Verenigde Naties: verschil tussen versies
(Geredigeerd.) |
|||
(41 tussenliggende versies door 29 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 1: | Regel 1: | ||
− | [[Bestand: |
+ | [[Bestand:Flag of the United Nations.svg|right|thumb|400px|Vlag van de Verenigde Naties]] |
− | De '''Verenigde Naties''' |
+ | De '''Verenigde Naties''', vaak afgekort tot de '''VN''', zijn een internationale organisatie van 193 [[Land (staat)|landen]]. De VN is opgericht in 1945, toen de [[Tweede Wereldoorlog]] net was afgelopen. |
− | Ze onderhandelen met elkaar over verschillende dingen. Het doel van de VN is contact met andere landen te hebben, te overleggen, te onderhandelen en compromissen te sluiten (oplossingen waarmee niemand nadeel heeft). Dat lukt niet altijd. |
+ | Ze onderhandelen met elkaar over verschillende dingen. Het doel van de VN is contact met andere landen te hebben, te overleggen, te onderhandelen en compromissen te sluiten (oplossingen waarmee niemand nadeel heeft). Dat lukt niet altijd. |
+ | |||
+ | De VN heeft 193 lidstaten, dat zijn bijna alle onafhankelijke landen ter wereld. [[Nederland]] en [[België]] zijn al sinds de oprichting in 1945 lid. Ook organisaties als het [[Rode Kruis]] hebben een zetel in de Algemene Vergadering. |
||
+ | |||
+ | De secretaris-generaal (voorzitter, niet baas) van de Verenigde Naties is [[António Guterres]]. |
||
+ | |||
+ | De VN heeft als werktalen [[Arabisch]], [[Mandarijn (taal)|Mandarijn]], [[Engels]], [[Frans]], [[Russisch]] en [[Spaans]]. |
||
+ | |||
+ | In 2001 won de Verenigde Naties de [[Nobelprijs voor de Vrede]]. |
||
==Mensenrechten== |
==Mensenrechten== |
||
Regel 7: | Regel 15: | ||
==Wat is de VN?== |
==Wat is de VN?== |
||
− | De VN is een organisatie van |
+ | De VN is een organisatie van 193 landen uit de wereld. De VN doet met en in al die landen die lid zijn dingen zoals als er oorlog is zorgen dat de landen die lid zijn goede verzorging krijgen voor de gewonden en dat er genoeg eten is in rampgebieden voor alle mensen zoals nu in Japan. wat de VN ook doet is internationale verboden instellen zoals nu in Libië. |
− | De VN bestaat eigenlijk uit allemaal organisaties zoals: [[Unicef]], [[UNESCO]], [[FAO]] en nog veel meer. |
+ | De VN bestaat eigenlijk uit allemaal organisaties zoals: [[Unicef]], [[UNESCO]], [[De Blauwhelmen]], [[FAO]] en nog veel meer. |
==Wat doet de VN?== |
==Wat doet de VN?== |
||
De VN doet een heleboel dingen met en in alle landen die lid zijn van de VN. |
De VN doet een heleboel dingen met en in alle landen die lid zijn van de VN. |
||
− | Ze hebben 4 grote doelstellingen en natuurlijk de [[millenniumdoelen]] |
+ | Ze hebben 4 grote doelstellingen en natuurlijk de [[millenniumdoelen]]. Dit zijn die 4 Grote doelstellingen: |
* De bevordering van de internationale vrede en veiligheid. |
* De bevordering van de internationale vrede en veiligheid. |
||
* De ontwikkeling van vriendschappelijke relaties tussen naties. |
* De ontwikkeling van vriendschappelijke relaties tussen naties. |
||
Regel 18: | Regel 26: | ||
* Het bevorderen van de naleving van de mensenrechten. |
* Het bevorderen van de naleving van de mensenrechten. |
||
− | Deze laatste doelstelling |
+ | Deze laatste doelstelling wordt in bijna alle millenniumdoelen besproken zoals in de nummers 1, 2, 3 en 6 onder het kopje 'Alle millenniumdoelen' hieronder. |
+ | |||
− | De VN helpt ook alle landen die lid zijn als er problemen zijn |
+ | De VN helpt ook alle landen die lid zijn als er problemen zijn. Ze hebben hun eigen leger dat bestaat uit de [[blauwhelmen]] en witte voertuigen. Daaraan kun je zien dat je die mensen en voertuigen niet mag beschieten. Er zijn bijvoorbeeld blauwhelmen in [[Libië]] om de Libiërs te beschermen en misschien gaan ze zelfs helpen met vechten tegen Generaal Moammar Kadhafi, maar dat is heel onwaarschijnlijk want de blauwhelmen vechten bijna nooit: ze helpen alleen met beschermen van de burgers. De VN kan wel zeggen dat andere landen mogen gaan helpen met vechten in Libië maar zelf gaan ze waarschijnlijk niet vechten. |
