Beemster: verschil tussen versies

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
k (Link naar doorverwijspagina Gemeente gewijzigd in Nederlandse gemeente met DisamAssist)
 
(41 tussenliggende versies door 16 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
−
----
+
{{Infobox plaats
 +
| naam        = Beemster
 +
| vlag        = [[Bestand:Beemster flag.svg|130px]]
 +
| wapen        = [[Bestand:Beemster wapen.png|73px]]
 +
| kaart        = BAG woonplaatsen - Gemeente Beemster.png
 +
| land        = {{NL}}
 +
| deelgebied  = [[Nederlandse gemeente|Gemeente]]
 +
| deelgebiedN  = [[Purmerend]]
 +
| deelgebied2  = [[Hoofdplaats]]
 +
| deelgebied2N = '''[[Middenbeemster]]'''
 +
| oppervlakte  = 72,07 [[vierkante kilometer|km²]]
 +
| inwoners    = 10.401 <small>(1 juli 2021)</small>
 +
| dichtheid    = 1147 inwoners per km²
 +
| postcode    = 1460-1464
 +
| netnummer    = 0299
 +
| portaal      = Noord-Holland
 +
}}
 +
De '''Beemster''' is een [[polder]] in de [[Nederland]]se [[Purmerend (gemeente)|gemeente Purmerend]], in de provincie [[Noord-Holland]]. De hoofdplaats is [[Middenbeemster]].
  
−
== De Beemster nu ==
+
De polder maakt deel uit van de [[Metropoolregio Amsterdam]] en staat sinds 1999 op de de [[Werelderfgoedlijst]].
−
De Beemsterpolder ligt in Noord-Holland tussen Alkmaar, Hoorn, Edam en Purmerend. Op dit moment wonen er 8.486 inwoners (1 februari 2008, bron: CBS).  de oppervlakte is 72,08 km² waarvan 2,80 km² water wat vooral bestaat uit de ringvaart die om de polder heen ligt en de grens van de gemeente is.
 
−
 
 
−
 
 
−
----
 
  
 
== Geschiedenis ==
 
== Geschiedenis ==
−
 
+
[[Bestand:Beemster_1869.png|left|miniatuur||Een kaart van de Beemster uit 1658.]]
−
Rond het jaar 8oo was de plek waar nu de gemeente Beemster ligt bedekt met veen. Door dat veen gebied lag een klein riviertje Bamestra (daar werd de naam beemster van afgeleid). Het riviertje groeide uit tot een meer dat in verbinding stond met de Zuiderzee( nu het IJselmeer).
+
Rond het jaar 800 was de plek waar nu de Beemster ligt bedekt met [[veen]]. Door dat veen gebied lag een klein riviertje Bamestra (daar werd de naam Beemster van afgeleid). Het riviertje groeide uit tot een meer dat in verbinding stond met de [[Zuiderzee (water)|Zuiderzee]]. In opdracht van rijke kooplieden en de burgemeester van [[Amsterdam]] werd met 43 molens de Beemster drooggemalen door [[Jan Adriaanszoon Leeghwater]]. Dit gebeurde door het ophogen van de [[dijken]] en het graven van een ringvaart. Het water werd over de dijk gepompt in de ringvaart. Toen dit allemaal klaar was was het inmiddels 19 mei 1612. Het land werd verdeeld in [[kavels]] (stukken land) in de vorm van rechthoeken. Er kwamen rijke [[handelaren]] wonen met een [[buitenhuis]]. Veel van deze rijke handelaren hadden ook een [[boerderij]] omdat de grond vruchtbaar was. Inmiddels zijn er nog maar weinig van deze [[buitenhuizen]] over en staan er veel [[boerderijen]].
−
[[Afbeelding:Beemster.jpg|left|thumb|130px]]
+
=== Herindeling ===
−
 
+
Tussen 1851 en 2022 was de Beemster een zelfstandige [[Nederlandse gemeente|gemeente]]. Op 1 januari 2022 is Beemster samengegaan met [[Purmerend (gemeente)|Purmerend]].
−
 
