Nieuw-Zeeland: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
 
(111 tussenliggende versies door 48 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
  +
{{Portaal beschikbaar|Nieuw-Zeeland|Flag_of_New_Zealand.svg}}
−
[[Image:vlag.png]]
  
  +
{{Nieuw-Zeeland}}
  +
'''Nieuw-Zeeland''' is een [[land (staat)|land]] dat ligt in het zuidwesten van de [[Grote Oceaan]] en ten zuidoosten van [[Australië (land)|Australië]].
  +
Het bestaat uit 2 grote eilanden; Het Noordereiland en het Zuidereiland, en nog een paar kleine eilanden.
  +
Het ligt in het werelddeel Oceanië en op het continent [[Australië (continent)|Australië]].
   
−
===Bevolking===
 +
==Bevolking==
  +
[[Bestand:Flag of New Zealand.png|left|250px]]
−
Nieuw-Zeeland is dunbevolkt. Het heeft nog geen vier [[miljoen]] inwoners.
  
−
Dat is erg weinig voor zo'n groot land. Vergelijk dat maar eens met [[Nederland]],waar zestien miljoen mensen wonen.<BR>
 +
Nieuw-Zeeland is dunbevolkt. Het heeft ongeveer 4.300.000 inwoners. Dat is erg weinig voor een land dat 8 keer groter is dan [[Nederland]]. Vergelijk dat maar eens met ons land, waar bijna zeventien miljoen mensen wonen.
−
Bovendien is Nederland ook nog eens achtmaal kleiner dan Nieuw-Zeeland.<BR>
  
−
Van de bijna vier miljoen Nieuw-Zeelanders, die ook wel Kiwi's worden genoemd (omdat hier de kiwi's vandaan komen), woont grofweg drie kwart op het Noordereiland en één miljoen op het Zuidereiland. De dichtstbevolkte regio is Greater Auckland met ongeveer een miljoen inwoners.
  
−
Nieuw-Zeeland heeft een gemengde [[bevolking]]. <BR>
  
−
Die bestaat voornamelijk uit tweegroepen:De blanken van Europese afkomst en de [[Maori]]'s. De meeste blanken zijn van Britse afkomst.
  
−
De Maori’s wonen al duizend jaar in Nieuw-Zeeland.
  
−
Zij kwamen van eilanden ergens in de grote Oceaan.
  
−
Niemand weet van welk eiland.
  
−
De Maori’s noemen hun land het land van de lange witte wolk.
  
−
Er wonen nu ongeveer 300.000 maori’s in Nieuw-Zeeland.
  
−
Dat is 12 %van de totale bevolking.
  
−
Na de [[Tweede Wereldoorlog]] zijn er heel veel : Nederlanders, Denen, Italianen en Britten naar Nieuw Zeeland gekomen.
  
−
Nieuw Zeeland heeft 2 groepen de blanken van de Europees afkomst en de Maori’s.
  
−
Er kwamen andere Europese emigranten tussen 1950-1965.
  
−
De maori’s hebben gewoonlijk meestal 4 of 5 kinderen.
  
−
Veel maori’s trouwen met een blanke.
  
−
In ieder dorp of stadswijk staat wel een ontmoetingshuis.
  
−
Hun voorouders kwamen uit Groot-Brittanië.
  
−
Nieuw-Zeeland is het 1e land waar je kon doen aan bungee jumping.
  
   
  +
Bovendien is Nederland ook nog eens achtmaal kleiner dan Nieuw-Zeeland. Van de vier miljoen Nieuw-Zeelanders, die ook wel Kiwi's worden genoemd (omdat hier de kiwi's vandaan komen), woont grofweg drie miljoen op het Noordereiland en één miljoen op het Zuidereiland. De dichtstbevolkte regio is Greater Auckland met ongeveer een miljoen inwoners. Nieuw-Zeeland heeft een gemengde [[bevolking]].
−
===Geschiedenis===
  
−
# De naam Nieuw-Zeeland komt van de provincie Zeeland (Nederland). [[Abel Tasman]] een Europese kaartenmaker gaf het land deze naam. <BR>
  
−
# De eerste bewoners waren Maori” s en die kwamen uit Azië. Ze kwamen 800 na CHR. <BR>
 
−
# De leider van de Polynesiërs Kupen noemde Nieuw-Zeeland Aotearoa het land van de witte wolken. <BR>
  
−
# In 1848 16 oktober was er in Wellington een zware aardbeving in die 8 dagen erna waren er nog 3 aardbevingen. Maar er kwamen slechts 3 mensen om het leven Goudzoekers brachten Nieuw Zeelnad weer werk en geld. Het gebeurde in 1861 in de Otago. <BR>
  
   
  +
Die bestaat voornamelijk uit twee groepen: De blanken van Europese afkomst en de [[Maori]]'s. De meeste blanken zijn van Britse afkomst. De Maori’s wonen al ruim duizend jaar in Nieuw-Zeeland. Zij kwamen van eilanden ergens in de Grote Oceaan. Niemand weet van welk eiland.
−
In het Engels is Nieuw Zeelandt: 'New Zealand', waarin Zealand de oude Engelse naam van de Nederlandse provincie Zeeland is. Deze naam heeft het gekregen van Abel Tasman die als eerste Europeaan Nieuw-Zeeland aanschouwde.
  
