Pools-Litouwse Gemenebest: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Regel 1: Regel 1:
 
{{werk}}
 
{{werk}}
 
{{Pools-Litouwse Gemenebest}}
 
{{Pools-Litouwse Gemenebest}}
Het '''Pools-Litouwse Gemenebest''', vaak '''Polen-Litouwen''' genoemd, was een land dat bestond van 1569 tot 1795. Het land ontstond doordat het [[koninkrijk Polen]] en het [[grootvorstendom Litouwen]] één land werden.
+
Het '''Pools-Litouwse Gemenebest''', vaak '''Polen-Litouwen''' genoemd, was een land dat bestond van 1569 tot 1795. Het land ontstond doordat het [[koninkrijk Polen]] en het [[grootvorstendom Litouwen]] één land werden. Polen-Litouwen was een van de grootste en meest bevolkte landen in de 16e en 17e eeuw. De twee officiële talen van het land waren [[Latijn]] en [[Pools]], maar er werden ook andere talen gesproken. Het gemenebest was in feite een [[federatie]] tussen Litouwen en Polen. Beide landen hadden een mate van zelfbestuur. Zij hadden dezelfde vorst ([[personele unie]]). De koning van Polen was namelijk ook de groothertog van Litouwen.
  +
  +
Hoewel beide landen waren officieel gelijk, maar in feite had Polen meer macht dan Litouwen. De hoofdstad van het land lag ook Polen. Het gemenebest was vrij modern van zijn tijd. Het was oorspronkelijk een [[kiesmonarchie]], waarin de koning gekozen werd door het parlement. De macht van de koning werd ook beperkt door het parlement. Vanaf 1791 was het land een [[constitutionele monarchie]]. Ook was er [[godsdienstvrijheid]], wat toen erg bijzonder was.
  +
  +
Het land viel uiteen tijdens de [[Poolse delingen]]. Dit betekende dat het land werd opgedeeld tussen Oostenrijk, Rusland en [[Pruisen]].
   
 
==Geschiedenis==
 
==Geschiedenis==

Versie van 30 mrt 2022 21:54

Under construction icon-red.svg Werk in uitvoering!
Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt.
Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren.
De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel.
Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.
Under construction icon-red.svg
Dit artikel is nog niet af.
Republiek van de Poolse Kroon en Grootvorstendom Litouwen
Rzeczpospolita Korony Polskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego

Chorągiew królewska króla Zygmunta III Wazy.svg       Lob Rech Pospolita.svg

Map of the Polish–Lithuanian Commonwealth (1619–1621).png
Hoofdstad Krakau
(1569-1596)
Warschau
(1596-1795)
Oppervlakte ± 815,000 km² (1582)
± 990,000 km² (1618)
Aantal inwoners ± 6.500.000 (1582)
± 10.500.000 (1618)
Taal Latijn, Pools, Duits, Wit-Russisch, Oekraïens, Litouws, Jiddisch, Lets, Estisch, Russisch en Nederduits
Religie Rooms-katholiek
Adellijk huis Huis Jagiello (1569-1587)
Huis Wasa (1587-1668)
Huis Wettin (1697-1763)
Bestuursvorm Monarchie
Portaal Portal.svg Geschiedenis

Het Pools-Litouwse Gemenebest, vaak Polen-Litouwen genoemd, was een land dat bestond van 1569 tot 1795. Het land ontstond doordat het koninkrijk Polen en het grootvorstendom Litouwen één land werden. Polen-Litouwen was een van de grootste en meest bevolkte landen in de 16e en 17e eeuw. De twee officiële talen van het land waren Latijn en Pools, maar er werden ook andere talen gesproken. Het gemenebest was in feite een federatie tussen Litouwen en Polen. Beide landen hadden een mate van zelfbestuur. Zij hadden dezelfde vorst (personele unie). De koning van Polen was namelijk ook de groothertog van Litouwen.

Hoewel beide landen waren officieel gelijk, maar in feite had Polen meer macht dan Litouwen. De hoofdstad van het land lag ook Polen. Het gemenebest was vrij modern van zijn tijd. Het was oorspronkelijk een kiesmonarchie, waarin de koning gekozen werd door het parlement. De macht van de koning werd ook beperkt door het parlement. Vanaf 1791 was het land een constitutionele monarchie. Ook was er godsdienstvrijheid, wat toen erg bijzonder was.

Het land viel uiteen tijdens de Poolse delingen. Dit betekende dat het land werd opgedeeld tussen Oostenrijk, Rusland en Pruisen.

Geschiedenis

Voorgeschiedenis

Unie van Lublin

Het samenworden van het koninkrijk Polen en het grootvorstendom Litouwen gebeurde door middel van de Unie van Lublin. De keuze van de koningen gebeurden door een stemming door edelen.

Gouden tijdperk

Problemen en opstanden

De Verlichting

Einde

Koningen

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Pools-Litouwse_Gemenebest&oldid=711244"