Middlemarch: verschil tussen versies
Regel 58: | Regel 58: | ||
===Thema's=== |
===Thema's=== |
||
+ | [[File:Rosamond_and_Tertius_Lydgate.jpg|right|300px|thumb|Rosamond en Lydgate]] |
||
In Middlemarch komen veel [[thema (literatuur)|thema's]] voor, maar de belangrijkste zijn: |
In Middlemarch komen veel [[thema (literatuur)|thema's]] voor, maar de belangrijkste zijn: |
||
* Huwelijk en liefde: [[Huwelijk]]en worden vaak als teken van liefde gezien. In Middlemarch trouwen mensen echter met elkaar om andere redenen. Rosamond trouwt met Lydgate om haar [[sociale status]] te verhogen. Dorothea trouwt met Casaubon, aangezien zij hem als een leraar ziet. Huwelijken die ontstaan uit liefde (zoals tussen Dorothea en Ladislaw en tussen Fred en Mary) hebben veel meer moeite in het boek. |
* Huwelijk en liefde: [[Huwelijk]]en worden vaak als teken van liefde gezien. In Middlemarch trouwen mensen echter met elkaar om andere redenen. Rosamond trouwt met Lydgate om haar [[sociale status]] te verhogen. Dorothea trouwt met Casaubon, aangezien zij hem als een leraar ziet. Huwelijken die ontstaan uit liefde (zoals tussen Dorothea en Ladislaw en tussen Fred en Mary) hebben veel meer moeite in het boek. |
||
Regel 63: | Regel 64: | ||
* Vrouwen: Een groot deel van het boek is geschreven vanuit het perspectief van vrouwen. George Eliot was een van de belangrijkste vrouwelijke schrijfsters uit haar tijd. Ze laat zien dat vrouwen gedachten en persoonlijkheden hebben. Toch moeten zij deze onderdrukken om een succesvol huwelijk te hebben. In veel gevallen wordt het huwelijk als een gevangenis gezien. |
* Vrouwen: Een groot deel van het boek is geschreven vanuit het perspectief van vrouwen. George Eliot was een van de belangrijkste vrouwelijke schrijfsters uit haar tijd. Ze laat zien dat vrouwen gedachten en persoonlijkheden hebben. Toch moeten zij deze onderdrukken om een succesvol huwelijk te hebben. In veel gevallen wordt het huwelijk als een gevangenis gezien. |
||
* Vooruitgang: Middlemarch speelt zich af in een periode van vooruitgang (de [[Industriële Revolutie]]). Deze revolutie bracht veel veranderingen voor het gebied van wetenschap, zoals het ontstaan van [[stoomtrein]]en en nieuwe ideeën over de [[geneeskunde]]. De komst van de stoomtrein naar Middlemarch wordt door veel bewoners met angst onthaalt. Zo zijn ze bang dat de koeien zullen schrikken en geen melk meer zullen geven. Ook Lydgates moderne ideeën over medicijnen worden gewantrouwd. Middlemarch is een traditionele samenleving met angst voor het moderne, wat als vreemd of eng wordt gezien. |
* Vooruitgang: Middlemarch speelt zich af in een periode van vooruitgang (de [[Industriële Revolutie]]). Deze revolutie bracht veel veranderingen voor het gebied van wetenschap, zoals het ontstaan van [[stoomtrein]]en en nieuwe ideeën over de [[geneeskunde]]. De komst van de stoomtrein naar Middlemarch wordt door veel bewoners met angst onthaalt. Zo zijn ze bang dat de koeien zullen schrikken en geen melk meer zullen geven. Ook Lydgates moderne ideeën over medicijnen worden gewantrouwd. Middlemarch is een traditionele samenleving met angst voor het moderne, wat als vreemd of eng wordt gezien. |
||
− | * Dromen: Veel personages in Middlemarch hebben dromen. Dorothea wil de woonsituatie van arbeiders verbeteren, Casaubon wil een boek publiceren en Lydgate wil een grote ontdekking in de [[biologie]] doen. Toch komen weinig van deze dromen uit. Casaubon sterft voordat hij zijn boek kan afmaken en Lydgate moet zijn droom opzeggen. Dorotheas droom komt wel uit, aangezien deze alleen consequenties voor Middlemarch heeft. Casaubons en Lydgates dromen zijn daarentegen wereld-veranderend. |
+ | * Dromen: Veel personages in Middlemarch hebben dromen. Dorothea wil de woonsituatie van arbeiders verbeteren, Casaubon wil een boek publiceren en Lydgate wil een grote ontdekking in de [[biologie]] doen. Toch komen weinig van deze dromen uit. Casaubon sterft voordat hij zijn boek kan afmaken en Lydgate moet zijn droom opzeggen. Dorotheas droom komt wel uit, aangezien deze alleen consequenties voor Middlemarch heeft. Casaubons en Lydgates dromen zijn daarentegen wereld-veranderend. |
===Ontstaan=== |
===Ontstaan=== |
Huidige versie van 22 jul 2024 om 11:17
Middlemarch | |
Informatie | |
Alternatieve titel | Middlemarch, A Study of Provincial Life |
Schrijver | George Eliot |
Taal (origineel) | Engels |
Land | Verenigd Koninkrijk |
Genre | Sociale roman Psychologische roman Historische roman |
Datum | 1871-1872 |
Portaal Literatuur |
Middlemarch is een beroemde roman van de Britse schrijfster George Eliot. Eliot publiceerde het boek tussen 1871 en 1872 in acht delen. Middlemarch is een van haar bekendste werken. Het boek is vernoemd naar de fictieve plaats waar het verhaal zich afspeelt; het stadje Middlemarch. Eliot beschrijft in het boek de samenleving op het Engelse platteland tussen 1829 en 1832.
