Haïti
Republiek Haïti République d'Haïti Repiblik Ayiti | |
---|---|
Hoofdstad | Port-au-Prince |
Aantal inwoners | 11.743.017 (2020) |
Oppervlakte | 27.750 km² |
Regeringsvorm | Semi-presidentiële republiek |
President | Ariel Henry (sinds 2021) |
Godsdienst | Christendom (86,9%) Geen religie (10,6%) Volksreligies (2,2%) Overig (0,3%) |
Taal | Frans (Français) Haïtiaans Creools (Kreyòl) |
Munteenheid | Gourde |
Volkslied | La Dessalinienne |
Nationale feestdag | 1 januari |
Landcode | HTI |
Haïti, officieel de Republiek Haïti (Frans: République d'Haïti, Creools: Repiblik d Ayiti), is een eiland op het westelijk deel van het eiland Hispaniola in de Caribische Zee. De hoofdstad is Port-au-Prince. Haïti grenst in het oosten over 275 kilometer aan de Dominicaanse Republiek. Haïti deelt samen met de Dominicaanse Republiek het eiland Hispaniola. In het noorden liggen de Bahama's en de (Britse) Turks- en Caicoseilanden, in het westen liggen Cuba en in het zuidwesten Jamaica.
Haïti was lange tijd een kolonie van Frankrijk, maar werd in 1804 onafhankelijk. De onafhankelijkheid was het gevolg van de Haïtiaanse Revolutie, de enige succesvolle slavenopstand in de gehele geschiedenis. Haïti is daardoor ook het eerste land dat de slavernij afschafte. Het land is korte tijd een keizerrijk en een koninkrijk geweest en heeft ook voor een tijdje een gezamenlijk land met de Dominicaanse Republiek gevormd. Haïti heeft vaak te maken orkanen en overstromingen.
Over het algemeen is Haïti een arm land en heeft te maken met corruptie. De schade van de aardbeving uit 2010 is nog altijd merkbaar.
Geografie
Landschap
Haïti beslaat het westen van het eiland Hispaniola. Het wordt gescheiden van Cuba door de Windward Passage. Haïti heeft de vorm van een halve maan. De zee in het midden van Haïti heet de Golf van Gonâve. In deze zee ligt het eiland Île de la Gonâve. Ook liggen er kleinere eilanden, zoals de Cayemites. In het noorden van Haïti ligt ook het eiland Tortuga. In het zuiden ligt het eiland Île-à-Vache. Daarnaast zijn er nog enkele kleinere eilanden rondom Haïti. Sommige hiervan zijn onbewoond.
Het noorden en het zuiden van Haïti wordt gescheiden door de Artibonite-rivier. Deze stroomt door een vallei, die het bergachtige noorden en het bergachtige zuiden van elkaar scheiden. In het noorden liggen de Montagnes Noires, een gebergte. In het zuiden liggen de heuvels van de Plaine du Cul-de-Sac. Op het schiereiland, Tiburon, liggen veel bergen. Hier ligt ook de hoogste berg van het land, de Pic la Selle met een hoogte van 2.680 meter.
Grote steden
10 grootste steden van Haïti | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nummer | Stad | Inwoners | ||||||||
1 | Port-au-Prince | 1.234.742 | ||||||||
2 | Cap-Haïtien | 534.815 | ||||||||
3 | Carrefour | 442.156 | ||||||||
4 | Delmas | 382.920 | ||||||||
5 | Pétion-Ville | 283.052 | ||||||||
6 | Port-de-Paix | 250.000 | ||||||||
7 | Croix des Bouquets | 229.127 | ||||||||
8 | Jacmel | 137.966 | ||||||||
9 | Léogâne | 134.190 | ||||||||
10 | Les Cayes | 125.799 |
Klimaat
Haïti heeft een tropisch klimaat. Dit betekent dat Haïti hoge temperaturen heeft gedurende het hele jaar. Ook valt er regen door het hele jaar heen. Haïti heeft eigenlijk maar twee seizoenen. Er is het regenseizoen in de winter en het droogteseizoen in de zomer. In de winter ligt de temperatuur rond de 23 °C en in de zomer rond de 31 °C. De meeste regen valt tussen april en juni en tussen oktober en november.
Op Haïti is er veel ontbossing, waardoor droogtes en overstromingen vaak voorkomen. Ook komen er veel orkanen voor, die veel schade kunnen veroorzaken.
