Watt (eenheid)

Gloeilamp

Een watt (symbool W) is de energie (joule) die je per tijdseenheid (bijvoorbeeld seconde) gebruikt. Als er op een lamp 60 W staat, dan gebruikt deze een hoeveelheid energie van 60 joule, per seconde aan stroom (elektriciteit).

Een frituurpan gebruikt bijvoorbeeld 2000 W ofwel 2 kW (kilowatt) per seconde. Dus die gebruikt veel meer stroom.

De stop of zekering in de meterkast kan een bepaalde hoeveelheid stroom hebben. Worden er teveel apparaten op die stop aangesloten en ze staan allemaal tegelijk aan, dan springt de stop of zekering eruit en valt alles stil.

Watt is de eenheid waarmee je dus kunt aangeven hoeveel stroom een apparaat nodig heeft om te werken. De eenheid Watt is genoemd naar de Schotse ingenieur James Watt. Een lamp van 60 Watt verbruikt per seconde 60 Joule aan energie. Andere apparaten verbruiken veel meer energie. Een wasmachine gebruikt bijvoorbeeld veel energie. Op apparaten staan energielabels die aangeven in welke categorie deze valt.

Ook een elektrisch vermogen wordt uitgedrukt in watt. De uitdrukking is dan als volgt:

1 W = 1 V x 1 A

Hierbij is V (volt) de eenheid voor spanning en A (ampère) de eenheid voor stroom.

Maximaal verbruik

Elektriciteit komt in de meterkast het huis binnen. Veel huizen hebben een hoofdzekering of hoofdstop van 35 A (ampère) en 230 Volt (V) aan spanning. Elk apparaat of lamp verbruikt stroom. Dat wordt uitgedrukt in Watt (per uur). Bijvoorbeeld en spaarlamp gebruikt 9 W en een gewone gloeilamp met hetzelfde hoeveelheid licht 60 W. Daarom is een spaarlamp natuurlijk zuiniger. Een frituurpan of een waterkoker kan wel 2000 W stroom trekken.

Nu kun je met de formule stroomverbruik: Watt (W) = spanning U (V) x stroomsterkte I (A), uitrekenen hoeveel je maximaal kan gebruiken op die hoofdzekering. In dit voorbeeld kun je voor maximaal W = 230 V x 35 A = 8050 W aansluiten. Sluit je meer aan (verbruik je meer stroom), dan smelt de hoofdzekering door en zit je zonder stroom. De stroommaatschappij moet dan komen om een nieuwe hoofdzekering erin te plaatsen. Een duur geintje. Verbruikt een huishouden meer stroom, dan is er veelal 3 x 25 A aan hoofdzekeringen nodig of nog meer.

In een woning heb je vaak meerdere groepen en dus meer zekeringen. Sommige kamers zitten samen op één groep. Gaat daar de zekering door, dan heb je in een ander gedeelte van het huis toch nog stroom. Maar als je door het hele huis tegelijkertijd teveel stroom gebruikt, dan kán dus de hoofdzekering eruit springen.

Energielabel geeft aan hoe zuinig een apparaat is.

Kijk hieronder maar eens hoeveel kilowatt (kW) of Watt (W) apparaten elk per uur (h) gebruiken bij jou in huis en wat het bij een gemiddeld gebruik kost per jaar:

Apparaat	kWh	Wh	€ per jaar
Gloeilamp (60 W/u) met een gemiddeld gebruik van 4 uur per dag	0,06	60	52
Wasdroger	230	230.000	50
Wasmachine A+++ (220 wasbeurten per jaar, die deels op 40 en deels op 60 graden)	168	168.000	37
Vaatwasser	250	250.000	60
Stofzuiger	80	80.000	20
LED-televisie	155	155.000	35
Koelkast (label A)	220	220.000	50
Elektrische boiler (> 20 l) keuken	1870	1870.000	411
Kookplaat	180	180.000	40
Aquarium (met pomp en licht)	1029	1029.000	226
Stoomcabine	180	180.000	40
Laptop	300	300.000	70
mobiele telefoon	10	10.000	2
Verlichting	500	500.000	110
Vijverpomp 60 Watt	525	525.000	115
Vijverpomp kooi 200 watt (nieuw type)	1752	1752.000	403
Vijverpomp kooivijver 500 watt (oud model)	4380	4380.000	964
Waterbed	750	750.000	165

Dus je licht en apparaten onnodig laten werken en branden, kost je veel energie en geld.