   
  +
Een [[Maori]] is gewoon een mens met een apart geloof. Er wonen nu ongeveer 300.000 Maori’s in Nieuw-Zeeland. Dat is 14% van de totale bevolking. Na de [[Tweede Wereldoorlog]] zijn er heel veel emigranten naar Nieuw Zeeland gekomen, zoals: Nederlanders, Denen, Italianen en Britten. Er kwamen andere Europese emigranten tussen 1950-1965.
−
Nieuw Zeeland heeft ook een naam in Maori (een volk in Nieuw Zeeland), namelijk 'Aotearoa' wat zoveel betekent als land van de lange witte wolk. Deze naam is niet zoals velen denken de oorspronkelijke naam van het land, want die is er niet. In de prekoloniale tijd hadden de Maori geen naam voor de hele Nieuw-Zeelandse archipel, 'Aotearoa' koppelde enkel naar het huidige Noordereiland of North Island. Tegenwoordig kan het taalgebruik: 'Aotearoa' als alternatief voor 'New Zealand' gezien worden.
  
   
  +
De Maori’s hebben gewoonlijk meestal 4 of 5 kinderen. Veel Maori’s trouwen met een blanke. In ieder dorp of stadswijk staat wel een ontmoetingshuis. Nieuw-Zeeland is het 1e land waar je kon doen aan bungeejumping.
−
===Dieren===
  
−
Er leven veel soorten dieren onder anderen [[amfibieën]], [[reptielen]], vogels en vissen en ze houden een winterslaap ook veel trekvogels door mensen vervuiling sterven dieren uit. Op het Zuidereiland leven ook pinguïns, dolfijnen, zeehonden, walvissen en albatrossen.
  
   
  +
==Geschiedenis==
−
De Kiwi is het nationale symbool van Nieuw Zeeland. Er zijn drie soorten [[Kiwi]]’s: de bruine,de grote grijze en de kleine grijze. Deze vogel kan niet vliegen, is bijna blind en slaapt het grootste deel van de tijd.
  
  +
# De naam Nieuw-Zeeland komt van de provincie Zeeland (in Nederland). [[Abel Tasman]], een Nederlands ontdekkingsreiziger, gaf het land deze naam.
  +
# De eerste bewoners waren Maori's en die kwamen uit Azië. Ze kwamen rond 800 na Chr.
  +
# Op 16 oktober in 1848 was er in Wellington een zware aardbeving. Acht dagen erna waren er nog drie aardbevingen. Maar er kwamen slechts drie mensen om het leven. Goudzoekers brachten Nieuw-Zeeland weer werk en geld. Het gebeurde in 1861 in de Otago.
   
  +
In het Engels is Nieuw Zeeland: 'New Zealand', waarin Zealand de oude Engelse naam van de Nederlandse provincie Zeeland is. Deze naam heeft het gekregen van Abel Tasman die als eerste Europeaan Nieuw-Zeeland ontdekte.
−
Er is veel veehouderij want dat is belangrijkste melkboerderij en schapenveeteelt in Nieuw-Zeeland zijn 50.0000 schapen. Nieuw Zeeland heeft een rijke visgrond daar zwemmen oesters, [[kreeft]] en mosselen.
  
   
  +
Nieuw Zeeland heeft ook een naam in Maori (een volk in Nieuw Zeeland), namelijk 'Aotearoa' wat zoveel betekent als land van de witte wolken. Deze naam werd gegeven door de Polynesische leider Kupen. Aotearoa is niet zoals velen denken de oorspronkelijke naam van het land, want die is er niet. In de pre-koloniale tijd hadden de Maori geen naam voor de hele Nieuw-Zeelandse archipel, 'Aotearoa' koppelden ze enkel aan het huidige Noordereiland of North Island. Tegenwoordig kan het taalgebruik: 'Aotearoa' als alternatief voor 'New Zealand' gezien worden.
−
De Weka van Nieuw Zeeland is het actiefst bij het vallen van de nacht.
  
−
Hij heeft geleerd voedsel te vinden in restjes afval van de mensen.
  
   
  +
==Dieren==
−
De eerste kudde kwam in Nieuw -Zeeland in 1834, de schapen werden belangrijk in 1840.
  
  +
Er leven veel soorten dieren, onder andere [[amfibieën]], [[reptielen]], vogels en vissen. Er komen ook veel trekvogels. Door menselijke vervuiling sterven veel dieren uit. Op het Zuidereiland leven ook pinguïns, dolfijnen, zeehonden, walvissen en albatrossen.
−
Kudde is een groep schapen bij elkaar.
  
