Maximilien de Robespierre

Werk in uitvoering! Aan dit artikel wordt de komende uren of dagen nog gewerkt. Belangrijk: Laat dit sjabloon niet langer staan dan nodig is, anders ontmoedig je anderen om het artikel te verbeteren. De maximale houdbaarheid van dit sjabloon is twee weken na de laatste bewerking aan het artikel. Kijk in de geschiedenis of je het artikel kunt bewerken zonder een bewerkingsconflict te veroorzaken.

Dit artikel is nog niet af.

Portret van Robespierre

Maximilien de Robespierre leefde van 1758 tot 1794. Als de Franse Revolutie in 1789 niet was uitgebroken, dan had hij een onbekende jurist gebleven. Toen in 1792 een beslissing moest worden genomen over het leven van koning Lodewijk XVI, stemde hij voor onthoofding onder de guillotine. Mede daardoor werd hij opgenomen in het hoogste beslissingsorgaan.

Robespierre geloofde dat de mens beter zou worden als instituten zoals de Rooms-Katholieke Kerk, de adel en de koningsgezienden waren opgeruimd. Veel kerken werden geplunderd, veel priesters en bisschoppen vermoord. In de Vendee werden tienduizenden mensen vermoord. In Parijs maakte de guillotine veel overuren. Iedereen die niet voor de Revolutie was, liep gevaar te worden onthoofd. De basis van de ideeën van Robespierre werd gelegd in de geschiften van Jean-Jacques Rousseau.

Levensloop

De val van Robespierre

Om het christendom te vervangen organiseerde hij op 8 juni 1794 een festival voor het Opperwezen, waarin de Godin van de Rede centraal zou staan. Robespierre zou als een soort hogepriester optreden. Dit festival viel door een regenbui in het water. Toen op 26 juli 1794 Robespierre een nieuwe golf van terreur wilde aankondigen, werd hem het woord ontnomen. Hij werd gevangengezet. Een dag later lag hij zwaar bebloed op de grond. Waarschijnlijk heeft hij zichzelf door het hoofd geschoten, maar het is ook mogelijk dat een van zijn wachters dan heeft gedaan. Nog dezelfde dag werd Robespierre samen met zijn vrienden onder de guillotine gelegd en onthoofd. Daarmee was de terreur beëindigd, maar de chaos zou pas weg zijn als Napoleon Bonaparte zou verschijnen.

Nalatenschap

Na zijn val had Robespierre de gehele 19e eeuw een slecht imago. Hij werd gezien als dictator en fanaticus. Zijn imago verbeterde pas in de 20e eeuw. Historicus Albert Mathiez was bijvoorbeeld een stuk positiever over Robespierre. Robespierre kwam namelijk op voor de armen en verzette zich tegen de voorstanders van de monarchie en corrupten. Ook verschillende communistische denkers hadden een positieve mening over Robespierre. Zo noemde Vladimir Lenin hem een "Bolsjewiek avant la lettre" (oftewel "een bolsjewiek voordat het een ding was"). Hij liet zelfs in Moskou een monument opzetten ter ere van Robespierre.

In Frankrijk is Robespierre hierdoor nog steeds een omstreden figuur. Aan de ene kant zijn er Fransen die hem als slecht persoon zien. Volgens hen was de Franse Revolutie door het toedoen van Robespierre mislukt. Ook keuren zij zijn terreur af. Aan de andere kant zijn er juist Fransen die hem als held zien. Robespierre is hierdoor een van de weinige Franse revolutionairen met een plein of straat in Parijs vernoemd naar hem. Wel is er een metrostation vernoemd naar Robespierre.

Videoclips

• Maximilien de Robespierre (1758-1794) – Gezicht van De Terreur (3 december 2019) via www.historiek.net
• Robespierre als grondlegger van staatsterreur
• Robespierre met een nieuwe levensbeschouwing door terreur te gebruiken