Bevolking
Algemeen
Haïti heeft iets minder dan 11 miljoen inwoners. Haïti heeft een erg jonge bevolking. De meeste inwoners hebben een Afrikaanse afkomst. Zij zijn de afstammelingen van de voormalige slaven op het eiland. Een gedeelte van hen heeft een gemixte afkomst. Een kleiner gedeelte van de bevolking heeft een Europese of Arabische migratieachtergrond. De gemiddelde levensverwachting is 63 jaar.
Veel inwoners zijn naar andere landen verhuisd. Er zijn veel Haïtianen die wonen in de Verenigde Staten, Canada, Cuba, de Dominicaanse Republiek, Frankrijk, Venezuela en verschillende Caribische eilanden. Alleen al in de Verenigde Staten wonen er 881.000 Haïtianen. In de Dominicaanse Republiek wonen ook 800.000 inwoners. Deze inwoners in het buitenland worden diaspora genoemd.
Taal
Haïti heeft twee officiële talen. Dit zijn het Frans en het Haïtiaans-Creools. Het Frans wordt vooral in de politiek en de media gebruikt. Het wordt gesproken door 42% van de bevolking. Op school leren Haïtianen ook Frans als eerste of tweede taal. Bij kerkdiensten en huwelijken worden ook Frans gesproken. Het Haïtiaans-Creools wordt bijna alle inwoners gesproken. Het is een mix van Frans, Afrikaanse en inheemse talen. De meeste woorden van het Haïtaans-Creools komen ook het Frans, maar de grammatica lijkt meer op Afrikaanse talen. De taal is ontstaan toen Haïti een kolonie van Frankrijk was. De Franse kolonisten gebruikten het om te praten met de Indianen op het eiland en de Afrikaanse slaven. Het Haïtiaans-Creools werd later de moedertaal van veel inwoners. Het Haïtiaans-Creools wordt ook op school geleerd. Het wordt vooral in het dagelijks leven en thuis gebruikt.
Daarnaast spreken veel inwoners ook Spaans en Engels als vreemde taal.
Religie
In 2017 was 55% van de bevolking katholiek en 28% van de bevolking protestants. De belangrijkste protestantse stromingen op het eiland zijn het baptisme en de pinksterbeweging. Net als in veel andere Latijns-Amerikaanse landen neemt het aantal katholieken af en het aantal protestanten toe. De Rooms-Katholieke Kerk kwam naar het eiland toen de Fransen en Spanjaarden het eiland koloniseerden. Het protestantisme is sinds de 19e eeuw actief op het eiland. Deze stroming krijgt sinds de jaren 1970 steeds meer aanhang. 10% van de bevolking hangt geen religie aan of is ongelovig. Daarnaast hangt 3% een kleinere religie aan, zoals de islam, het jodendom of het boeddhisme.
In Haïti gelooft men ook in voodoo. Voodoo is een mix van Europese, Afrikaanse en inheemse religies. Vooral op het platteland gelooft men in voodoo. Veel christenen vinden dat voodoo de religie van de duivel is. Toch geloven veel van hen ook dat de voodoo-rituelen werken. In Haïti zijn er verschillende voodoo-priesters. Zij geloven in dingen als zwarte magie, het offeren van fruit of dieren en andere rituelen. Ook is er een geloof in de geesten van overleden mensen.
Politiek
Staatsinrichting
Haïti is een republiek en een democratie. Dit betekent dat het staatshoofd van Haïti een president is. De president van Haïti wordt iedere vijf jaar gekozen in directe verkiezingen. De huidige president van het land is Ariel Henry sinds 2021, nadat de vorige president (Jovenel Moïse) werd vermoord. Normaal gesproken wordt de president geholpen door een minister-president. Deze wordt door de president gekozen en vervangt de president als deze overlijdt, wordt afgezet of opstapt. Sinds 2021 is Ariel Henry zowel president als minister-president na de moord op de vorige president. Het land heeft veel politieke problemen, zoals corruptie en staatsgrepen. Sinds de onafhankelijkheid zijn er maar liefst 32 staatsgrepen in Haïti geweest.
Het parlement van Haïti wordt de Nationale Assemblee genoemd. Deze bestaat uit twee kamers:
- Het Huis van Afgevaardigden, bestaande uit 119 leden die elke vier jaar gekozen worden.
- De Senaat, bestaande uit 30 leden die elke zes jaar gekozen worden.