   
  +
Maar het apartste dier met de apartste naam is de voskoesoe.
−
Dit zijn allemaal bedreigde vogels onder anderen de kiwi.
 
−
Ook de kakapo wordt bedreigd er zijn ongeveer 250 over nog een vreemde uilpapegaai de fel blauwgroene takahe er zijn ongeveer 200 over ,nog de taika witte buik daar zijn er nog 50 tot 100 van over.
  
   
  +
De Kiwi is het nationale symbool van Nieuw Zeeland. Er zijn drie soorten [[Kiwi (vogel)|Kiwi]]’s: de bruine, de grote grijze en de kleine grijze. Deze vogel kan niet vliegen, is bijna blind en slaapt het grootste deel van de tijd.
−
[[Afbeelding:Totaranui-NieuwZeeland.jpg|thumb|right|Abel Tasman National Park]]
  
   
  +
Er is veel veehouderij. Het belangrijkste zijn de melkboerderij en schapenveeteelt. In Nieuw-Zeeland zijn ongeveer 50.0000 schapen. Nieuw Zeeland heeft een rijke visgrond daar zwemmen oesters, [[kreeften]] en mosselen.
−
===Natuur===
  
−
Nieuw Zeeland heeft aparte dieren en drie eilanden en het regent daar veel.
  
−
Nieuw Zeeland heeft veel bergen Het ligt tweehonderd meter boven de zeespiegel.
  
−
Bergen liggen onder sneeuw.
  
−
De hoogste berg van Nieuw Zeeland is 3754 meter hoog
  
−
De grootste gletsjer is 30km lang.
  
−
De bomen in Nieuw Zeeland zijn het hele jaar groen
  
−
De kiwi is groter dan een kip en kan niet vliegen.
  
−
De Nieuw Zeelanders hebben veel dieren b.v.:herten,konijnen,zwanen
 
−
En honingbijen.
  
−
De natuurgebieden moeten beschermt worden omdat er zeldzame
 
−
Planten en dieren voor komen.
  
−
Nieuw Zeeland heeft veel aardbevingen gehad.
  
−
De aardkost is dunner op plekken.
  
−
Er komen daarom prachtige natuur verschijnselen b.v vulkanen op het Noordereiland.
  
−
Ze spugen soms as wolken uit sommige geisers gooien warme water wel
  
−
30 meter hoog.
  
−
Nieuw Zeeland heeft 15000 km kronkelige kust.
  
−
Aan de oostkust liggen rotsachtige schiereilanden.
  
−
Nieuw Zeeland heeft veel zandstranden. Op het Noordereiland zijn zandstranden 100km lang.
 
−
Er zijn ook kleine stranden.
  
−  
−
De reden dat Nieuw Zeeland zoveel aparte dieren en planten heeft: Omdat Nieuw-Zeeland zich 80 miljoen jaar geleden van Gondwanaland afscheidde, heeft er een volledig van de rest van de wereld geïsoleerde natuur ontwikkeld. Een deel van het oppervlak is bedekt met regenwoud dat nu voor een groot deel tot nationale parken is verklaard.
 
−
Er komen een heleboel varensoorten voor. Nieuw-Zeeland heeft één “familielid” van de passiebloemen, Tetrapathea tetrandra, die anders dan de passiebloemen tweehuizig is. De pohutukawa is een plant, die veel voorkomt in Nieuw-Zeeland en veel als sierstruik wordt aangeplant. Clianthus puniceus (Engelse naam: kaka beak) is een plant die in het wild met uitsterven bedreigd wordt, maar in België en Nederland bij tuincentra gewoon te koop is.
  
−  
−
===Feesten===
  
−
Op 1 Januari is het in Nieuw Zeeland nieuwjaarsdag.
  
−
 
−
25 December begint de 1e kerstdag in Nieuw Zeeland.
  
−  
−
In april of maart is het passen in Nieuw Zeeland.
  
−  
−
Het is op 25 april Anzac day bij hun. Dat is de dag dat alle Nieuw Zeelandse en Australische militairen worden herdacht die dood zijn.
  
−  
−
Op 26 december is het boxing day
  
−
(bediende kregen met kerst meer geld. Dat geld kwam uit een box, daarom noemen zij tweede kerstdag boxing day)
  
−  
−
Bij hun is het op 6 Februari Waitingi day. Dat is de dag dat ze het Verdrag van Waitangi vieren. Dat verdrag werd op 6 februari 1840 ondertekend. Nieuw Zeeland was nu een eigen staat.
 
