Nederlandse Spoorwegen

N.V. Nederlandse Spoorwegen

Het huidige logo van de Nederlandse Spoorwegen
Slogan	"Waar zouden we zijn zonder de trein"
Rechtsvorm	Naamloze vennootschap
Oprichting	1938
Voorganger
Opheffing
Oorzaak einde
Oprichter
Onderdeel van
Eigenaar	Staat der Nederlanden
Sleutelfiguren	Wouter Koolmees (president-directeur)
Land	Nederland
Locatie	Utrecht
Werknemers	39.000
Producten	Railvervoer
Sector	Portaal:Openbaar vervoer
Industrie
Omzet
Winst

Website http://www.ns.nl/
Portaal Economie

De N.V., Nederlandse Spoorwegen, afgekort NS, is de grootste vervoerder van passagiers op het spoor in Nederland en bestaat al sinds 1938. Vroeger was het een semioverheidsbedrijf. Tegenwoordig is het een naamloze vennootschap (NV), waarvan de regering de enige aandeelhouder is. NS vervoerde in 2019 dagelijks zo'n 1.000.000 (een miljoen) passagiers. Nederland heeft het drukst bereden spoorwegennetwerk van Europa. Daarom heeft NS een dienstregeling, een plan hoe de treinen rijden. Die dienstregeling moet vaak aangepast worden, bijvoorbeeld wanneer er een nieuw station komt of een trein harder mag rijden. NS is verantwoordelijk voor ongeveer 5.500 treinen en ook voor de 410 stations, die beheerd worden door ProRail én NS.

Geschiedenis

Het begin van de spoorwegen in Nederland (1839 - 1900)

20 september 1839 is de dag van de allereerste treinreis in Nederland, tussen Haarlem en Amsterdam. Daarna volgden Amsterdam - Utrecht en Utrecht - Rotterdam. Deze spoorlijnen werden toen aangelegd door onder andere de Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij (HIJSM) en de Nederlandse Rhijnspoorweg-Maatschappij (NRS). Ondanks deze best wel grote spoorlijnen kwamen er niet snel veel spoorwegen meer bij. Pas in 1860, 21 jaar na de eerste treinrit in Nederland, ging de overheid zich buigen over de spoorwegen. De overheid stelde een Spoorwegwet op, en het bedrijf Maatschappij ter Exploitatie van Staatsspoorwegen (SS) werd gebruikt om de sporen in Nederland te exploiteren. Sinds de overheid zich ook met het spoor bezighield, ging het juist heel snel met het bouwen van spoorlijnen en stations. In 1900 was het netwerk van sporen ongeveer net zo ver gegroeid als dat wij het nu kennen.

De kopie van de eerste trein in Nederland De Arend. Station d'Eenhonderd Roe op het Frederiksplein in Amsterdam bij de viering van 100 jaar spoor in Nederland in 1939.

Samenvoeging HIJSM en SS (1917-1937)

In het jaar 1917 richtten de Hollandsche IJzeren Spoorweg-

Maatschappij en de Maatschappij ter Exploitatie van Staatsspoorwegen samen de belangenmaatschappij Nederlandsche Spoorwegen op. In 1937 gingen de twee bedrijven helemaal samen en werd het de Nederlandsche Spoorwegen genoemd. NS was geen echt staatsbedrijf terwijl de overheid de enige aandeelhouder was, waardoor het een semioverheidsbedrijf genoemd werd.

In de oorlog (1939 - 1945)

In de oorlog moesten er Joden vervoerd worden naar concentratiekampen. Een makkelijke manier om dit te doen was de trein. Het personeel van de NS wilde hier niet aan mee werken en kwam vanaf 1944 in staking. Tijdens de oorlog werd er veel spoor kapot gemaakt, zodat het transport niet door kon gaan. Mede hierdoor kwam de NS niet rijk uit de oorlog.

Na de oorlog (1945+)

Om de verwoeste steden weer op te bouwen was er veel aanvoer van materiaal nodig. Hierom ging het direct na de oorlog al weer een stuk beter met de Nederlandse Spoorwegen. In 1964 werden auto's steeds belangrijker, en ging het weer wat minder met de NS. Later gingen mensen steeds verder van hun werk afwonen, zodat ze meer moesten reizen, wat dus voordelig was voor de NS.

Directeuren

Sinds 2022 is Wouter Koolmees president-directeur, de hoogste titel bij de NS. Voor een overzicht van de directeuren van de beginjaren tot aan nu, klik hier.

Materieel

Zie ook Lijst van treintypen in Nederland

De NS heeft veel verschillende treinen in zijn bezit. Hieronder een lijstje met de huidige treinen van de NS.

Type	Aantal	Bouwjaar	Opmerkingen
Hogesnelheidstreinen
Thalys PBA	10	1995-1996	Alle treinstellen in eigendom van de Franse spoorwegen (SNCF)
Thalys PBKA	17	1996-1997	Meeste treinstellen in eigendom van buitenlandse spoorwegmaatschappijen.
ICE 3M	17	1997-2000	Meeste treinstellen in eigendom van de DB.
Intercity's
ICMm	144	1977-1994
ICRm	317	1980-1988	Wordt ingezet op de HSL met NS TRAXX.
1700-loc	81	1991-1994	Van de 81 locomotieven doen er nog maar enkele dienst, ze worden alleen nog maar met de IC Berlijn ingezet.
NID	50	1991-1998	Verbouwd uit stoptreinmaterieel DD-AR
VIRM	178	1994-2009
Baureihe 186	45 koop 18 lease	2008, 2014	Rijdt met ICRm
ICNG	99	2017-Heden	Vervangt ICRm en deels ICMm. 20 stellen kunnen naar België
Sprinters
SLT	131	2007-2012
FLIRT	58	2016-
SNG	206	2017-2023	Vervangt DD-AR, DDM-1 en SGMm.