Eerste liefde
| Eerste liefde | |
Geen afbeelding
beschikbaar | |
| Informatie | |
| Alternatieve titel | Первая любовь |
| Schrijver | Ivan Toergenjev |
| Taal (origineel) | Russisch |
| Land |  Rusland
|
| Genre | Liefdesverhaal |
| Datum | 1860 |
Portaal  Literatuur
| |
Eerste liefde (Russisch: Первая любовь) is een novelle van de Russische schrijver Ivan Toergenjev. Het behoort tot een van zijn bekendste werken. Hij publiceerde het verhaal in maart 1860 in het tijdschrift Biblioteka Dlya Chteniya. Toergenjev maakte voor het verhaal gebruik van een gebeurtenis uit zijn eigen leven. Hierdoor is het verhaal ook voor een deel autobiografisch.
Het verhaal gaat over de volwassen Vladimir Petrovitsj die terugblikt op de allereerste keer dat hij verliefd werd. Zijn verhaal begint toen hij 16 jaar oud was en verliefd werd op de dochter van hun buren, de 21-jarige prinses Zinaïda. De novelle is dus een verhaal in een verhaal (een zogeheten raamvertelling).
Samenvatting
Hieronder staat de samenvatting van een verhaal. Soms is het niet leuk als je al weet hoe het verhaal afloopt! |
Vladimir Petrovitsj spreekt samen met twee vrienden af en praten met elkaar. Uiteindelijk komt het gesprek aan bij het onderwerp van hun eerste liefde. De twee vrienden kunnen zich beide niet herinneren wanneer zij voor het eerst verliefd werden. Petrovitsj weet dat echter maar al te goed. Hij besluit het verhaal op papier te zetten om het vervolgens aan zijn vrienden te vertellen.
Toen Petrovitsj zestien jaar oud was, bracht hij de zomers met zijn ouders op het platteland buiten Moskou door. Die zomer kregen zij nieuwe buren: een edele vrouw met haar dochter, prinses Zinaïda. De twee komen uit de adel, maar zijn een groot deel van hun geld kwijtgeraakt. Petrovitsj wordt meteen verliefd op Zinaïda, hoewel zij vijf jaar ouder dan hem is. Zinaïda houdt van de aandacht die mannen haar geven. Ze laat hen opdrachten doen om hun liefde voor haar te bewijzen. Soms zijn die opdrachten erg extreem en sadistisch. Zo geeft zij de jonge dokter Lushin de opdracht om een speld in zijn hand te drukken.
Vladimir voelt zich het ene ogenblik aangetrokken tot Zinaïda, maar het andere ogenblik wil hij niets van haar weten. Zinaïda lijkt Vladimir eerst niet serieus te nemen, maar uiteindelijk heeft ze door dat Vladimir verliefd op haar is. Op een dag zit Vladimir haar te bespioneren op een vier meter hoge muur. Zinaïda ontdekt dat en eist dat Vladimir van de muur afspringt. Vladimir doet dat, maar valt verkeerd en verliest zijn bewustzijn. Wanneer hij wakker wordt, overlaadt Zinaïda hem met kussen. Uiteindelijk ontdekt Vladimir dat Zinaïda helemaal niet verliefd op hem is, maar op zijn vader (die meer dan veertig jaar ouder dan hem is). Zijn vader is bovendien getrouwd een tien jaar oudere vrouw. De liefde tussen Zinaïda en Vladimirs vader wordt publiekelijk bekend. Het is een schandaal, waardoor Zinaïda en haar moeder terug naar Moskou moeten verhuizen.
Een tijdje later gaan Vladimir en zijn vader te paard naar Moskou. Zijn vader dwingt hem om buiten Moskou te blijven wachten, maar Vladimir gaat zijn vader stiekem achterna. Vladimir ontdekt dat zijn vader naar Moskou gereisd is om Zinaïda te zien. In een zijstraatje omarmen zij elkaar. Toch slaat zijn vader plotseling Zinaïda met een zweep, waardoor een wond op haar arm ontstaat. Vladimirs vader overlijdt enkele weken later aan een hersenbloeding. Zijn moeder maakt vervolgens een groot geldbedrag over naar Zinaïda. Vladimir hoort via anderen dat Zinaïda sindsdien in een hotel verblijft.
Vladimir heeft Zinaïda al die jaren niet gezien. Hij is namelijk te bang om haar op te zoeken en bovendien is Zinaïda inmiddels getrouwd. Vladimir verzamelt uiteindelijk de moed en reist naar het hotel in Moskou. Als hij bij het hotel aankomt, vertelt dat de eigenaar dat ze kort daarvoor tijdens de geboorte van haar kind gestorven is. Vladimir komt tot de conclusie dat hij Zinaïda nog een keer had kunnen zien als hij een besluit durfde te nemen.
Achtergrondinformatie
Titelverklaring
De titel verwijst naar het onderwerp van Petrovitsjs verhaal; eerste liefde. Zijn vrienden kunnen hun eerste liefde niet meer herinneren. Vladimir kan dat wel; aan het einde van het verhaal wordt duidelijk waarom die liefde zo onvergetelijk was.
Symbolen en moraal
Toergenjev maakt in het verhaal gebruikt van symboliek. De stemming van de personages wordt beschreven door middel van planten en het weer. Vladimir heeft last van wisselende gevoelens. Hierdoor lijkt hij erg op Werther uit Die Leiden des jungen Werthers van Johann Wolfgang von Goethe. Een ander symbool is wanneer Zinaïda draden rond de handen van Vladimir bindt. Die draden staan symbool voor het feit dat zij hem afhankelijk van haar wilt maken.
Het verhaal is sterk gericht op moraal. Zinaïda gedraagt zich niet-moreel. Ze speelt met de gevoelens van haar aanbidders. Ook hebben Vladimirs ouders een slecht huwelijk. Hoewel zij getrouwd zijn, gedragen zij zich niet zo. Vladimirs vader krijgt uiteindelijk een relatie met Zinaïda, wat een groot schandaal wordt. Toergenjev keurt die acties in zijn boek af.
Thema
Het thema van Eerste liefde is jeugd en liefde. In het verhaal wordt de zestienjarige Vladimir voor het eerst verliefd. Hij heeft moeite met zijn gevoelens. De ene keer voelt hij zich aangetrokken tot Zinaïda, de andere keer stoot de gedachte van haar hem af. Vladimir heeft moeite om die gevoelens te begrijpen. Toch hoort verliefd worden bij de puberteit. Toergenjev beschrijft niet alleen de leuke kanten aan de liefde, maar ook de pijn die iemand voelt als hij/zij verliefd is. Zinaïda verzint dan ook allerlei opdrachten voor haar geliefden die vaak erg pijnlijk zijn.
Aan het einde van het boek wordt duidelijk wat Toergenjevs les is: Het is erg op verliefd te zijn, maar nog erger om niet verliefd te zijn.
Adaptaties en ontvangst
Eerste liefde behoort tot een van Toergenjevs bekendste werken. Het boek wordt vaak gebundeld met Lentebeken en Asja, omdat de drie boeken over ongeveer hetzelfde onderwerp gaan. In 2013 stond Eerste liefde in de lijst van beste novelles in The Guardian en The New York Times. De Russische schrijver Vladimir Nabokov prees Toergenjevs verhaal.
Doorheen de jaren is de novelle verschillende keren verfilmd. Dat gebeurde in 1968, 1970, 1983, 2001, 2014 en 2020.