Het boek heeft niet één maar meerdere verhaallijnen. Het boek kan grofweg in vier verhaallijnen verdeeld worden. Toch draait het grootste gedeelte van het boek om Dorothea Brooke en meneer Lydgate. Dorothea Brooke is een 19-jarige wees die trouwt met de oudere geleerde Casaubon. Dorothea hoopt Casaubon bij zijn studie te helpen, maar hun relatie wordt al snel minder. Meneer Lydgate is een arts die naar Middlemarch verhuisd om een ziekenhuis te openen en carrière te maken. Naast de andere verhaallijnen spelen ook historische gebeurtenissen een rol, zoals de Hervormingswet van 1832 en de aanleg van de eerste spoorlijnen.
Samenvatting
Hieronder staat de samenvatting van een verhaal. Soms is het niet leuk als je al weet hoe het verhaal afloopt! |
Dorothea Brooke is een negentienjarige wees. Zij woont samen met haar zus, Celia, bij haar oom, meneer Brooke. Dorothea is erg bezig met levensbeschouwing en het verbeteren van huizen voor de arme inwoners. Haar oom vindt dit maar vreemd en ontraadt het haar. James Chettam is verliefd op Dorothea en probeert haar te verleiden. Zo wil hij haar plan voor huizen voor boeren op zijn landgoed uitvoeren. Toch voelt Dorothea niets voor hem. In plaats daarvan is zij geïnteresseerd in de oudere geleerde, meneer Casaubon. Hij heeft namelijk veel kennis en Dorothea wil hem helpen met zijn intellectuele werk. Zij besluit meneer Casaubon te trouwen, waarna Chettam met Celia trouwt.
Ondertussen wordt Fred Vincy, de zoon van de burgemeester van Middlemarch, als een mislukking gezien. Hij heeft de universiteit verlaten en is een nietsnut. Toch heeft hij kans om rijk te worden. Zijn oom, meneer Featherstone, is namelijk rijk en heeft geen kinderen. Featherstone wil een deel van zijn vermogen aan Fred nalaten, maar is ook erg gemeen. Hij woont samen met zijn nichtje, Mary Garth, waar Fred verliefd op is. Dorothea en Casaubon maken een huwelijksreis naar Rome. Tijdens deze reis ontstaan de eerste spanningen tussen de twee. Casaubon blijkt niet zo gek te zijn op Dorothea. Ook wil hij haar niet bij het schrijven van zijn boek betrekken. In Rome ontmoeten zij Will Ladislaw, het neefje van Casaubon. Ladislaw is een kunstenaar en Casaubon geeft hem geld om rond te komen. Hij wordt verliefd op Dorothea. Hoewel Dorothea zich hier eerst niet van bewust is, blijven de twee vrienden.
Fred Vincy heeft grote schulden opgelopen, waardoor hij ze niet zelf kan terugbetalen. Meneer Garth, de vader van Mary, heeft samen met Fred zijn lening afgesloten. Nu de lening moet worden terugbetaald, moet meneer Garth geld geven. Mevrouw Garth moet hierdoor haar spaargeld (wat zij had om de opleiding van haar jongste zoon te betalen) aan Fred geven. Ook legt Mary haar spaargeld bij. Fred heeft de familie Garth hierdoor beledigd en meneer Garth wil niet dat Mary met Fred trouwt. Niet veel later wordt Fred ernstig ziek en wordt behandeld door meneer Lydgate. Meneer Lydgate is een arts die pas naar Middlemarch gekomen is. Hij heeft hele moderne ideeën over geneeskunde, wat tot conflicten met Middlemarch leidt. Lydgate werkt samen met meneer Bulstrode (een rijke landeigenaar) om een ziekenhuis te openen. Meneer Farebrother waarschuwt Lydgate tegen Bulstrode. Lydgate wordt verliefd op Rosamond Vincy, de zus van Fred Vincy, en trouwt met haar.