==Wie heeft de VN opgericht?== |
==Wie heeft de VN opgericht?== |
||
Regel 25: | Regel 34: | ||
[[Franklin Roosevelt]] heeft samen met [[Winston Churchill]] de VN opgericht. Het was toen een vredesplan onder de naam ‘’Atlantisch Handvest’’. Franklin Roosevelt was [[president]] van de [[Verenigde Staten]] en Winston Churchill was de eerste minister van het [[Verenigd Koninkrijk]]. Winston Churchill bedacht in het geheim een plan voor een wereld zonder oorlog. |
[[Franklin Roosevelt]] heeft samen met [[Winston Churchill]] de VN opgericht. Het was toen een vredesplan onder de naam ‘’Atlantisch Handvest’’. Franklin Roosevelt was [[president]] van de [[Verenigde Staten]] en Winston Churchill was de eerste minister van het [[Verenigd Koninkrijk]]. Winston Churchill bedacht in het geheim een plan voor een wereld zonder oorlog. |
||
− | Op 1 |
+ | Op 1 januari 1942 vergaderden in [[Washington DC]] de vertegenwoordigers van 26 landen (waaronder [[Nederland]]) die de zogenaamde ‘’verklaringen van de Verenigde Naties’’ ondertekenden. Ze verbonden zich om de oorlog uit de wereld te helpen. |
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
+ | |||
⚫ | |||
De eerste secretaris-generaal van de VN was [[Gladwyn Jebb]]. |
De eerste secretaris-generaal van de VN was [[Gladwyn Jebb]]. |
||
− | ==Welke landen horen bij de VN |
+ | ==Welke landen horen bij de VN?== |
− | Toen de VN opgericht werd |
+ | Toen de VN opgericht werd, sloten er zich 51 landen bij aan. In de jaren vijftig en zestig kwamen er steeds meer lidstaten. Doordat er steeds meer lidstaten bij kwamen werd de VN heel sterk en groot. Tegenwoordig zit elk land, behalve [[Vaticaanstad]], [[Kosovo]] en [[Taiwan]], in de VN. Een land moet zich over het algemeen aansluiten bij de VN om tot {{wbwoord|1|soeverein}} land te worden verklaard. |
+ | |||
+ | {{wbbetekenis|1|Als je honderd procent onafhankelijk bent en door een merendeel van de landen op de wereld vind dat je onafhankelijk bent ben je een soeverein land.}} |
||
− | ==Wat |
+ | ==Wat voor dingen doet Nederland in de VN?== |
Nederland helpt in de missies van de VN zoals de protesten in Libië. Nederland geeft ook leningen aan andere landen die in problemen zitten. |
Nederland helpt in de missies van de VN zoals de protesten in Libië. Nederland geeft ook leningen aan andere landen die in problemen zitten. |
||
− | Belangrijke dingen van Nederland binnen de VN zijn het beschermen van de [[mensenrechten]], het beschermen van het |
+ | Belangrijke dingen van Nederland binnen de VN zijn het beschermen van de [[mensenrechten]], het beschermen van het milieu en ontwikkeling van [[duurzaamheid|duurzame]] oplossingen ter bescherming van het milieu. |
==De invloed van de VN== |
==De invloed van de VN== |
||
Regel 45: | Regel 57: | ||
# Onderhandelaars sturen, om de problemen op te lossen |
# Onderhandelaars sturen, om de problemen op te lossen |
||
# Een wapenembargo uitspreken om te voorkomen dat het aanvallende land aan wapens kan komen |
# Een wapenembargo uitspreken om te voorkomen dat het aanvallende land aan wapens kan komen |
||
− | # Wat soms gebeurt is dat de VN toestemming geeft aan landen om een militaire ingreep te doen. Dit gebeurt bijvoorbeeld in |
+ | # Wat soms gebeurt is dat de VN toestemming geeft aan landen om een militaire ingreep te doen. Dit gebeurt bijvoorbeeld in Libië. |
+ | Wel is het zo dat een aantal permanente leden van de Veiligheidsraad een [[Veto|vetorecht]] hebben, waarmee ze een besluit ervan kunnen tegenhouden. Het gaat om China, Frankrijk, Rusland, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. |
||
==Het hoofdgebouw van de VN== |
==Het hoofdgebouw van de VN== |
||
− | Het hoofdgebouw van de VN staat in de Verenigde Staten in [[New York City|New York]]. |
