X (platform)

X
Ontwikkelaar	Jack Dorsey Noah Glass Biz Stone Evan Williams
Land van herkomst	San Francisco, Californië, Verenigde Staten
Releasedatum	21 maart 2006
Gebruikers	238 miljoen (2022)
Soort platform	Sociale media, korte berichten
Portaal IT

X is een sociaalmediaplatform. Vroeger heette het Twitter. Met X kun je berichten, foto's en video's delen met anderen die jou volgen. Je kunt ook mensen volgen om hun berichten meteen te zien. Veel mensen gebruiken X om snel nieuws te volgen, omdat je met hashtags en trending onderwerpen gemakkelijk kunt zien wat populair is. Een gewoon bericht op X mag maximaal 280 tekens lang zijn, maar sommige mensen met een speciaal abonnement kunnen langere berichten plaatsen. Op X zijn er overigens gewone gebruikers en bedrijven. Sommige mensen hebben een privéaccount, zodat alleen mensen die ze goedkeuren hun berichten kunnen zien. Andere accounts zijn openbaar en iedereen kan hun berichten bekijken.

Naamswijziging

Twitter was de vroegere naam van X. Toen Twitter nog niet X heette, kon je alleen korte berichtjes van maximaal 280 tekens plaatsen. Deze berichtjes werden tweets genoemd. Als iemand een tweet verstuurde, werd dit twitteren of tweeten genoemd. De volgers van een account werden ook wel tweeps genoemd.

In maart 2006 werd Twitter bedacht door Jack Dorsey, Noah Glass, Biz Stone en Evan Williams. In juli 2006 kwam het platform online en werd de eerste tweet gestuurd. Twitter groeide tussen 2007 en 2015 erg hard. In deze periode was Twitter een van de grootste sociale medianetwerken, samen met Facebook. Sinds 2015 kwam er een einde aan de groei van Twitter, hoewel het nog steeds een belangrijk en veel gebruik netwerk is. Twitter wordt voornamelijk door studenten en volwassenen gebruikt. Onder kinderen en jongeren is Twitter niet erg populair. Daarnaast wordt Twitter veel gebruikt door politici, journalisten en nieuwssites. In 2022 werd Twitter overgenomen door Elon Musk en heette het voortaan X.

Geschiedenis

Ontstaan en eerste jaren (2006-2007)

Jack Dorsey was een van de oprichters van Twitter. Hij zat tot 2021 in de raad van bestuur.

Twitter ontstond in 2006. Het werd bedacht door Jack Dorsey, Noah Glass, Biz Stone en Evan Williams. Zij werkten voor het bedrijf Odeo, wat podcasts maakt. Het idee ontstond na lang brainstormen. Dorsey kwam met het idee om een site met sms'jes te maken die verstuurd kunnen worden naar een kleine groep personen. De naam Twttr werd bedacht door Noah Glass. Hij kreeg het idee van de site Flickr. Later werden klinkers aan de naam toegevoegd, waardoor Twitter ontstond. In het Engels bestond het woord "twitter" al voor deze tijd. Het is het geluid wat vogels maken, maar ook een korte uitbarsting van informatie.

Op 21 maart 2006 verstuurde Dorsey de eerste tweet, waarin hij schreef dat hij werkte aan het opzetten van Twitter. Twitter was toen alleen beschikbaar voor de medewerkers van Odeo. Op 15 juli 2006 werd Twitter voor iedereen beschikbaar. Twitter werd oorspronkelijk door Odeo bestuurd, maar in 2007 werd het een eigen bedrijf.

Groei en populariteit (2007-2010)

Vanaf 2007 begon Twitter te groeien. En belangrijk omslagpunt was het "South by Southwest"-festival. De bezoekers van dit festival gebruikten Twitter, waardoor het aantal tweets van 20.000 naar 60.000 per dag steeg. Bezoekers kunnen berichten via Twitter versturen en deze werden op grote schermen tijdens het festival getoond. Dit was vrij nieuw toentertijd en veel andere festivals namen dit over. Hierdoor steeg het aantal berichten en gebruikers in de jaren erna. In februari 2010 werden er voor het eerst 50 miljoen tweets per dag gestuurd.

