Monster (chemie)
Een monster is een kleine hoeveelheid vaste stof, vloeistof of gas wat onderzocht moet worden. Meestal gebeurt dat in een laboratorium.
Ook in ziekenhuizen worden monsters van lichaamsmateriaal en/of lichaamsvocht bij patiënten genomen om te zien of er bacteriën, virussen of verkeerde chemische stoffen erin aanwezig zijn. Het afnemen van bloed of urine is dus ook het nemen van een monster. Ook de wattenstaafjes die werden gebruikt tijdens de corona pandemie zijn daar een goed voorbeeld van.
Om te kijken welke bacteriën aanwezig zijn wordt het monster uitgestreken op een zogeheten petrischaaltje en op kweek gezet in een speciale kast. Na verloop van tijd kan de laborant zien of de (gevreesde) bacterie aanwezig is of niet.
Ook wordt er in het bloed gekeken naar andere stoffen zoals kankercellen, eiwitten en vitamines. Hieraan kan de arts zien hoe een ziekte verloopt en of de aanwezige hoeveelheid (waarde) juist te hoog of te laag is. Via een microscoop kan de laborant zien en tellen welke cellen in het bloed, speeksel of urine aanwezig zijn. Met scheikundige proefjes en bewerkingen kan een monster nog verder onderzocht worden.
Ook de recherche van de politie kan bij een ongeluk of overval monsters verzamelen in speciale glazen of plastic buisjes en zakjes, die in het forencies laboratorium worden onderzocht en als bewijsmateriaal kunnen dienen.
Chemische bedrijven, voedingsbedrijven, rioolbedrijven en dergelijke nemen monsters om ze te onderzoeken. Er worden hiervoor ingewikkelde apparaten gebruikt en allerlei chemische stoffen, waarmee aangetoond kan worden welke stoffen er in het monster zitten.
CO2 (koolstofdioxide) en stikstof wordt regelmatig gemeten in de lucht langs rijkswegen en bij boerenbedrijven. Ook het zwemwater wordt regelmatig bemonsterd om te onderzoeken op gevaarlijke of ziekteverwekkende stoffen.
Ook voor bodemonderzoek bij boeren en tuinders worden grondmonsters (beetjes grond) verzameld en gekeken of bijvoorbeeld de grond wel of niet geschikt is voor de planten en of er ziektes in de grondmonsters zitten. Hetzelfde wordt gedaan met monsters die door robots en astronauten zijn verzameld van bijvoorbeeld de maan, Mars (in de toekomst) of een planetoïde.