+ | Het hoofdgebouw van de VN staat in de Verenigde Staten in [[New York City|New York]]. Dit gebouw is in 1946 ontworpen door het internationaal team van architecten. Het is 166 meter hoog en heeft 39 verdiepingen. |
− | Hij is in 1946 ontworpen door het internationaal team van architecten. Het gebouw is 166 meter hoog en heeft 39 verdiepingen. |
||
Er staan ook belangrijke gebouwen in [[Wenen]] ([[Oostenrijk]]), [[Den Haag]] ([[Nederland]]), [[Nairobi]] ([[Kenia]]) en [[Genève]] ([[Zwitserland]]). |
Er staan ook belangrijke gebouwen in [[Wenen]] ([[Oostenrijk]]), [[Den Haag]] ([[Nederland]]), [[Nairobi]] ([[Kenia]]) en [[Genève]] ([[Zwitserland]]). |
||
− | Het gebouw in Genève is het grootste [[conferentiecentrum]] ter wereld |
+ | Het gebouw in Genève is het grootste [[conferentiecentrum]] ter wereld. Het verleent vooral administratieve hulp aan organisaties van de VN. |
− | Bij |
+ | Bij alle hoofdgebouwen staat een vlaggenparade van alle landen die lid zijn. |
==Actueel bij de VN== |
==Actueel bij de VN== |
||
− | Iets actueels bij de VN is de protesten (wat meer gevechten zijn geworden) in Libië. Wat de VN heeft gedaan is dat ze een vliegverbod hebben ingesteld en dat ze het controlegebouw over de luchtmacht van Libië hebben uitgeschakeld door een bombardement. |
+ | Iets actueels bij de VN is de protesten (wat meer gevechten zijn geworden) in Libië. Wat de VN heeft gedaan is dat ze een vliegverbod hebben ingesteld en dat ze het controlegebouw over de luchtmacht van Libië hebben uitgeschakeld door een bombardement. |
+ | |||
− | Andere actuele dingen zijn de [[aardbeving]]en in [[Japan]] en [[Nieuw-Zeeland]] ze helpen daar met zoeken naar overlevenden en ze zorgen dat het eten dat er komt eerlijk wordt verdeeld |
+ | Andere actuele dingen zijn de [[aardbeving]]en in [[Japan]] en [[Nieuw-Zeeland]] ze helpen daar met zoeken naar overlevenden en ze zorgen dat het eten dat er komt eerlijk wordt verdeeld. |
⚫ | |||
+ | |||
+ | In [[Ivoorkust]] zijn bij protesten tegen de regering was er, omdat de oude president is verslagen bij de presidentsverkiezingen een strijd uitgebroken tussen de oude en nieuwe president en onder de bevolking. |
||
⚫ | |||
==De Millenniumdoelen== |
==De Millenniumdoelen== |
||
Regel 69: | Regel 84: | ||
# Minder kindersterfte. |
# Minder kindersterfte. |
||
# Verbetering van de gezondheid van moeders. |
# Verbetering van de gezondheid van moeders. |
||
− | # Bestrijding van hiv/aids, malaria en |
+ | # Bestrijding van hiv/aids, malaria en andere dodelijke ziektes. |
# Toegang tot betaalbare medicijnen, een eerlijk handelssysteem, minder schulden voor ontwikkelingslanden. |
# Toegang tot betaalbare medicijnen, een eerlijk handelssysteem, minder schulden voor ontwikkelingslanden. |
||
# Bescherming van het milieu, iedereen schoon drinkwater en minder mensen in sloppenwijken. |
# Bescherming van het milieu, iedereen schoon drinkwater en minder mensen in sloppenwijken. |
||
− | Die millenniumdoelen |
+ | Die millenniumdoelen wilde de VN in 2015 halen. |
===De armoede halveren en minder mensen honger=== |
===De armoede halveren en minder mensen honger=== |
||
− | Het percentage mensen dat in extreme armoede leeft, |
+ | Het percentage mensen dat in extreme armoede leeft, moest in 2015 ten minste voor de helft zijn teruggebracht ten opzichte van 1990. Extreme armoede betekent dat iemand minder dan $1,25 per dag te besteden heeft. In 1990 leefden 1,8 miljard mensen in extreme armoede, oftewel 41,7 procent van de wereldbevolking. Het gaat ze waarschijnlijk op wereldniveau lukken, omdat het in oosten van [[Azië]] en Zuid-Oost-Azië in 2005 al gehaald is. |
===Elk kind naar school=== |
===Elk kind naar school=== |
||