 
−
 
 
−
In opdracht van rijke kooplieden en de burgemeester van Amsterdam werd met 43 molens de Beemsterpolder drooggemalen door Jan Adriaanszoon Leeghwater.Dit gebeurde door het ophogen van de dijken en het graven van een ringvaart. Het water werd over de dijk gepompt in de ringvaart. Dit gebeurde op deze manier 
 
−
[[Afbeelding:Molengang.jpg|left|thumb|200px]]
 
−
Toen dit allemaal klaar was was het inmiddels 19 Mei 1612. Het land werd verdeeld in kavels (stukken land) in de vorm van rechthoeken. Er kwamen rijke handelaren wonen met een buitenhuis. Veel van deze rijke handelaren hadden ook een boerderij omdat de grond vruchtbaar was.  
 
−
Inmiddels zijn er nog maar weinig van deze buitenhuisen over en staan er veel boerderijen.
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
----
 
−
 
 
−
== Werelderfgoed ==
 
−
In 1999 werd de Beemster uitgroepen tot Werelderfgoed. Dit omdat de polder nog steeds ingedeeld in de zuivere vierkanten die weer verdeeld zijn in zuivere rechthoeken( de kavels')net als 400 jaar geleden. Ook staan er nog een aantal stolpen en buitenhuizen uit die tijd.[[Afbeelding:3224dbf8.jpg|left|thumb|160px]]  
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
----
 
−
 
 
−
== Bijzondere plekken ==
 
−
De Nederlands Hervormde kerk werd gebouwd in 1623 en ontworpen door Hendrick de Keyser(ook de ontwerper van Zuider- en Westerkerk). Naast de kerk werd een consistorie voor de kerkenraad en een stovenkamergebouwd. Hier konden verkleumde kerkgangers hun stoven vullen met kooltjes, zodat ze in de kerk geen koude voeten kregen.
 
−
 
 
−
In de  pastorie van de kerk in Middenbeemster is het Museum Betje Wolff, dat genoemd is naar de 18de eeuwse schrijfster Elizabeth Wolff. Zij was getrouwd met dominee Adrianus Wolff en woonde in de pastorie.
 
−
[[Afbeelding:BetjeWolff.jpg|left|thumb|160px]]Op de achtergrond de kerk.
 
−
 
 
−
Opvallend is in de Beemster is het oude smederijpand met de travalje, de stal waar paarden werden beslagen.
 
−
Vanaf 1676 hebben generaties smeden in deze smederij geleefd en gewerkt.
 
−
Nu zit er een bloemenzaak in het pand, maar je kunt er nog steeds komen kijken en zelfs het smidsvuur laten opvlammen.
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
  
  
−
----
+
== Geografie ==
 +
[[Bestand:Midden_beemster.jpg|right|300px|miniatuur|Het dorp [[Middenbeemster]].]]
 +
Beemster ligt in Noord-Holland dicht bij [[Alkmaar]], [[Hoorn (Noord-Holland)|Hoorn]], [[Edam]] en [[Purmerend]]. In het noorden grenst de polder aan [[Koggenland]], in het oosten aan [[Zeevang]], in het zuidoosten aan [[Purmerend]], in het zuiden aan [[Wormerland]] en in het noordwesten aan [[Alkmaar]]. In de polder liggen vier [[dorp]]en en twee [[buurtschap]]pen. Dit zijn:
 +
{{Kolommen4
 +
| Kolom1=
 +
* '''[[Middenbeemster]]''' (hoofdplaats)
 +
* [[Noordbeemster]]
 +
* [[Westbeemster]]
 +
| Kolom2=
 +
* [[Zuidoostbeemster]]
 +
* [[Halfweg (Beemster)|Halfweg]]
 +
* [[Klaterbuurt]]
 +
}}
  