Twittervogeltjes op cupcakes tijdens een festival in 2009

Wat hielp was dat in 2009 Twitter een Webby Award won. In januari 2009 was Twitter namelijk de op drie na best bezochte website. Voornamelijk tijdens evenementen bereikte Twitter een hoogtepunt. Zo tweetten veel mensen over de dood van Michael Jackson in 2009 of over de goal van Japan tijdens het WK 2010. Op 22 januari 2010 verstuurde astronaut T.J. Creamer de eerste tweet vanuit de ruimte. In 2010 werd het ook mogelijk om Twitter als app op de telefoon te downloaden. Hierdoor werd het ook makkelijker om van de telefoon tweets te sturen.

"New Twitter" (2010-2015)

In oktober 2010 begon Twitter met het vernieuwen van de site. Deze updates werden "New Twitter" genoemd. Voor het eerst werd het mogelijk om video's en foto's aan tweets toe te voegen. Ook veranderde het uiterlijk van de site erg. Tegen november 2010 was New Twitter voor alle gebruikers beschikbaar. In april 2011 zou de website een nieuwe thuispagina krijgen. Tijdens het lanceren ging er echter iets mis, waardoor glitches ontstonden. Hierdoor werd de lancering uitgesteld tot later die maand. In december 2011 veranderde het uiterlijk van de site opnieuw. Hierdoor zag Twitter er bijna hetzelfde uit als Facebook.

In 2010 werd het ook het blauwe vogeltje als logo geïntroduceerd. Het vogeltje heette eerst "Lary the Bird", maar tegenwoordig wordt het de "Twitter bird" genoemd. Oorspronkelijk had het vogeltje meer details en stond de naam "Twitter" ernaast afgebeeld. In 2012 ontstond het huidige simpelere logo. De vogel stelt een bergsialia voor.

Eind 2012 had Twitter meer dan 200 miljoen maandelijks actieve gebruikers. De site groeide nog steeds door. In 2013 lanceerde Twitter ook een muziekapp "Twitter Music" en kocht het bedrijf Trendr. In september 2013 werden er meer dan 300 miljoen tweets per dag verstuurd. In 2014 onderging Twitter een nieuw make-over, waarbij het opnieuw veel van Facebook overnam. Ook werd het mogelijk om een biografie toe te voegen aan je profiel. Twitter maakte nog tot 2015 een groei mee, maar deze nam daarna weer af.

Afname aan populariteit (2015-2022)

Twitter was een geliefd platform voor Donald Trump. In januari 2021 werd hij geblokkeerd, maar eind 2022 werd zijn blokkade opgeheven. Trump weigerde terug te keren en heeft inmiddels zijn eigen platform gelanceerd; Truth Social.

Vanaf 2015 nam de populariteit van Twitter af. Hoewel Twitter nieuwe gebruikers erbij bleef krijgen, kwamen er steeds minder nieuwe gebruikers bij. Tussen 2016 en 2017 maakte het bedrijf daardoor ook voor het eerst verlies. Als resultaat werd bijna 10% van de werknemers ontslagen. De plannen voor Vine (een app voor korte videoberichten) gingen niet door. Twitter werd hierdoor meer een politiek- en nieuwsplatform voor politici, journalisten en nieuwssites. Ook wordt het nog altijd door veel televisieprogramma's gebruikt om de mening van normale mensen te peilen.

In 2020 beleefde Twitter een nieuwe groei van gebruikers als het gevolg van de coronapandemie. Op Twitter werd er ook veel fake news (nepnieuws) verspreid over COVID-19. Dit leidde ertoe dat veel tweets over COVID-19 automatisch een link naar een website met informatie kregen. Op deze manier probeerde men mogelijk nepnieuws zo goed mogelijk te bestrijden. Tijdens de Amerikaanse presidentsverkiezingen 2020 kwam er opnieuw nepnieuws. Dit maal zouden de verkiezingen niet eerlijk verliepen, terwijl dit wel het geval was. Dit nepnieuws werd door president Donald Trump via Twitter opgeblazen, waardoor ook twee tweets van Trump als onwaar werden aangemerkt. Als gevolg van de bestorming van het Amerikaanse Capitool in 2021 werd het account van Trump geblokkeerd. Op deze beslissing kwam veel kritiek van sommige politici, aangezien Twitter veel macht zou hebben om de vrijheid van meningsuiting te beperken.

Overname door Elon Musk (2022-heden)

In 2022 kocht Musk Twitter. Voor deze tijd was hij al een actieve Twittergebruiker.