−  
−  
−
Dit zijn de lokale feesten:
  
−
Wellington (22 Januari)
  
−
Auckfand(29 Januari)
  
−
Northland(29Januari)
  
−
Nelson(1 Februari)
  
−
Otago(23 Maart)
  
−
Southland(23 Maart)
  
−
Taranaki(31 Maart)
  
−
Hawkes bay(1 November)
  
−
Marlborough(1 November)
  
−
Westland(1 December)
  
−
Canterbury(16 December)
  
−  
−
===Klimaat===
  
−
Nieuw-Zeeland heeft een gematigd zeeklimaat. Het noorden, ligt dichter bij de evenaar en is iets warmer dan het zuiden, maar de grootste verschillen zijn tussen de west- en oostkust van het Zuidereiland. De wind komt meestal uit het westen en zorgt voor veel regen in het zuidwesten, waar in één jaar soms wel zo'n 8000 mm regen valt.
 
−
In het oosten van de Nieuw-Zeelandse Alpen is het veel droger. De zonnigste plekken zijn Nelson en Marlborough die liggen in het noorden van het Zuidereiland, waar veel wijngaarden zijn te vinden, waar wijn vandaan komt. Bij die wijngaarden valt in één jaar ongeveer 230 mm regen. In de Nieuw-Zeelandse Alpen valt tijdens de winter de regen meestal als sneeuw en daarom zijn daar veel skigebieden. Northland en Bay of Plenty in het noorden van het Noordereiland heeft een subtropisch klimaat en hier zijn veel kiwiplantages.
  
−  
−
===Gemaakt door===
  
−
De leerlingen van groep 7 & 8 van Basisschool "St. Jan de Doper" in Utrecht.
  
   
  +
De Weka van Nieuw Zeeland is het actiefst bij het vallen van de nacht. Hij heeft geleerd voedsel te vinden in restjes afval van de mensen.
   
  +
De eerste kudde kwam in Nieuw-Zeeland in 1834, de schapen werden belangrijk in 1840.
   
  +
Er zijn veel bedreigde vogelsoorten, onder andere de kiwi. Ook de Kakapo wordt bedreigd. Er zijn er ongeveer 250 over nog een vreemde Uilpapegaai, de fel blauwgroene Takahe. Daarvan zijn er nog ongeveer 200 over. Je hebt ook nog de Taika, daar zijn er nog 50 tot 100 van over.
   
  +
==Natuur==
  +
[[Bestand:Totaranui-NieuwZeeland.jpg|thumb|right|Abel Tasman National Park]]
  +
Nieuw Zeeland heeft aparte dieren en vele eilanden. Op deze eilanden regent het veel, ook zijn er veel bergen. Het ligt 200 meter boven de zeespiegel. Bergen zijn bedenkt met sneeuw. De hoogste berg van Nieuw Zeeland is 3754 meter hoog. De grootste gletsjer is 30 kilometer lang. De bomen in Nieuw Zeeland zijn het hele jaar groen. De kiwi is groter dan een kip en kan niet vliegen. De Nieuw Zeelanders hebben veel dieren bijvoorbeeld: herten, konijnen, zwanen en honingbijen. De natuurgebieden moeten beschermd worden omdat er zeldzame planten en dieren voorkomen.
   
  +
Nieuw Zeeland heeft veel aardbevingen gehad. De aardkorst is op sommige plekken dunner. Er komen daarom prachtige natuur verschijnselen, b.v vulkanen op het Noordereiland. Ze spugen soms aswolken uit. Sommige geisers geven een fontein van warm water tot wel 30 meter hoog. Nieuw Zeeland heeft 15.000&nbsp;km kronkelige kust. Aan de oostkust liggen rotsachtige schiereilanden. Nieuw Zeeland heeft veel zandstranden. Op het Noordereiland zijn zandstranden 100 kilometer lang. Er zijn ook kleine stranden.
   
  +
De reden dat Nieuw Zeeland zoveel aparte dieren en planten heeft, is omdat Nieuw-Zeeland zich 80 miljoen jaar geleden van Gondwanaland afscheidde. Daardoor heeft er zich een volledig van de rest van de wereld geïsoleerde natuur ontwikkeld. Een deel van het oppervlak is bedekt met regenwoud dat nu voor een groot deel tot nationale parken is verklaard. Er komen een heleboel varensoorten voor.
   
  +
Nieuw-Zeeland heeft één “familielid” van de passiebloemen, Tetrapathea tetrandra, die anders dan de passiebloemen tweehuizig is. De pohutukawa is een plant, die veel voorkomt in Nieuw-Zeeland en veel als sierstruik wordt aangeplant. Clianthus puniceus (Engelse naam: kaka beak) is een plant die in het wild met uitsterven bedreigd wordt, maar in België en Nederland bij tuincentra gewoon te koop is.
   