− | In ontwikkelingslanden gaan miljoenen kinderen nog niet naar school. Vaak worden zij thuis gehouden om mee te helpen in het huishouden of om een bijdrage te leveren aan het gezinsinkomen. In millenniumdoel twee is vastgelegd dat in 2015 alle kinderen in alle landen basisonderwijs moeten volgen. Dit is het teken van dit millenniumdoel. Ze zijn al vooruit gegaan maar het is eigenlijk onmogelijk alle kinderen naar school te laten gaan omdat sommige |
+ | In ontwikkelingslanden gaan miljoenen kinderen nog niet naar school. Vaak worden zij thuis gehouden om mee te helpen in het huishouden of om een bijdrage te leveren aan het gezinsinkomen. In millenniumdoel twee is vastgelegd dat in 2015 alle kinderen in alle landen basisonderwijs moeten volgen. Dit is het teken van dit millenniumdoel. Ze zijn al vooruit gegaan, maar het is eigenlijk onmogelijk alle kinderen naar school te laten gaan, omdat sommige gehandicapte niet kinderen naar school kunnen en omdat sommigen ouders hun kind niet naar school laten gaan. Omdat ze het kind het zelf willen leren. |
===Mannen en vrouwen gelijkwaardig=== |
===Mannen en vrouwen gelijkwaardig=== |
||
− | Het derde millenniumdoel gaat over de |
+ | Het derde millenniumdoel gaat over de Rechten van Vrouwen. Mannen hebben formeel dezelfde rechten. Dit is vast gelegd in internationale Mensenrechtenverdragen. In de praktijk blijkt dat nog niet. Zo gaan er in veel arme landen veel meer jongens naar school dan meisjes. Meisjes worden vaak niet naar school gestuurd, omdat ouders het niet nuttig vinden en het kost te veel geld. Ze gaan ervan uit dat het niet nodig is, omdat ze later toch zullen trouwen en kinderen krijgen. Een andere reden om meisjes thuis te houden is omdat ze moeten mee helpen in het huishouden. De doelstelling was daarom dat in 2015 er net zoveel meisjes als jongens naar school moesten gaan. |
===Minder kindersterfte=== |
===Minder kindersterfte=== |
||
− | In 1990 stierven ruim 12,4 miljoen kinderen onder de 5 jaar |
+ | In 1990 stierven ruim 12,4 miljoen kinderen onder de 5 jaar. Dat aantal moest met twee-derde worden teruggebracht in 2015. Heel veel kinderen overlijden aan ziektes die voorkomen Hadden kunnen worden zoals [[malaria]], [[diarree]], [[mazelen]] of [[longontsteking]]. Het probleem was dat heel veel mensen geen toegang hebben tot goede betaalbare medicijnen (zie millenniumdoel 7). In 2009 waren het al heel wat minder: toen stierven er 8,1 miljoen kinderen onder de vijf. Dat is al beduidend minder dan in 1990 maar nog niet goed genoeg. |
===Minder moedersterfte=== |
===Minder moedersterfte=== |
||
− | Jaarlijks overlijden honderdduizenden vrouwen aan de gevolgen van [[zwangerschap]]. Bloedingen, [[infectie]]s en een [[hoge bloeddruk]] zijn veel voorkomende doodsoorzaken die alleen met goede medische hulp en [[kraamzorg]] voorkomen kunnen worden. Als vijfde millenniumdoel |
+ | Jaarlijks overlijden honderdduizenden vrouwen aan de gevolgen van [[zwangerschap]]. Bloedingen, [[infectie]]s en een [[hoge bloeddruk]] zijn veel voorkomende doodsoorzaken die alleen met goede medische hulp en [[kraamzorg]] voorkomen kunnen worden. Als vijfde millenniumdoel was bepaald dat moedersterfte in 2015 met driekwart moest zijn teruggebracht ten opzichte van 1990. |
===Toegang tot reproductieve gezondheid === |
===Toegang tot reproductieve gezondheid === |
||
− | Vaak is moedersterfte het gevolg van illegale en gevaarlijke [[abortus]]sen. Beschikbaarheid van |
+ | Vaak is moedersterfte het gevolg van illegale en gevaarlijke [[abortus]]sen. Beschikbaarheid van voorbehoedsmiddelen en toegang tot veilig uitgevoerde abortus is daarom van levensbelang. Net als het recht van vrouwen om zelf te beslissen over haar [[seksualiteit]] en het al dan niet krijgen van kinderen. Dit heet reproductieve gezondheid. Uiterlijk in 2015 moest dit behaald zijn. |
===Bestrijding van hiv/aids, malaria en andere dodelijke ziektes === |
===Bestrijding van hiv/aids, malaria en andere dodelijke ziektes === |
||
− | Millenniumdoel 6 |