Na terugkomst uit Rome krijgt meneer Casaubon een hartaanval. Lydgate behandelt hem en waarschuwt Dorothea dat meneer Casaubon mogelijk snel sterft. Fred Vincy wordt beter, maar meneer Featherstone wordt ziek. Op zijn sterfbed probeert hij Mary te overtuigen om een van zijn twee testamenten te verbranden. Mary weigert echter en beide testamenten blijven behouden. Ladislaw komt terug naar Engeland om te helpen zorgen voor Casaubon. Toch krijgt Dorothea vreemde vermoedens over Ladislaw. Casaubon probeert kort voor zijn dood een afspraak met Dorothea te maken, maar zij weigert naar hem te luisteren. Hij sterft de volgende dag. Tijdens het voorlezen van zijn testament wordt duidelijk dat Casaubon niet wilde dat Dorothea na zijn dood met Ladislaw zou trouwen. Mocht Dorothea dit wel doen, verliest zij zijn landgoed en vermogen. Dorothea realiseert zich dat ze romantische gevoelens voor Ladislaw heeft, maar besluit deze te onderdrukken. Ladislaw blijft in Middlemarch wonen en gaat werken voor de krant van meneer Brooke. Meneer Brooke besluit om zich verkiesbaar te stellen voor de parlementsverkiezingen.
Lydgate probeert zijn best te doen voor Rosamond, maar hierdoor raakt hij steeds verder in de schulden. Hierdoor zoekt hij de hulp van meneer Bustrode. Ondertussen realiseert Fred Vincy zich dat hij verantwoordelijk is voor de financiële problemen van meneer Garth. Hij besluit om rentmeester te worden in de hoop dat meneer Garth hem vergeeft. Hij vraagt aan meneer Farebrother om een goed woordje te doen bij Mary Garth. Farebrother is echter ook verliefd op Mary Garth, maar besluit te doen wat Fred hem vraagt. Hij zet zijn eigen gevoelens opzij, aangezien hij zich realiseert dat Mary ook verliefd is op Fred.
De mysterieuze John Raffles arriveert in Middlemarch. Hij weet meer over het geheimzinnige verleden van meneer Bulstrode en probeert hem te blackmailen. Meneer Bulstrode dankt zijn fortuin aan zijn huwelijk met een rijke weduwe. Haar dochter en zoon hebben nooit iets van haar erfenis ontvangen. Uiteindelijk blijkt Ladislaw de zoon van de weduwe te zijn. Bulstrode raakt overtroffen door schuldgevoelens. Hij probeert Ladislaw grote sommen geld te geven, maar Ladislaw weigert dit aan te nemen. Raffles sterft snel hierna, maar de waarheid is al door het dorp verspreid. Hij besluit geld te lenen aan Lydgate, zodat hij zijn schulden kan aflossen. Deze lening wordt ook bekend, waardoor Middlemarch denkt dat Lydgate een handlanger van Bulstrode is. Enkel Dorothea en Farebrother hebben nog vertrouwen in Lydgate, maar Lydgate en Rosamond zijn gedwongen om Middlemarch te verlaten. Ook Bulstrode moet het dorp verlaten.
De campagne van meneer Brooke wordt beëindigd. Ladislaw neemt afscheid van Dorothea en wil Middlemarch verlaten. Dorothea besluit echter met hem te trouwen, waardoor zij Casaubons fortuin verliest. Hoewel haar familie dit onverstandig vindt, is Dorothea liever gelukkig met Ladislaw. Dorothea en Ladislaw besluiten samen sociale hervormingen door te voeren en krijgen een zoon. Fred Vincy trouwt uiteindelijk Mary Garth. Ze leiden een gelukkig leven en hebben drie kinderen. Meneer Lydgate krijgt een goede baan buiten Middlemarch, maar vindt nooit voldoening. Hij sterft op 50-jarige leeftijd en laat Rosamond met vier kinderen achter. Rosamond trouwt vervolgens een rijke arts.