 +
== Bezienswaardigheden en werelderfgoed ==
 +
[[Bestand:Beemster_west.JPG|left|300px|miniatuur|Het dorp [[Zuidoostbeemster]].]]
 +
In 1999 werd de Beemster uitgeroepen tot [[Werelderfgoed]]. Dit omdat de [[polder]] nog steeds ingedeeld in de zuivere vierkanten die weer verdeeld zijn in zuivere kavels, net als 400 jaar geleden. Ook staan er nog een aantal [[stolpen]] en [[buitenhuizen]] uit die tijd. De Nederlands Hervormde kerk werd gebouwd in 1623 en ontworpen door [[Hendrick de Keyser]](ook de ontwerper van Zuider- en Westerkerk). Naast de kerk werd een consistorie voor de kerkenraad en een Stovenkamer gebouwd. Hier konden verkleumde kerkgangers hun [[stoven]] vullen met kooltjes, zodat ze in de kerk geen koude voeten kregen.  In de pastorie van de kerk in Middenbeemster is het Museum Betje Wolff, dat genoemd is naar de 18de eeuwse schrijfster [[Elizabeth Wolff]]. Zij was getrouwd met dominee [[Adrianus Wolff]] en woonde in de pastorie. Opvallend is in de Beemster is het oude smederijpand met de travalje, de stal waar paarden werden beslagen. Vanaf 1676 hebben generaties smeden in deze smederij geleefd en gewerkt. Nu zit er een bloemenzaak in het pand, maar je kunt er nog steeds komen kijken en zelfs het smidsvuur laten opvlammen.
  
−
==Videolink==
+
{{Navigatie gemeente Purmerend}}
−
* [http://cgi.omroep.nl/cgi-bin/streams?/ibg/canon/bb.leeghwater.wmv Leeghwater]
+
{{Navigatie Vervoerregio Amsterdam}}
 +
{{Navigatie landstreken Noord-Holland}}
 +
{{Navigatie werelderfgoed Nederland}}
  
−
Centraal in de video staat het plan van ingenieur Leeghwater om de veenplassen in Noord-Holland droog te leggen.
+
[[Categorie:Gouden Eeuw]]
−
--[[Gebruiker:Denice|Denice]] 21 mei 2008 21:54 (CEST)
 
−
[[Categorie:Van 1500 tot de 20ste eeuw]]
 
 
[[Categorie:Geschiedeniscanon]]
 
[[Categorie:Geschiedeniscanon]]
 +
[[Categorie:Werelderfgoed in Nederland]]
 +
[[Categorie:UNESCO]]
 +
[[Categorie:Streek in Noord-Holland]]

Huidige versie van 9 nov 2023 om 16:14

Beemster
Beemster flag.svg       Beemster wapen.png
BAG woonplaatsen - Gemeente Beemster.png
Land Vlag van Nederland Nederland
Gemeente Purmerend
Hoofdplaats Middenbeemster
Burgemeester
Oppervlakte 72,07 km²
Inwoners 10.401 (1 juli 2021)
Dichtheid 1147 inwoners per km²
Postcode(s) 1460-1464
Netnummer(s) 0299
Rayons
Portaal Portal.svg Noord-Holland

De Beemster is een polder in de Nederlandse gemeente Purmerend, in de provincie Noord-Holland. De hoofdplaats is Middenbeemster.

De polder maakt deel uit van de Metropoolregio Amsterdam en staat sinds 1999 op de de Werelderfgoedlijst.

Geschiedenis

Een kaart van de Beemster uit 1658.

Rond het jaar 800 was de plek waar nu de Beemster ligt bedekt met veen. Door dat veen gebied lag een klein riviertje Bamestra (daar werd de naam Beemster van afgeleid). Het riviertje groeide uit tot een meer dat in verbinding stond met de Zuiderzee. In opdracht van rijke kooplieden en de burgemeester van Amsterdam werd met 43 molens de Beemster drooggemalen door Jan Adriaanszoon Leeghwater. Dit gebeurde door het ophogen van de dijken en het graven van een ringvaart. Het water werd over de dijk gepompt in de ringvaart. Toen dit allemaal klaar was was het inmiddels 19 mei 1612. Het land werd verdeeld in kavels (stukken land) in de vorm van rechthoeken. Er kwamen rijke handelaren wonen met een buitenhuis. Veel van deze rijke handelaren hadden ook een boerderij omdat de grond vruchtbaar was. Inmiddels zijn er nog maar weinig van deze buitenhuizen over en staan er veel boerderijen.