  +
==Steden==
  +
# [[Auckland]] (1.377.200)
  +
# [[Wellington]] (393.400)
  +
# [[Christchurch (Nieuw-Zeeland)|Christchurch]] (380.900)
  +
# [[Hamilton (Nieuw-Zeeland)|Hamilton]] (174.200)
  +
# [[Napier (Nieuw-Zeeland)|Napier]]–[[Hastings (Nieuw-Zeeland)|Hastings]] (samen 124.800)
  +
# [[Tauranga]] (121.500)
  +
# [[Dunedin]] (117.700)
  +
# [[Palmerston North]] (82.401)
   
  +
==Feesten==
  +
* 1 [[januari]] is het in Nieuw Zeeland nieuwjaarsdag.
  +
* 25 [[december]] begint de 1e Kerstdag in Nieuw Zeeland.
  +
* In [[april]] of [[maart]] is het Pasen in Nieuw Zeeland.
  +
* 26 [[december]] is het boxing day (bedienden kregen met Kerst meer geld. Dat geld kwam uit een box, daarom noemen zij tweede kerstdag boxing day)
  +
* 6 [[februari]] Waitingi day. Dat is de dag dat ze het Verdrag van Waitangi vieren. Dat verdrag werd op 6 [[februari]] 1840 ondertekend. Nieuw Zeeland was nu een eigen staat.
   
  +
==Herdenkingen==
  +
* 25 [[april]] Anzac day. Dat is de dag dat alle Nieuw Zeelandse en Australische militairen worden herdacht die gedood zijn.
   
  +
Dit zijn de lokale feesten:
  +
* [[Wellington (Nieuw-Zeeland)|Wellington]] (22 [[januari]])
  +
* [[Auckland (Nieuw-Zeeland)|Auckland]] (29 [[januari]])
  +
* [[Northland (regio)|Northland]] (29 [[januari]])
  +
* [[Nelson (Nieuw-Zeeland)|Nelson]] (1 [[februari]])
  +
* [[Otago]] (23 [[maart]])
  +
* [[Southland (district)|Southland]] (23 [[maart]])
  +
* [[Taranaki (Nieuw-Zeeland)|Taranaki]] (31 [[maart]])
  +
* [[Hawke's Bay (Nieuw-Zeeland)|Hawke's Bay]] (1 [[november]])
  +
* [[Marlborough (Nieuw-Zeeland)|Marlborough]] (1 [[november]])
  +
* [[Westland (Nieuw-Zeeland)|Westland]] (1 [[december]])
  +
* [[Canterbury (Nieuw-Zeeland)|Canterbury]] (16 [[december]])
   
  +
==Klimaat==
  +
Nieuw-Zeeland heeft een gematigd zeeklimaat. Het noorden ligt dichter bij de evenaar en is iets warmer dan het zuiden, maar de grootste verschillen zijn tussen de west- en oostkust van het Zuidereiland. De wind komt meestal uit het westen en zorgt voor veel regen in het zuidwesten. In één jaar valt er soms wel zo'n 8.000&nbsp;mm regen . In het oosten van de Nieuw-Zeelandse Alpen is het veel droger. De zonnigste plekken zijn Nelson en Marlborough die liggen in het noorden van het Zuidereiland, waar veel wijngaarden zijn te vinden, waar wijn vandaan komt. Bij die wijngaarden valt in één jaar ongeveer 230&nbsp;mm regen. In de Nieuw-Zeelandse Alpen valt tijdens de winter de regen meestal als sneeuw en daarom zijn daar veel skigebieden. Northland en Bay of Plenty in het noorden van het Noordereiland heeft een subtropisch klimaat en hier zijn veel kiwiplantages.
   
  +
==Bijzondere dingen van Nieuw-Zeeland==
  +
De Pohutukawa is een bijzondere [[boom]]. Hij kan wel 20 [[meter]] lang worden. Hij wordt ook wel de kersenboom van Nieuw-Zeeland genoemd. Ze komen het meest voor op het Noordereiland.
   
  +
De paua shell is een schelp die ook alleen maar op het Noordereiland te vinden is. Het is een [[schelp]] die gekleurd en glimmend van binnen is, ze maken er dan ook bijvoorbeeld sieraden van.
   
  +
De [[kiwi (vogel)|kiwi]] is een dier dat je alleen in Nieuw-Zeeland aantreft. Het is een nationaal symbool van Nieuw-Zeeland. De kiwi is een nachtdier. Hij kan niet vliegen.
   
  +
Er zijn veel geisers in Nieuw-Zeeland. Een geiser is een verwarmde bron, die op sommige tijden een mengsel van heet water en stoom de lucht in spuit.
   
  +
==Natuurrampen==
  +
In september 2010 heeft er een aardbeving plaatsgevonden in Christchurch. De dagen, weken en maanden daarna zijn er nog wat naschokken geweest. In februari 2011 is er een hele grote naschok geweest in Christchurch. Precies in het centrum! De inwoners zijn bang voor de volgende naschokken die zullen komen.
   
  +
==Aanslag==
  +
Op 15 maart 2019 vond er 2 [[aanslagen in Christchurch]] plaats. De terrorist was de rechts-radicale Brenton Tarrant. Hij is gaan schieten in 2 moskeeën en heeft 50 mensen die aan het bidden waren, doodgeschoten. Zijn motief was een angst voor de islam en hij liet zich inspireren door de moordpartij van neo-nazi [[Anders Breivik]] op het eiland [[Utoya]] in [[Noorwegen]].
   