Personages
Middlemarch heeft een groot aantal personages. Hieronder staan enkele van de belangrijkste personages toegelicht:
- Dorothea Brooke: Ze is een jonge, rijke en slimme vrouw die erg geïnteresseerd is in religie. In het boek wordt vaak de link gelegd tussen haar en de heilige Theresia van Ávila. Zo wil zij spaarzaam leven, haar rijkdom niet laten zien en zich inzetten voor anderen. In het boek trouwt ze met meneer Casaubon, maar het huwelijk blijkt al snel een foute beslissing te zijn. Ze hoopte dat ze Casaubon kon helpen met zijn intellectuele werk en dat hij een warmer persoon was.
- Tertius Lydgate: Hij is een getalenteerde en jonge arts. Hoewel hij uit een goede familie komt, is hij relatief arm. Lydgate is ambitieus en heeft zeer moderne ideeën over geneeskunde. Hij wil een ziekenhuis in Middlemarch openen, waarin moderne geneeskunde wordt beoefend. Ook doet hij zelf onderzoek en probeert door te breken. Toch is hij ook naïef. Hij wil zijn plannen doorvoeren, maar uiteindelijk falen zij en moet hij Middlemarch verlaten.
- Edward Casaubon: Hij is een oudere eerwaarde en geleerde. Casaubon is erg egoïstisch en liefdeloos. Hij is vooral bezig met zijn boek: The Key to all Mythologies. Volgens Casaubon zijn alle andere religies namelijk uit het christendom ontstaan (christelijk syncretisme). Hij zit er niet op te wachten dat Dorothea zich met zijn onderzoek bemoeid. Ook is zijn onderzoek verouderd, aangezien hij geen Duits kan lezen. Hij sterft voordat hij zijn onderzoek kan afmaken.
- Mary Garth: Zij is de eenvoudige dochter van Caleb en Susan Garth. Ze woont in het begin van het boek bij haar oom, meneer Featherstone, voor wie zij zorgt. Mary trouwt aan het einde van het boek met Fred Vincy.
- Arthur Brooke: Hij is de oom van Dorothea en Celia Brooke. Arthur heeft een zeer slechte reputatie, aangezien hij slecht voor zijn landgoed zou zorgen. Desondanks probeert hij de politiek in te gaan. Hij is namelijk voorstander van de Hervormingswet van 1832, waardoor hij stemmen wil winnen. De campagne gaat echter mis.
- Celia Brooke: Zij is de zus van Dorothea Brooke. Celia is veel gevoeliger en empathischer dan Dorothea, waardoor zij meer mensenkennis heeft. Nadat Dorothea Chettam afwijst, trouwt zij met hem.
- James Chettam: Hij is een rijke landeigenaar van een nabijgelegen landgoed. Chettam is eerst verliefd op Dorothea, maar trouwt uiteindelijk met Celia.
- Rosamond Vincy: Zij is de zus van Fred Vincy. Rosamond wordt als knap, eenzaam en oppervlakkig gezien. Ze trouwt met Lydgate, aangezien ze denkt dat het haar sociale status zal verbeteren. Toch krijgt het paar te maken met financiële problemen. Hierdoor moet Rosamond dingen opgeven, waar ze veel moeite mee heeft.
- Fred Vincy: Hij is de zus van Rosamond en verliefd op Mary Garth. Zijn familie hoopt dat hij een geestelijke wordt, maar Fred heeft hier geen zin in. In plaats daarvan krijgt hij problemen met gokken en loopt schulden op. Fred besluit zijn leven te verbeteren en trouwt uiteindelijk met Mary.
- Will Ladislaw: Hij is de neef van meneer Casaubon. Ladislaw is slim, maar heeft geen eigendommen. Ook heeft hij geen vast beroep. Desondanks trouwt hij uiteindelijk met Dorothea.
Andere personages in het boek zijn: Humphrey Cadwaller, Elinor Cadwaller, Walter Vincy, Lucy Vincy, Caleb Garth, Camden Farebrother, Nicholas Bulstrode, Peter Featherstone, Jane Waule, meneer Hawley, meneer Mawmsey, dokter Sprague, meneer Tyke, Joshua Rigg Featherstone en John Raffles.
Achtergrondinformatie
Setting
Het boek speelt zich af in het dorpje Middlemarch. Dit dorp bestaat niet echt; het is door Eliot bedacht. Het dorp ligt in de Engelse regio Midlands. Dit is een regio ingeklemd tussen de Noordzee en Wales.
Het verhaal speelt zich af tussen 1829 en 1830. Hierdoor is het boek ook een historische roman. In het boek worden verschillende historische gebeurtenissen vermeldt. Ten eerste is er de Hervormingswet van 1832 (Reform Act 1832). Deze wet zou het kiesstelsel in Engeland en Wales veranderen. Door de verstedelijking waren landelijke regio's in het parlement oververtegenwoordigd, terwijl de steden weinig zetels hadden. Sommige kiesdistricten hadden slechts enkele honderden inwoners, terwijl anderen er meer dan tienduizend hadden. Door de wet werden de kiesdistricten opnieuw getekend, waardoor de verhoudingen eerlijker werden. Ook werden de eisen voor stemrecht verruimd, waardoor meer mannen konden stemmen. In Middlemarch wordt er grote aandacht aan deze wet besteed.
