Recherche
De recherche is een afdeling bij de politie, die onderzoekt wat er is gebeurd bij een misdaad (misdrijf). Het woord rechercher komt uit het Frans en betekent onderzoeken.
Een politieambtenaar die bij een rechercheafdeling werkt, wordt rechercheur genoemd. Vaak zijn zij niet in uniform en rijden in gewone onopvallende auto's, met weggewerkte zwaailichten. Ook hebben zij allerlei gereedschappen en opsporingsmiddelen bij zich.
Taken
Rechercheurs proberen bijvoorbeeld bij een woninginbraak erachter te komen wat er allemaal weg is, wie het gedaan kan hebben en hoe de dieven de inbraak hebben gepleegd.
Een zwaarder misdrijf is een moord. Ook hier proberen de rechercheurs bewijzen bij elkaar te zoeken hoe het slachtoffer om het leven is gebracht en wie de schuldige is. Hierbij kunnen ze ook de hulp inroepen van forensisch onderzoekers van het Nationaal Forensisch Instituut (NFI). Deze zijn gespecialiseerd op vingerafdrukken, bloedsporenonderzoek enzovoorts. Als ze erachter zijn wie de dader is, moet de dader ook nog opgespoord en opgepakt (gearresteerd) zien te worden. Dan volgen de verhoren. De mogelijke dader wordt ondervraagd en met het gevonden bewijs geconfronteerd ("we hebben dit van jou gevonden ... leg eens uit hoe dat kan"). Hierbij moet de recherche de zaak kloppend zien te krijgen. De vraag is echter of de mogelijke dader dan de waarheid spreekt.
Als alles is uitgezocht, wordt er door de rechercheur(s) een proces verbaal opgesteld. Dit is een document (dossier) waarin ze het hele onderzoek beschrijven en welke conclusies ze daar uit trekken. Ook foto's, video- en geluidsopnames horen daarbij. Bewijsstukken worden nauwkeurig bewaard en beschreven.
De rechercheurs geven het dossier dan aan het Openbaar Ministerie, dat voor de veroordeling van de daders moet zorgen.
Werkwijze
Een rechercheur werkt met allerlei opsporingsmiddelen. Op de plek waar het misdrijf is gepleegd (een plaats delict) zoekt de rechercheur de omgeving af naar allerlei sporen. Dit moet voorzichtig gebeuren. Elk spoor wordt gefotografeerd. Meetlatjes en nummers markeren de plekken. Hierbij kun je denken aan braaksporen (een stukgemaakt raam bijvoorbeeld), bloedsporen, vingerafdrukken, overhoop gehaalde kasten, verbrande resten van een brief, maar ook video-opnames van bewakingscamera's moeten worden veiliggesteld.
De kleinste details kunnen belangrijk zijn om te bewijzen dat iemand het misdrijf heeft gepleegd. Dat kunnen vezels van kleding zijn, haren of bijvoorbeeld een sigarettenpeuk waar speeksel op zit. Tegenwoordig kunnen ze met dergelijk DNA materiaal aantonen wie er op de plaats delict geweest zijn.
Een voet- of schoenafdruk of dat van een autoband in het zand wordt gefotografeerd en/of met gips vastgelegd. Later kan dat gebruikt worden om zolen van schoenen of autobanden te vergelijken. Ook stukjes autolak of stukjes glas van een koplamp van de vluchtwagen die na bijvoorbeeld een aanrijding gevonden zijn kunnen aanwijzingen geven richting de dader(s).
De (landelijke) recherche beschikt over een database in de computer van heel veel vingerafdrukken en van wie die zijn, soorten autolakken, merken banden en noem maar op. De gevonden sporen kunnen daarmee vergeleken worden.
Het hele precieze opsporingswerk wordt in het laboratorium van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) in Den Haag gedaan. De gevonden bewijsstukjes (monsters) worden daar verder onderzocht onder de microscoop en met chemische middelen bewerkt en dergelijke. De resultaten gaan weer terug naar de recherche.
Ook worden er getuigen gehoord. Van een verhoor worden opnames gemaakt en elke getuigenverklaring wordt uitgetypt. Ook kunnen met speciale toestemming van de officier van justitie zogeheten telefoontaps worden gelegd, om mogelijke verdachten af te luisteren. Iets dergelijks gebeurt ook met internetverbindingen. Computers en mobieltjes kunnen in beslag worden genomen om te onderzoeken of er iets verdachts op te vinden is.
Afhankelijk van het soort misdrijf kan er een heel team op de zaak worden gezet. Zo kan er een speurhondgeleider aan het team worden toegevoegd of een ICT-er die gespecialiseerd is in cibercriminaliteit.
Opleiding
Na de hbo-masteropleiding recherche ( 'Master of Criminal Investigation') krijgt een aspirant rechercheur een aanstelling in een politiefunctie. Dit is de functie senior tactische opsporing.
Om de hbo-masteropleiding recherche te kunnen starten, moet je minimaal een hbo bachelor-diploma hebben. Ze geven de voorkeur aan een opleidingsrichting die logischerwijs aansluit op deze master politieopleiding, zoals Veiligheidskunde, ICT en Recht.
Om rechercheur te worden moet je ook eerst gewoon agent zijn geweest zodat je ervaring hebt met het politiewerk. Door de meerdere van een politiekorps (iemand met een hogere rang) wordt bepaald of je geschikt bent om rechercheur te worden. Sinds enkele jaren is er voor hbo'ers en wo'ers ook de mogelijkheid tot het volgen van een master Recherchekundige.
Breed gezegd is het vak criminologie een combinatie van rechten en sociale wetenschappen, daardoor kan je er veel kanten mee op. De studie is een goede voorbereiding voor de politie-academie, politie of rechercheur. Ook kan je bijvoorbeeld aan de slag bij slachtofferhulp.
De opleiding in de Criminologie wordt georganiseerd door de faculteit Rechtsgeleerdheid. Het volledige programma bestaat uit een driejarige bacheloropleiding (180 studie punten) en een eenjarige masteropleiding (60 studiepunten)
Voor het volgen van deze opleiding, is geen specifieke vooropleiding vereist. Wel is een vooropleiding op HAVO/MBO-niveau gewenst
Rechercheurs staan onder het bevel van een teamleider, meestal een hoofdinspecteur.