  +
==Volkslied==
  +
Het volkslied van Nieuw-Zeeland heet "God Defend New Zealand"
  +
[http://www.youtube.com/watch?v=IFxr6PCrohg (luisteren)].
   
  +
{{Navigatie Landen Oceanië}}
  +
{{Navigatie Gemenebest van Naties}}
   
−
[[Categorie:Aardrijkskunde]]
 +
[[Categorie:Eilandengroep]]
−
[[Categorie:Landen]]
 +
[[Categorie:Landen van Oceanië]]
  +
[[Categorie:Gemenebest van Naties]]

Huidige versie van 16 dec 2024 om 15:23

Flag of New Zealand.svg Over dit artikel en/of onderwerp bestaat er ook een portaal! Klik hier om het portaal te bekijken!
Nieuw-Zeeland
New Zealand
Aotearoa

Flag of New Zealand.svg Coat of arms of New Zealand.svg New Zealand (orthographic projection).svg

Hoofdstad Wellington
Aantal inwoners 5.136.145 (2022)
Oppervlakte 268.021 km²
Regeringsvorm Parlementaire monarchie
Koning Charles III (sinds 2022)
Premier Christopher Luxon (sinds 2023)
Godsdienst Geen religie (48,5%)
Christendom (37%)
Overig (14,5%)
Talen Engels (English)
Maori (Māori)
Nieuw-Zeelandse Gebarentaal
Munteenheid Nieuw-Zeelandse dollar
Volkslied God Defend New Zealand & God Save the King
Nationale feestdag Waitingi Day (6 februari)
Landcode NZE
Portaal Portal.svg Nieuw-Zeeland

Nieuw-Zeeland is een land dat ligt in het zuidwesten van de Grote Oceaan en ten zuidoosten van Australië. Het bestaat uit 2 grote eilanden; Het Noordereiland en het Zuidereiland, en nog een paar kleine eilanden. Het ligt in het werelddeel Oceanië en op het continent Australië.

Bevolking

Flag of New Zealand.png

Nieuw-Zeeland is dunbevolkt. Het heeft ongeveer 4.300.000 inwoners. Dat is erg weinig voor een land dat 8 keer groter is dan Nederland. Vergelijk dat maar eens met ons land, waar bijna zeventien miljoen mensen wonen.

Bovendien is Nederland ook nog eens achtmaal kleiner dan Nieuw-Zeeland. Van de vier miljoen Nieuw-Zeelanders, die ook wel Kiwi's worden genoemd (omdat hier de kiwi's vandaan komen), woont grofweg drie miljoen op het Noordereiland en één miljoen op het Zuidereiland. De dichtstbevolkte regio is Greater Auckland met ongeveer een miljoen inwoners. Nieuw-Zeeland heeft een gemengde bevolking.

Die bestaat voornamelijk uit twee groepen: De blanken van Europese afkomst en de Maori's. De meeste blanken zijn van Britse afkomst. De Maori’s wonen al ruim duizend jaar in Nieuw-Zeeland. Zij kwamen van eilanden ergens in de Grote Oceaan. Niemand weet van welk eiland.

Een Maori is gewoon een mens met een apart geloof. Er wonen nu ongeveer 300.000 Maori’s in Nieuw-Zeeland. Dat is 14% van de totale bevolking. Na de Tweede Wereldoorlog zijn er heel veel emigranten naar Nieuw Zeeland gekomen, zoals: Nederlanders, Denen, Italianen en Britten. Er kwamen andere Europese emigranten tussen 1950-1965.

De Maori’s hebben gewoonlijk meestal 4 of 5 kinderen. Veel Maori’s trouwen met een blanke. In ieder dorp of stadswijk staat wel een ontmoetingshuis. Nieuw-Zeeland is het 1e land waar je kon doen aan bungeejumping.

Geschiedenis

  1. De naam Nieuw-Zeeland komt van de provincie Zeeland (in Nederland). Abel Tasman, een Nederlands ontdekkingsreiziger, gaf het land deze naam.
  2. De eerste bewoners waren Maori's en die kwamen uit Azië. Ze kwamen rond 800 na Chr.
  3. Op 16 oktober in 1848 was er in Wellington een zware aardbeving. Acht dagen erna waren er nog drie aardbevingen. Maar er kwamen slechts drie mensen om het leven. Goudzoekers brachten Nieuw-Zeeland weer werk en geld. Het gebeurde in 1861 in de Otago.

In het Engels is Nieuw Zeeland: 'New Zealand', waarin Zealand de oude Engelse naam van de Nederlandse provincie Zeeland is. Deze naam heeft het gekregen van Abel Tasman die als eerste Europeaan Nieuw-Zeeland ontdekte.