In het begin van 2022 leverde Elon Musk kritiek op Twitter. Volgens hem zou Twitter de vrijheid van meningsuiting beperken. Het zou tweets te streng controleren en niet democratisch genoeg zijn. Musk had in de tijd al een groot deel van de aandelen van Twitter in handen. In april 2022 deed Musk een bod om Twitter te kopen voor 43 miljard dollar. Uiteindelijk werd Twitter door Musk gekocht in oktober 2022 voor 44 miljard dollar.

Musk voerde meteen een aantal veranderingen door. Als eerste werd het bestuur van Twitter en een groot aantal werknemers ontslagen. Ook werd een betaalde versie van Twitter geïntroduceerd; "Twitter Blue". Volgens Musk had iedereen daardoor gelijk recht op een blauw vinkje. Musk nam ook veel beslissingen via een peiling in zijn tweets. Zo herstelde hij het account van Donald Trump en later herstelde hij ook de accounts van andere geblokkeerde mensen, zoals Kanye West en Jordan Peterson. Kanye West werd enkele weken later weer geblokkeerd na het verspreiden van antisemitisme.

Op de beslissingen van Musk kwam veel kritiek. In december 2022 kwamen de "Twitter Files" uit. Dit was een serie van documenten over het blokkeren van Trump en het shadowbannen van bepaalde accounts. In december 2022 werden ook bepaalde journalisten geblokkeerd die onderzoek deden naar Elon Musk en werd het verboden om links te plaatsen naar andere sociale media, zoals Facebook, Instagram, Truth Social en Mastodon. Deze laatste beslissing werd een paar uur later weer teruggedraaid. Elon Musk vroeg uiteindelijk via tweet of hij moest aftreden als baas van Twitter, waarop een meerderheid "ja" antwoordde. Hoewel Musk hier aangaf gehoor aan te geven, heeft hij dit nog niet gedaan.

Op 30 juni 2023 vond er een grote storing plaats op Twitter. Om deze storing op te lossen stelde Musk een "tijdelijke maatregel" in. Hierdoor kunnen gebruikers slechts een bepaald aantal tweets per dag lezen. Voor gebruikers met abonnement is dit 6.000 tweets, voor normale gebruiker 600 tweets en voor nieuwe gebruikers 300 tweets.

Platform

Accounts

Logo	Gebruikt door
	Bedrijven
	Overheden en politici
	Twitter Blue-gebruikers

Een persoon moet minstens 13 jaar oud zijn voor een Twitteraccount. Desondanks is het in sommige landen verplicht dat de ouders ook na deze leeftijd nog toestemming geven. Twitter gebruikers kunnen nadat ze een account aanmaken gelijk tweets versturen, spaces organiseren of eraan deelnemen en privé-berichten versturen. Ook kunnen zij andere gebruikers volgen en gevolgd worden. Accounts staan normaal gesproken altijd op openbaar. Dit betekent dat iedereen de tweets kan zien. Sommige mensen zetten hun account echter op privé (aangegeven met een slotje). Voor zo'n account moet je toestemming vragen om te volgen.

Gebruikers kunnen zich ook verifiëren. Dit betekent dat duidelijk is dat het account ook echt jouw account is. Tegenwoordig is dit enkel nog mogelijk voor belangrijke politieke personen (zoals de president van de Verenigde Staten), overheden, bedrijven en nieuwssites. Politieke personen en overheden krijgen een grijs vinkje, terwijl bedrijven en nieuwssites een gouden vinkje krijgen. In het het verleden kon iedereen met een bepaald aantal gebruikers zich verifiëren. Zij kregen dan vanzelf een uitnodiging van Twitter om dit te doen. Zij kregen toen ook blauw vinkje achter hun naam. Sinds 2022 is Twitter hiermee gestopt en in 2023 gaan deze vinkjes verdwijnen. Gebruikers kunnen sindsdien een "blauw vinkje" kopen door middel van Twitter Blue.

Tweets

Het logo van de Twitter-app

De berichten op Twitter worden tweets genoemd. Een tweet is een klein berichtje van maximaal 180 tekens. Aan een tweet kunnen maximaal vier afbeeldingen of GIFs worden toegevoegd. Ook kan men één kort filmpje of een poll met maximaal vier opties toevoegen. In tweets kunnen gebruikers elkaar "taggen" (noemen) met een apenstaartje (@). Daarnaast is het mogelijk om een hashtag (#) toe te voegen. Op deze manier kun je dan een bepaald thema noemen en komt je tweet op een speciale pagina over dat onderwerp te staan. Mensen gebruiken hashtags vaak met evenementen (zoals sportwedstrijden), feestdagen (zoals kerst) of als iets in het nieuws is (zoals verkiezingen).