+ | Millenniumdoel 6 is het bestrijden van dodelijke ziektes in [[ontwikkelingsland]]en zoals [[malaria]], [[hiv]] en [[aids]]. Wat ze ook willen doen is de verspreiding van dodelijke ziektes tegengaan en zorgen dat iedereen goede medicijnen kan krijgen. Het de goede kant op met de bestrijding van aids. Van malaria is het niet goed bekend, omdat er geen betrouwbare informatie komt uit Afrika. |
===Toegang tot betaalbare medicijnen, Een eerlijk handelssysteem, minder schulden voor ontwikkelingslanden=== |
===Toegang tot betaalbare medicijnen, Een eerlijk handelssysteem, minder schulden voor ontwikkelingslanden=== |
||
− | Millenniumdoel 7 is |
+ | Millenniumdoel 7 is het bevorderen van hulp van de rijkere landen aan de armere landen met het halen van de millenniumdoelen. Millenniumdoel 7 houdt ook in dat er meer ''betaalbare'' [[medicijn]]en komen in [[derdewereldland]]en en dat er ''überhaupt meer'' medicijnen komen in derdewereldlanden. Ook moet er meer communicatie via telefonie en internet in derdewereldlanden komen, want dat is erg belangrijk voor de ontwikkeling van die landen. En natuurlijk, zoals de naam al zegt, houdt het ook in dat de schulden van derdewereldlanden omlaag moeten. |
===Bescherming van het milieu, iedereen schoon drinkwater en minder mensen in sloppenwijken=== |
===Bescherming van het milieu, iedereen schoon drinkwater en minder mensen in sloppenwijken=== |
||
− | Millenniumdoel 8 is het doel te bereiken dat er minder mensen in [[sloppenwijk]]en gaan wonen en dat er meer schoon [[drinkwater]] is voor die mensen, en |
+ | Millenniumdoel 8 is het doel te bereiken dat er minder mensen in [[sloppenwijk]]en gaan wonen en dat er meer schoon [[drinkwater]] is voor die mensen, en betere leefomstandigheden in sloppenwijken, in plaats van alle mensen daaruit laten verhuizen, want dat zou jaren gaan duren. |
+ | == '''Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s)''' == |
||
+ | Een vervolg op de millenniumdoelen zijn de 17 Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen (SDG's). Ze golden vanaf 2016 en moeten tegen 2030 bereikt worden: |
||
+ | # Geen armoede |
||
+ | # Geen honger |
||
+ | # Goede gezondheid en welzijn |
||
+ | # Kwaliteitsonderwijs |
||
+ | # Gendergelijkheid |
||
+ | # Schoon water en sanitair |
||
+ | # Betaalbare en duurzame energie |
||
+ | # Eerlijk werk en economische groei |
||
+ | # Industrie, innovatie en infrastructuur |
||
+ | # Ongelijkheid verminderen |
||
+ | # Duurzame steden en gemeenschappen |
||
+ | # Verantwoorde consumptie en productie |
||
+ | # Klimaatactie |
||
+ | # Leven in het water |
||
+ | # Leven op het land |
||
+ | # Vrede, justitie en sterke publieke diensten |
||
+ | # Partnerschap om doelstellingen te bereiken. |
||
+ | # Oorlog stoppen. |
||
{{Navigatie intergouvernementele organisaties}} |
{{Navigatie intergouvernementele organisaties}} |
||
− | [[Categorie: |
+ | [[Categorie:Internationale organisatie]] |
− | [[Categorie: |
+ | [[Categorie:Winnaar van de Nobelprijs voor de Vrede]] |
− | [[Categorie: |
+ | [[Categorie:Verenigde Naties| ]] |
+ | [[Categorie:Basiswoordenlijstgroep8]] |
||
+ | |||
+ | [[en:United Nations]] |
||
+ | [[es:Organización de las Naciones Unidas]] |
||
+ | [[fr:Organisation des Nations unies]] |
||
+ | [[it:Organizzazione delle Nazioni Unite]] |
Huidige versie van 30 sep 2024 om 20:36
De Verenigde Naties, vaak afgekort tot de VN, zijn een internationale organisatie van 193 landen. De VN is opgericht in 1945, toen de Tweede Wereldoorlog net was afgelopen. Ze onderhandelen met elkaar over verschillende dingen. Het doel van de VN is contact met andere landen te hebben, te overleggen, te onderhandelen en compromissen te sluiten (oplossingen waarmee niemand nadeel heeft). Dat lukt niet altijd.
De VN heeft 193 lidstaten, dat zijn bijna alle onafhankelijke landen ter wereld. Nederland en België zijn al sinds de oprichting in 1945 lid. Ook organisaties als het Rode Kruis hebben een zetel in de Algemene Vergadering.