Nieuw Zeeland heeft ook een naam in Maori (een volk in Nieuw Zeeland), namelijk 'Aotearoa' wat zoveel betekent als land van de witte wolken. Deze naam werd gegeven door de Polynesische leider Kupen. Aotearoa is niet zoals velen denken de oorspronkelijke naam van het land, want die is er niet. In de pre-koloniale tijd hadden de Maori geen naam voor de hele Nieuw-Zeelandse archipel, 'Aotearoa' koppelden ze enkel aan het huidige Noordereiland of North Island. Tegenwoordig kan het taalgebruik: 'Aotearoa' als alternatief voor 'New Zealand' gezien worden.

Dieren

Er leven veel soorten dieren, onder andere amfibieën, reptielen, vogels en vissen. Er komen ook veel trekvogels. Door menselijke vervuiling sterven veel dieren uit. Op het Zuidereiland leven ook pinguïns, dolfijnen, zeehonden, walvissen en albatrossen.

Maar het apartste dier met de apartste naam is de voskoesoe.

De Kiwi is het nationale symbool van Nieuw Zeeland. Er zijn drie soorten Kiwi’s: de bruine, de grote grijze en de kleine grijze. Deze vogel kan niet vliegen, is bijna blind en slaapt het grootste deel van de tijd.

Er is veel veehouderij. Het belangrijkste zijn de melkboerderij en schapenveeteelt. In Nieuw-Zeeland zijn ongeveer 50.0000 schapen. Nieuw Zeeland heeft een rijke visgrond daar zwemmen oesters, kreeften en mosselen.

De Weka van Nieuw Zeeland is het actiefst bij het vallen van de nacht. Hij heeft geleerd voedsel te vinden in restjes afval van de mensen.

De eerste kudde kwam in Nieuw-Zeeland in 1834, de schapen werden belangrijk in 1840.

Er zijn veel bedreigde vogelsoorten, onder andere de kiwi. Ook de Kakapo wordt bedreigd. Er zijn er ongeveer 250 over nog een vreemde Uilpapegaai, de fel blauwgroene Takahe. Daarvan zijn er nog ongeveer 200 over. Je hebt ook nog de Taika, daar zijn er nog 50 tot 100 van over.

Natuur

Abel Tasman National Park

Nieuw Zeeland heeft aparte dieren en vele eilanden. Op deze eilanden regent het veel, ook zijn er veel bergen. Het ligt 200 meter boven de zeespiegel. Bergen zijn bedenkt met sneeuw. De hoogste berg van Nieuw Zeeland is 3754 meter hoog. De grootste gletsjer is 30 kilometer lang. De bomen in Nieuw Zeeland zijn het hele jaar groen. De kiwi is groter dan een kip en kan niet vliegen. De Nieuw Zeelanders hebben veel dieren bijvoorbeeld: herten, konijnen, zwanen en honingbijen. De natuurgebieden moeten beschermd worden omdat er zeldzame planten en dieren voorkomen.

Nieuw Zeeland heeft veel aardbevingen gehad. De aardkorst is op sommige plekken dunner. Er komen daarom prachtige natuur verschijnselen, b.v vulkanen op het Noordereiland. Ze spugen soms aswolken uit. Sommige geisers geven een fontein van warm water tot wel 30 meter hoog. Nieuw Zeeland heeft 15.000 km kronkelige kust. Aan de oostkust liggen rotsachtige schiereilanden. Nieuw Zeeland heeft veel zandstranden. Op het Noordereiland zijn zandstranden 100 kilometer lang. Er zijn ook kleine stranden.

De reden dat Nieuw Zeeland zoveel aparte dieren en planten heeft, is omdat Nieuw-Zeeland zich 80 miljoen jaar geleden van Gondwanaland afscheidde. Daardoor heeft er zich een volledig van de rest van de wereld geïsoleerde natuur ontwikkeld. Een deel van het oppervlak is bedekt met regenwoud dat nu voor een groot deel tot nationale parken is verklaard. Er komen een heleboel varensoorten voor.

Nieuw-Zeeland heeft één “familielid” van de passiebloemen, Tetrapathea tetrandra, die anders dan de passiebloemen tweehuizig is. De pohutukawa is een plant, die veel voorkomt in Nieuw-Zeeland en veel als sierstruik wordt aangeplant. Clianthus puniceus (Engelse naam: kaka beak) is een plant die in het wild met uitsterven bedreigd wordt, maar in België en Nederland bij tuincentra gewoon te koop is.

Steden

  1. Auckland (1.377.200)
  2. Wellington (393.400)
  3. Christchurch (380.900)
  4. Hamilton (174.200)
  5. Napier–Hastings (samen 124.800)
  6. Tauranga (121.500)
  7. Dunedin (117.700)
  8. Palmerston North (82.401)

Feesten

  • 1 januari is het in Nieuw Zeeland nieuwjaarsdag.
  • 25 december begint de 1e Kerstdag in Nieuw Zeeland.
  • In april of maart is het Pasen in Nieuw Zeeland.
  • 26 december is het boxing day (bedienden kregen met Kerst meer geld. Dat geld kwam uit een box, daarom noemen zij tweede kerstdag boxing day)
  • 6 februari Waitingi day. Dat is de dag dat ze het Verdrag van Waitangi vieren. Dat verdrag werd op 6 februari 1840 ondertekend. Nieuw Zeeland was nu een eigen staat.