Herindeling

Tussen 1851 en 2022 was de Beemster een zelfstandige gemeente. Op 1 januari 2022 is Beemster samengegaan met Purmerend.


Geografie

Het dorp Middenbeemster.

Beemster ligt in Noord-Holland dicht bij Alkmaar, Hoorn, Edam en Purmerend. In het noorden grenst de polder aan Koggenland, in het oosten aan Zeevang, in het zuidoosten aan Purmerend, in het zuiden aan Wormerland en in het noordwesten aan Alkmaar. In de polder liggen vier dorpen en twee buurtschappen. Dit zijn:


Bezienswaardigheden en werelderfgoed

Het dorp Zuidoostbeemster.

In 1999 werd de Beemster uitgeroepen tot Werelderfgoed. Dit omdat de polder nog steeds ingedeeld in de zuivere vierkanten die weer verdeeld zijn in zuivere kavels, net als 400 jaar geleden. Ook staan er nog een aantal stolpen en buitenhuizen uit die tijd. De Nederlands Hervormde kerk werd gebouwd in 1623 en ontworpen door Hendrick de Keyser(ook de ontwerper van Zuider- en Westerkerk). Naast de kerk werd een consistorie voor de kerkenraad en een Stovenkamer gebouwd. Hier konden verkleumde kerkgangers hun stoven vullen met kooltjes, zodat ze in de kerk geen koude voeten kregen. In de pastorie van de kerk in Middenbeemster is het Museum Betje Wolff, dat genoemd is naar de 18de eeuwse schrijfster Elizabeth Wolff. Zij was getrouwd met dominee Adrianus Wolff en woonde in de pastorie. Opvallend is in de Beemster is het oude smederijpand met de travalje, de stal waar paarden werden beslagen. Vanaf 1676 hebben generaties smeden in deze smederij geleefd en gewerkt. Nu zit er een bloemenzaak in het pand, maar je kunt er nog steeds komen kijken en zelfs het smidsvuur laten opvlammen.


Vlag van de provincie Noord-Holland Plaatsen in de gemeente Purmerend Vlag van Purmerend
Stad: Purmerend      Landstreek: Beemster

Dorpen: Purmerbuurt · Purmer (deels) · Middenbeemster · Noordbeemster · Westbeemster · Zuidoostbeemster
Buurtschappen: Arenberg · Assummerbuurt · De Blikken Schel · De Zevenhuisjes · Halfweg · Het Hoekje · Hoornsche Keet · Klaterbuurt

Noord-Holland: Steden en dorpen in Noord-Holland      Nederland: Provincies · Gemeenten

Gemeenten in de Vervoerregio Amsterdam
Aalsmeer · Amstelveen · Amsterdam · Diemen · Edam-Volendam · Haarlemmermeer · Landsmeer · Oostzaan · Ouder-Amstel · Purmerend · Uithoorn · Waterland · Wormerland · Zaanstad
Noord-Hollandse streken Vlag van Noord-Holland
Amstelland · Beemster · Bollenstreek* · Het Gooi · Groene Hart* · Haarlemmermeer · Holland* · Kennemerland · Kop van Noord-Holland · Purmer · Randstad* · Schermer · De Streek · Texel · Utrechtse Heuvelrug* · Vechtstreek* · Waterland · West-Friesland · Zaanstreek
*ligt ook in andere provincies.
Werelderfgoed in Nederland
Grachtengordel van Amsterdam - Droogmakkerij De Beemster - Ir. D.F. Wouda-gemaal te Lemmer - Stelling van Amsterdam - Molens bij Kinderdijk-Elshout - Rietveld Schröderhuis te Utrecht - Schokland en Omgeving - Van Nellefabriek te Rotterdam - Historische binnenstad van Willemstad te Curaçao - Waddenzee - Koloniën van Weldadigheid - Nieuwe Hollandse Waterlinie - Neder-Germaanse limes
Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Beemster&oldid=825635"