Haïti heeft veel verschillende politieke partijen.
Bestuurlijke indeling
Haïti is verdeeld in tien departementen. Dit zijn:
De departementen zijn weer onderverdeeld in 146 gemeenten.
Buitenlandse politiek
Haïti is lid van verschillende organisaties, zoals de Verenigde Naties en de Organisatie van Amerikaanse Staten. Haïti heeft een grensconflict met de Verenigde Staten. Dit gaat over het eiland Navassa. Dit eiland wordt bestuurd door de Verenigde Staten, maar Haïti claimt het als onderdeel van Haïti. Dit conflict is nog steeds niet opgelost, maar speelt een kleine rol.
Het land heeft goede banden met de meeste Latijns-Amerikaanse en Europese landen. Ook heeft het goede banden met de Verenigde Staten en Canada. Haïti wordt door drugdealers uit Latijns-Amerika gebruikt om drugs naar de Verenigde Staten te krijgen. Hierdoor hebben inwoners van sommige landen, zoals Colombia, Panama en de Dominicaanse Republiek, een visum nodig om haar Haïti te gaan. Haïti heeft daarnaast ook goede banden met Cuba. De Haïtiaanse regering heeft zelfs gezegd de regering van Fidel Castro te bewonderen.
Anders dan de meeste landen erkent Haïti Taiwan als het echte China. Hierdoor heeft Haïti geen economische banden met de volksrepubliek China. Haïti is een van de belangrijkste handelspartners van Taiwan.
Economie
In Haïti wordt betaald met de Haïtiaanse gourde. Haïti staat bekend als een van de armste landen op het Amerikaanse continent. Het land heeft slechte wegen, slechte gezondheidszorg en slecht onderwijs. Er is ook veel werkloosheid, waardoor veel inwoners naar het buitenland trekken. De meeste Haïtianen gaan naar de Verenigde Staten om daar te werken, maar er zijn ook mensen die naar de Dominicaanse Republiek gaan. Het land is afhankelijk van buitenlandse hulp. Het meeste geld komt uit de Verenigde Staten, Canada en de Europese Unie. Ook de Dominicaanse Republiek helpt Haïti met onderwijs en wegen. De belangrijkste handelspartner van Haïti is de Dominicaanse Republiek, gevolgd door de Verenigd Staten, de Nederlandse Antillen en China.
66% van de Haïtianen werkt in de landbouw en visserij. De belangrijkste landbouwproducten zijn koffie, tabak, suikerbiet en mango's. Ook komt veel hout uit Haïti. Daarnaast zitten er nog veel grondstoffen in de bodem, zoals goud, bauxiet, koper en marmer. 10% van de bevolking werkt in de industrie. Voornamelijk veel dranken, zeep, cement en kleding wordt in Haïti gemaakt. Haïti wekt heel weinig energie op, aangezien er weinig nodig is. De meeste energie komt van het verbranden van hout.
Het overige gedeelte van de bevolking werkt in de dienstensector. Het toerisme is erg belangrijk voor de economie van Haïti. Veel Amerikanen en Canadezen gaan op vakantie in Haïti. Het land heeft hoge temperaturen, veel zon en veel stranden. Daarnaast komen er toeristen voor de natuur en de historische gebouwen. Ook ontvangen veel Haïtianen geld van familieleden in het buitenland.
Webkwestie
Webkwestie over de ramp op Haïti
Landen en afhankelijk gebieden in Noord-Amerika | |||
---|---|---|---|
Antigua en Barbuda · Bahama's · Barbados · Belize · Canada · Costa Rica · Cuba · Dominica · Dominicaanse Republiek · El Salvador · Grenada · Guatemala · Haïti · Honduras · Jamaica · Mexico · Nicaragua · Panama · Saint Kitts en Nevis · Saint Lucia · Saint Vincent en de Grenadines · Trinidad en Tobago · Verenigde Staten Afhankelijke gebieden: Amerikaanse Maagdeneilanden · Anguilla · Aruba · Bermuda · Bonaire · Britse Maagdeneilanden · Clipperton · Curaçao · Groenland · Guadeloupe · Kaaimaneilanden · Martinique · Montserrat · Puerto Rico · Saba · Saint-Barthélemy · Saint-Martin (FR) · Saint-Pierre en Miquelon · Sint Eustatius · Sint Maarten (NL) · Turks- en Caicoseilanden |