Herdenkingen

  • 25 april Anzac day. Dat is de dag dat alle Nieuw Zeelandse en Australische militairen worden herdacht die gedood zijn.

Dit zijn de lokale feesten:

Klimaat

Nieuw-Zeeland heeft een gematigd zeeklimaat. Het noorden ligt dichter bij de evenaar en is iets warmer dan het zuiden, maar de grootste verschillen zijn tussen de west- en oostkust van het Zuidereiland. De wind komt meestal uit het westen en zorgt voor veel regen in het zuidwesten. In één jaar valt er soms wel zo'n 8.000 mm regen . In het oosten van de Nieuw-Zeelandse Alpen is het veel droger. De zonnigste plekken zijn Nelson en Marlborough die liggen in het noorden van het Zuidereiland, waar veel wijngaarden zijn te vinden, waar wijn vandaan komt. Bij die wijngaarden valt in één jaar ongeveer 230 mm regen. In de Nieuw-Zeelandse Alpen valt tijdens de winter de regen meestal als sneeuw en daarom zijn daar veel skigebieden. Northland en Bay of Plenty in het noorden van het Noordereiland heeft een subtropisch klimaat en hier zijn veel kiwiplantages.

Bijzondere dingen van Nieuw-Zeeland

De Pohutukawa is een bijzondere boom. Hij kan wel 20 meter lang worden. Hij wordt ook wel de kersenboom van Nieuw-Zeeland genoemd. Ze komen het meest voor op het Noordereiland.

De paua shell is een schelp die ook alleen maar op het Noordereiland te vinden is. Het is een schelp die gekleurd en glimmend van binnen is, ze maken er dan ook bijvoorbeeld sieraden van.

De kiwi is een dier dat je alleen in Nieuw-Zeeland aantreft. Het is een nationaal symbool van Nieuw-Zeeland. De kiwi is een nachtdier. Hij kan niet vliegen.

Er zijn veel geisers in Nieuw-Zeeland. Een geiser is een verwarmde bron, die op sommige tijden een mengsel van heet water en stoom de lucht in spuit.

Natuurrampen

In september 2010 heeft er een aardbeving plaatsgevonden in Christchurch. De dagen, weken en maanden daarna zijn er nog wat naschokken geweest. In februari 2011 is er een hele grote naschok geweest in Christchurch. Precies in het centrum! De inwoners zijn bang voor de volgende naschokken die zullen komen.

Aanslag

Op 15 maart 2019 vond er 2 aanslagen in Christchurch plaats. De terrorist was de rechts-radicale Brenton Tarrant. Hij is gaan schieten in 2 moskeeën en heeft 50 mensen die aan het bidden waren, doodgeschoten. Zijn motief was een angst voor de islam en hij liet zich inspireren door de moordpartij van neo-nazi Anders Breivik op het eiland Utoya in Noorwegen.

Volkslied

Het volkslied van Nieuw-Zeeland heet "God Defend New Zealand" (luisteren).


Landen en afhankelijke gebieden in Oceanië LocationOceania.png
Australië · Fiji · Indonesië · Kiribati · Marshalleilanden · Micronesië · Nauru · Nieuw-Zeeland · Oost-Timor · Palau · Papoea-Nieuw-Guinea · Salomonseilanden · Samoa · Tonga · Tuvalu · Vanuatu

Afhankelijke gebieden: Amerikaans-Samoa · Cookeilanden · Frans-Polynesië · Guam · Hawaï · Nieuw-Caledonië · Niue · Noordelijke Marianen · Norfolk · Pitcairneilanden · Tokelau · Wallis en Futuna
Landen van de Gemenebest van Naties
Antigua en Barbuda · Australië · Bahama's · Bangladesh · Barbados · Belize · Botswana · Brunei · Canada · Cyprus · Dominica · Eswatini · Fiji · Ghana · Grenada · Guyana · India · Jamaica · Kameroen · Kenia · Kiribati · Lesotho · Malawi · Maldiven · Maleisië · Malta · Mauritius · Mozambique · Namibië · Nauru · Nieuw-Zeeland · Nigeria · Oeganda · Pakistan · Papoea-Nieuw-Guinea · Rwanda · Saint Kitts en Nevis · Saint Lucia · Saint Vincent en de Grenadines · Salomonseilanden · Samoa · Seychellen · Sierra Leone · Singapore · Sri Lanka · Tanzania · Tonga · Trinidad en Tobago · Tuvalu · Vanuatu · Verenigd Koninkrijk · Zambia · Zuid-Afrika
Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Nieuw-Zeeland&oldid=901056"