Tweets zijn over het algemeen voor iedereen zichtbaar, behalve als je je account afgeschermd (op slot) hebt. In dat laatste geval kunnen alleen de mensen die jouw volgen je tweets zijn. Andere gebruikers kunnen vier dingen met elkaars tweets doen:

• Reageren; dit betekent dat een gebruiker een reactie op een tweet achterlaat. Gebruikers kunnen ook weer op die reactie reageren. Gebruikers kunnen reacties uitzetten (zowel voor niet-volgers als voor iedereen).
• Liken; dit betekent dat je een tweet "leuk vindt". Likes hebben op Twitter de vorm van een hartje, wat rood wordt als je een tweet hebt geliket.
• Retweeten; dit betekent dat je een tweet deelt met jouw volgers. Je wilt dat anderen de tweet ook zien. Tweets kunnen enkel gedeeld worden als gebruikers hun profiel op openbaar hebben staan.
• Quote-tweeten; dit is een speciale vorm van retweeten. Je maakt dan een eigen tweet aan, waarin je kunt reageren op een tweet, waar de tweet van diegene instaat. Quote-tweeten is ook alleen mogelijk als gebruikers hun profiel op openbaar hebben staan.

Overigens is er ook een mogelijkheid om een draadje te maken. Dit betekent dat je meerdere tweets onder elkaar kunt zetten. Deze tweets zitten aan elkaar vast. Op deze manier kun je verhalen van meer dan 180 tekens typen, verspreid over meerdere kleinere berichten. Ook is het mogelijk om links naar websites en video's in tweets te zetten.

Spaces

Een space zijn audiogesprekken die live plaatsvinden. In een space kunnen gebruikers met elkaar praten of discussiëren op een onderwerp. Een space wordt door één of meerdere accounts georganiseerd. Zo'n account moet dan wel op openbaar staan. Iedereen kan naar een space luisteren of de space delen met zijn gebruikers door middel van een tweet. Om te spreken in iemands anders space moet men toestemming vragen aan de organisator.

Spaces worden vaak gebruikt als een eenvoudige manier om lastigere onderwerpen te bespreken. Ook organiseren sommige nieuwssites en organisaties spaces om onderwerpen te bespreken. Bij een space is er alleen geluid en geen beeld. Op Twitter is er geen mogelijkheid om beeld te delen.

Twitter Blue

Twitter is een gratis website. Dit betekent dat je zonder te betalen een account kan maken. Sinds 2022 is er echter ook een betaalde versie van Twitter; Twitter Blue. Dit is een abonnement, waarbij gebruikers voor een maandelijks bedrag extra's krijgen. Zo kunnen zij langere video's plaatsen, worden hun tweets ook op de timeline van niet-volgers getoond en krijgen zij een blauw vinkje achter hun naam. Ook kunnen zij langere tweets maken (tot 4.000 tekens) en kunnen meer thema's kiezen. Sinds januari 2022 kunnen Twitter Blue-gebruikers ook een NFT van hun profielfoto maken. Deze wordt getoond in een zeshoekig kader in plaats van een rond kader.

Op Twitter Blue kwamen zowel positieve als negatieve reacties. Voorstanders vinden dat iedereen nu een gelijke kans heeft op een "blauw vinkje". Tegenstanders vinden o.a. dat geverifieerde accounts moeilijker te herkennen zijn.

Overig

Daarnaast heeft Twitter nog wat andere mogelijkheden:

• Het blokkeren of muten (op stil zetten) van accounts. Ook kunnen bepaalde woorden door een gebruiker op "mute" gezet worden.
• Het verzenden van privé-berichten (Direct messages of DM's). Gebruikers kunnen zelf instellen of dit kan voor de gebruikers die zij volgen of voor iedereen.
• Het maken van lijsten met gebruikers. Gebruikers kunnen andere accounts aan lijsten toevoegen, waardoor hun tweets in zo'n lijst voorkomen. Ook kunnen zij aan een lijst toegevoegd worden.
• Gebruiker kunnen ook tweets opslaan (bookmarken). Op deze manier kunnen ze een tweet makkelijker terughalen.
• Er is een lijst met onderwerpen die trending zijn. Dit betekent dat ze veel besproken worden.