De secretaris-generaal (voorzitter, niet baas) van de Verenigde Naties is António Guterres.
De VN heeft als werktalen Arabisch, Mandarijn, Engels, Frans, Russisch en Spaans.
In 2001 won de Verenigde Naties de Nobelprijs voor de Vrede.
Mensenrechten
De Verenigde Naties zijn ook bekend vanwege het vastleggen van de Mensenrechten in de "Universele Verklaring van de Rechten van de Mens".
Wat is de VN?
De VN is een organisatie van 193 landen uit de wereld. De VN doet met en in al die landen die lid zijn dingen zoals als er oorlog is zorgen dat de landen die lid zijn goede verzorging krijgen voor de gewonden en dat er genoeg eten is in rampgebieden voor alle mensen zoals nu in Japan. wat de VN ook doet is internationale verboden instellen zoals nu in Libië. De VN bestaat eigenlijk uit allemaal organisaties zoals: Unicef, UNESCO, De Blauwhelmen, FAO en nog veel meer.
Wat doet de VN?
De VN doet een heleboel dingen met en in alle landen die lid zijn van de VN. Ze hebben 4 grote doelstellingen en natuurlijk de millenniumdoelen. Dit zijn die 4 Grote doelstellingen:
- De bevordering van de internationale vrede en veiligheid.
- De ontwikkeling van vriendschappelijke relaties tussen naties.
- Samenwerking bij het oplossen van internationale problemen.
- Het bevorderen van de naleving van de mensenrechten.
Deze laatste doelstelling wordt in bijna alle millenniumdoelen besproken zoals in de nummers 1, 2, 3 en 6 onder het kopje 'Alle millenniumdoelen' hieronder.
De VN helpt ook alle landen die lid zijn als er problemen zijn. Ze hebben hun eigen leger dat bestaat uit de blauwhelmen en witte voertuigen. Daaraan kun je zien dat je die mensen en voertuigen niet mag beschieten. Er zijn bijvoorbeeld blauwhelmen in Libië om de Libiërs te beschermen en misschien gaan ze zelfs helpen met vechten tegen Generaal Moammar Kadhafi, maar dat is heel onwaarschijnlijk want de blauwhelmen vechten bijna nooit: ze helpen alleen met beschermen van de burgers. De VN kan wel zeggen dat andere landen mogen gaan helpen met vechten in Libië maar zelf gaan ze waarschijnlijk niet vechten.
Wie heeft de VN opgericht?
Franklin Roosevelt heeft samen met Winston Churchill de VN opgericht. Het was toen een vredesplan onder de naam ‘’Atlantisch Handvest’’. Franklin Roosevelt was president van de Verenigde Staten en Winston Churchill was de eerste minister van het Verenigd Koninkrijk. Winston Churchill bedacht in het geheim een plan voor een wereld zonder oorlog.
Op 1 januari 1942 vergaderden in Washington DC de vertegenwoordigers van 26 landen (waaronder Nederland) die de zogenaamde ‘’verklaringen van de Verenigde Naties’’ ondertekenden. Ze verbonden zich om de oorlog uit de wereld te helpen.
Van 25 april tot en met 26 juni 1945 namen de vertegenwoordigers van 50 landen deel aan de ‘’conferentie van San Francisco’’. Ze bedachten het ‘’handvest’’ van de VN en rechtsregels van een vernieuwd internationaal Gerechtshof.
Op 24 oktober 1945 kwam de VN officieel tot leven. Daarom wordt ieder jaar op 24 oktober de ‘’dag van de VN’’ gevierd.
De eerste secretaris-generaal van de VN was Gladwyn Jebb.
Welke landen horen bij de VN?
Toen de VN opgericht werd, sloten er zich 51 landen bij aan. In de jaren vijftig en zestig kwamen er steeds meer lidstaten. Doordat er steeds meer lidstaten bij kwamen werd de VN heel sterk en groot. Tegenwoordig zit elk land, behalve Vaticaanstad, Kosovo en Taiwan, in de VN. Een land moet zich over het algemeen aansluiten bij de VN om tot soeverein land te worden verklaard.
Wat voor dingen doet Nederland in de VN?
Nederland helpt in de missies van de VN zoals de protesten in Libië. Nederland geeft ook leningen aan andere landen die in problemen zitten. Belangrijke dingen van Nederland binnen de VN zijn het beschermen van de mensenrechten, het beschermen van het milieu en ontwikkeling van duurzame oplossingen ter bescherming van het milieu.
