De Italianen hadden gehoopt dat zij ook Fiume zouden krijgen. Fiume werd echter onderdeel van het Koninkrijk van Serven, Kroaten en Slovenen (wat later bekend stond als Joegoslavië).

Dit zorgde voor spanningen in de stad. Veel Italiaanse inwoners wilden juist onderdeel van Italië worden, terwijl veel Kroatische inwoners bij Joegoslavië wilden horen. Om de orde te bewaken hadden de Amerikanen, Britten en Fransen troepen in de stad. Dit leidde tot regelmatige gevechten met de Italiaanse opstandelingen.

Verloop

Ontstaan

Tijdens de Vredesconferentie van Parijs in 1919 ging Italië akkoord met het voorstel dat Fiume onderdeel van Joegoslavië werd. De Italiaanse nationalisten (zowel in Italië als Fiume) waren hier niet blij mee. Eén van hen was de beroemde schrijver Gabriele D'Annunzio. D'Annunzio was op dat moment een van de bekendste gezichten in de Italiaanse literatuur. Hij was ook een oorlogsheld. Hij was namelijk officier in de Eerste Wereldoorlog geweest. Toentertijd had hij gevochten tegen Sloveense en Kroatische soldaten in het Oostenrijks-Hongaarse leger. D'Annunzio verbleef op dat moment in Venetië, wat een paar uur van Fiume ligt.

Op 12 september 1919 verzamelde hij een leger van 2.500 man. Hij trok vervolgens naar Fiume. Deze gebeurtenis wordt ook wel de Impresa di Fiume genoemd. De troepen wisten Fiume in te nemen en dwongen de Amerikaanse, Franse en Britse soldaten om de stad te verlaten. D'Annunzio werd als held onthaald door de Italiaanse inwoners van de stad. Zij zwaaiden met Italiaanse vlaggen en juichten. D'Annunzio kondigde aan dat Fiume onderdeel zal worden van Italië. De Italiaanse regering wilde dit echter niet. Zij waren bang dat zij een oorlog zouden veroorzaken met Joegoslavië. De Italiaanse regering koos daarom de kant van Joegoslavië. Zij eisden dat D'Annunzio zich overgaf. De Italianen besloten daarom om de haven van Fiume te blokkeren.

Regentschap

D'Annunzio werd door de gemeenteraad tot regent benoemd. Hierdoor had hij de absolute macht. Hij kreeg de titel van Comandante (commandant) en was in feite een dictator. De grondwet van Carnaro was een mix van corporatisme, democratie en syndicalisme.

Het corporatisme is een politieke stroming die populair was aan het begin van de 20e eeuw. Corporatisten wilden een middenweg tussen het socialisme en het kapitalisme. Zij wilden een samenleving die ingericht was aan de hand van "volksraden", waarin bepaalde groepen vertegenwoordigd waren. Deze kwamen overeen met bepaalde delen van de economie (zoals werkgevers, boeren, fabrieksarbeiders, leraren, etc.). Via samenwerking moesten zij tot compromissen komen en problemen oplossen. Deze groepen waren allemaal vertegenwoordigd in een parlement, bestaande uit twee kamers. Het syndicalisme was ook een politieke stroming uit die tijd. Zij wilden de samenleving organiseren aan de hand van vakbonden.

D'Annunzio had zowel progressieve als conservatieve ideeën. Hij voerde een beleid van discriminatie tegen de Slavische inwoners van de stad (voornamelijk de Kroaten). D'Annunzio zag een verenigd Joegoslavië namelijk als gevaar voor Italië. Ook werden enkele martelpraktijken toegepast. Zo moesten gevangenen grote hoeveelheden wonderolie drinken. Dit zorgde voor diarree en maagklachten.

Aan de andere kant was hij vrij progressief op het gebied van vrouwenrechten en homoseksualiteit. In Carnaro konden vrouwen bijvoorbeeld stemmen en homoseksuelen konden redelijk open zijn over hun seksualiteit. Dit was bijzonder, aangezien het vrouwenkiesrecht in slechts enkele landen was ingevoerd en homoseksualiteit in bijna heel Europa illegaal was. De blokkade van de haven zorgde ook voor grote tekorten in de stad. Carnaro deed daarom aan piraterij. Schepen werden ingenomen of moesten een een deel van hun voorraad aan de stad afstaan. Eén ding had geen tekorten: cocaïne. In de stad was vrij leven mogelijk. Er waren vaak grote feesten, waarbij werd gedronken en drugs werden gebruikt.

Einde

Op 12 november 1920 werd het verdrag van Rapallo aangenomen. Hierdoor ontstond de vrijstaat Fiume. Fiume zou hierdoor een onafhankelijke stadstaat worden. Zowel Joegoslavië als Italië gingen akkoord met dit voorstel. D'Annunzio weigerde het echter te accepteren. Op 24 december 1920 besloot de Italiaanse marine om Carnaro aan te vallen. Na vier dagen besloot D'Annunzio om zich over te geven. Hij zag in dat zijn staat het Italiaans leger niet aankon. Op 30 december werd Carnaro ingenomen door de Italiaanse marine.

Het idee was dat Joegoslavië en Italië Fiume gezamenlijk zouden besturen voor één jaar. Het gezamenlijk bestuur werd nooit gesticht en de vrijstaat zou zelfs vier jaar bestaan. In 1924 maakte het verdrag van Rome een einde aan de vrijstaat. Fiume werd nu volledig onderdeel van Italië. Pas na de Tweede Wereldoorlog werd Fiume teruggegeven aan Joegoslavië. Tegenwoordig is het onderdeel van Kroatië.