Kleurstof: verschil tussen versies
k |
|||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| + | [[Bestand:2019-05-09 Pigments Rembrandthuis.jpg|miniatuur|Pigmenten in het [[Rembrandthuis]] Amsterdam.]] | ||
| + | Simpel gezegd is een '''pigment''' een [[kleurstof]]. | ||
| + | |||
| + | De pigmentpoeders die in verf worden gebruikt geven de kleur aan de verf. Vroeger waren dat vooral natuurlijke materialen zoals [[koolstof]] voor zwart, krijtsteen voor wit, oude dakpannen voor roodbruin en lazuursteen (Lapis lazuli) voor blauw. Dit zijn voorbeelden van anorganische (niet organische) stoffen, vaak [[Mineraal|mineralen]]. Ook heb je organische stoffen waar pigmenten van worden gemaakt. Zo heb je een luis (beestje) dat ''Cochenille'' heet. Daar maken ze karmijnrood van. Een pigment dat ook in lippenstift wordt gebruikt. Ook bepaalde planten en plantendelen bevatten kleurstoffen waar pigmenten van gemaakt worden. Zo wordt er van de bessen van Sporkenhout een soort geel gemaakt. Nadeel van organische pigmenten is dat ze vaak na verloop van tijd verkleuren of verbleken. | ||
| + | |||
| + | Tegenwoordig worden er ook ''synthetische'' pigmenten gemaakt. Dit zijn kunstmatige chemische ([[Scheikunde|scheikundige]]) verbindingen. | ||
| + | |||
| + | Pigmenten worden niet alleen in [[verf]], [[Kleurpotlood|kleurpotloden]] en [[Inkt|inkten]] gebruikt, maar ook als kleurstof voor [[textiel]] en [[wol]]. | ||
| + | |||
| + | Sommige pigmenten zijn (zeer) giftig. Kunstenaars zijn bijvoorbeeld van loodwit ziek geworden. Ook de verf op kinderspeelgoed wordt streng gecontroleerd op giftige stoffen. Dergelijke pigmenten worden dan ook nog maar zelden gebruikt. | ||
| + | |||
| + | == Links == | ||
| + | * [https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_pigmenten Lijst van pigmenten (Wikipedia)] | ||
'''Kleurstoffen''' of [[Pigment|pigmenten]] zijn meestal niet-natuurlijke stoffen om iets een kleurtje te geven. Je hebt vele soorten kleurstoffen in verf, kleurpotloden, viltstiften en om het eten te kleuren zodat het aantrekkelijker is te maken om te consumeren. | '''Kleurstoffen''' of [[Pigment|pigmenten]] zijn meestal niet-natuurlijke stoffen om iets een kleurtje te geven. Je hebt vele soorten kleurstoffen in verf, kleurpotloden, viltstiften en om het eten te kleuren zodat het aantrekkelijker is te maken om te consumeren. | ||
Versie van 22 jun 2022 20:33
Simpel gezegd is een pigment een kleurstof.
De pigmentpoeders die in verf worden gebruikt geven de kleur aan de verf. Vroeger waren dat vooral natuurlijke materialen zoals koolstof voor zwart, krijtsteen voor wit, oude dakpannen voor roodbruin en lazuursteen (Lapis lazuli) voor blauw. Dit zijn voorbeelden van anorganische (niet organische) stoffen, vaak mineralen. Ook heb je organische stoffen waar pigmenten van worden gemaakt. Zo heb je een luis (beestje) dat Cochenille heet. Daar maken ze karmijnrood van. Een pigment dat ook in lippenstift wordt gebruikt. Ook bepaalde planten en plantendelen bevatten kleurstoffen waar pigmenten van gemaakt worden. Zo wordt er van de bessen van Sporkenhout een soort geel gemaakt. Nadeel van organische pigmenten is dat ze vaak na verloop van tijd verkleuren of verbleken.
Tegenwoordig worden er ook synthetische pigmenten gemaakt. Dit zijn kunstmatige chemische (scheikundige) verbindingen.
Pigmenten worden niet alleen in verf, kleurpotloden en inkten gebruikt, maar ook als kleurstof voor textiel en wol.
Sommige pigmenten zijn (zeer) giftig. Kunstenaars zijn bijvoorbeeld van loodwit ziek geworden. Ook de verf op kinderspeelgoed wordt streng gecontroleerd op giftige stoffen. Dergelijke pigmenten worden dan ook nog maar zelden gebruikt.
Links
Kleurstoffen of pigmenten zijn meestal niet-natuurlijke stoffen om iets een kleurtje te geven. Je hebt vele soorten kleurstoffen in verf, kleurpotloden, viltstiften en om het eten te kleuren zodat het aantrekkelijker is te maken om te consumeren.
Er bestaan ook natuurlijke kleurstoffen uit planten. Deze werden en worden gebruikt om bijvoorbeeld wol te kleuren.
Van ouds worden kleurstoffen al gemaakt uit zogeheten aardpigmenten, waarbij bepaalde mineralen (steensoorten) worden vermalen tot een kleurpoeder, welke in bijvoorbeeld olieverf wordt gebruikt. Tegenwoordig worden kleurstoffen gemaakt vanuit chemische verbindingen tot verf en dergelijke verwerkt in een fabriek. In Nederland is dat bijvoorbeeld Talens.
Kleurstoffen werden in de prehistorie al gemaakt van bijvoorbeeld houtskool of van (gebakken) klei. Een fijngeslagen rode dakpan lijkt daar op. Er werden bijvoorbeeld grottekeningen mee gemaakt.
Kleurstof (houtskool) gebruikt bij grottekening
Met natuurkleurstoffen gekleurde wol
Blokjes waterverf (aquarelverf)
Tubes met diverse kleuren verf
Indische pigmenten (kleustoffen)
Verfmolen de Kat, Zaanse Schans
Fabriekshal Talens, Apeldoorn
Wateroplosbare verf Windsor & Newton
Donut met roze glazuur
.jpg)