De invloed van de VN
Als een land of volk wordt aangevallen, kan dat land de hulp inroepen van de VN. Alle landen die lid zijn, zijn verplicht de Veiligheidsraad te gehoorzamen. De Veiligheidsraad van de VN doet dan meestal een van de volgende drie dingen en soms ook een vierde:
- Een handelsembargo uitroepen. Dat is dat er geen handel meer wordt gedreven met het aanvallende land
- Onderhandelaars sturen, om de problemen op te lossen
- Een wapenembargo uitspreken om te voorkomen dat het aanvallende land aan wapens kan komen
- Wat soms gebeurt is dat de VN toestemming geeft aan landen om een militaire ingreep te doen. Dit gebeurt bijvoorbeeld in Libië.
Wel is het zo dat een aantal permanente leden van de Veiligheidsraad een vetorecht hebben, waarmee ze een besluit ervan kunnen tegenhouden. Het gaat om China, Frankrijk, Rusland, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten.
Het hoofdgebouw van de VN
Het hoofdgebouw van de VN staat in de Verenigde Staten in New York. Dit gebouw is in 1946 ontworpen door het internationaal team van architecten. Het is 166 meter hoog en heeft 39 verdiepingen.
Er staan ook belangrijke gebouwen in Wenen (Oostenrijk), Den Haag (Nederland), Nairobi (Kenia) en Genève (Zwitserland).
Het gebouw in Genève is het grootste conferentiecentrum ter wereld. Het verleent vooral administratieve hulp aan organisaties van de VN.
Bij alle hoofdgebouwen staat een vlaggenparade van alle landen die lid zijn.
Actueel bij de VN
Iets actueels bij de VN is de protesten (wat meer gevechten zijn geworden) in Libië. Wat de VN heeft gedaan is dat ze een vliegverbod hebben ingesteld en dat ze het controlegebouw over de luchtmacht van Libië hebben uitgeschakeld door een bombardement.
Andere actuele dingen zijn de aardbevingen in Japan en Nieuw-Zeeland ze helpen daar met zoeken naar overlevenden en ze zorgen dat het eten dat er komt eerlijk wordt verdeeld.
In Ivoorkust zijn bij protesten tegen de regering was er, omdat de oude president is verslagen bij de presidentsverkiezingen een strijd uitgebroken tussen de oude en nieuwe president en onder de bevolking. Er waren meer dan 500 doden gevallen en al meer dan 1.5 miljoen gewonden. Zeker 100.000 mensen zijn het land ontvlucht. De VN heeft toen geld apart gezet voor Ivoorkust voor wederopbouw, voedsel, medicijnen en dergelijke.
De Millenniumdoelen
In 2000 heeft de VN 8 millenniumdoelen gekozen. Die millenniumdoelen zijn:
- De armoede halveren en minder mensen met honger.
- Elk kind naar school.
- Mannen en vrouwen gelijkwaardig.
- Minder kindersterfte.
- Verbetering van de gezondheid van moeders.
- Bestrijding van hiv/aids, malaria en andere dodelijke ziektes.
- Toegang tot betaalbare medicijnen, een eerlijk handelssysteem, minder schulden voor ontwikkelingslanden.
- Bescherming van het milieu, iedereen schoon drinkwater en minder mensen in sloppenwijken.
Die millenniumdoelen wilde de VN in 2015 halen.
De armoede halveren en minder mensen honger
Het percentage mensen dat in extreme armoede leeft, moest in 2015 ten minste voor de helft zijn teruggebracht ten opzichte van 1990. Extreme armoede betekent dat iemand minder dan $1,25 per dag te besteden heeft. In 1990 leefden 1,8 miljard mensen in extreme armoede, oftewel 41,7 procent van de wereldbevolking. Het gaat ze waarschijnlijk op wereldniveau lukken, omdat het in oosten van Azië en Zuid-Oost-Azië in 2005 al gehaald is.
Elk kind naar school
In ontwikkelingslanden gaan miljoenen kinderen nog niet naar school. Vaak worden zij thuis gehouden om mee te helpen in het huishouden of om een bijdrage te leveren aan het gezinsinkomen. In millenniumdoel twee is vastgelegd dat in 2015 alle kinderen in alle landen basisonderwijs moeten volgen. Dit is het teken van dit millenniumdoel. Ze zijn al vooruit gegaan, maar het is eigenlijk onmogelijk alle kinderen naar school te laten gaan, omdat sommige gehandicapte niet kinderen naar school kunnen en omdat sommigen ouders hun kind niet naar school laten gaan. Omdat ze het kind het zelf willen leren.