Gebruik

Twitter wordt door gebruikt voor verschillende doeleinden. Voornamelijk nieuwssites, journalisten en politici maken gebruik van de website. Toch wordt de site ook gebruikt door bedrijven of om gewoon te babbelen. Twitter wordt daarnaast nog voor activisme gebruikt, aangezien informatie makkelijk verspreid kan worden. Vanaf 2010 werd Twitter ook steeds meer gebruikt om mensen te laten deelnemen aan of om aandacht te wekken voor protesten en demonstraties. Dit gebeurde bijvoorbeeld tijdens de Occupy Wall Street-beweging en de Arabische Lente in 2011. In de laatste jaren speelde Twitter ook een belangrijke rol bij de schoolstaking voor het klimaat, de #MeToo- en Black Lives Matter-beweging.

Nieuwsites, overheden en journalisten gebruiken Twitter ook voor het verspreiden van belangrijk nieuws. Dit kan handig zijn als er een orkaan of vulkaanuitbarsting is. Veel mensen hebben Twitter op hun telefoon of laptop, waardoor ze bijna altijd en overal de informatie kunnen ontvangen. Verschillende staatshoofden gebruiken Twitter om elkaar te feliciteren of steun te betuigen. Dit wordt ook wel Twitter diplomacy genoemd.

Toch wordt Twitter ook vaak gebruikt voor het verspreiden van desinformatie, zoals QAnon. Bepaalde groepen maken zelfs grote hoeveelheden neppe accounts aan om informatie te verspreiden. Zo verwijderde Twitter veel neppe Chinese accounts tijdens de protesten in Hongkong tussen 2019 en 2020. Ook groepen uit Turkije, Rusland, Iran en India maken hier regelmatig gebruik van.

Controverses

Intimidatie en desinformatie

Net als bij andere platforms is intimidatie een groot probleem op Twitter. Intimidatie is het bedreigen van een ander persoon. Voornamelijk politici hebben last van intimidatie, maar ook kleinere accounts kunnen hier last van hebben. Vaak draait het om politici met omstreden meningen en minderheden. Een voorbeeld is Geert Wilders die al jaren via o.a. Twitter bedreigd wordt.

Over de jaren heen is Twitter verschillende keren op de vingers getikt. Het platform zou te weinig doen om aanzettingen tot haat te verwijderen. Ook zou het platform te weinig doen om foute informatie te verwijderen. In januari 2021 lanceerde Twitter een programma genaamd Birdwatch. Hierdoor kunnen bepaalde gebruikers de feiten in berichten checken. Wanneer fake news erg verspreid wordt, kunnen zij context of bronnen aan een tweet toevoegen.

Censuur

In bepaalde landen is Twitter helemaal verboden. Dit is tegenwoordig het geval in Rusland, Iran, China en Noord-Korea. In Egypte, Irak, Nigeria, Venezuela en Turkmenistan is het ook niet mogelijk om Twitter te bereiken. Deze landen hebben weinig tot geen democratie. Twitter wordt gezien als een gevaar in die landen, aangezien inwoners het kunnen gebruiken voor protesten. In sommige landen worden ook bepaalde tweets verwijderd. Dit heeft te maken met de regelgeving in sommige landen. Overheden kunnen ook aanvragen doen om tweets te verwijderen. Turkije maakt hier het meest gebruik van.

Andere overheden gebruiken Twitter juist om propaganda te verkopen. Voorbeelden zijn Rusland, Saudi-Arabië en China. Ook Armenië, Servië, Cuba, Egypte, Honduras, Indonesië en Iran maken veel accounts aan voor het verspreiden van misinformatie. Deze misinformatie gaat vaak over bepaalde conflicten of de relatie met andere landen. Het doel is vaak om andere landen of groepen zwart te maken en het eigen imago op te krikken.

Privacy en veiligheid

Daarnaast is er sinds 2020 veel gedoe om de veiligheid van Twitter. De site zou namelijk onvoldoende beveiligd zijn. Zo werden er in 2020 verschillende accounts van Amerikaanse politici en andere belangrijke mensen gehackt, waaronder Joe Biden, Barack Obama en Bill Gates. Eind 2022 werd ook het account van de Vlaams politicus Bart De Wever gehackt. Ook de accounts van normale gebruikers worden gehackt. Het doel van de hackers is om via tweets en privé-berichten links met virussen te versturen. Ook worden deze links gebruikt voor phishing.

Dit zou deels komen doordat Twitter op verouderde software draait. Daarnaast bleken medewerkers van Twitter makkelijk bij bijna alle systemen terecht te komen. Een ander probleem van Twitter is het grote aantal spamaccounts, die ook schimmige links versturen.