Winteroorlog
Sjabloon:Infobox Militair Conflict De Winteroorlog was een oorlog tussen de Sovjet-Unie en Finland in de Tweede Wereldoorlog.
Oorlog in Europa
Adolf Hitler sloot op 24 augustus 1939 een pact met Jozef Stalin, de leider van de Sovjet-Unie (Rusland). Ze spraken af dat ze elkaar niet zouden aanvallen. Een week na de ondertekening viel Duitsland Polen aan. Engeland en Frankrijk verklaarden Duitsland de oorlog. Stalin viel Polen vanaf de oostkant aan. Het bleek dat de twee landen in het diepste geheim ook hadden afgesproken allebei een deel van Polen te bezetten. Polen zat ingesloten en het moest zich (na vier weken vergeefse strijd) overgeven. Maar Duitsland en de Sovjet-Unie hadden ook afgesproken dat de Russen de vrije hand zouden krijgen in Finland en de Baltische Staten. Dat leidde, wat Finland betrof, tot de zogeheten Winteroorlog.
Finland
Op 14 oktober 1939 ging de Finse regering naar Moskou, waar ze een afspraak had met Jozef Stalin. Stalin en de Russische regering hadden een aantal eisen.
Deze eisen waren:
- Finland zou haar eilanden in de Finse Golf afstaan.
- De Finse grens zou opschuiven tot in de Karelische Landengte tussen de Oostzee en het Ladogameer.
- De marine- en luchtmachtbasis bij Hanko zou voor dertig jaar van de Sovjet-Unie zijn.
- Finland zou het westen van het Vissersschiereiland in Lapland afstaan.
- Er zou een verdrag worden gesloten ter verdediging van de Finse Golf.
Als vergoeding voor deze offers bood Moskou een ‘rechttrekking’ van de grens bij Karelië aan.
Maar de Finse president Cajander en de Finse maarschalk Mannerheim waren hier niet mee akkoord gegaan. Finland had nog een ander voorstel, maar dit werd ook afgewezen.
Aanval
Op 30 november 1939 viel de Sovjet-Unie zonder oorlogsverklaring Finland aan. Toen de aanval begon, waren de troepen ongelijk verdeeld: 120.000 Finse soldaten moesten het opnemen tegen 300.000 Sovjets. De Sovjet-Unie had ook nog 6000 tanks en 4000 vliegtuigen. Finland had maar 30 tanks en 130 vliegtuigen. Maar Finland had wel moderne wapens. Het Suomi-machinepistool werkte goed bij temperaturen onder de nul, maar het was geen goed wapen voor in de bossen. De handgranaten werkten daarentegen weer heel goed. Naast de gevechtstroepen van de Finnen, waren er ook nog 90.000 Finse vrouwen die deel uitmaakten van de hulptroepen van het Finse leger. Het lukte Finland om stand te houden tegen de aanvallers. De strenge winter was in het voordeel van de verdedigers. Er waren duidelijk fouten gemaakt door het opperbevel van de Sovjets.
De tweede aanval van de Sovjets werd het Finse leger fataal. De Sovjets hadden geleerd van de fouten die zij eerst maakten. Ze hadden nu betere wapens en een betere tactiek. Op 11 februari 1940 lukte de Sovjets een doorbraak door de verdedigingslinies van de Finnen. De Sovjet Unie veroverde steeds meer terrein. De Finse maarschalk probeerde de stad Viipuri (Wiborg) nog te behouden, maar die werd ook ingenomen. Nu lag het Finse achterland open.
Op 12 maart 1940 werd de Vrede van Moskou getekend. De Russen hadden gekregen wat ze wilden.
Andere aanvallen
Na de aanval op Finland viel de Sovjet Unie ook nog Estland, Letland, Litouwen en delen van Roemenië aan. Deze landen boden nauwelijks tegenstand.