Mannen en vrouwen gelijkwaardig
Het derde millenniumdoel gaat over de Rechten van Vrouwen. Mannen hebben formeel dezelfde rechten. Dit is vast gelegd in internationale Mensenrechtenverdragen. In de praktijk blijkt dat nog niet. Zo gaan er in veel arme landen veel meer jongens naar school dan meisjes. Meisjes worden vaak niet naar school gestuurd, omdat ouders het niet nuttig vinden en het kost te veel geld. Ze gaan ervan uit dat het niet nodig is, omdat ze later toch zullen trouwen en kinderen krijgen. Een andere reden om meisjes thuis te houden is omdat ze moeten mee helpen in het huishouden. De doelstelling was daarom dat in 2015 er net zoveel meisjes als jongens naar school moesten gaan.
Minder kindersterfte
In 1990 stierven ruim 12,4 miljoen kinderen onder de 5 jaar. Dat aantal moest met twee-derde worden teruggebracht in 2015. Heel veel kinderen overlijden aan ziektes die voorkomen Hadden kunnen worden zoals malaria, diarree, mazelen of longontsteking. Het probleem was dat heel veel mensen geen toegang hebben tot goede betaalbare medicijnen (zie millenniumdoel 7). In 2009 waren het al heel wat minder: toen stierven er 8,1 miljoen kinderen onder de vijf. Dat is al beduidend minder dan in 1990 maar nog niet goed genoeg.
Minder moedersterfte
Jaarlijks overlijden honderdduizenden vrouwen aan de gevolgen van zwangerschap. Bloedingen, infecties en een hoge bloeddruk zijn veel voorkomende doodsoorzaken die alleen met goede medische hulp en kraamzorg voorkomen kunnen worden. Als vijfde millenniumdoel was bepaald dat moedersterfte in 2015 met driekwart moest zijn teruggebracht ten opzichte van 1990.
Toegang tot reproductieve gezondheid
Vaak is moedersterfte het gevolg van illegale en gevaarlijke abortussen. Beschikbaarheid van voorbehoedsmiddelen en toegang tot veilig uitgevoerde abortus is daarom van levensbelang. Net als het recht van vrouwen om zelf te beslissen over haar seksualiteit en het al dan niet krijgen van kinderen. Dit heet reproductieve gezondheid. Uiterlijk in 2015 moest dit behaald zijn.
Bestrijding van hiv/aids, malaria en andere dodelijke ziektes
Millenniumdoel 6 is het bestrijden van dodelijke ziektes in ontwikkelingslanden zoals malaria, hiv en aids. Wat ze ook willen doen is de verspreiding van dodelijke ziektes tegengaan en zorgen dat iedereen goede medicijnen kan krijgen. Het de goede kant op met de bestrijding van aids. Van malaria is het niet goed bekend, omdat er geen betrouwbare informatie komt uit Afrika.
Toegang tot betaalbare medicijnen, Een eerlijk handelssysteem, minder schulden voor ontwikkelingslanden
Millenniumdoel 7 is het bevorderen van hulp van de rijkere landen aan de armere landen met het halen van de millenniumdoelen. Millenniumdoel 7 houdt ook in dat er meer betaalbare medicijnen komen in derdewereldlanden en dat er überhaupt meer medicijnen komen in derdewereldlanden. Ook moet er meer communicatie via telefonie en internet in derdewereldlanden komen, want dat is erg belangrijk voor de ontwikkeling van die landen. En natuurlijk, zoals de naam al zegt, houdt het ook in dat de schulden van derdewereldlanden omlaag moeten.
Bescherming van het milieu, iedereen schoon drinkwater en minder mensen in sloppenwijken
Millenniumdoel 8 is het doel te bereiken dat er minder mensen in sloppenwijken gaan wonen en dat er meer schoon drinkwater is voor die mensen, en betere leefomstandigheden in sloppenwijken, in plaats van alle mensen daaruit laten verhuizen, want dat zou jaren gaan duren.
Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s)
Een vervolg op de millenniumdoelen zijn de 17 Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen (SDG's). Ze golden vanaf 2016 en moeten tegen 2030 bereikt worden:
- Geen armoede
- Geen honger
- Goede gezondheid en welzijn
- Kwaliteitsonderwijs
- Gendergelijkheid
- Schoon water en sanitair
- Betaalbare en duurzame energie
- Eerlijk werk en economische groei
- Industrie, innovatie en infrastructuur
- Ongelijkheid verminderen
- Duurzame steden en gemeenschappen
- Verantwoorde consumptie en productie
- Klimaatactie
- Leven in het water
- Leven op het land
- Vrede, justitie en sterke publieke diensten
- Partnerschap om doelstellingen te bereiken.
- Oorlog stoppen.
Intergouvernementele organisaties | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|