Huizen

Uit Wikikids
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Huizen
Huizen vlag.svg
Huizen wapen.svg

NL - locator map municipality code GM0406 (2016).png

Provincie Flag of North Holland.svg Noord-Holland
Talen
Inwoners 41.025
Oppervlakte 23,32 km²
Hoofdplaats(en) Huizen
Hoofdstad
Burgemeester Niek Meijer (VVD)
Gezaghebber
Bestuur
Religie
Munteenheid
Postcode(s) 1270-1277
Netnummer(s) 035
Volkslied
Nationale feestdag
Website www.huizen.nl
Portaal Portal.svg Nederland

Huizen is een gemeente en dorpin de Nederlandse provincie Noord-Holland. De plaats ligt in het Gooi en ligt aan het Gooimeer. Huizen wordt ook wel de haven van het Gooi genoemd. Recht tegenover Huizen ligt Almere. Huizen telt 41.241 inwoners en heeft een relatief jonge bevolking. Het dialect uit Huizen noemen we het Huizers. Er zijn drie voetbalclubs in Huizen. HSV de Zuidvogels en SV Huizen komen uit in de Hoofdklasse B en SC AH '78 komt uit in de 3de klasse van het amateurvoetbal.

Geschiedenis

Kalkovens in Huizen op de Botterwerf.
Oude kerk, waarvan de toren uit rond 1400 stamt

Rond 1400 behoorde Huizen tot het zogeheten kerspel (parochie of kerkgemeenschap) Naerdinxland. De oorspronkelijke oude kerk is rond die tijd gebouwd. In 1421 had Huizen al zijn eigen schout en schepenen (soort gemeentebestuur at ook recht sprak). In 1578 werd Huizen voornamelijk protestants als gevolg van de reformatie. De omliggende dorpen in het Gooi bleven echter overwegend katholiek. In die tijd was Huizen een boerendorp. Er staan nog enkele boerderijen uit die tijd in het oude dorp (de oudste stenen boerderij aan de boerensteeg is van rond 1600).

Veel mensen denken dat Huizen vanouds een vissersdorp was, maar dat is niet zo. Vanaf 1342 lag het zogeheten visstapelrecht alleen bij de stad Naarden. Pas in 1683 werd daar de haven van de Zuiderzee afgesloten door uitbreiding van de vestingwerken.

Op de rede van Huizen (strook voor het strand op 3,5 km vanaf de wal) mochten en konden de Huizer schippers nu hun botters voor anker laten gaan en werd de vis er overgeladen in karren en naar de wal gebracht. Bij storm en ijs was dit gevaarlijk en enkele botters gingen hierbij verloren. In 1854 kreeg Huizen een eigen (lang gewenste) haven. Deze is vanaf 1853 geheel met de hand gegraven. Huizen had vele hangen in het dorp staan. Deze visrokerijen werden gebruikt om de haringen te roken om ze langer te kunnen bewaren. De haring werd vooral 's nachts door vrouwen en meisjes op stalen pennen geregen (spieten of speten) en in de rook gehangen. Elke rokerij had zo'n 20 mensen in dienst. Zowel de mannen als vrouwen gingen op stap om de vis te venten (verkopen). Dat gebeurde in de wijde omgeving van Huizen, tot wel in Amsterdam aan toe.

Door de afsluiting van de Zuiderzee in 1932 ging de visserij als inkomstenbron voor de Huizers verloren. Vele vissers moesten een bestaan opbouwen op de wal. Er ontstaan bouwbedrijven, schildersbedrijven en ook in de kaashandel doen de Huizers goede zaken. Tot in Duitsland brachten de 'Duitse Kruiers' lopend hun kaas. Nog steeds zijn er de nodige kaaspakhuizen in Huizen te vinden. Het kaas maken gebeurt elders. Al langer werd er ongebluste kalk gemaakt van schelpen uit de Zuiderzee in de kalkovens (later is van deze kalkovens het gelijknamige restaurant gemaakt).

Huizen heeft lang een eigen standaardmolen gehad. Deze stond op de Molenberg midden in het oude dorp. In 1914 is deze afgebroken en is het een van de eerste gebouwen geworden in het Openluchtmuseum in Arnhem.

Met de komst van de stoomtram van de Hollandsche IJzeren Spoorweg Maatschappij (HIJSM) in 1893 (later Gooische Stoomtram) is Huizen een forensendorp geworden. Vele Huizer meisjes gingen met de stoomtram naar hun werk buiten het dorp.

Rond 1927 werden er grote zendmasten op het Harde gebouwd van de Huizer Radio Zender van de Nederlandse Draadloze Omroep (NDO), opgericht door de KRO en de NCRV. Aan de andere kant van het dorp verschenen in 1927 de masten van de Philips Omroep Holland-Indië (PHOHI). Deze kortegolfzender richtte zich op de Nederlandse koloniën, voornamelijk Nederlands-Indië. Hier zou later de Wereldomroep uit ontstaan. In de Tweede Wereldoorlog zijn deze masten vernietigd.

Vanaf de jaren 1950 bestaat Huizen niet alleen meer uit het oude dorp. Verschillende wijken (zie hieronder) moesten aan steeds meer mensen een woongelegenheid bieden. De vroegere akkers en weilanden werden aan huizenbouw opgeofferd. In de meenten (weilanden) ontstonden de woonwijken met een eigen winkelcentrum en scholen.

Wie de geschiedenis van Huizen en bijvoorbeeld de kenmerkende Huizer streekdracht wil bekijken, kan terecht in het Huizer Museum.

Na de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 is het gelukt om de koopzondag door te voeren in Huizen.

Links

WikiKidsAtlas

Huizen op Google Maps

Afkomstig van Wikikids , de interactieve Nederlandstalige Internet-encyclopedie voor en door kinderen. "https://wikikids.nl/index.php?title=Huizen&oldid=825634"