Twee andere historische gebeurtenissen in het boek zijn de kroning van koning Willem IV en het ontstaan van de eerste spoorlijnen. Het boek kan verbonden worden met de Industriële Revolutie die zich ook naar het platteland doorzet.
Thema's
In Middlemarch komen veel thema's voor, maar de belangrijkste zijn:
- Huwelijk en liefde: Huwelijken worden vaak als teken van liefde gezien. In Middlemarch trouwen mensen echter met elkaar om andere redenen. Rosamond trouwt met Lydgate om haar sociale status te verhogen. Dorothea trouwt met Casaubon, aangezien zij hem als een leraar ziet. Huwelijken die ontstaan uit liefde (zoals tussen Dorothea en Ladislaw en tussen Fred en Mary) hebben veel meer moeite in het boek.
- Sympathie en vergiffenis: Dorothea houdt zich erg bezig met het verbeteren van de levens van anderen. Ze is erg sympathisch, maar cijfert zichzelf weg. Pas aan het einde van het boek komt ze op haar eigen gevoelens. Dorothea is zo erg bezig met anderen en het vergeven van anderen dat zij niet meer gelukkig is.
- Vrouwen: Een groot deel van het boek is geschreven vanuit het perspectief van vrouwen. George Eliot was een van de belangrijkste vrouwelijke schrijfsters uit haar tijd. Ze laat zien dat vrouwen gedachten en persoonlijkheden hebben. Toch moeten zij deze onderdrukken om een succesvol huwelijk te hebben. In veel gevallen wordt het huwelijk als een gevangenis gezien.
- Vooruitgang: Middlemarch speelt zich af in een periode van vooruitgang (de Industriële Revolutie). Deze revolutie bracht veel veranderingen voor het gebied van wetenschap, zoals het ontstaan van stoomtreinen en nieuwe ideeën over de geneeskunde. De komst van de stoomtrein naar Middlemarch wordt door veel bewoners met angst onthaalt. Zo zijn ze bang dat de koeien zullen schrikken en geen melk meer zullen geven. Ook Lydgates moderne ideeën over medicijnen worden gewantrouwd. Middlemarch is een traditionele samenleving met angst voor het moderne, wat als vreemd of eng wordt gezien.
- Dromen: Veel personages in Middlemarch hebben dromen. Dorothea wil de woonsituatie van arbeiders verbeteren, Casaubon wil een boek publiceren en Lydgate wil een grote ontdekking in de biologie doen. Toch komen weinig van deze dromen uit. Casaubon sterft voordat hij zijn boek kan afmaken en Lydgate moet zijn droom opzeggen. Dorotheas droom komt wel uit, aangezien deze alleen consequenties voor Middlemarch heeft. Casaubons en Lydgates dromen zijn daarentegen wereld-veranderend.
Ontstaan
George Eliot werkte aanvankelijk aan twee verschillende romans: Miss Brooke (over Dorothea) en Middlemarch (over Lydgate). Ze begon met schrijven in 1869, maar maakte beide boeken nooit af. Op dit moment woonde Eliot bij de Engelse filosoof George Henry Lewes. Zijn zoon was ernstig ziek en overleed later dat jaar. Na de dood van deze zoon besloot Eliot te stoppen met het schrijven van de twee boeken.
In 1871 besloot Eliot de twee boeken samen te voegen, waardoor Middlemarch ontstond. Het boek werd steeds uitgebreider en langer, wat tot zorgen bij Eliot leidde. Oorspronkelijke wilde Eliot het werk in drie delen uitgeven, maar uiteindelijk werd het in acht delen gepubliceerd. Dit was namelijk gebruikelijk met lange werken uit die tijd, zoals David Copperfield van Charles Dickens en Vanity Fair van William Makepeace Thackeray.
Adaptaties
Middlemarch is nooit verfilmd. Toch zijn er twee televisieseries over het boek gemaakt; eentje in 1968 en eentje in 1994. De serie uit 1968 is incompleet, aangezien de eerste aflevering verloren geraakt is.
In 2013 maakte Geoffrey Beevers drie toneelstukken over het boek. In 2022 ontstond ook een ander toneelstuk gebaseerd op het boek. In 2015 ging een opera gebaseerd op het boek in première.